پایان نامه ارزیابی عملکرد تجارت الکترونیک در واحدهای تولیدی شهر شیراز بر اساس سه شاخص آمادگی الکترونیک، کسب و کار و آثار
فهرست مطالب
عنوان صفحه
فصل اول: کلیات 10
1-1 مقدمه 11
2-1 تجارت الکترونیک و ابعاد آن 13
3-1 بیان موضوع 15
4-1 بحث و بررسی موضوع 17
5-1 آمادگی الکترونیکی 17
6-1 اهمیت ارزیابی آمادگی الکترونیکی 18
7-1 واقعیت های مهم در آمادگی الکترونیکی و تجارت الکترونیک 22
فصل دوم: بحث و بررسی 24
2-1 بحث و بررسی در شیوه ی تحقیق انجام شده 25
2-2 چارچوب های ارزیابی آمادگی الکترونیکی 25
2-3 بحث در ابزارهای متفاوت ارزیابی 32
2-4 نقشه راه چیست؟ چگونه باید حرکت کرد؟ 41
2-4-1 مرحله اول: کجا هستیم؟ 46
2-4-2 مرحله دوم: به کجا می خواهیم برویم؟ 46
2-4-3 مرحله سوم: چگونه به آنجا برسیم؟ 46
2-5 بحث در متدلوژی انتخابی 49
6-2 مدل پیشنهادی 51
2-6-1 بخش اول: برنامه ریزی استراتژی متناسب با تحولات نوین 51
2-6-2 بخش دوم: آمادگی الکترونیکی 54
2-6-3 بخش سوم: نتایج 55
فهرست مطالب
عنوان صفحه
2-6-4 بخش چهارم: پشتیبانی 55
فصل سوم: بررسی واحدهای تولیدی منتخب بر اساس متدولوژی طراحی شده 56
1-3 مقدمه 57
2-3 ضرورت تغییرات استراتژیک در ارتباط با فناوری های نوین 58
1-2-3 محرک های اصلی در جهت تغییر استراتژی ها 58
1-1-2-3 شرکت زرین غزال 59
2-1-2-3 شرکت زمزم 59
3-1-2-3 شرکت قند پارس 60
4-1-2-3 شرکت دشت مرغاب 61
5-1-2-3 شرکت رامک 62
6-1-2-3 شرکت روغن نباتی 63
2-2-3 ضرورت استفاده از فناوری اطلاعات در واحدهای تولیدی انتخابی 64
3-2-3 بررسی بخش هایی از شرکت ها که تحت تاثیر تغییرات استراتژیک هستند. 65
3-3 آمادگی ا لکترونیکی 69
1-3-3 زیر ساخت های عمومی 69
1-1-3-3 توسعه منابع انسانی ماهر با رویکرد فناوری اطلاعات 69
2-1-3-3 مدیریت توسعه و تغییر 73
3-1-3-3 توسعه منابع مالی و سرمایه گذاری ها 75
4-1-3-3 توسعه استاندارد ها و ارزیابی ها 78
5-1-3-3 فرهنگ کاربری 79
6-1-3-3 توسعه نرم افزارهای کاربردی 80
فهرست مطالب
عنوان صفحه
7-1-3-3 توسعه منظم محیط 82
2-3-3 بررسی زیر ساخت های سخت افزاری 85
4-3 نتایج حاصل از پیاده سازی فناوری اطلاعات 87
1-4-3 بستر سازی جهت کسب وکار الکترونیک 87
2-4-3 راه حل های فناوری مورد استفاده توسط واحدهای منتخب 89
3-4-3 نتیجه استفاده از فناوری اطلاعات در واحدهای نمونه 91
فصل چهارم: بررسی کارآمدی وب سایت های واحدهای تولیدی منتخب 96
1-4 مقدمه 97
2-4 طراحي هاي كارآمد و مشتري مداری چیست ؟ 102
3-4 چرخه حيات و توسعه طراحي هاي مشتري محور 103
4-4 معماري راهبري سايت 105
5-4 محتوای وب سایت 106
6-4 ارتباط بین طراحی، راهبری و تجربه 107
7-4 بررسی قوانین وب سایت های تجارت الکترونیک 109
1-7-4 صفحه خانگی 109
2-7-4 راهبری 109
3-7-4 طبقه بندی 109
4-7-4 اطلاعات محصول 109
5-7-4 کارت خرید 110
6-7-4 سرویس مشتری 110
فهرست مطالب
عنوان صفحه
8-4 آنالیز وب سایت های واحدهای تولیدی انتخابی 112
9-4 بررسی سایت های واحدهای تولیدی انتخابی در حالت عمومی 115
فصل پنجم: نتیجه گیری 120
- نتیجه گیری 121
2-5 پیشنهادات 123
منابع و مآخذ مورد استفاده 126
پیوست ها 131
پرسشنامه 132
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 1-2 معیارهای رتبه بندی و وزن آنها برای ارزیابی آمادگی الکترونیکی 26
جدول 2-2 مقایسه روش های مختلف آمادگی الکترونیکی 29
جدول 3-2 بررسی زیر شاخه های محدوده عملکردی آمادگی الکترونیک 31
جدول 4-2 شاخص ها و متغیرهای مدل TAI 35
جدول 5-2 شاخص ها و متغیرهای مدل GDI 36
جدول 6-2 شاخص ها و متغیرهای مدل KAM 38
جدول 7-2 شاخص ها و متغیرهای مدل UNCTAD 39
جدول 8-2 شاخص در مدل رتبه بندی EIU 39
جدول 9-2 مقايسه روش هاي مختلف ارزيابي بر مبناي رويكرد DOI 40
جدول 10-2 جهت یابی اطلاعات، قابلیت های یک سازمان در مدیریت و بکارگیری مؤثر اطلاعات 42
جدول 1-3 محرک های استراتژی 58
جدول 2-3 فراوانی محرک های استراتژیک 64
جدول 3-3 بررسی ضرورت استفاده از فناوری اطلاعات در واحدهای تولیدی منتخب 65
جدول 4-3 بخش های متأثر از تغییرات استراتژیک مرتبط با IT 66
جدول 5-3 فراوانی بخش های متأثر از تغییرات استراتژیک مرتبط با فناوری اطلاعات 66
جدول 6-3 توسعه منابع انسانی ماهر با رویکرد فناوری اطلاعات 69
جدول 7-3 بررسی فراوانی های توسعه منابع انسانی ماهر با رویکرد فناوری اطلاعات 69
جدول 8-3 بررسی سطح سرمایه گذاری شرکت ها در سطوح مختلف 70
جدول9-3 بررسی فراوانی های سطح سرمایه گذاری شرکت ها در سطوح مختلف 71
جدول10-3 توسعه منایع انسانی ماهر بر اساس مقیاس لیکرت 72
جدول 11-3 بررسی مدیریت تغییر و توسعه براساس مقیاس لیکرت 73
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول12-3 توزیع سرمایه گذاری ها در ارتباط با فناوری اطلاعات 75
جدول13-3 فراوانی توزیع سرمایه گذاری ها در ارتباط با فناوری اطلاعات 76
جدول14-3 اندازه گیری شاخص توسعه منابع مالی و سرمایه گذاری ها 77
جدول 15-3 استفاده از ابزار فناوری در توسعه استانداردها 78
جدول 16-3 بررسی اثر فرهنگ کاربری 79
جدول17-3 بررسی سبد نرم افزاری واحدهای منتخب 80
جدول 18-3 بررسی بخش های واحدهای منتخب که تحت تاثیر فناوری اطلاعات هستند 82
جدول 19-3 بررسی فراوانی بخش های واحدهای منتخب که تحت تاثیر فناوری اطلاعات اند. 83
جدول 20-3 اندازه گیری شاخص توسعه منظم محیط 84
جدول 21-3 بررسی امکانات سخت افزاری واحدهای تولیدی 85
جدول 22-3 بررسی فراوانی امکانات سخت افزاری واحدهای تولیدی 86
جدول 23-3 امکانات مورد استفاده جهت این بستر سازی در واحدهای انتخابی 87
جدول 24-3 فراوانی امکانات مورد استفاده جهت این بستر سازی در واحدهای انتخابی 88
جدول 25-3 راه حل های فناوری مورد استفاده توسط واحدهای انتخابی 89
جدول 26-3 فراوانی راه حل های فناوری مورد استفاده توسط واحدهای انتخابی 90
جدول 27-3 نتیجه استفاده از فناوری اطلاعات در واحدهای نمونه 91
جدول 28-3 فراوانی نتیجه استفاده از فناوری اطلاعات در واحدهای نمونه 92
جدول 29-3 نتایج فراوانی پیاده سازی فناوری اطلاعات در بازار 93
جدول 30-3 فراوانی پیاده سازی فناوری اطلاعات، (آنالیز براساس گویه های مثبت) 94
جدول 31-3 فراوانی پیاده سازی فناوری اطلاعات، (آنالیز براساس گویه های منفی) 94
فهرست جداول
عنوان صفحه
جدول 32-3 نتایج پیاده سازی کلی تجارت الکترونیک در واحدهای منتخب 96
جدول 33-3 بررسی ضرایب همبستگی بین متغیرها 97
جدول 1-4 کارآمدی و شاخص های ارزیابی 111
جدول 2-4 لیست واحدهای مورد مطالعه آنالیز وب سایت 112
جدول 3-4 بررسی میزان تعاملات در استفاده از وب سایت ها 113
جدول 4-4 بررسی نوع وب سایت ومیزان دسترسی 115
جدول 5-4 بررسی عمومی وب سایت های منتخب 116
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 1- 1 ابعاد تجارت الکترونیک و ارتباط مؤلفه های آن 14
شکل 2-1 مزایای آمادگی الکترونیک 21
شکل 3-1 مدل اصلاح شده 2005 23
شکل 1-2 محدوده عملکردی آمادگی الکترونیک 31
شکل 2-2 شاخص ها و متغیرهای مدل NRI 37
شکل 3-2 فرآیند برنامه ریزی استراتژیک 45
شکل 4-2 فرآیند سه مرحله ای برنامه ریزی فناوری اطلاعات 47
شکل 5-2 متدولوژی تعریف شده برای حل مسئله و ارزیابی عملکرد 50
نمودار 1-3 محرک های تغییرات استراتژیک در شرکت زرین غزال 59
نمودار 2-3 محرک های تغییرات استراتژیک در شرکت قند پارس 60
نمودار 3-3 محرک های تغییرات استراتژیک در شرکت دشت مرغاب 61
نمودار 4-3 محرک های تغییرات استراتژیک در شرکت رامک 62
نمودار 5-3 محرک های تغییرات استراتژیک در شرکت روغن نباتی 63
نمودار6-3 بخش های متأثر از تغییرات استراتژیک مرتبط با فناوری اطلاعات 67
نمودار 7-3 توسعه منابع انسانی ماهر با رویکرد فناوری اطلاعات 68
نمودار8-3 بررسی مدیریت تغییر و توسعه 73
نمودار 9-3 توسعه استانداردها و ارزیابی ها بر اساس فناوری های نوین 78
نمودار10-3 بررسی اثر فرهنگ کاربری 79
نمودار 11-3 نتایج پیاده سازی فناوری اطلاعات برای واحدهای منتخب 93
نمودار 12-3 نتایج پیاده سازی مظاهر تجارت الکترونیک در واحدهای منتخب 96
فهرست اشکال
عنوان صفحه
شکل 1-4 عوامل شاخص در ارزیابی وب سایت ها 100
شکل 2-4 مدل چرخه حيات توسعه وب 104
شکل 3-4 ارتباط سه عامل مهم طراحي، راهبري و تجربه 107
نمودار 1-4 میزان استفاده از وب سایت در واحدهای منتخب 113
نمودار 2-4 سطح استفاده از وب سایت ها در واحدهای منتخب 114
فصل اول
کلیات
1-1 مقدمه
دنیای نوین تجارت مجموعه ای پر رقابت است که از عناصر بازار، اقتصاد، اجتماع و فناوری به منظور موفقیت هر چه بیشتر بهره می گیرد. در این محیط روز به روز بر دانش، توانایی مصرف کنندگان و مشتریان افزوده می شود و آنها قدرت انتخاب بیشتری پیدا می کنند. سرعت این تغییرها نیاز به واکنش های سریع دولت ها و شرکت ها را روزافزون کرده است. تغییرات پرشتاب دنیای تجارت باعث ایجاد فرصت ها و تهدیدهای مختلف شده است. بسیاری از جنبه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی حیات بشر دست خوش تحولی عمیق گشته است. یکی از ابعاد این تحول، تغییرات ژرفی است که در روابط اقتصادی بین شرکت ها و دولت ها به وجود آمده است. مبادلات تجاری افراد، شرکت ها با یکدیگر، افراد با شرکت ها و دولت ها به سرعت از حالت سنتی مبتنی بر مبادله اسناد و مدارک کاغذی خارج شده و به سوی انجام مبادلات با بهره گیری سیستم های مبتنی بر اطلاعات الکترونیکی در حال حرکت است.
پیشرفت و نوآوری در زمینه تجارت، اقتصاد و فرآیندهای کسب و کار منجر به پیدایش تجارت الکترونیکی شده است که نقش مهم و بسزایی را در اقتصاد جهان بر عهده دارد. تجارت الکترونیکی به دلیل سرعت، کارآیی، کاهش هزینه ها و بهره برداری به هنگام از فرصت های زودگذر، عرصه جدیدی را در رقابت گشوده است تا آنجا که گفته می شود عقب ماندن از این سیر تحول نتیجه ای جز منزوی شدن در عرصه اقتصاد جهانی نخواهد داشت.[1]
با ورود به هزاره سوم، شاهد رقابت فشرده تر دولت ها و قطب های اقتصادی در جهان بخصوص در بخش تجاری هستیم و هر یک می کوشند تا سهم بیشتری از امتیازات، امکانات و فرصت های موجود در پهنه تجارت جهانی را کسب کنند. در این عرصه، پیشرفت علم و فناوری وضعیت را به گونه ای تغییر داده است که صاحبان قدرت به وضعیت موجود اکتفا نکرده اند و با ایجاد بسترهای لازم و استفاده از فناوری های نوین اطلاعات، فرصت های جدیدی را خلق می کنند. تجارت الکترونیکی نیز به عنوان یکی از ضروریات قرن بیست و یکم و محصول فناوری های نوین ارتباطی نقش مهمی را در تسهیل مبادلات داخلی و بین المللی کشورها ایفا می کند.[2]
امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یکی از زمینه های نوین به سرعت در حال تأثیرگذاری بر اقتصاد است. در اقتصاد جدید که مبتنی بر شبکه های کامپیوتری است محیط کسب و کار در حال تبدیل به محیطی دیجیتال است. چنین اقتصادی را تحت عناوین زیر می شناسیم.
اقتصاد دیجیتالی[3]، اقتصاد اینترنتی[4]، اقتصاد مبتنی بر شبکه[5]، اقتصاد مبتنی بر وب[6]، اقتصاد جدید[7] است که قسمت اعظم آن بر پایه فناوری های دیجیتال شامل شبکه های ارتباطی، کامپیوترها، نرم افزارها و سایر فناوری های اطلاعاتی است. واژه اقتصاد دیجیتالی گویای یک تحول اقتصادی است، تحولی که در کلیه مؤلفه های اقتصادی همچون محصولات، مصرف کنندگان، فروشندگان، واسطه ها، خدمات پشتیبانی، بازار و فرآیندهای آن مؤثر خواهد بود.[8]
تجارت الکترونیک را می توان ذیل مفهوم اقتصاد دیجیتال مورد توجه قرار داد. برای تجارت الکترونیکی تعاریف مختلفی ارائه شده است که برخی از آنها در این قسمت ارائه می شود.
- تجارت الکترونیکی بر پردازش و انتقال الکترونیکی داده ها شامل متن، صدا و تصویر مبتنی می باشد و شامل فعالیت های گوناگونی از قبیل مبادله الکترونیکی کالا و خدمات، تحویل فوری مطالب دیجیتالی و انتقال الکترونیکی می شود.[9]
- تجارت الکترونیکی فرآیند خرید، فروش یا تبادل محصولات، خدمات و اطلاعات از طریق شبکه های کامپیوتری و اینترنت است.[10]
- تجارت الکترونیکی به معنی انجام تجارت کالا و خدمات با استفاده از ارتباطات راه دور و ابزارهای مبتنی بر آن می باشد.[11]
به طور کلی می توان گفت تجارت الکترونیکی بر سه جنبه خرید، فروش و مبادله با استفاده از روشهای الکترونیکی تأکید دارد.
کسب و کار الکترونیکی در این بین از معنای وسیع تری نسبت به تجارت الکترونیک برخوردار است که تنها شامل خرید و فروش نسیت بلکه شامل ارائه خدمات به مشتریان، همکاری با شرکای بنگاه و اجرای معاملات در یک سازمان نیز می باشد.
[1] . سلیمی فرد خداکرم، عباسی مریم، 1386، ص1
[2] . جمشیدی بهنام، 1386، ص2
[3] . Digital Economy
[4] . Internet Economy
[5] . Network Economy
[6] . Web Economy
[7] . New Economy
[8] فتحیان محمد، مهدوی نور حاتم، 1385، ص90.
[9] . سایت تجارت الکترونیکی جمهوری اسلامی ایران
[10].Turban & et al. ,2000
[11]. Electronic Commerce Definition, [online], available
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.