پایان نامه بررسي رابطه بين عزت نفس و هسته کنترل ، ابزار وجود و متغيرهاي جمعيت شناختي در بين دانشجویان
چکیده
هدف از اين پژوهش بررسي رابطه بين عزت نفس و هسته کنترل ، ابزار وجود و متغيرهاي جمعيت شناختي در بين دانشجویان در سال تحصيلي90-1389 بود. براي انجام اين پژوهش تعداد — نفر از دانشجويان دختر و — نفر از دانشجويان پسر به صورت داوطلبانه از جامعه تحقيق انتخاب شدند. براي جمعآوري اطلاعات از پرسشنامه عزت نفس كوپراسميت، اطلاعات مورد نياز از طريق تكميل مقياس هسته كنترل دروني – بيروني راتر( ١٩٦٦ )و پرسشنامه محيط خانوادگي نقاشيان ( ١٣٥٨ ) كه بر مبناي پرسشنامه شيفر( ١٩٦٥ ) تهيه شده بود ، توسط آزمودني ها بدست آمد. و پرسشنامه جمعآوري اطلاعات فردي و جمعيت شناختي استفاده گرديد. براي تجزيه و تحليل دادهها از روش آماري رگرسيون استفاده شد و اين نتيجه بدست آمد كه متغير ابزار وجود بهترين پيشبيني كننده براي مصرف سيگار است.
بر اساس تحقيقات پيشين پيرامون سابقه شكل گيري هسته كنترل، فرض شد كه :
١ رابطه بین هسته کنترل و اعتماد به نفس رابطه وجود دارد .
طرح تحقیق
1-1مقدمه
مفهوم هسته کنترل به شکل های بسیاری در سراسر تاریخ بشر ظاهر شده است . تراژدیهای یونان باستان آکنده از پندارهای درماندگی بشر در برابر خدایان و یا سرنوشت بود . نمایشنامه های شکسپیر ، هم نمایشگر سرنوشت محزون از پیش تعیین شده و هم نمایانگر اراده ی آزاد است . فیلسوفان ، با مفهوم هسته ی کنترل تحت عنوان جبر گرائی در برابر اراده ی آزاده دست به گریبان بوده اند جامعه شناسان آن را به عنوان خود مختاری در برابر از خود بیگانگی و یا ناتوانی نام برده اند ، و روان شناسان از آن به عنوان رفتار گرائی در برابر ذهن گرائی نام برده اند . نیچر ، قدرت را مهمترین پدیده روان شناختی نامیده است و آدلر در نظام روان شناسی فردی خود بیان کرده است که مبارزه کردن برای کنترل شخص بر سرنوشت خود مهمترین انگیزش است و هر شخص بدون احساس چنین کنترلی دچار عقیده ی حقارت خواهد بود و ممکن است درصدد جبران پیش از حد تلاش های خود برای رسیدن به حس کنترل یا غلبه باشد ، همه ی اینها عقیده ی ساموئل بال ( 1994) مبین ریشه های تاریخی و نظری هسته ی کنترل می باشد . با این وجود سازه ی هسته ی کنترل را نخستین بار فارز (1957) و راتر (1966) به شیوه ی علمی وارد واژگان روان شناختی کردند . این سازه در مطالعات مربوط به انگیزش به گونه فزاینده ای اهمیت نظری و علمی بدست آورده است . سازه هسته کنترل ریشه در نظریه یادگیری اجتماعی دارد . در این نظریه تقویت به عنوان تعیین کننده ی رفتار شناخته شده است و ادراک فرد در مورد منبع این تقویت عنصری اساسی در تعیین رفتار است . به عبارت دیگر به عقیده ی راتر ادراک فرد از تقویت ( پاداش یا تنبیه ) یک ویژگی دو ارزشی را به وجود می آورد . بدین معنی که در هر رفتاری این دو ارزش ( دو قطب) نمی تواند با هم وجود داشته باشند . این متغییر دو ارزشی ( دو قطبی ) هسته ی کنترل درونی در مقابل هسته کنترل بیرونی است ( راتر 1966 به نقل از خیر، 1378) . بر طبق نظر راتر (1966) در ادراک تقویت ، تفاوت های فردی وجود دارد . به عبارت دیگر یک واقعه یا پدیده ممکن است به وسیله بعضی از افراد به عنوان تقویت کننده ادراک شود . در حالی که دیگران ممکن است آن را تقویت کننده در نیابند . یکی از تعیین کننده ها در پیش بینی رفتار این است که آیا فرد درک می کند که تقویت کننده ای که به دنبال رفتارش می آید وابسته به رفتار ( کنترل درونی ) و یا اینکه آن به وسیله نیروی خارج از کنترل خودش ، کنترل می شود ( کنترل بیرونی ) به عبارت دیگر هسته ی کنترل به این بستگی دارد که فرد رابطه ما بین عمل ( رفتار ) خویش و تقویت کننده ی آن را چگونه درک کند . ( راتر و هوکریچ 1975) . افرادی که با متغییر شخصیتی هسته ی کنترل درونی مشخص می شوند . بر این باورند که موفقیت یا شکست به تلاش یا توانایی آنها بستگی دارد . ولی افراد دارای هسته ی کنترل بیرونی ، معتقدند که فاکتورهای دیگری مانند شانس یا سختی تکلیف ، باعث موفقیت یا شکست انها می شود ( اسلاوین 2003) .
2-1 بیان مسئله
عزت نفس یک منبع انرژی است . یک چتر وسیعی است که اعتماد به نفس زیر سایه آن است . اعتماد به نفس یعنی دیدن خود به عنوان فردی توانا با کفایت دوست داشتنی و منحصر به فرد . کفایت یعنی توانایی که در حد کافی و تسلط بر امور باشد . منحصر به فرد یعنی با توجه و در نظر گرفتن تفاوت های فردی . به تعبیر دیگر اعتماد به نفس یعنی آن احساس و شناختی که از توانایی ها و محدودیت های بیرونی و درونی خود دارید . بنابراین وقتی که اعتماد به نفس و خود باوری خود را بر اساس آن که و آن چه به راستی هستید و نه بر اساس موفقیت ها و دست یابی ها یا شکست ها و ناکامی های خود بنا می کنید چیزی را در خود خلق می نمایید که هیچ کس و هیچ چیز یارای گرفتنش را از شما نخواهد داشت . حال با توجه به مفاهیم بالا می توان گفت که اعتماد به نفس واقعی همواره در درون خود شما تولید می شود نه از بیرون ، اعتماد به نفس واقعی زاییده ی تعهد شما به خودتان است . این تعهد که هر آن چه لازم باشد انجام خواهید داد تا به خواسته ها و نیازهایتان برسید . اعتماد به نفس باور شخصی شماست نسبت به روح خودتان به عنوان یک انسان . اعتماد به نفس حقیقت اینا نیست که نترسیم ، بلکه آن است که بدانید و مطمئن باشید با این که می ترسید اما بی گمان دست به عمل خواهید زد . فارس ( 1976) پیشنهاد می کند واژه ادراک کنترل رساتر از مفهوم اصلی هسته کنترل می باشد به هر صورت منظور از هسته کنترل ، ادراکی است که شخص از علت پیامدهای رفتاری خود دارد یا نوعی انتظار تصمیم یافته مبنی بر اینکه پیامدهای رفتار تحت سلطه خویشتن و یا در سلطه عوامل و علل خارجی می باشد ( منظری تولکی 1375) . بنابراین پژوهش حاضر به دنبال بررسی این سئوال بود که آیا بین هسته کنترل و اعتماد به نفس دانش آموزان دختر و پسر مراکز راهنمایی رابطه وجود دارد یا خیر ؟
3-1 اهمیت و ضرورت
شناخت هسته کنترل در توضیح عملکرد محصلان از جایگاه ویژه ای برخوردار است و این مطالعه می تواند گاهی در جهت این شناخت باشد . هسته کنترل و متغیرهای وابسته به آن به عنوان شاخصی مهم در پیش بینی موفقیت و شکست دانش آموزان و نیز افت تحصیلی در مدارس کشور ما قابل تحقیق و بررسی هستند چرا که خود مدارس یکی از عوامل عمده شکل گیری این سازه در محصلین هستند و نحوه شکل گیری آن نیز تاثیر متقابل در وضعیت تحصیلی دانش آموزان دارد . برنامه ریزی به منظور توجه به شکل گیری هسته کنترل و تاثیرات آن در امر تعلیم و تربیت باید به دانش آموزان کمک کنند تا به سازگارانه ترین و از نظر تحصیلی مفید ترین نتایج کلی ممکن دست یابند ، معلمین می توانند شکست دانش آموزان را به عوامل درونی به عنوان علل موفقیت تاکید ورزند تا موفقیت مداوم دانش آموزان را تضمین کنند .
4-1 فرضیه های پژوهشی
فرضیه اول : بین هسته کنترل و اعتماد به نفس رابطه وجود دارد .
5-1 تعریف عملیاتی و نظری متغیرها
1-5-1 تعریف نظری هسته کنترل
منظور از هسته کنترل باورهایی است که افراد از کنترلشان روی وقایع زندگی دارند . بعضی از افراد به صورت فردی احساس می کنند در مورد مسائلی که برای خودشان اتفاق می افتد مسئول هستند این گونه افراد با منبع کنترل درونی معرفی می شوند ، آنانی که احساس می کنند وقایع و نتایج انها تسلط نیروهایی که روی آن کنترل دارند تعیین می شود ( نیروهایی از قبیل شانس ، تقدیر و قدرت دیگران ) با منبع کنترل بیرونی معرفی می شوند ( فیندلی و کوپر 1983) .
2-5-1 تعریف نظری اعتماد به نفس
عزت نفس عبارتست از: ارزشي که اطلاعات درون خود پنداره، براي فرد دارد و از اعتقادات فرد در مورد تمام صفات و ويژگي هايي که در اوست ناشي مي شود (بيابانگرد، 1378).
براي عزت نفس تعاريف مختلفي ارائه شده است کالهون[1]، اورن[2]، کورفيس[3] (1967)، معتقدند که عزت نفس عبارتست از خشنودي فرد نسبت به تصور از خود خويش. کوپر اسميت[4] تعريفي که از عزت نفس ارائه داده اين است که عزت نفس عبارتست از يک قضاوت فردي از شايستگي که ويژگي عام شخصيت است، نه يک نگرش لحظه اي يا اختصاصي براي موقعيت هاي خاص. عزت نفس به توجه ارزشيابانه از خويشتن يا به قضاوت فرد درباره ارزشمندي خود گفته مي شود. به عقيده لاپورت و سوگيني[5] عزت نفس خوب داشتن يعني: از توانايي ها و ضعف هاي خود آگاهي داشتن و خود را با آنها که شخصي تر و با ارزشتر است پذيرفتن. منظور اين است که مسئوليت هاي خود را به عهده گرفتن، خود را تأييد کردن، به نيازهاي خود پاسخ دادن، هدف هايي داشتن و براي نيل به آنها راههايي برگزيدن خوب، يکپارچگي شخصي و توجه به ديگران را به همراه مي آورد(وندر زندن[6]، 1996).
1-6-1 تعریف عملیاتی هسته کنترل
در این پژوهش برای سنجش هسته کنترل از مقیاس (I-E) راتر استفاده شده . این مقیاس دارای 29 گویه است و برای تعیین هسته کنترل درونی و بیرونی استفاده می شود
[6]– wndrzndn
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.