پایان نامه بررسی رابطه ساختار مالکیت و نگهداری موجودی های نقدی در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- چکیده. 1
- فصل اول: کلیات تحقیق
- 1-1- مقدمه. 3
- 1-2- تعریف مسأله، اهداف، و سوالات تحقیق.. 4
- 1-2-1 تعریف مسأله. 4
- 1-2-2 اهداف اساسی از انجام تحقیق.. 5
- 1-3- سوالات تحقیق.. 6
- 1-4- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 6
- 1-5- جنبه جدید بودن و نوآوری.. 6
- 1-6- فرضیههای تحقیق.. 7
- 1-7- نتایج مورد انتظار پس از انجام تحقیق.. 7
- 1-9- تعریف واژ ها و اصطلاحات تخصصی.. 8
- 1-10- روش اجرای تحقیق.. 8
- 1-10-1 روش تحقیق.. 8
- 1-10-2 روشهای گردآوری اطلاعات… 8
- 1-10-3 قلمرو تحقیق.. 8
- 1-10-4 قلمرو زمانی تحقیق.. 8
- 1-10-5 قلمرو مکانی تحقیق.. 9
- 1-10-6 جامعهی آماری(N) 9
- 1-10-7 نمونهی آماری(N) 9
- 1-10-8 روش یا روشهای نمونهگیری.. 9
- 1-10-9 روشهای مورد نظر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و آزمون فرضیات… 9
- 1-10-9-1 متغیر وابسته. 9
- 1-10-9-2 متغیرهای مستقل.. 9
- 1-10-9-3 متغیرهای کنترل. 10
- 1-10-9-4 مدل آزمون فرضیات… 10
- 1-11- ساختار تحقیق.. 10
- فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
- 2-1- مقدمه. 12
- 2-2- ساختار مالکیت… 13
- 2-2-1 مالکیت و مدیریت واحدهای اقتصادی.. 13
- 2-2-2 گروه بندی های مختلف سهامداران. 14
- 2-2-2-1 انواع سهامداران با توجه به میزان کنترل بر هیأت مدیره. 14
- 2-2-2-2 انواع سهامداران با توجه به نوع وابستگی به شرکت سرمایه پذیر. 14
- 2-2-2-3 انواع سهامداران با توجه به درصد مالکیت… 15
- 2-2-3 ساختارهای مالکیت… 15
- 2-2-3-1 سرمایه گذاران نهادی.. 16
- 2-2-3-2 سرمایه گذاران دولتی.. 18
- 2-2-3-2-1 تعریف شرکت های دولتی.. 20
- 2-2-3-2-2 طبقه بندی شرکت های دولتی در ایران. 20
- 2-2-3-2-3 تعداد شرکت های دولتی.. 21
- 2-2-3-3 سرمایه گذاران شرکتی.. 21
- 2-2-3-4 سرمایه گذاران مدیریتی.. 22
- 2-2-3-5 سرمایه گذاران خارجی.. 23
- 2-2-4 تمرکز مالکیت… 24
- 2-2-5 عوامل موثر بر تمرکز و پراکندگی مالکیت… 24
- 2-3- نگهداری موجودی های نقدی.. 25
- 2-3-1 انگیزه های نگهداری موجودی های نقدی توسط شرکت ها 25
- 2-3-2 میزان بهینه موجودی های نقدی شرکت ها 26
- 2-3-3 آیا در شرکت ها سطح نقدینگی هدف وجود دارد؟. 28
- 2-4- رابطه ی بین ساختار مالکیت و نگهداری موجودی های نقدی.. 29
- 2-4-1 رابطه بین درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی و نگهداری موجودی های نقدی.. 29
- 2-4-2 رابطه بین درصد مالکیت دولتی و نگهداری موجودی های نقدی.. 29
- 2-4-3 رابطه تمرکز مالکیت و نگهداری موجودی های نقدی.. 30
- 2-5- مروری بر تحقیقات پیشین.. 30
- 2-5-1 مروری بر تحقیقات مرتبط داخلی.. 30
- 2-5-2 مروری بر تحقیقات مرتبط خارجی.. 33
- فصل سوم: روش اجرای تحقیق
- 3-1- مقدمه. 40
- 3-2- فرآیند آزمون تحقیق.. 40
- 3-3- روش تحقیق.. 41
- 3-4- روش گردآوری اطلاعات و داده های پژوهش…. 41
- 3-5- ابزار گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات… 41
- 3-6- قلمرو تحقیق.. 41
- 3-7- جمع آوری داده ها 42
- 3-7-1 بورس اوراق بهادار تهران. 42
- 3-8- فرضیه های تحقیق.. 42
- 3-9- جامعه و نمونه آماری.. 42
- 3-10- نحوه محاسبه متغیرهای تحقیق.. 43
- 3-10-1 متغیر مستقل (ساختار مالکیت) 43
- 3-10-2 متغیر وابسته (نگهداری موجودی های نقدی) 45
- 3-10-3 متغیرهای کنترل. 45
- 3-11- روش آزمون فرضیه ها 45
- 3-12- آزمون های آماری لازم در مدل. 46
- 3-12-1 آزمون های معناداربودن درالگوی رگرسیون. 46
- 3-12-1-1 آزمون معناداربودن معادله خط رگرسیون. 46
- 3-12-1-2 آزمون معناداربودن ضرایب رگرسیون. 46
- 3-12-2 آزمون کولموگروف- اسمیرنوف (K-S) 47
- 3-12-3 آزمون همبستگی.. 47
- 3-13- خلاصه فصل.. 48
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
- 4-1- مقدمه. 50
- 4-2- نتایج آمار توصیفی.. 50
- 4-3- نتایج آزمون فرضیه ها 53
- 4-3-1 نتایج آزمون فرضیه ی اول. 53
- 4-3-2 نتایج آزمون فرضیه ی دوم. 54
- 4-3-3 نتایج آزمون فرضیه ی سوم. 55
- 4-4- خلاصه فصل.. 55
- فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات
- 5-1- مقدمه. 57
- 5-2- نتیجه گیری.. 57
- 5-3- پیشنهادهای تحقیق.. 58
- 5-3-1 پیشنهادهای کاربردی تحقیق.. 58
- 5-3-2 پیشنهادهایی برای تحقیق های آتی.. 58
- 5-4- محدودیت های تحقیق.. 59
- 5-5- خلاصه فصل.. 59
- منابع و ماخذ. 60
- فهرست منابع فارسی.. 60
- فهرست منابع انگلیسی.. 62
- پیوست ها 65
- چکیده انگلیسی 69
چکیده
مؤسسات اقتصادی درصد قابل توجهی از داراییهای خود را به صورت موجودیهای نقدی نگهداری مینمایند و این امر از دیرباز نظر پژوهشگران را به خود جلب کرده است. بنابراین شناسایی عوامل مؤثر بر نگهداری موجودیهای نقدی از اهمیت ویژهای برخوردار است (آقایی و همکاران 1390، 70-53). هدف این پژوهش بررسی رابطه ساختار مالکیت با نگهداری موجودیهای نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. در این تحقیق ساختار مالکیت به سه طبقه مالکیت نهادی، تمرکز مالکیت و مالکیت دولتی تقسیم شده است. همچنین در این تحقیق متغیرهای ساختار مالکیت به عنوان متغیرهای مستقل و نگهداری موجودیهای نقدی به عنوان متغیر وابسته استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق را شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در طی دورهی زمانی 1389-1382 تشکیل میدهد. برای تجزیه و تحلیل دادهها از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شده است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که بین درصد مالکیت سهامداران نهادی و نگهداری موجودیهای نقدی رابطه منفی و معنا داری وجود دارد و همچنین بین تمرکز مالکیت و نگهداری موجودیهای نقدی رابطه منفی و معنا داری وجود دارد. اما بین درصد مالکیت دولتی و نگهداری موجودیهای نقدی رابطه مثبت و غیرمعناداری وجود دارد.
واژگان کلیدی: سهامداران نهادی، تمرکز مالکیت، مالکیت دولتی، نگهداری موجودیهای نقدی
فصل اول:
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
موجودیهای نقدی همواره درصد قابل توجهی از داراییهای شرکتها را به خود اختصاص دادهاند، این رقم در شرکتهای آمریکایی برابر با 6/8 درصد از مجموع داراییها (کیم و همکاران 1998، 359-335) و در شرکتهای انگلیسی برابر با 9/9 درصد از داراییها بوده است (ازکان 2004، 28). کینس (1936) سه انگیزه نیاز به انجام معاملات[1]، انجام اقدامات احتیاطی[2] و مقابله با شرایط دارای ریسک[3] را سبب نگهداری وجه نقد میدانست. نگهداری موجودیهای نقدی برای شرکتها مزایایی درپی خواهد داشت از جمله اینکه: برای انجام پرداختها نیازی به نقد ساختن داراییها نمیباشد، شرکتها برای افزایش سرمایه متحمل هزینههای معاملاتی کمتری میشوند، درصورتیکه سایر منابع تأمین مالی بسیار هزینهبر باشند شرکت میتواند داراییهای نقدی را برای تأمین مالی فعالیتهای خود بکار بگیرد و از آنها برای سرمایهگذاری استفاده نماید و …، از طرف دیگر نگهداری داراییها بصورت موجودیهای نقدی نیز دارای هزینه فرصت میباشد (اپلر و همکاران، 1999، 46-3). بنابراین مدیران به دنبال سطحی از موجودیهای نقدی هستند که با توجه به مزایا و معایب نگهداری موجودیهای نقدی حالت بهینه داشته باشد. به عبارت دیگر، شرکتها در جستجوی آن سطح از نقدینگی هستند که به دلیل کمبود نقدینگی، ضررهای عمده به شرکت وارد نیاید و از طرفی با نگهداری وجه نقد اضافی، فرصتها از دست نرود و این مورد همان سطح نقدینگی هدف در شرکتها میباشد که البته با توجه به ویژگیهای گوناگون شرکتها و دورههای زمانی مختلف، متفاوت میباشد. ویژگیهای گوناگونی میتوانند چگونگی تعیین سطح نقدینگی را توصیف نمایند. آگاهی از عوامل مؤثر بر سطح نقدینگی، مدیران را قادر خواه ساخت تا بتوانند اصلاحات لازم در نگهداری موجودیهای نقدی را انجام داده و به سطح نقدینگی هدف خود دست یابند.
تا کنون در تحقیقات انجام شده درباره نگهداری موجودیهای نقدی و عوامل مؤثر بر آن، اثر ساختار مالکیت بر این رابطه مورد بررسی قرار نگرفته است. هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین ساختار مالکیت و نگهداری موجودیهای نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
بنابراین تعداد 118 شرکت پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، در طی دورهی زمانی 1382 الی 1389، به منظور بررسی این موضوع مورد آزمون قرار گرفتهاند. در این تحقیق برای اندازه گیری میزان نگهداری موجودیهای نقدی از نسبت وجوه نقد شرکت به جمع کل داراییهای شرکت استفاده شده است. همچنین برای سنجش ساختار مالکیت از چند شاخص استفاده شده است، که این شاخصها عبارتند از: درصد مالکیت سرمایه گذاران نهادی، تمرکز مالکیت، درصد مالکیت دولتی.
1-2- تعریف مسأله، اهداف، و سؤالات تحقیق
1-2-1 تعریف مسأله
موجودیهای نقدی بخش قابل توجهی از داراییهای شرکتها را به خود اختصاص میدهند و به عنوان یک دارایی مهم در ترازنامه شرکت مورد توجه بسیاری از شرکتها، سرمایه گذاران و تحلیل گران هستند و مخصوصاً در دوران رکود حائز اهمیت میباشند. چرا که شرکتها با وجه نقد کافی در دسترس میتوانند از نیاز به بازارهای اعتباری فرار کنند (سابرامانیام[4] و همکاران 2011، 773-759).
وجه نقد از منابع مهم و حیاتی در هر واحد سودآور میباشد و ایجاد توازن بین وجه نقد در دسترس و نیازهای نقدی، مهمترین عامل سلامت اقتصادی هر واحد سودآور است. وجه نقد از طریق عملیات عادی و سایر منابع تأمین مالی به واحد سودآور وارد میشود و برای اجرای عملیات، پرداخت سود بازپرداخت بدهیها و گسترش سودآوری به مصرف میرسد (سابرامانیام و همکاران 2011، 773-759).
بطور معمول مدیران به دنبال سطحی از موجودیهای نقدی هستند که با توجه به مزایا و معایب نگهداری موجودیهای نقدی حالت بهینه داشته باشد. به عبارت دیگر، شرکتها در جستجوی آن سطح بهینه از نقدینگی هستند که به دلیل کمبود نقدینگی، ضررهای عمده به شرکت وارد نیاید و از طرفی با نگهداری وجه نقد اضافی، فرصتها از دست نرود و این مورد همان سطح نقدینگی هدف در شرکتها میباشد که البته با توجه به ویژگیهای گوناگون شرکتها و دورههای زمانی مختلف، متفاوت میباشد. تحقیقات تجربی نشان دادهاند که سطح نقدینگی شرکتها هدفمند است. مدیران برای میزان نقدینگی انتهای یک دوره زمانی برنامهریزی مینمایند و در جهت رسیدن به آن تلاش مینمایند. این سطح نقدینگی هدف از چه عواملی تأثیر پذیر است؟ ویژگیهای گوناگونی میتوانند چگونگی تعیین سطح نقدینگی را توصیف نمایند. آشنایی با این ویژگیها و درک روابط میان آنها پیشنیاز اصلاح نقدینگی هدف خواهد بود (آقایی و همکاران 1388، 70-53).
بنابراین با توجه به موارد ذکر شده در پاراگرافهای قبل بررسی عوامل مؤثر بر نگهداری موجودیهای نقدی از اهمیت بالایی برخوردار است. با توجه به نتایج تحقیق سارامانیام و همکاران (2011) ساختار مالکیت میتوانند، اثر بالقوهای بر نگهداری موجودیهای نقدی داشته باشند، بنابراین بررسی رابطهی ساختار مالکیت و نگهداری موجودیهای نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در ایران از اهمیت ویژهای برخوردار است.
منظور از ساختار مالکیت، مشخص کردن بافت و ترکیب سهامداران یک شرکت و بعضاً مالک عمده نهایی سهام آن شرکت است. بسیار از نظریه پردازان بر این عقیدهاند که هر یک از انواع مالکیت نیز میتواند بر نگهداری موجودیهای نقدی شرکتها تأثیر گذار باشد. بنابراین تأثیر ساختار مالکیت بر نگهداری موجودیهای نقدی از جمله مسائلی است که طرف توجه و علاقه سهامداران، مدیران و محققان است (سابرامانیام و همکاران 2011، 773-759).
در این تحقیق با پیروی از نصراللهی و عارف منش (1389) و محمدی و همکاران (1388) از متغیرهای مالکیت سرمایه گذاران نهادی، تمرکز مالکیت و مالکیت دولتی به عنوان متغیرهای نمایانگر ساختار مالکیت استفاده خواهد شد.
منظور از سرمایه گذاران نهادی، شرکتهای بیمه، صندوقهای سرمایه گذاری، مؤسسات مالی، بانکها و شرکتهای سهامی است که در سایر شرکتهای سهامی عام سرمایه گذاری میکنند. از این رو سرمایه گذاران نهادی بزرگترین گروه سهامداران شرکتهای سهامی عام شدهاند (نمازی و همکاران 1388،130-11).
با توجه به موارد ذکر شده در پاراگرافهای قبل مسئله اساسی این تحقیق این است که آیا ساختار مالکیت (سرمایه گذاران نهادی، تمرکز مالکیت و مالکیت دولتی) رابطه معناداری با نگهداری موجودیهای نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران، دارند؟
1-2-2 اهداف اساسی از انجام تحقیق
هدف اصلی این تحقیق، بررسی رابطهی ساختار مالکیت (سرمایه گذاران نهادی، تمرکز مالکیت و مالکیت دولتی) با نگهداری موجودیهای نقدی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.