پایان نامه بهداشت دهان و دندان
بهداشت دهان و دندان
پوسيدگي دندان و عوامل مؤثر بر آن:
پوسيدگي يا همان كرم خوردگي دندان،انهدام انساج سخت دندان كه معمولا با درد همراه است مي باشد.
كرم خوردگي يا پوسيدگي دندان براي تمام افراد بشر رخ مي دهد.
به طور كلي عواملي كه در ايجاد پوسيدگي دندان دخالت دارند عبارتند از:
كمبودويتامين هاي («آ»،«ث»،«د»وكلسيم وفسفر)عوامل ارثي،بهداشتي،شكل فيزيكي دندان (چاله هاي عميق Deep pitsوشكاف هاي عميقDeep fissure)،عوامل تغذيه اي وبالاخره تركيب بزاق و مقدار ايمونوگلبولين آن (IGA).
درهنگام پوسيدگي،آب سرد و خوردن شيريني باعث احساس درد در دندان مي گردد و در غير اين صورت دندان بدون درد است.
وقتي كه دنداني در اصطلاح مي پوسد،نسبت به گرما وتماس با شيريني جات حساس مي شود و بر روي آن نقاطي تيره رنگ پديد مي آيد.
پوسيدگي دندان در طفوليت و جواني بيشتر از ساير سنين است. بنابراين سن يكي از عوامل مؤثر بر پوسيدگي دندان هاي ماست.در كساني كه شيريني پز هستند و يا با مواد مختلف شيميايي به خصوص اسيدها سر و كار دارند پوسيدگي دندان ديده مي شود.
راه هاي پيشگيري از پوسيدگي دندان:
- افزودن فلوئوربه آب آشاميدني و رساندن آن به حد استاندارد.
- مسواك زدن بعد از خوردن غذا و همچنين قبل از خوابيدن.
- پركردن دندان يا ترميم آنها،برداشتن قسمت هاي پوسيده و ترميم آن ها با مواد پركردني مختلف.
- استفاده ي كمتر از تنقلات و شيريني جات.
جرم دندان چيست؟
در صورت اين كه مدتي مسواك نزنيم و پلاك[1] را به طور كامل از روي دندان هايمان پاك نكنيم به مرور زمان تبديل به جرم ميشود.
ما خود قادر به برداشتن جرم از روي دندان نيستيم،زيرا جرم چنان محكم به دندان ها چسبيده است كه تنها دندان پزشك قادر به برداشتن آن است.
جرم گيري دندان به سلامت لثه كمك مي كند جرم هايي كه در بالاي لثه بر روي دندان ها تشكيل ميشوند قابل رؤيت هستند.اين جرم ها به صورت رسوب هايي به رنگ قهوهاي و يا سياه در اطراف طوق دندان ها ديده مي شوند.
سطح خشن جرم يكي از محل هاي شايع تجمع پلاك است.
حتي اگر يك روز در مسواك زدن يا استفاده از نخ دندان كوتاهي شود،بلافاصله مراحل اوليه ي تشكيل جرم آغاز خواهد شد.
«توكسينهاي پلاك[2] باعث التهاب لثه و نيز تخريب و تحليل استخوان نگهدارنده دندان مي شوند.
پس از تخريب استخوان دندان ها هالق مي شوند و در اين هنگام سرعت تخريب استخوان اطراف آن بيشتر ميشود،سرانجام وقتي كه قسمت عمده از استخوان نگهدارنده ي دندان دچار تخريب شد،دندان آن چنان لق ميشود كه يا خودش به زودي ازجا كنده مي شود و يا بايد كشيده شود. پس از كشيده شدن دندان بايد مراقبت هايي براي جلوگيري از آسيب صورت پذيرد.
بهداشت لب:
لب ها نيز مانند لثه ها و دندان ها در زيبايي صورت نقش بسيار مهمي را ايفا مي كند.
گاز گرفتن لب هنگام صحبت كردن بسيار مضر است،زيرا هم موجب ضخيم تر شدن آن ها و هم چنين ايجاد خراش هايي بر روي لب مي شود كه گاهي درمان آن بسيار مشكل است. براي جلوگيري از خشك شدن دندان،ايجاد حساسيت و تركيدگي لب ها و نيز محافظت در برابر بادهاي خشك و گرم استفاده از كرم هاي مرطوب كننده بسيار توصيه مي شود.
بهداشت لثه:
رعايت بهداشت لثه همانند دندان ها ضروري است.لثه ها قسمتي از مخاط دهان مي باشند كه به طوق دندان ها مي چسبند واستخوان نگهدارنده ي دندان را هم مي پوشاند.
از ويژگي هاي بارزي كه بايد در يك لثه سالم وجود داشته باشد:صورتي رنگ بودن،محكم بودن و پر خون نبودن آنها است.لثه ها ممكن است بر اثر نا مساعد بودن حالت عمومي بدن:رنگ پريده،خون آلود،نرم وشل ،متورم و يا تحليل رفته باشند. ناراحتي هاي مذكور ممكن است بر اثر كم خوني،وضع بد دهان ومعده و رويش دندان ها و بارداري و بعضي از تب ها وپيري باشد.
بهداشت زبان:
زبان هم مانند ساير قسمت هاي دهان بايد تحت مواظبت قرار داشته باشد به طريقي كه از عفونت جلوگيري كامل به عمل آيد.لازم است در روز چند بار ترشحاتي را كه بر روي زبان ايجاد ميشوند پاك كرد.
رنگ طبيعي زبان مانند لثه ها،صورتي مي باشد.به محض اينكه تغيري در اين رنگ ايجاد شد اين نشان را دارد كه اختلالاتي كم و بيش جدي در آن روي داده است.
خشكي دهان:
عمل بزاق مرطوب نگه داشتن دهان،تميزوسفيد كرن دندان ها و از بين بردن اسيدهاي حاصل از پلاك دنداني مي باشد.
در خشكي دهان عواملي چون:داروهاي آرام بخش،آنتي هيستامين ها و پرتودرماني سر و گردن مؤثرمي باشند.
خوردن نعنا و همچنين استفاده از محلولي كه خود مخلوتي از آب و كمي گليسيرين و چند قطره آب ليمو است مي تواند تا حدودي در رفع خشكي دهان مؤثر واقع شوند.
بوي بد دهان و علت هاي آن:
براي اكثر مردم جالب است كه بدانند بوي بد دهان نزد افراد سالم،نه تنها بد نيست بلكه خوش آيند هم مي باشد.
بوي بد در دهان هنگامي به وجود مي آيد كه بيماري در بدن شخص وجود داشته باشد.يعني فقط اشخاص بيمار بوي بد در دهانشان شكل مي گيرد.
به طور كلي علت هاي ايجاد بوي ناخوشايند را مي توان در دو دسته تقسيم بندي كرد:
- علل دهاني و دندان و دهاني
- علل عمومي
علل دهاني و دنداني:
كسي كه بهداشت دهان و دندان ره رعايت نكند بوي بد در دهانش ايجاد مي شود،اين چنين شخص با تميز نكردن دندان هاي خود فضا را براي رشد و تكثير ميكروب ها فراهم مي كند.
دندان هاي پوسيده هم مي توانند عاملي براي اين عارضه باشند.هر عاملي كه باعث شود در ترشح بزاق اختلالي به وجود آيد از ديگر عوامل مؤثر مي باشد.
علل عمومي:
تمامي بيمارهاي مجاري تنفسي،حنجره،ريه،گلو و معده،ديابت،مسموميت هاي غذايي و دارويي،بيماري سيل و… مي توانندباعث بوي بد دهان شوند.
از جمله بوي هاي بد دهاني كه به محض باز شدن دهان فرد بيمار مي توان تشخيص داد عبارت اند از:
- بوي سولفر و استيفرم كه ناشي از پوسيدگي دندان است.
- بوي فكالوئد يا مدفوع كه از ناراختي هاي بخصوص معده مي باشد.
- بوي ترشيدگي ناشي از حاملگي.
- بوي زعفران ناشي از مرض قند.
- بوي نزديك به بوي سير ناشي از مسموميت با جيوه.
[1] -پلاك:لايه اي چسبنده وغير قابل ديد كه علت ايجاد كننده نسوج اطراف دندان ميباشد.
[2] – توكسينهاي پلاك:سموم حاصل از فعاليت باكتري هاي پلاك را گويند.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.