پایان نامه تاثیر مدیریت استراتژیک بر عملکرد سازمان با نقش میانجی مزیت رقابتی
فهرست محتوا
چکیده
سازمانها به طور مداوم با محیطی متلاطم و ناآرام روبه رو هستند، تهدیدهای محیطی از هر سو حیات و بقای آنها را به مخاطره میاندازد. سازمانها باید جایگاه فعلی خود را بشناسند، تواناییها و ضعفهای خود را دقیقاً تحلیل کنند و با تکیه بر تواناییها از فرصتهای محیطی استفاده کرده و خود را برای برخورد با تهدیدها آماده کنند. این مهم در قالب مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک امکان پذیر است. با توجه به اهمیت این موضوع، هدف این پژوهش، بررسی تأثیر مدیریت استراتژیک بر عملکرد سازمان با نقش میانجی مزیت رقابتی میباشد. بدین منظور جامعه آماری تحقیق کارکنان شرکت موتوژن تبریز میباشند که از بین تمامی کارکنان آن که تعدادشان 1037 نفر بود، 280 نفر با استفاده از فرمول کوکران به عنوان نمونه آماری انتخاب گردید. برای سنجش متغیرهای تحقیق از پرسشنامه استفاده شده است. نتایج تحلیل فرضیههای تحقیق که با استفاده از روش معادلات ساختاری انجام یافت، نشان میدهد که مدیریت استراتژیک بر عملکرد سازمان تأثیر مثبت و معنادار دارد. نقش میانجیگری مزیت رقابتی در رابطه بین مدیریت استراتژیک با عملکرد سازمان نیز تأیید شد. همچنین در بررسی فرضیههای فرعی پژوهش، تأثیر تمامی مؤلفههای مدیریت استراتژیک شامل: هدفگذاری، تحلیل محیطی، تنظیم استراتژی، اجرای استراتژی و ارزیابی استراتژی، بر مزیت رقابتی و عملکرد سازمان بصورت مثبت و معنادار تأیید شد.
کلمات کلیدی: مدیریت استراتژیک، مزیت رقابتی، عملکرد، هدفگذاری
فهرست مطالب
- فصل اول: کلیات تحقیق 1
- 1-1- مقدمه 2
- 1-2- بیان مسئله 2
- 1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق 5
- 1-4- اهداف تحقیق 7
- 1-5- فرضیه های تحقیق 8
- 1-6- مدل مفهومی و عملیاتی تحقیق 9
- 1-7- فرآیند اجرایی تحقیق 11
- 1-8- تعریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 11
- 1-8 سازماندهی تحقیق 14
- فصل دوم: مروری بر ادبیات موضوع 15
- 1-2- مقدمه 16
- 2-2- مدیریت استراتژیک 16
- 2-2-1- تعریف مدیریت 17
- 2-2-2- استراتژی 18
- 2-2-3- مدیریت استراتژیک 19
- 2-2-4- خصوصیات مدیریت استراتژیک 29
- 2-2-5- دلایل و اهداف استفاده از مدیریت استراتژیک 31
- 2-2-7- محدودیت ها و موانع مدیریت استراتژیک 34
- 2-3- مزیت رقابتی 36
- 2-3-1- انواع مزیت رقابتی 42
- 2-3-2- نگرش های موجود به مزیت رقابتی 49
- 2-3-3- تحلیل ساختاری صنایع 52
- 2-4- عملکرد سازمانی 55
- 2-4-1- سنجش عملکرد سازمانی 57
- 2-4-2- رویکردهای سنجش عملکرد سازمانی 58
- 2-4-3- مقیاس های سنجش عملکرد سازمانی 59
- 2-4-4- عوامل موثر بر عملکرد سازمانی 59
- 2-5- پیشینه تجربی 67
- 2-5-1- مطالعات داخلی 67
- 2-5-2- مطالعات خارجی 71
- 2-6- خلاصه و جمع بندی 74
- فصل سوم: روش شناسی تحقیق 78
- 3-1- مقدمه 79
- 3-2- نوع تحقیق 79
- 3-3- معرفی جامعه آماری 80
- 3-4- روش نمونه گیری 80
- 3-5- ابزارهای گردآوری داده 80
- 3-6- روایی و پایایی ابزار سنجش 81
- 3-7- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 82
- 3-8- متغیرهای تحقیق 83
- 3-9- روش تجزیه و تحلیل 83
- 3-10- جمع بندی فصل سوم 86
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها 87
- 4-1- مقدمه 88
- 4-2- تحلیلهای توصیفی 88
- 4-2-1- جنسیت 88
- 4-2-2- سن 89
- 4-2-3- تحصیلات 90
- 4-2-4- سابقه فعالیت 91
- 4-3- تحلیلهای تک متغیره 92
- 4-3-1- شاخصهای توصیفی 92
- 4-3-2- آزمون میانگین 93
- 4-4- تحلیلهای دومتغیره 95
- 4-4-1- همبستگی پیرسون 95
- 4-5- تحلیلهای چند متغیره 97
- 4-5-1- آزمون کفایت نمونهبرداری 97
- 4-5-2- ارزیابی مدل اندازهگیری 98
- 4-5-2-1- روایی همگرا 98
- 4-5-2-2- پایایی تکبعدی 99
- 4-5-2-3- سازگاری درونی 101
- 4-5-3- ارزیابی مدل ساختاری 103
- 4-5-3-1- برازش مدل ساختاری 103
- 4-5-3-2- تحلیل مسیر 105
- 4-6- خلاصه و جمع بندی فصل چهارم 114
- فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادات 116
- 5-1-مقدمه 117
- 5-2-مروری بر چارچوب کلی تحقیق 117
- 5-3-نتایج در راستای یافتههای تحقیق 118
- 5-3-1- فرضیه اصلی 118
- 5-3-2- فرضیه های فرعی 121
- 5-4-پیشنهادات تحقیق 125
- 5-4-1- پیشنهادات کاربردی 125
- 5-4-2-پیشنهادات برای تحقیقات آتی 126
- 5-5-محدودیتهای تحقیق 127
- 5-6-محدودیتهای خارج از اختیار محقق 128
- 5-7-خلاصه و جمعبندی فصل پنجم 129
- منابع 130
- پیوست و ضمائم 135
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
از مهمترین داراییهای هر سازمانی در شرایط متغیر و رقابتی امروزی، برخورداری از کارکنانی است که تمایل دارند در تحقق اهداف و استراتژیهای سازمانی، نقشی سازنده در افزایش عملکرد سازمان از خود بروز دهند و برای سازمان خود مزیت رقابتی آفرینند. سازمانها به طور مداوم با محیطی متلاطم و ناآرام روبه رو هستند، تهدیدهای محیطی از هر سو حیات و بقای آنها را به مخاطره میاندازد. سازمانها باید جایگاه فعلی خود را بشناسند، تواناییها و ضعفهای خود را دقیقاً تحلیل کنند و با تکیه بر تواناییها از فرصتهای محیطی استفاده کرده و خود را برای برخورد با تهدیدها آماده کنند. این مهم در قالب مدیریت و برنامه ریزی استراتژیک امکان پذیر است. امروزه موضوع مدیریت استراتژیک کاربرد زیادی دارد و این یک نوع برنامه عمومی میباشد. در شاخههای مدیریت کوشش شده که به این برنامه ریزی اهمیت زیادی بدهند، این نوع برنامه ریزی در صنعت و سازمانها کاربرد پیدا کرده است. مدیریت استراتژیک یک سبک مدیریتی است و با سایر الگوهای مدیریت تفاوت چندانی ندارد اما از لحاظ وسعت و جامعیت و روشها ممکن است تفاوتهایی داشته باشد و اجرای این شیوه مدیریت بستگی به بزرگی و کوچکی سازمان ندارد و در همه جا میتواند کاربرد داشته باشد
1-2- بیان مسئله
از لحاظ مفهومی، مدیریت استراتژیک با تحول در تئوریهای مدیریت همگامی دارد. مکاتب کلاسیک رفتاری و کمی مدیریت بر جنبههایی از سازمان و عملکرد آن تأکید میکردند که توسط مدیریت قابل کنترل بود. مسائلی از قبیل برنامه ریزی تولید، رفتار زیردستان، بهبود محیط کار، نقش گروههای غیر رسمی در بازدهی کار، مدلهای کمی تصمیم گیری و غیره. لیکن هرگز فضای سیاسی جامعه، احساس افراد و نهادهای خارج از سازمان، مسأله اصلی آنها نبود. چرا که محیط از ثباتی نسبی برخوردار بوده وچنین نیازی هم احساس نمیشد. به تدریج با رشد مستمر اقتصادی، اوضاع قابل اطمینان محیطی از میان رفت و تغییرات و حوادث شتابندهای در جهان اتفاق افتاد. لذا مفاهیمی مانند سیستم، برنامه ریزی بلندمدت، استراتژی و فرایند مدیریت استراتژیک مورد توجه صاحب نظران مدیریت قرار گرفت (پازوکی، 1395). توجه به محیط، آگاهی از تأثیر متغیرهای محیطی و ارائه چشم اندازی از فعالیت آینده برای سازمانها، لزوم آمادگی برای برخورد با تغییرات مداوم را توجیه میکند. وجود عدم قطعیتهای محیطی در مسائل سازمانی به لحاظ مبهم بودن و طبیعت احتمالی رخدادهای آتی و آمادگی سازمانها جهت تغییر، برخوردی متفاوت با تغییر، نوع تصمیمات، عوامل جدید مؤثر بر تصمیم گیری و قطعیت در مورد تغییرات آینده، توجه به استفاده از مدل مدیریت استراتژیک را افزونتر مینماید (سیلویا مارتین و همکاران[1]، 2015).
شرکتهایی که در محیطهای پرتلاطم امروزی فعالیت میکنند با تقاضاها و نیازهای پیش بینی نشده بیشتری از سوی مشتریان روبرو میشوند، در چنین محیطی توجه به مشتریان و نظارت و مقایسه اقدامات رقبا میتواند به عنوان عاملی مهم در جهت موفقیت یک واحد تجاری به شمار آید. به منظور رویارویی با شرایط بازاری کنونی، سازمانها ناگزیر از به کارگیری مدیریت استراتژیک و استراتژیهای جامعتری هستند تا بتوانند بر منابع سازمان سرمایه گذاریهای لازم را انجام دهند. توجه به بازار گرایی میتواند باعث بیشتر آماده بودن سازمانهای کنونی در رویارویی با شرایط متلاطم بازار امروزی شود تا بتوانند اطلاعات لازم در ارتباط با بازار کسب کنند. با توجه به تحقیقات انجام شده بازار گرایی زمانی میتواند برای سازمانها همراه با مزیت رقابتی باشد که با ارزشی و غیر قابل تقلید باشد و به طور کلی بازار گرایی منجر به از بین رفتن توانایی شرکتها در نوآوری میشود. بنابراین نیاز به تکمیل بازار گرایی و جامعیت بیشتر آن با سایر جهت گیریهای استراتژیک به وجود میآید. در این میان قابلیتهای مکمل بازاریابی میتوانند به عنوان عاملی مهم و تاثیرگذار در استقرار مسیر استراتژیک انتخاب شده در سازمان، نقش آفرینی کنند. از طرفی وجود رقابت در جهان امروز، سازمانها را مجبور به داشتن مزیت رقابتی کرده تا به واسطه آن نسبت به رقبا در موقعیت بهتری قرار گیرند. علاوه بر این، مزیت رقابتی سازمان باید به گونهای باشد که باعث تمایز سازمان نسبت به رقبا شود (کردنائیج و همکاران، 1384).
رقابت موجود در شرایط کنونی بازار، شرکتها را ناگزیر از اتخاذ استراتژیهایی جهت رویارویی با این رقابت کرده است. محققان زیادی این مسئله را مطرح میکنند که آیا توجه به بازار گرایی به تنهایی میتواند برای شرکتها یک مزیت رقابتی پایدار و عملکرد برتر را فراهم کند؟ بازاریابی سنتی بر این باور است که برآورده کردن نیازهای مشتری، مسیر اصلی در بهبود عملکرد کسب و کار به شمار میآید. ولی برخی محققان امروزه این مسئله را مورد توجه قرار میدهند که بازار گرایی ممکن است منجر به کاهش توانایی سازمانها در انجام فعالیتهای نوآورانه و تحقیق و توسعه شود و برای معرفی محصولات و خدمات نوآورانه شرکت در بازار مشکل ساز باشد. علاوه بر این، به میزانی که رقبای شرکت بازار محور هستند، نه تنها بازار گرایی نمیتواند مزیت رقابتی فراهم کند، بلکه تنها از شکست در مقابل رقبا جلوگیری میشود و مانع اقدام نوآورانه در کسب و کار میشود (کومار و همکاران[2]، ۲۰۱۱).
در این پژوهش، با توجه به خلاء موجود در ارائه مفاهیم کاربردی برای سطوح عام مدیریتی در کشور، تلاش شده است به منظور گسترش فرهنگ مدیریت استراتژیک در کلان نگری، جامع نگری و آینده نگری، تأثیر مدیریت استراتژیک را بر عملکرد سازمان با نقش میانجی مزیت رقابتی در شرکت موتوژن بررسی شود.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.