پایان نامه کانون اصلاح و تربیت مکانی برای اصلاح و بازپروری کودکان و نوجوان بزهکار
فهرست محتوا
چکیده
مقدمه: کانون اصلاح و تربیت مکانی برای اصلاح و بازپروری کودکان و نوجوان بزهکار است. به منظور اجرای موفقیت آمیز برنامههای بازپروری، لازم است کارشناسان از تجارب این افراد مطلع شوند. این مطالعه با هدف تبیین تجارب و دیدگاههای مددجویان از اقامت در کانون اصلاح و تربیت استان تهران انجام گردید.
روش: پژوهش کیفی حاضر از روش تحلیل محتوای قیاسی – استقرایی بهره برد. جامعه پژوهش، مددجویان مقیم و کارکنان حرفهای کانون اصلاح و تربیت استان تهران بودند. با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف و تارسیدن به حد اشباع دادهها، تعداد 41 نفر (26 نوجوان معارض قانون و 15 نفر از کارکنان حرفهای) بررسی شدند. دادهها با شیوههای مشاهده مشارکتی، مصاحبه، یادداشت در عرصه گردآوری شد.
یافتهها: از بررسی یافتهها 249 کد مفهومی بدست آمد. از این تعداد: 65 کد مفهومی در طبقهٔ تعامل مددجویان با یکدیگر (در 1 زیر طبقه اصلی به نام قدرت)، 91 کد مفهومی در طبقهٔ تعامل مددجویان و کارکنان (در 2 زیر طبقه اصلی با عنوان تعامل کارکنان با مددجویان و تعامل مددجویان با کارکنان)، 34 کد مفهومی در طبقهٔ ارتباط مددجویان با محیط و امکانات (در 2 زیر طبقه اصلی محیط مادی و معناهای نسبت داده به محیط)، 37 کد مفهومی در طبقهٔ تعامل مددجو و خانواده (در 2 زیر طبقه اصلی مددجویان واجد ملاقات حضوری و مددجویان فاقد ملاقات حضوری) و در آخر 22 کد مفهومی در طبقهٔ تجارب شخصی مددجویان (در 2 زیر طبقه اصلی، مشغولیتهای ذهنی و باورهای مددجویان) قرار گرفت.
نتیجه گیری: یافتههای پژوهش حکایت از تجربهٔ نسبتاً مطلوب مددجویان از محیط (از حیث بهداشت و رفاه نسبی) اما تجربهای نامطلوب از نظر تعاملات انسانی و نیز شرایط کسالت آور حبس داشت. تجربیات مددجویان علاوه بر تعامل با محیط عینی و تعاملات انسانی، تحت تأثیر ادامهٔ آثار دادگاه نیز بود.
کلید واژهها: بزهکار – مددجو – کودک ونوجوان معارض قانون – کانون اصلاح و تربیت – تجربه – پژوهش کیفی
فهرست مطالب
- فصل اول: کلیات تحقیق…………………………………………………………………………………….. 1
- 1-1. مقدمه 2
- 1-2. بیان مسأله 3
- 1-3. اهمیت و ضرورت 9
- 1-4. بیان واژه 14
- 1-5. مبانی نظری پژوهش 15
- 1-6. اهداف پژوهش 15
- 1-6-1. هدف کلی 15
- 1-6-2. اهداف اختصاصی 15
- 1-6-3. اهداف کاربردی 16
- 1-7. سؤالهای پژوهش 16
- فصل دوم: پیشینه پژوهش 17
- 2-1. مقدمه 18
- 2-2. کودک 19
- 2-2-1. تعریف کودک 19
- 2-2-2. دوران کودکی 19
- 2-3. نوجوانی 20
- 2-3-1. تئوریهای نوجوانی 21
- 2-3-2. دو دوره در تحولات نوجوانی 22
- 2-3-3. برخی از ویژگیهای عمومی رفتار نوجوانان 22
- 2-3-4. برخی از مسائل و مشکلات پیش روی نوجوانان و جوانان …………………………………………………….23
- 2-4. مفاهیم بزهکاری 24
- 2-4-1. تعریف بزه 24
- 2-4-2. بزهکاری 24
- 2-4-3. بزهکار 25
- 2-4-4. تاریخچه مفهومی بزهکاری. 25
- 2-4-5. علل بزهکاری 26
- 2-4-6. دیدگاههای نظری بزهکاری 26
- 2-4-7. انواع بزهکاری 27
- 2-4-8. نوجوانی و بزهکاری…………………………………………………………………………………… 28
- 2- 5. تاریخچه مجازات کودکان معارض قانون (بزهکار) 28
- 2- 6. تاریخچه شکل گیری کانونهای اصلاح و تربیت 30
- 2- 6- 1. تاریخچه شکل گیری کانونهای اصلاح و تربیت در جهان 30
- 2- 6- 2. تاریخچه شکل گیری کانونهای اصلاح و تربیت در ایران 34
- 2- 7. انواع مؤسسات اصلاحی – تربیتی نوجوانان معارض قانون 35
- 2-7-1. محیط نگهداری بسته 35
- 2-7-2. محیط نگهداری نیمه باز 36
- 2-7-3. محیط نگهداری باز 36
- 2-8. پاسخ اجتماعی به نوجوانان معارض قانون در ایران 36
- 2-8-1. سن مسوولیت کیفری نوجوانان معارض قانون در ایران 37
- 2-9. معرفی کانون اصلاح و تربیت استان تهران 38
- 2-9-1. واحدهای تشکیل دهنده کانون اصلاح و تربیت استان تهران 38
- 2-9-1- 1. واحد مدیریت کانون 38
- 2-9-1-2. واحد مددکاری و خدمات اجتماعی 38
- 2-9-1-3. واحد فرهنگی کانون 38
- 2-9-2. کارکردهای کانون اصلاح و تربیت 40
- 2-9-2-1. اقدامات تامینی کانون اصلاح و تربیت 41
- 2-9-2- 2. اقدامات تربیتی و اصلاحی 43
- 2-9-2 -3. اقدامات رفاهی کانون اصلاح و تربیت 45
- 2-9-2 -4. مراقبتهای پس از آزادی 45
- 2-9-3. برنامه روزانه مددجویان در کانون اصلاح و تربیت استان تهران …………………………………………..47
- 2-9-3-1. برنامه روزانه مددجویان دختر در کانون اصلاح و تربیت استان تهران ……………………………47
- 2-9-3-2. برنامه روزانه مددجویان پسر در کانون اصلاح و تربیت استان تهران …………………………… 48
- 2-10. واژه شناسی نظام زندانبانی 48
- 2-10- 1. حبس 48
- 2-10- 2. خودزنی 49
- 2-10-3. ملاقات در زندان و کانونهای اصلاح و تربیت 49
- 2-10-3- 1. انواع ملاقات در زندان 50
- 2 – 11. قواعد سازمان ملل متحد برای حمایت از نوجوانان محروم از آزادی 51
- مبحث دیدگاههای بنیادین 51
- قاعده 1 51
2. مبحث اهداف نگهداری در مؤسسات 51 - قاعده 29……………………………………………………………………………………………………………. 51
- مبحث عدالت ویژه نوجوانان 52
- ماده 24 52
- قاعده 4 53
- مبحث پذیرش و ثبت در مؤسسات 53
- قاعده 6……………………………………………………………………………………………………………… 53
- قاعده 22 53
- قاعده 24 54
- قاعده 25 54
- مبحث جداسازی و فردی کردن رفتار 54
- قاعده 26 54
- قاعده 29 55
- مبحث طبقه بندی و استقرار 56
- قاعده 27 56
- قاعده 28 56
- قاعده 30 57
- مبحث مدیریت مجازات بزهکاران جوان 57
- مبحث کارکنان موسسه نوجوانان 58
- بند اول: کلیات 58
- قاعده 81 59
- قاعده 82 59
- قاعده 83 59
- قاعده 84 60
- قاعده 85 60
- قاعده 86 60
- بند دوم: قواعد رفتار 60
- قاعده 87 61
- مبحث تدارک برنامهها 62
- گفتار اول: کلیات…………………………………………………………………………………………………. 62
- قاعده 11……………………………………………………………………………………………………………. 62
- قاعده 12……………………………………………………………………………………………………………. 62
- قاعده 13……………………………………………………………………………………………………………. 63
- قاعده 26……………………………………………………………………………………………………………. 63
- گفتار سوم: مساعدت در حین مجازات 63
- بند اول: کلیات 63
- قاعده 26……………………………………………………………………………………………………………. 64
- بند دوم: آموزش 64
- گفتار اول: برنامههای آموزشی 64
- گفتار دوم: دسترسی برابر به برنامههای آموزشی…………………………………………………………….. 64
- قاعده 38……………………………………………………………………………………………………………. 65
- قاعده 39……………………………………………………………………………………………………………. 65
- قاعده 40……………………………………………………………………………………………………………. 65
- قاعده 41……………………………………………………………………………………………………………. 66
- بند سوم: 66
- قاعده 42……………………………………………………………………………………………………………. 66
- قاعده 43……………………………………………………………………………………………………………. 66
- قاعده 44……………………………………………………………………………………………………………. 66
- قاعده 45……………………………………………………………………………………………………………. 67
- قاعده 46……………………………………………………………………………………………………………. 67
- بند چهارم: تفریح و سرگرمی 67
- قاعده 47……………………………………………………………………………………………………………. 68
- بند پنجم: مذهب………………………………………………………………………………………………….. 69
- قاعده 48……………………………………………………………………………………………………………. 69
- بند ششم: مراقبتهای پزشکی………………………………………………………………………………….. 69
- قاعده 49……………………………………………………………………………………………………………. 70
- قاعده 50……………………………………………………………………………………………………………. 70
- قاعده 51……………………………………………………………………………………………………………. 70
- قاعده 52……………………………………………………………………………………………………………. 71
- قاعده 53……………………………………………………………………………………………………………. 71
- قاعده 54……………………………………………………………………………………………………………. 71
- قاعده 55……………………………………………………………………………………………………………. 72
- مبحث خدمات بهداشتی نوجوانان 72
- گفتار اول: حمایت از سلامتی و رفتار نوجوانان 72
- قاعده 87……………………………………………………………………………………………………………. 72
- مبحث خدمات بهداشتی زنان 72
- قاعده 23……………………………………………………………………………………………………………. 73
- گفتار دوم: محیط فیزیکی و محل اقامت 73
- قاعده 31……………………………………………………………………………………………………………. 73
- قاعده 32……………………………………………………………………………………………………………. 74
- قاعده 33……………………………………………………………………………………………………………. 74
- قاعده 34……………………………………………………………………………………………………………. 74
- قاعده 35……………………………………………………………………………………………………………. 75
- گفتار سوم: لباس 75
- قاعده 36……………………………………………………………………………………………………………. 75
- گفتار چهارم: غذا 76
- قاعده 37……………………………………………………………………………………………………………. 76
- مبحث محدودیتهای بازدارنده بدنی و استفاده از زور 76
- قاعده 63……………………………………………………………………………………………………………. 76
- قاعده 64……………………………………………………………………………………………………………. 76
- قاعده 65……………………………………………………………………………………………………………. 77
- مبحث تجهیزات محدود کننده نوجوانان 77
- بازرسیها 78
- سرشماریها 79
- 12: مبحث حقوق در طی بازداشت و حبس 79
- قاعده 75……………………………………………………………………………………………………………. 79
- قاعده 76……………………………………………………………………………………………………………. 79
- قاعده 77……………………………………………………………………………………………………………. 80
- قاعده 78……………………………………………………………………………………………………………. 80
- اعلام حبس، انتقال، بیماری، آسیب و مرگ 80
- قاعده 58……………………………………………………………………………………………………………. 80
- تماس با جهان خارج 81
- قاعده 26……………………………………………………………………………………………………………. 81
- قاعده 59……………………………………………………………………………………………………………. 81
- قاعده 60……………………………………………………………………………………………………………. 81
- قاعده 61……………………………………………………………………………………………………………. 82
- قاعده 62 82
- 13: مبحث روشهای انضباطی ناظر بر نوجوانان 82
- قاعده 66 82
- قاعده 67 83
- قاعده 68 83
- قاعده 69 84
- قاعده 70 84
- قاعده 71 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………84
- 14: مبحث ملاقات………………………………………………………………………………………………………………………………..84
- بازرسی ملاقات کنندگان……………………………………………………………………………………………………………………….85
- 14: مبحث زندانیان خارجی………………………………………………………………………………………………………………..85
- 2 – 12 پیمان نامه جهانی حقوق کودک………………………………………………………………………………………………86
- ماده 37 ………………………………………………………………………………………………………………………………………………….86
- 2 – 13 حقوق بشر افراد محبوس…………………………………………………………………………………………………………87
- 2 – 14 قانون حمایت از کودکان و نوجوانان ……………………………………………………………………………………….88
- 2 – 15 آییننامه اجرایی کانون اصلاح و تربیت……………………………………………………………………………………89
- فصل اول: سازمان کانون اصلاح و تربیت………………………………………………………………………………………………89
- فصل دوم: وظایف مسئولین کانون اصلاح و تربیت……………………………………………………………………………….92
- فصل سوم ـ مقررات انضباطی، تشویقی و پایان دوره نگاهداری اطفال………………………………………………..96
- فصل چهارم ـ مقررات مربوط به مشاورین دادگاههای اطفال و مددکاران اجتماعی……………………………98
- 2 – 16 مروری بر پژوهشهای پیشین ……………………………………………………………………………………………100
- 2 – 16 – 1 مطالعات داخلی ……………………………………………………………………………………………………………101
- 2 – 16 – 2 مطالعات خارجی……………………………………………………………………………………………………………107
- فصل سوم: روش شناسی 112
- 3-1. نوع مطالعه 113
- 3-2. جامعه مورد بررسی 115
- 3-3. محیط پژوهش 115
- 3-4. معیارهای انتخاب افراد مورد مطالعه 116
- 3-5. معیارهای خروج از مطالعه 116
- 3-6. نمونه و روش نمونهگیری 116
- 3-7. ابزار جمع آوری دادهها 117
- 3-7- 1. مشاهده مشارکتی 118
- 3-7- 2. یادداشت در عرصه 119
- 3-7-3. بحث گروهی متمرکز 119
- 3-7 – 4. مصاحبه 120
- 3-7 – 4-1. راهنمای سؤالات 121
- 3-8. روش اجرای پژوهش 126
- 3-9. روش تحلیل دادهها 130
- 3-9- 1. مرحله آماده سازی دادهها 132
- 3-9- 2. مرحله سازماندهی دادهها 132
- 3-9-3. مرحله خلاصه سازی و گزارش یافتهها 133
- 3-10. دقت و اعتبار دادهها 133
- 3-11. ملاحظات اخلاقی 136
- فصل چهارم: یافتهها…………………………………………………………………………………………. 137
- مقدمه 138
- 4 – 1 یافتههای دموگرافیک …………………………………………………………………………………………………………….139
- 4-2. یافتههای طبقه شناخت تعامل مددجویان با یکدیگر 145
- 4- 3. یافتههای طبقه شناخت تعامل مددجویان و کارکنان……………………………………………….. 206
- 4-4. یافتههای طبقه شناخت ارتباط مددجویان با محیط و امکانات 255
- 4-5. یافتههای طبقه شناخت تعامل مددجویان و خانواده 282
- 4-6. یافتههای طبقه شناخت تجارب شخصی مددجویان 305
- فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری 320
- 5-1. تفسیر نتایج شناخت تعامل مددجویان با یکدیگر و مقایسه با مطالعات مشابه 321
- نتیجه گیری شناخت تعامل مددجویان با یکدیگر 335
- 5-2. تفسیر نتایج شناخت تعامل مددجویان و کارکنان حرفهای و مقایسه با مطالعات مشابه………… 338
- نتیجه گیری شناخت تعامل مددجویان و کارکنان حرفهای 350
- 5-3. تفسیر نتایج شناخت ارتباط مددجویان با محیط و امکانات و مقایسه با مطالعات مشابه 354
- نتیجه گیری شناخت ارتباط مددجویان با محیط و امکانات………………………………………………………………363
- 5-4. تفسیر نتایج شناخت تعامل مددجویان و خانواده و مقایسه با مطالعات مشابه 365
- نتیجه گیری شناخت تعامل مددجویان و خانواده…………………………………………………………… 370
- 5-5. تفسیر نتایج شناخت تجارب شخصی مددجویان و مقایسه با مطالعات مشابه 372
- نتیجه گیری شناخت تجارب شخصی مددجویان………………………………………………………….. 377
- 5 – 6 بحث و نتیجه گیری نهایی ……………………………………………………………………………………………………..380
- 5-7. پیشنهادات کاربردی……………………………………………………………………………………… 381
- 5-8. پیشنهادات پژوهشی 385
- 5-9. محدودیتها 386
- فهرست منابع……………………………………………………………………………………………………… 387
- پیوستها…………………………………………………………………………………………………………………………………………….402
1 – 1 ) مقدمه
بزهکاری اطفال و نوجوانان به عنوان یکی ازمشکلات بزرگ جوامع کنونی جهان میباشد. اگر این معضل در سالهای گذشته صرفاً ویژه کشورهای پیشرفته صنعتی محسوب میگشته، هم اکنون با توسعه صنعت در ممالک جهان و یا انتقال عوارض آن و گسترش شهر نشینی در دنیا، این پدیده جهانی شده است. بزهکاری اطفال پدیده جدیدی نیست. چرا که بررسی تاریخ، حکایت از آن دارد که در گذشته نیز جوامع باستانی با این عارضه آشنایی داشتهاند. اهمیت این پدیده به حدی بوده که در قوانین دیرینه بسیاری از ممالک، مقررات ویژهای برای این دسته از مجرمین پیش بینی شده بود. قوانین سال 306 قبل از میلاد مسیح در روم، مقررات حاکم در ایران باستان، ضوابط دین زرتشت و قوانین جزایی یونان با پیش بینی موازین خاصی برای کودکان خردسال و نوجوانان، رژیم جزایی آنها را از بزرگسالان تفکیک نموده بودند. در تمامی این نظامها برای اطفال بزهکار مجازاتهای خفیفتری نسبت به بزرگسالان در نظر گرفته شده بود. سیستم کیفری اسلام نیز با بنیاد نظامی نو در این زمینه برخوردی مترقی و مناسب با بزهکاری کودکان به عمل آورد. در این نظام کودکان از نظر جزایی تا سن بلوغ شرعی فاقد مسوولیت کیفری میباشند (1). تا قبل از شروع و گسترش نهضتهای حمایتی درباره اطفال بزهکار، نگاهداری در مؤسسات شبانه روزی اکثراً تنها راه حل برای تربیت این دسته از اطفال و نوجوانان به شمار میرفت و این مؤسسات به صورت دارالتادیب ها، اغلب با روشی خشن و دور از انعطاف و ملایمت اداره میشد و سیستم شدید انضباطی آن تفاوتهای زیادی با زندانهای بزرگسالان نداشت. ولی هر اندازه که مسائل مربوط به اطفال مورد بررسی و توجه بیشتر قرار گرفت و رژیمهای قضایی اطفال تغییر و تحول یافت روشهای تربیتی و حمایتی نیز که آخرین و مهمترین مرحله درمانی و پیشگیری از بزهکاری در این سلسله مراتب بود اهمیت بیشتری پیدا کرد به نحوی که در جوامع پیشرفته و در حال توسعه تلاش میشود اکثر مؤسسات تربیتی شباهتی با دارالتادیب های گذشته نداشته باشند و در مؤسسات تربیتی سعی بر این است که پیشرفتهترین روشهای تربیتی به مرحله اجرا در آیند و تا آن جا که میسر است نیازها و کمبودهای کودکان و نوجوانان ناسازگار و بزهکار برآورده و تأمین شود (2).
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.