پایان نامه سيستم هاي حفاظت کاتديک تغذيه شونده توسط منبع تغذيه کننده الکترونيکی (الکترود آنُدي تَر)
مقدمه:
اين فصل به تعريف اصطلاح ها و کلمه هاي بکار رفته در آئين نامه مي پردازد .
1 – زمين ( ارت )[1] :
رسانندگي جرم زمين را درصورتي که پتانسيل الکتريکي در هر نقطه از زمين به صورت قراردادي برابر
صفر در نظر گرفته شود ، زمين ( ارت ) مي نامند .
2 – سيستم اتصال به زمين ( ارتينگ )[2] :
يک يا چند الکترود همراه با سيمها ي ارت را که قابليت اتصال به ترمينال اصلي داشته باشند ، سيستم
اتصال به زمين (ارتينگ ) مي نامند.
3 – الکترود ارت (زمين )[3] :
رسانـا يا گـروه ي از رسـانـاهاي متصـل به هم است که اتصـال الکتر يکي به زمين را فراهـم مي کنند.
4 – مقاومت الکترود ارت[4]:
مقاومت بين ترمينال اصلي زمين و کره زمين است .
5 – امپدانس حلقه اتصال به زمين[5] :
امپدانس حلقـه جـريان اتصالي زمين است که شروع و پايان آن نقطه اتصالي است و با z sنشـان داده مي شود .
حلقه اتصالي زمين درسيستم هاي مختلف به شرح ذيل است :
الف- سيستمها ي TN
نقطه شروع ( محل اتصالي ) ، از بدنه دستگاه به ترتيب به سيم ارت ، شينـه ارت ، شينه نـول ، نقطـه ترانس ، سيم پيچ ترانس ، سيم فاز اتصالي و نقطه اتصال به بدنه .
ب – سيستمها ي TT و IT
نقطه شروع (محل اتصالي ) ، سيم اتصال به زمين ، الکترود زمين ، زمين ، الکترود سيستم ، شينه نول ، نقطه صفر ترانس ، سيم فاز اتصالي و نقطه اتصالي.
6 – اتصالي :
حالتي از مدار است که جريان در مسيري غير عادي يا بـدون اينکه پيش بيني شـده باشد يـا در نظـر گرفته شود ، جاري مي شود . اين جريان امکان دارد از نقص در عايق بندي يا از بستهـاي به کار رفتـه بر روي عايق رساناها ناشي شود .
7 – جريان اتصال به زمين (جريان اتصال کوتاه )[6] :
اضافه جريانـي است کـه درنتيجـه بـروز اتصالي بـا امپدانسي قابـل چشـم پوشي بيـن هاديهايـي بـا پتانسيل ها ي مختلف در شرايط عادي کار برقرار شود.
8 – جريان نشتي زمين[7] :
جريان جاري به زمين يا رساناهاي ديگري را که مدار الکتريکي آنها به زمين راه دارد ، جريان نشتي زمين مي نامند . درصورت استفاده از خازن در مدارها ، امکان دارد جـريان مذکـور داراي مقـداري جـزء خازني هم باشد.
9 – سيم اتصال به زمين (سيم ارت )[8] :
سيم حفاظتي را گويند که ترمينال اصلي ارت تأسيسات را به الکترود ارت يا ساير قسمتها ي اتصال به زمين وصل مي کند.
10- سيم خنثي (نول)[9] :
سيمي متصل به نقطه خنثي در سيستم (صفر زمين ) کـه قادر است انـرژي الکتريکي را انتقـال دهـد.
11 – هادي حفاظت ( PE )[10] :
دربعضي از اقدامات حفاظتي براي تأمين ايمني در برابر برق گرفتگي لازم است با استفاده از هادي حفاظتي قسمتهاي زير به همديگر وصل شوند :
- بدنه هاي هادي ؛
- قسمتهاي هادي بيگانه ؛
- ترمينال اصلي زمين ؛
- الکترود زمين ؛
- نقطه صفر ترانس ( نقطه خنثي ) ؛
12 – سيم غلافدار فلزي به منظور زمين کردن :
يک نوع سيستم سيم کشي است که در آن سرتاسر طول يک يا چند سيم عايق دار توسط نوار يا غلاف فلزي پوشانده شده و مانند هادي PEN عمل مي کند.
13 – سيم مشترک ارت – نول ( PEN )[11] :
سيمي را که به طور مشترک ، هم کار سيم اتصال به زمين وهم کـار سيم نول را انجـام دهد ، سيـم PEN مي نامند .
14- قسمتهاي بي حفاظ ( روباز ) هادي :
قسمت بي حفاظ از تجهيزات را که قابل لمس بوده و حامل بـرق نيست ، امـا امکان بـرقـدار شـدن درشرايط اتصالي رادارد ، قسمت بي حفاظ هادي مي نامند.
15 – ترمينال اصلي اتصال به زمين ( ارتينگ )[12] :
ترمينال يا شينه اي را گويند که براي اتصال به سيمها ي محافظ تهيه شده و سيمهـاي هـم پتانسيل کننده و سيمهاي اتصال به زمين ( ارت ) ، يا هر وسيله اي که به عنوان اتصال به زمين (ارتينگ ) به کار ميرود ، به آن وصل مي شوند.
16 – قسمتهاي برقدار [13] :
سيم يا قسمتهايي از رسانا را که براي استفاده هاي معمولـي برقدار شده انـد ، قسمتهاي بـرقـدار مي نامند .
سيم نول نيز شامل اين قسمتهاست ، اما طبـق قرارداد ، سيم PEN ( سيم مشترک ارت – نول ) بـه عنوان قسمت برقدار محسوب نمي شود.
17 – پتانسيل زمين ( ارت ) [14] :
پتانسيل الکتر يکي ايجاد شده نسبت به جرم موجود زمين يا نسبت به سطح زميـن اطراف الکتـرود ارت را هنگامي که جريان الکتريکي از الکتـرود بـه زميـن جـاري شـود ، پتانسيـل زمين مي نامنـد.
18- گراديان پتانسيل ( دريک نقطه از زمين ) [15]:
اختلاف پتانسيل اندازه گيري شده بر واحد طول يک نقطه را در جهتي که پتانسيل بيشترين مقـدار را داشته باشد ، گراديان پتانسيل مي نامند.
19 – دستگاههاي سيار ( قابل حمل ) [16]:
دستگاههاي الکتريکي را مي نامند که در حال حرکت کـار مي کنند يا اينکه مي توانند به آسـاني از محلي به محل ديگر حرکت داده شوند. درحالي که به پست توزيع برق متصل هسّتند .
20 – قسمتهايي که به طور همزمان باهم قابل دسترسي هستند[17] :
سيمها يا قسمتهاي رسانا که به طور همزمان در موقعيتهاي مخصوصي قابـل لمس هستنـد . ايـن قسمتها شامل بدنه هاي برقدار ، قسمتهـاي بـدون حفاظ ( روباز ) ، هاديهـاي بيگانه ، سيـم ارت و الکترودهاي ارت هستند.
21- دستگاه پس ماند جريان ( RCD )[18] :
دستگاه سوئيچينگ مکانيکي يـا مجموعـه اي از دستگاهها کـه در شـرايط مشخصي سبب بازنگه داشتن اتصالات در مواقعي مي شوند که پس ماند جريان به مقدار معيني رسيده باشد.
22 – هادي بيگانه:
قسمتي از رساناها را که احتمال ايجاد پتانسيل ، به ويژه پتانسيل ارت در آنها وجود دارد و قسمتهاي شکل يافته اي از تجهيزات الکتريکي نيستند ، هادي بيگانه مي نامند.
23- وسايل قطع و وصل و کنترل [19]( قبل يا بعد از تابلو)
تجهيزاتي است که براي وصل يک مدار الکتريکي با هدف ذيل پيش بيني مي شود :
- حفاظت
- کنترل
- جدا کردن
- انجام عمل يا قطع و وصل
24 – تابلو[20] ( مجموعه اي از تجهيزات قطع و وصل و کنترل ) :
ترکيبي است از فيوز ها ، لوازم قطع و وصل ورله ها ي کنترل که کليه اتصالات الکتريکي و مکان يکي بين آنها و نيز وسايل اندازه گيري مانند آمپرمتر يا ولتمتر را نيز شامل مي شود .
25- حصار [21]:
حفاظي است که از تماس مستقيم با ولتاژ هاي خطرناک جلوگيري مي کند.مانند حصار ترانس پست برق فشار قوي .
26 – باتري[22] :
يک سيستم الکتروشيميايي است که قادر به ذخيره انرژي الکتريکي دريافتي به صورت شيميايـي است و آن را از طريق تبديل ، باز پس مي دهد.
27 – کانال کابل[23] :
محفظه يا پوششي است که بالاي زمين يا داخل آن قرار دارد و در بعضي موارد داراي تهويـه است و ابعاد آن اجازه ورود افراد را به داخل آن نمي دهد ، ولي امکان دسترسي به هاديها يا کابلها در تمامي طول آن امکان پذير است .
28 – سيني کابل[24] :
تکيه گاه پايه داري براي کابل است که لبه های آن برگشته و بدون پـوشش است و ممکن است داراي منافذ پرس شده باشد .
29 – تونل کابل [25]:
محفظه اي است به شـکل راهـرو و آدم رو ، حامي سازه هاي نگهـدار براي هاد يها يا کابلها و مفصلهـا که دسترسي آزاد براي افراد در تمام طول آن ممکن باشد .
30- مدار( برقي در يک تأسيسات )[26] :
مجموعه اي از تجهيزات الکتريکي که از منبعي واحد تغذيه کنند و در برابر اضافـه جريانها بـه کمک وسيله واحدي حفاظت شوند .
31 – مدار توزيع ( از يک تأسيسات )[27] :
مداري است که يک تابلوي برق را تغذيه مي کند .
32 – کليد خودکار[28] :
وسيله مکان يکي قطع و وصل است که قادر است در شرايط عادي مدار جريانها را قطع يا وصل کند و در شرايط غير عادي مانند اتصال کوتاه ، جرياني را به مدت کوتـاه از خود عبور دهد يـا قطع کند.
33 – جريان طراحي ( يک مدار )[29] :
شدت جرياني است که پيش بيني مي شود در حالت عادي از مدار عبور کند .
34 – جريان مجاز حرارتي ( يک هادي)[30] :
حداکثر شدت جريان است کـه مي تواند به طور دايم و در شرايط معين از هـادي عبور کنـد ، بـدون آنکه دماي دايمي آن از مقدار مشخص تجاوز کند.
35 – اضافه جريان[31] :
هر شدت جرياني که از مقدار اسمي تجاوز کند . در مورد هاد يهـا مقـدار اسمي بـرابـر جـريان مجـاز حرارتي است.
36 – جريان اضافه بار ( يک مدار ) [32] :
اضافه جريان در مداري است که خرابي الکتريکي ندارد.
37 – شدت جريان عملياتي قراردادي (مربوط به يک وسيله حفاظتي )[33] :
شدت جـريان معينـي است کـه سبب مي شـود وسيله حفـاظتي درمـدت مشخصي که بـه آن زمـان قراردادي گويند ، عمل کند .
38 – تماس مستقيم [34] :
تماس افراد يا احشام است با قسمتهای برقدار ، مانند تماس با سيم فاز يا تماس با سيم فـاز و نـول
39 – تماس غير مستقيم[35] :
تماس افراد يا احشام با قسمتهاي معيوب الکتريکي مانند تماس با کليد يـا پريز معيوب يا بدنه فلزي برقدارشده که در حالت عادي برقرار نيستند .
40 – ترمينال اصلي زمين ( شينه ارت )[36] :
ترمينال يا شينه اي است که براي وصل هاديهاي حفاظتي که شامل هاديها ي همبندي براي هم ولتاژ کردن و هاديهاي مربوط به اتصال زميـن عمليـاتي ( درصـورت وجـود ) بـه سيستـم زميـن است ، پيش بيني مي شود.
41 – تجهيزات الکتريکي [37] :
شامل هرنوع مصالح و لوازم و وسايـل و تجهيزاتـي است کـه در تـوليد ، تبديـل ، انتقـال ، توزيـع يامصرف انرژي الکتـريکي مـورد استفـاده قـرار مي گـيرد ، ماننـد ترانسفـورمـاتـورهـا ، وسايـل انـدازه گـيري ، وسايل حفاظتي ، تجهيزات سيستمهاي سيم کشي و وسايـل مصـرف کننده انـرژي الکتريکي مانند لوازم خانگي وغيره .
42 – تجهيزات مصرف کننده جريان[38] :
تجهيزاتي است که براي تبديل انرژي الکتر يکي به نوعي انرژي ديگر در نظر گرفته مي شود . مانند لامپها ، بخاريهاي برقي و دينامها .
43 – فيوز[39] :
وسيله اي است که به نحو مخصوصي طراحي و تناسب يافته و در صورتي که در يك مدار الكتريكي شدت جريان برق در مدت زمان معيني از مقدار کافي بيشتر شود از طريق ذوب يك يا چند المان ، آن مدار را حفظ مي کند.
44 – تاسيسات الکتر يکي[40] :
مجموعه اي از تجهيزات الکتريکي مرتبط با هم است که هدف يا هدفهـا ي معينـي را کـه داراي مشخصات هماهنگ هستند تأمين مي کنند .
45 – سرويس ورودي تأسيسات الکتريکي[41] :
نقطـه اي است کـه در آن انـرژي الکتريکي بـه ساختمـان ، کـارگـاه يا کارخانـه تحو يـل مي شـود.
46 – عايق بندي[42]:
عايق بندي به قسمتهاي بـرقـدار اعمـال مي شـود تـا در بـرابـر بـرق گرفتگي ايمنـي ايجـاد کنـد
47 – عايق بندي کابل[43] :
مواد عايقي هستند که در ساختار کابل به کار مي رود و کار اصلي آنها مقاومت در برابر ولتاژ است.
48 – مفصل[44] :
وسيله اي است براي اتصال بين دو کابل که يک مدار مداوم را تشکيل مي دهد .
49 – سپر ( شيلدينگ کابل )[45] :
لايه فلزي و زمين شده روي کابل است تا ميدان الکتريکي کابل را به داخل آن محدود يا کابل را در برابرتأثير عوامل الکتريکي خارج ، حفاظت کند . (غلافهاي فلزي ، زره ها و هاديهاي هم مرکز زمين شده ممکن است به عنوان سپر نيز بکار روند) .
50 – کليد قطع بار[46] :
وسيله مکان يکي قطع و وصل است که قادر به وصل ، عبور دادن و قطع جريان برق مدار در شرايط عادي است . شرايط عادي ممکن است شامل وضعيتي با اضافه بارهاي مشخص باشد و همين طور براي مدتي مشخص جريانهايي را در شرايط غيـر عـادي مـدار ، مانند اتصال کـوتـاه تحمـل کنـد
51 – ولتاژ تماس [47] :
ولتـاژي است که بـه هنگام بـروز خرابي در عـا يـق بندي بيـن قسمتهايـي از هاديهـا ، بدنه هـاي هادي ، قسمتهاي هادي بيگانه و غيره کـه بـه طـور همزمـان در دسـترس هستند ، ظاهر مي شود. (شكل 1 ) .
52 – ولتاژ تماس احتمالي[48] :
حداکثر ولتاژ تماس است که احتمال دارد در صورت بروز اتصـال کوتاهي با امپـدانس ناچيـز ، در تأسيسات الکتريکي ظاهر شود.
53 – ولتاژ گام
ولتاژي است كه بر اثر برخورد هادي فاز با زمين ايجاد مي شود. اين برخورد ممكن است در اثر پارگي هاديها ي فاز برق فشار ضعيف يا فشار قوي بوجود آمده و يا اينكه در اثر از بين رفتن عا يقبندي سيم ها يا كابلهاي برقدار و نشت جريان برق به زمين حادث مي شود ( شكل 1 ) .
54 – اضافه ولتاژ صاعقه[49] :
اضافه ولتاژ گذرايي در نقطه اي از سيستم است که به علت اصابت صاعقه اي با مشخصات مـعين ظاهر مي شود.
55 – سيستم سيم کشي [50] :
مجموعه اي است متشکل از کابل و سيم يا کابلها و سيمها و يا شينه کشي و همچنين قسمتهايي که آنهـا را نگهداري مي کنـد ( لوله ها ي پوليکاي توي کار ، روي کار ، داکت ها ، سيني ها و کانالها)
56 – استاندارد رنگ سيمها :
رنگ سيم فاز : قرمز – مشکي – قهوه اي
رنگ سيم نول : آبي
رنگ سيم اتصال به زمين : زرد – سبز – زرد /سبز
|
|
الف ) : ولتاژ گام ب ) ولتاژ تماس
شكل 1 : ولتاژ تماس و ولتاژ گام
2-1 : مفاهيم بنيادين سيستم اتصال به زمين
ماده 1 – اتصال به زمين از دو نظر مهم است :
1 – حفظ سلامت و ايمني افرادي که از سيستم برق استفاده مي کنند .
2 – حفظ سلامت سيستم ، صرفنظر از مسايل مربوط به ايمني .
ماده 2 – اتصال به زمين ازنظر انجام کار صحيح و سالم سيستم ، دو هدف را دنبال مي کند:
1- ايجاد شرا يطي که در آن ، سيستم از نظر فني درست عمل کند .
اين هدف با برقراري مسيري ازطريق زمين به منبع تغذيه و اتصال به زمين با استفاده از رله هاي حساس به دست مي آيد .
2- ايجاد شرايطي که در آن عايق بندي سيستم سالم مي ماند .
در ساده ترين تحليل ممکن ، يک سيستم از رساناها و عايقها تشکيل مي شود . رسانا ها بايد تاجايي که ممکن است جلوي عبور جريان برق از مسيرهاي ناخواسته را بگيرند . به عبارت د يگر ، عبور جريان برق بايد در مسير دلخواه برقرار شود و در ساير جهات از آن جلوگير ي به عمل آيد . عا يقها حساس تر از هاديها هستند و علاوه بر دماي ز يادي که سبب انهدام عايق مي شود ، بالا رفتن بيش از حد ولتاژ و اثر آن به مدت طولاني ، مخصوصاً در دماي بالا ، عايق را زودتر از بين برده و سبب بروز خرابي در سيستم مي شود .
به طور خلاصه ، صرفنظر از اثر دما در تحليل اوليه ، عمرعايق بندي بستگي به شدت ميدان و مدت زمان برقراري آن دارد . اگر شدت ميدان کمي از مقدار مجاز آن بيشتر باشد ، ممکن است پس از چند سال سبب خرابي عايق بندي شود و اگر اين مقدار چند برابر مقدار مجاز باشد ، در ظرف چند دقيقه يا ثان يه سبب از بيـن رفتن عـايق بندي در ضـعيف تـرين نقطه سيستم مي گـردد . در شـکل ( 2 ) منحني تـغييرات ايستادگي عايق بندي يک کابل با توجه به تنش ميدان الکتريکي و مدت زمان برقراري آن نشان داده شده است .
[1] Earth
[2] Earthing
[3] Earth Electrode
[4] Total Earthing Resistance
[5] Earthing Loop Resistance
[6] ( Solid ) Short –Circuit Current
[7] Earth Leakage Current
[8] Earthing Conductor
[9] Neutral Conductor
[11] Pen Conductor
[12] Main Earthing Terminal
[13] Live Part
[14] Earth Potential
[15] Potential Gradient
[16] Mobile Equipment
[17] Simultaneously Accessible Ports
[18] Residual Current Devise
[19] Switchgear and Control Gear
[20] Switch Board
[21] Barrier
[22] Battery
[23] Cable Channel
[24] Cable Tray
[25] Cable Tunnel
[26] Circuit
[27] Distribution Circuit of an Installation
[28] Circuit-Breaker
[29] Design Current ( of a Circuit )
[30] Current Carrying Capacity
[31] Over Current
[32] Over Load Current
[33] Conventional Operating Current
[34] Direct Contact
[35] Undirect Contact
[36] Main Earthing Terminal
[37] Electrical Equipment
[38] Current Equipment
[39] Fuse
[40] Electrical Installation
[41] Origin of an Electrical Installation Service Entrance
[42] Insulation
[43] Insulation ( of a Cable )
[44] Joint
[45] Shield
[46] Switch
[47] Touch Voltage
[48] Prospective Touch Voltage
[49] Lighting Overvoltage
[50] Wiring System
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.