پایان نامه بررسي تاريخي فقه و فقهاي اماميه از قرن اول تا دوازدهم
فهرست مطالب
- چکیده 1
- فصل اول: کلیات پژوهش
- 1-1- مقدمه: 3
- 1-2- بیان مسأله پژوهشی.. 4
- 1-3- اهمیت و کاربرد نتایج تحقیق.. 5
- 1-4- پشینۀ علمیموضوع. 5
- 1-5- اهداف تحقیق.. 8
- 1-5-1- اهداف کلی.. 8
- 1-5-2-اهداف کاربردی.. 8
- 1-6- فرضیه ها و سؤالهای تحقیق.. 9
- 1-6-1- فرضیهها 9
- 1-6-2- سؤال های تحقیق.. 9
- 1-7- روش تحقیق.. 10
- 1-8- مفاهیم. 10
- 1-8-1- فقه. 10
- 1-8-2- مفهوم اصطلاحی فقه. 11
- 1-8-3- شیعه. 12
- فصل دوم: بررسی ادوار فقه و آثار فقهی امامیه از قرن اول تا دوازدهم
- 2-1-ادوار تدوین فقه امامیه و تقسیمات آن. 14
- 2-2-تقسیم بندی ادوار فقه امامیه به 9 عصر. 14
- 2-2-1- دورۀ اول: عصر تفسیر و تبیین.. 14
- 2-2-1-1-امتیازات و ویژگیهای دورۀ اول. 15
- 2-2-1-2- فقهای دورۀ اول. 16
- 2-2-1-3- فقهای صاحب کتاب فقهی دورۀ اول. 16
- 2-2-2- دورۀ دوم: عصر محدثان. 17
- 2-2-2-1- امتیازات دورۀ دوم. 17
- 2-2-2-2- فقهای دورۀ دوم. 18
- 2-2-3- دورۀ سوم: عصر آغاز اجتهاد. 20
- 2-2-3-1- امتیازات دورۀ سوم. 20
- 2-2-3-2- فقهای دورۀ سوم. 21
- 2-2-4- دورۀ چهارم: عصر کمال و اطلاق اجتهاد. 23
- 2-2-4-1-امتیازات دورۀ چهارم. 24
- 2-2-4-2- فقهای دورۀ چهارم. 25
- 2-2-5- دورۀ پنجم: عصر تقلید. 27
- 2-2-5-1- امتیازات و ویژگیهای دورۀ پنجم. 28
- 2-2-5-2- فقهای دورۀ پنجم. 29
- 2-2-6- دورهی ششم: عصر نهضت مجدد مجتهدان. 30
- 2-2-6-1- امتیازات دورۀ ششم. 31
- 2-2-6-2- فقهای دورۀ ششم. 32
- 2-2-7- دورۀ هفتم: عصر پیدایش مذهب اخباریان. 38
- 2-2-7-1- امتیازات دورۀ هفتم. 38
- 2-2-7-2- فقهای دورۀ هفتم. 38
- 2-2-8- دورۀ هشتم: عصر جدید استنباط.. 41
- 2-2-8-1- پیدایش اخباریان و مقاومت اصولیین.. 41
- 2-2-8-2- امتیازات دورۀ هشتم. 42
- 2-2-8-3- فقهای دورۀ هشتم. 42
- 2-2-9- دورۀ نهم: عصر حاضر. 44
- 2-2-9-1- امتیازات دورۀ نهم. 44
- 2-2-10- فقهای دورۀ نهم. 45
- 2-2-10-1- فقهای معاصر. 46
- فصل سوم: بررسی تاریخ فقهای شیعه از قرن اول تا چهارم
- 3-1- روی کار آمدن حکومت ها در دورۀ زمانی قرن اول تا چهارم هجری و جایگاه شیعیان. 51
- 3-1-1- عصر خلفا 51
- 3-1-2- عصر امویان. 51
- 3-1-3- حکومت عباسیان. 52
- 3-1-4- دوران حکومت امین تا واثق.. 52
- 3-1-5- عصر متوکل و پس از آن. 54
- 3-1-6- عصر آل بویه، فاطمیان و حمدانیان. 54
- 3-1-7- حمدانیان و مذاهب شیعه. 56
- 3-2- شیعه در عهد سلجوقیان و ایوبیان. 57
- 3-3- علمای قرن چهارم ه. ق.. 58
- 3-3-1- شیخ مفید. 58
- 3-3-2- شیخ صدوق.. 59
- 3-3-2-1-آثار شیخ صدوق.. 59
- 3-3-3- ابوالجیش البلخی، المظفر بن محمد احمد خراسانی.. 60
- 3-3-4- الناشی الاصغر (الصغیر) ابوالحسین علی بن عبدالله بن وصیف… 60
- 3-3-5- صاحب بن عباد. 61
- 3-3-6- شیخ ابوالقاسم علی بن احمد بن علی الحزّار الرازی.. 61
- 3-3-7- ابوالحسین محمد بن احمد بن الحارث الخطیب البساق المعروف به الحارثی.. 61
- 3-3-8- ابوالحسین الشمشاطی.. 61
- 3-3-9- فضل بن عبدالرحمن بغدادی.. 62
- 3-3-10- ابومحمد یحیی بن الحسین العلوی.. 62
- 3-3-11- ابوجعفر احمد بن محمد بن رستم بن نردیان طبری.. 62
- 3-3-13- ابوالحین محمد بن بشر الحمدنی السوسنجردی.. 63
- 3-3-14- شیخ ابواسحاق ابراهیم بن اسحاق بن ابوسهل نوبختی.. 63
- 3-3-15- ابوالقاسم علی بن احمد الکوفی.. 63
- 3-3-16- ابوجعفر محمد بن علی بن عبدک جرجانی.. 63
- 3-3-17- محمود بن الحسین.. 64
- 3-3-18- ابوالحسن علی بن الحسین المسعودی.. 64
- 3-3-19- ابومحمد حسن بن موسی نوبختی.. 64
- 3-3-20- ابومحمد الحسن بن علی بن ابن عقیل العمانی معروف به ابن عقیل عمانی الخداء. 65
- 3-3-21- اسماعیل نوبختی، ابوجعفر محمد بن علی بن اسحق.. 65
- 3-3-22- محمد بن القاسم، ابوبکر البغدادی.. 65
- 3-3-23- اسماعیل بن علی بن اسحاق بن ابی سهل بن نوبخت… 65
- 3-3-24- سید مرتضی مشهور به علم الهدی.. 66
- 3-3-24-1- آثار سید مرتضی.. 67
- 3-3-25- شیخ طوسی.. 67
- 3-3-25-1-آثار شیخ طوسی.. 68
- 3-4- تدوین و تبیین اصول و مبانی فقه شیعه. 69
- 3-5- تدوین و تنقیح احادیث… 71
- 3-6- نهادینه کردن سازمان روحانیت… 73
- 3-7- تأسیس مدارس و مراکز علمی.. 75
- 3-8- تربیت شاگردان. 76
- 3-9- تألیف کتاب و تأسیس کتابخانهها 78
- 3-10- مسافرت علما به نقاط مختلف و تأثیر آن در گسترش تشیع. 79
- فصل چهارم: بررسی تاریخ فقهای شیعه از قرن پنجم تا هشتم
- 4-1- بررسی دیدگاه و نظریات فقهای شیعه از اوایل قرن پنجم هجری به بعد. 83
- 4-2- حوزه های حله و جبل عامل در سالهای.. 85
- 4-3- بررسی فقهای قرن پنجم تا هشتم. 87
- 4-3-1-شیخ ابوالصلاح حلبی.. 87
- 4-3-2- سلّار دیلمی.. 88
- 4-3-2-1- آثار مهم سلّار. 89
- 4-3-3- قاضی عبدالعزیز بن برّاج.. 89
- 4-3-3-1- آثار ابن برّاج.. 89
- 4-3-4-1- رواج فقه ابن حمزه 91
- 4-3-4-2- آثار ابن حمزه 91
- 4-3-5- قطب الدین راوندی.. 92
- 4-3-5-1- آثار راوندی.. 92
- 4-3-6- امین الاسلام طبرسی.. 92
- 4-3-6-1- آثار طبرسی.. 93
- 4-3-7- خواجه نصیرالدین طوسی.. 93
- 4-3-8- محمد بن ادریس حلّی.. 94
- 4-3-8-1- ویژگی های ابن ادریس… 94
- 4-3-8-2- آثار ابن ادریس… 95
- 4-3-9- محقق حلی.. 95
- 4-3-9-1-آثار محقق حلی.. 97
- 4-3-9-2- ملاقات خواجه نصیرالدین طوسی با محقق حلی.. 98
- 4-3-10- علامه حلی.. 98
- 4-4- برخی از دیدگاههای خاص علامه در فقه. 105
- 4-4-1- فخرالمحققین.. 105
- 4-4-1-1- استعداد و نبوغ فـخـرالـمـحـقـقین.. 106
- 4-4-2- شهید اول. 109
- 4-4-2-1- آثار شهید اول در فقه. 111
- 4-4-2-2- اساتید شهید اول. 112
- 4-4-2-3- شاگردان شهید اول. 113
- فصل پنجم: بررسی تاریخ فقهای شیعه از قرن نهم تا دوازدهم
- 5-1- بررسی اندیشه و آراء فقهای قرن نهم تا دوازدهم. 115
- 5-1-1- فاضل مقداد. 115
- 5-1-1-1- بررسی آثار فاضل مقداد. 116
- 5-1-2- احمد بن فهد الحلی.. 117
- 5-1-2-1- آثار احمد ابن فهد حلی.. 117
- 5-1-2-2- شاگردان ابن فهد حلی.. 118
- 5-1-3- شیخ علی بن هلال جزایری.. 119
- 5-1-4- محقق کرکی.. 120
- 5-1-4-1-آثار علامه کرکی.. 120
- 5-1-5- شهید ثانی.. 121
- 5-1-5-1- آثار شهید ثانی.. 122
- 5-1-5-2- رسائل شهید ثانی.. 123
- 5-1-6- مقدس اردبیلی.. 124
- 5-1-6-1-آثار علامه اردبیلی.. 124
- 5-1-7- شیخ بهاء الدین عاملی.. 125
- 5-1-7-1- تألیفات بهاء الدین عاملی.. 125
- 5-1-7-2- شاگردان شیخ بهائی.. 126
- 5-1-8- محقق سبزواری.. 126
- 5-1-8-1-آثار محقّق سبزواری.. 127
- 5-2- نتیجه گیری نهایی.. 128
- منابع و مآخذ. 130
- چکیده انگلیسی.. 135
چکیده
بررسی تاریخی آغاز فقه در مذهب تشیع و نیز سیر تعالی و گسترش آن در ادوار بعدی خود، نمایانگر ظهور و بروز فقهای بسیار ارزشمند در عرصه علوم دینی است که با تألیف کتب و رسالات متعدد ضمن روشن کردن مسیر برای فقها و محققین بعدی، توانسته اند به تبیین و تصریح ابهامات مسائل دینی و اسلامیبپردازند. بنابراین بررسی این سیر تاریخی میتواند به منظور شناسایی کلیۀ فقها و اندیشمندان و نیز رسالات و تألیفات آنان ارزشمند باشد. در این پژوهش به بررسی تاریخ فقه و فقهای شیعه از قرن اول تا دوازدهم (ابن بابویه تا وحید بهبهانی) میپردازیم. بررسی نتایج پژوهش نشان میدهد که رشد و بالندگی فقه سیاسی و دینی شیعه بخصوص در قرن سوم و چهارم و نیز هفتم و هشتم بسیار بیشتر از سایر ادوار بوده و پیدایش فقهای گرانقدر و تأسیس مراکز دینی و نیز تعدد تألیف کتب و رسالات فقهی، خود شاهدی بر این مدعا میباشد. هدف از رسالۀ حاضر بررسی تاریخ فقه و فقهای شیعه از فرن اول تا دوازدهم هجری است، لذا سعی میشود تحولات و تطورات فقه شیعه بررسی شده تا نقش فقیهان در این روند فکری و جایگاه و منزلت آنان در میان جامعه نشان داده شود. تحقیق حاضر، با استفاده از روش کتابخانه ای انجام یافته و مباحث آن در دو بخش اصلی تنظیم شده است. در بخش اول ابتدا کلیات تحقیق و تعاریف اصطلاحات فقهی و نیز اداور فقه شیعه از قرن اول تا دوازدهم هجری و نیز امتیازات و فقهای هر عصر مطرح شده است؛ در بخش دوم نیز تاریخ فقهای شیعه از قرن اول تا دوازدهم هجری بهمراه آثار و ابداعاتشان طرح شده است؛ در این بخش ابتدا به بررسی شخصیت هر کدام از فقها و شرح زندگی آنها پرداخته شده است، سپس به گفتار دانشمندان و سایر فقها در مورد آن فقیه اشاره میشود. بعد از معرفی اساتید و شاگردان این فقها، آثار و تألیفات آنان نیز بیان میشود.
کلید واژگان: فقه، تاریخ فقه و فقها، ادوار فقه، فقه شیعه.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.