پایان نامه بررسي عوامل آنتروپوژنيك و تحولات ژئومورفولوژيكي در زون كپه داغ
چكيده
ژئومورفولوژي در مقياس وسيع با فعاليت هاي انسانها و مسائل مربوط به آن مرتبط است عواملي كه باعث ايجاد تحولات ژئومورفولوژيكي مي شوند هم مي تواند طبيعي باشد وهم انساني. يكي از تحولات ژئومورفولوژيكي كه بيشتر به چشم مي خورد فرسايش است كه مي تواند بر اثر عوامل مختلف بوجود آيد. مهمترين عوامل موثر در شرايط كنوني در اكثر حوضه هاي ايران عبارتند از عوامل فرسايندگي، فرسايش پذيري ، شيب وتوپوگرافي زمين، وضعيت پوشش گياهي و نحوه مديريت و بهره برداري از اراضي.
با توجه به عنوان پايان نامه كه بررسي عوامل آنتروپوژنيك بر تحولات ژئومورفولوژيكي حوضه آبريز است هدف نشان دادن ميزان تاثير عوامل آنتروپوژني بر تحولات ژئومورفولوژيكي است كه انسان ها بخاطر فعاليت خود در كشاورزي(توسعه بي رويه اراضي ديم و قطع بي رويه درختان )و دامداري ( چراي بيش از حد مراتع ) از عوامل بسيار موثر در فرسايش محسوب مي شوند.
در حوضه آبريز مورد مطالعه علاوه بر عوامل ياد شده عواملي كه باعث فرسايش توسط انسان مي شوند عبارتند از تبديل اراضي مرتعي به اراضي ديم و تغيير كاربري اراضي، شخم تپه ماهورها ، مداخله در مجاري طبيعي، اجراي شخم در جهت شيب در اراضي ديم زار ، سيلابها ، ريشه كن كردن بوته ها، عدم رعايت تناوب زراعي كه منجر به كاهش حاصلخيزي خاك وتخريب ساختمان آن مي شود. از طرفي اجراي طرحهاي مختلف شامل طرح هاي بيولوژيكي( نهال كاري، بذر پاشي، كپه كاري، اصلاح مراتع، كنترل مرتع و دام و …)و طرح هاي مكانيكي( تراس بندي، بانكت بندي و …)و طرح هاي مديريتي نقش مهمي را در تثبيت و كنترل فرآيندهاي ژئومورفولوژيكي دارند.
مقدمه
تحقیق عبارت است از تامین اطلاعات لازم برای طراحان و برنامه ریزان نظام های مختلف. (ایزاک،1374،11)
مداخله بی رویه انسانها ،حتی در زمینهای پایدار ، به تشدید مورفودینامیک وفعالیت عوامل ژئومورلوژیک منتهی می شود. باتوجه به عنوان پايان نامه كه بررسي عوامل آنتروپوژنيك در تحولات ژئومورفولوژيك حوضه آبريز مي باشد هدف نشان دادن اهميت مداخله عوامل آنتروپوژنيكي در تحولات ژئومورفولوژيك مي باشد .به جهت اينكه فرآيند هاي ژئومورفولوژيكي نقش بسيار مهمي در ايجاد فرسايش از جمله (سيل – حركات تودهاي مواد ، انواع مختلف فرسايش در آبراهها و… ) دارا مي باشد عوامل انساني نيز با استفاده بي رويه و مفرط از مراتع ، قطع درختان جنگلي و شيوه هاي نادرست آبياري و به علت فقر وعدم آگاهي و بهره برداري بيش از حد از زمين ميزان فرسايش را افزايش مي دهند .
در فصل نخست به كليات و مباني موضوع مورد بحث پرداخته ، اهميت و ضرورت آنرا بيان و با ذكر اهداف و سوالات تحقيق فرضيه ها شرح داده خواهد شد و در پايان به چگونگي انجام و ملزومات مورد نياز و همچنين مشكلات و محدوديتهاي پيش رو نگاهي خواهيم داشت.ويژگيهاي طبيعي حوضه آبريز مورد مطالعه در فصل دوم مورد بحث و بررسي قرار گرفته و در آن پارامترهايي چون موقعيت جغرافيايي، فيزيوگرافي ، توپوگرافي ، زمين شناسي، پوشش گياهي ، هيدرولوژي و … تشريح خواهد شد.
در فصل سوم پس از تعريف مفهومي و سيستمي ژئومورفولوژي به بيان اهداف ژئومورفولوژي كاربردي، وقايع ژئومورفيك و سوابق اين پديده در ايران پرداخته و سپس در خصوص ژئومورفولوژي حوضه مورد مطالعه و اجزاي آن از جمله خاك شناسي، پوشش گياهي ، فرسايش، ريزش و لغزش بصورت كامل مورد بحث و بررسي قرار گرفته است.
سابقه تاريخي فرسايش در جهان و ايران و همچنين عوامل موثر در فرسايش بطور كلي و انواع فرسايش در حوضه كوشك آباد بطور خاص در فصل چهارم به بحث گذاشته شده است.در ادامه اين فصل اثرات عوامل آنتروپوژني بر شرايط ژئومورفولوژيكي در حوضه آبريز مذكور ، راهكارهاي پيشنهادي براي كاهش فرسايش و اهميت آبخيزداري در تثبيت فرايندها شرح داده شده است.نتايج فرضيه ها و پرسشهاي تعيين شده براي تحقيق و همچنين راهكارها و پيشنهادهاي عملي در فصل آخر شرح داده شده است.
1-1- طرح مسئله تحقیق:
طرح مسئله برای تحقیق ، مثل بذر برای زراعت است همانطور که کلیه خواص ارثی بذر به محصول منتقل میشود تمام اطلاعات موجود در طرح مساله و سوالاتی که به عنوان هدف معین می شود ، در سایر مراحل تحقیق موثر بوده ومراحل بعدی تحقیق چیزی جز بسط و توسعه مطالب فوق نیست.(خواجه مرادی، 1374، 25)
مساله می تواند تنها وجود علاقه به یک موضوع باشد که یافتن پاسخهای درباره آن به بهتتر شدن یک وضعیت کمک کند وازاین رو ، شایسته است مساله را هر گونه وضعیتی بدانیم که در آن شکافی میان حالت موجود وحالت مطلوب وجود دارد. کسانی که به پژوهشهای بنیادی می پردازند مسائل مورد بررسی خود را اغلب با این دیدگاه تعریف می کنند. (اوما سکاران ، 1380، 57)
سوال روش خوبی طرح مسئله است ، اولین مرحله یک تحقیق علمی احساس وجود یک مشکل است. به این معنی که پزوهشگر در کار خویش با مانع یا مشکل روبرو گردیده است که در حل آن ابهام دارد. (نادری وسیفی نراقی، 1379؛ 51)
قبل از شروع به تحقیق هر محققی باید اکثر سعی خویش را بنماید تا مسئله مورد نظر را از حهات ممکنه تعریف وتحریر نماید تا در عمل مواجه با مشکلات عدیده ای از قبیل مبهم بودن موضوع عدم امکان تحقی تحقیق ، مطالعه حقیقت است که به آدمی می آموزد چگونه باید حقایق مربوط به یک زمینه را جستجو کند. (دانشوری، 1378، 11)
لازمه یک تحقیق علمی ، تنها داشتن اطلاعات ومنابع تحقیق نیست ، بلکه قبل از شروع به تحقیق ، هر محققی باید سعی زیاد مبذول دارد تا مساله مورد نظر رااز کلیه جهات ممکنه تعریف وتحدید نماید تادر عمل با اشکالات زیادی مواجه نشود از قبیل مبهم بودن موضوع، وسعت میدان مطلب تحقیقی ، عدم امکان تحقیق مساله. (باقرزاده،1383،68)
یکی از ویژگیهای تحقیق نشان دادن چهار چوبی است برای برنامه ریزی در سطح محدوده مورد مطالعه وتوجه بر اکثر جنبه های اقتصادی – طبیعی واجتماعی که باید در برنامه ریزی مد نظر باشد .دشت مشهد یکی از پر آب ترین دشت های استان خراسان محسوب می شود که رودخانه کارده نیز رودخانه ای است دائمی که دارای زیر حوضه های فراوانی است که تعدادی از شاخه های آن فصلی بوده است وفقط در ایام بارندگی جریان آب در آنها تداوم دارد . شاخه کوشک آباد شاخه سمت چپ حوضه را زهکش می نماید رودخانه کوشک آباد فصلی بوده وفقط در مواقع بارندگی دارای جریان دائمی است که این ناحیه از نظر پوشش گیاهی فقیر وگیاهان وبوته های خودرووکم تراکم روئیده اند. با توجه به افزایش جمعیت انسانی برای تامین مایحتاج خود اراضی جنگلی ، مرتعی وبوته زارها را به اراضی دیم تبدیل کرده که در نتیجه باعث تسطیح وهموار کردن دامنه ها ودخالت در جریانهای آب باعث فرسایش بیشتر از حد شده اند وهمچنین با چرای بیش از حد مراتع توسط تعداد نا متناسب حیوانات وظرفیت مرتع موجب کاهش وانهدام پوشش سطحی خاک وگیاهان ، تخریب خاک ودر نتیجه لخت شدن خاک وعمل فرسایش می شوند.
علت انتخاب موضوع و ضرورت تحقيق مطالعه ويژگيهاي ژئومورفيك منطقه مورد مطالعه وهمچنين ميزان تاثير گذاري عوامل طبيعي و عوامل انساني بر تحولات ژئومورفولوژي مي باشد كه بيشتر تاثير گذاري و نقش عوامل انساني ( آنتروپوژني) مد نظر استكه بصورت نا آگاهانه تغييرات زيادي در محيط طبيعي بوجود مي آورند.انسان ها به خاطر فعاليت خود در زمينه كشاورزي ( عدم آبياري ، بوته كني ، قطع درختان ، شخم در جهت شيب دامنه ) و دامداري ( افزايش تعداد دام، بهره برداري بيش از حد و پيش از موعد از مراتع) از عوامل بسيار موثر در فرسايش محسوب مي شوند.
2-1- اهمیت و ضرورت تحقيق:
پژوهش علمی همواره با نوعی مسئله یا مشکل آغاز می شود . هدف آن پیداکردن جواب مسائل با استفاده از روش های علمی است نخستین گام در این جهت آن است که مساله ای را که با آن برخورد کرده با یک نظام منطقی و قابل کنترل بیان کند. دشوارترین گام در فرآیند پژوهش مشخص کردن مسئله مورد مطالعه است. (اسماعیلی، 1381، 6)
در آغاز طرح تحقیق باید تعریف روشنی از موضوع تحقیق ارائه داد و موضوع تحقیق را باید چنان مطرح کرد که به وضوح بر زمینه اجتماعی مرتبط با آن استوار باشد. (بیکر ترز،1377، 100)
درحقیقت پژوهش یا تحقیق به معنی تجسمی است منظم که به تحریک واقعیت ومحض نیل به حقیقت صورت می گیرد.(دیانی ،1382، 2)
فرایندهای ژئومورفولوژی در حوضه های آبریز مانند(ارتفاع ،شیب،جهت دامنه ها،حتی شکل حوضه و فیزیوگرافی حوضه ها ) نقش مهمی را در میزان دبی آب سرعت جریان آب ، ایجاد سیل و سیلاب ، فرسایش وتخریب وحمل رسوب ایفا می نمایند.
بررسی ومطالعه این فرایندها ژئومورفولوژیکی می تواند جایگاه مخصوصی رادر طرح های عملیات آبخیزداری داشته باشد وبی توجهی وکم توجهی به آن اجرای طرح رااز اهداف خود دور می کند. با در نظر گرفتن این مطلب عوامل تاثیر گذار در موفقیت طرح های عملیات آبخیزداری سبب تثبیت خاک و حفظ بیشتر منابع آب خواهد شد واز این روستائیان ساکن در حوضه واطراف آن از خاک قابل بهره برداری بیشتر و منابع آب کافی جهت کشاورزی و زندگی خود و نقاط شهری نزدیک نیز شرایط بهتری از نظر تامین آب مصرفی و انرژی مورد نیاز خواهند داشت.
در برخي موارد تغييرات ناشي از مداخله غير معقولانه انسان در هر بخش از سيستم هاي ژئومورفيك مي تواند خسارت بار باشد به عنوان مثال شخم دامنه هاي پر شيب در ارتفاعات هزار مسجد در شمال خراسان منجر به سست شدن خاكهي جوان گرديده و طي بارش هاي سنگين منتج به روانه هاي گلي ميگردد كه خسارات زيادي را در پائين دست دامنه ها به روي سكونت گاههاي روستايي در بر داشته است . برگشت به حالت تعادل در چنين دامنه هايي كه در آنها روانه هاي گلي رخ داده است ، طويل المدت خواهد بود .همچنين انسان بعنوان يك مداخله گر مي تواند تغييراتي را بين ورودي و خروجي در سيستمهاي ژئومورفيك به وجود آورد بعنوان مثال تخريب پوشش گياهي از نوع تاغ وگز در نواحي خشك خراسان منجر به روان شدن ماسه ها در عرض چندين ساعت طوفان ، دهها كيلومتر مربع اراضي را بپوشاند ( بهنيافر 1381/381)
3-1- اهداف تحقیق :
نخستین مساله ای که پژوهشگر با آن روبرو می شود دانستن این مسئله است که چگونه کار تحقیق خود را درست شروع کند وهنگامی پزوهشگر می تواند به آسانی کار خود را شروع کند که هدف از تحقیق مورد نظر رادرک کند. (ودیعی،1348، 40)
هر تحقیقی هدف خاصی را دنبال می کند. هدف تحقیق هر علمی حل مسائل ومشکلات آن علم است هدف تحقیق در ژئومورفولوژی نیز روش های درست اندیشیدن وبطور کلی کشف حقایق و پیدا کردن جواب مسائل وحل مشکلات مربوط به محیط طبیعی وپدیده های ناشی از آن و دست یابی به معیارهای درزمینه افزایش ایمنی محیط وگسترش دامنه اطلاعات در ژئومورفولوژی می باشد. (مقیمی وهمکار، 1383، 14-13)
هر تحقیقی هدف خاصی را دنبال می کند. هدف تحقیق هر علمی حل مسائل و مشکلات آن علم است هدف تحقیق در ژئومورفولوژی نیز روش های درست اندیشیدن و بطور کلی کشف حقایق و پیداکردن جواب مسائل و حل مشکلات مربوط به محیط طبیعی و پدیده های ناشی از آن و دست یابی به معیارهای درزمینه افزایش ایمنی محیط و گسترش دامنه اطلاعات در ژئومورفولوژی می باشد.(مقیمی وهمکار، 1383، 14-13)
بطور کلی هر تحقیقی دارای اهداف خاصی است که این اهداف باید در طرح تحقیق انعکاس یابد(ساروخانی،1372، 148)
قبل از پژوهش لازم است هدف یا هدفهای تحقیق مشخص ومعین شود که اولین اقدام در این راه تعریف وشناخت پژوهش وتحقیق است (آراسته جو،1379، 16)
هر تحقیق وتلاش علمی مبتنی بر اهدافی است که محقق ووقت و سرمایه خویش را در راه آن صرف می نماید. می توان گفت :پژوهش همانا حقیقت پژوهی است وحقیقت پژوهی پیش زمینه شناخت است وشناخت در هر حال به ویژه در تاریکی ها ، چراغ راه بهبود خواهان است. (آریانپور،1383،10)
هدف از این تحقیق:
1- مطالعه ويژگيهاي ژئومورفيك در منطقه مورد مطالعه
2- شناسايي عوامل تاثير گذار بر تحولات ژئومورفولوژي ( عوامل طبيعي ، عوامل انساني)
از آنجایی که تا کنون منطقه مورد مطالعه از لحاظ ژئومورفولوژی مورد مطالعه قرار نگرفته است روشن نمودن ويژگيهاي ژئومورفيكي از اهداف این پروژه است .
4-1- سوالات تحقيق:
سولات تحقيق به شرح زير طرح مي گردد:
– آيا در حوضه مورد مطالعه تحولات ژئومورفولوژيكي صورت گرفته است؟
– نقش عوامل انساني (آنتروپوژنيكي) بر تحولات ژئومورفولوژيكي چگونه بوده است؟
5-1- فرضیه تحقيق :
درفرهنگ دهخدا ، فرضیه به معنای گمان وحدس ذکر شده است وشامل نظری می باشد که در باره یک مسئله علمی یا تحقیقی با توجه به معلومات وتجارب گذشته ابراز شود به اثبات نرسیده باشد . بدین ترتیب هر فرضیه پس از اثبات ، قانون عملی خواهد شد.(دهخدا، 1373، 15067)
سازمان دادن به یک تحقیق در محور فرضیه ها ، بهترین وسیله هدایت منظم واستوار آن است ، بدون آنکه خلاقیت ذهن مکتشف و کنجکاو که لازمه هر کار فکری است ، فدا شود . علاوه بر این ، یک کار تحقیقی چنانچه در محور یک یا چند فرضیه ساحت نیافته باشد. نمی توان تحقیقی واقعی به حساب آورد. (کیوی وکامپنهود، 1373، 35)
چهار معیار برای تعیین فرضیه ها ، در نظر گرفته شده است :
- فرضیه باید رابطه مورد انتظار را بین دو یا چند متغییر بیان کند .
- پژوهشگر باید برای تعیین مناسب بودن فرضیه برای آزمون ، دلایلی قطعی و روشنی مبتنی بر نظریه یا شواهد موجود در اختیار داشته باشد.
- فرضیه باید قابل آزمون باشد.
فرضیه یک تصور ، گمان، یا حدس آگاهانه درباره نتایج احتمالی تحقیق است و منظور اصلی از آن مشخص تر کردن هر چه بیشتر مساله و سوق دادن تحقیق در جهت کارایی بیشتر است. (لونسبری، آلدریچ،1371، 174)
هر تحقیقی باید براساس فرضیه ای استوار باشد و در حقیقت فرضیه ، اساس، پایه هر تحقیقی را نشان می دهد . فرضیه عبارت است از حدس وگمانی بر مدارک موجود( شکویی،1364، 92)
فرضیه نخستین گام در انجام طراحی یک تحقیق، مشخص نمودن حدس وگمان و پیش بینی است که تحقیق جهت آزمون کردن آن طراحی و برنامه ریزی شده است . این گونه گمانه و پیش بینی بعنوان فرضیه تحقیق شناخته می شود . (صانعی، 1381، 21)
با مطالعه سوابق وادبیات تحقیق مبانی نظری وبازدیدهای میدانی در راستای پرسشهای آغازین ومساله تحقیق فرضیه هایی مطرح شده است که پاسخ های موقتی برای پرسشهای آغازی اند تا روند تحقیق را در مسیر درست و هدفمند پیش ببرند. به دلیل پیچیدگی موضوعات وجنبه های مختلف آن ها در هر پژوهشی بیش از یک فرضیه ارائه می شود ودستگاهی از فرضیه ها ساخته می شوند که دارای مفاهیم متعددی است این مجموعه مفاهیم وفرضیه ها که دارای ارتباط منطقی با یکدیگرند (مدل تحلیلی) نامیده می شوند . (باخویشی،1383، 3)
فرضيه تحقيق عبارتست از :
بين عوامل آنتروپوژن و ويژگيهاي ژئومورفيك ارتباط وجود دارد، بطوريكه فعاليتهاي انساني بر فرمهاي زمين و تغيير شكل آنها موثر است.
6-1- پيشينه تحقيق:
ادبیات مربوطه مشتمل بر بررسی نظریات ، مقالات وتحقیقاتی است که تاکنون پیرامون موضوع ومحل مورد تحقیق از سوی دیگران انجام وارائه گردیده است.
بنابراین هر پدیده دارای سابقه یا پیشینه ای است . هیچ تحقیقی در خلا صورت نمی گیرد، بنابراین بطور طبیعی هر پژوهشی در تداوم پژوهشهای پیشین به انجام می رسد. هم از دوباره کاریها در آن اجتناب می شود وهم از داده های تحقیقات پیشین بر خوردار می گردد. ارتقائ دانش نیز به همین تداوم وابسته است هر پژوهشی باید متکی به دستاوردهای پیشین باشد. در حالی که خود هم سخنی تازه دارد وهم روشهایی دقیق تر در شناخت پدیده بکار می گیرد. بنابراین در هر طرح تحقیق باید از تحقیقات پیشین در زمینه مورد نظر یاد کرد وسپس تحقیق خود را در تداوم منطقی آنان جای داد.(ساروخانی،1381)
در انجام تحقیق به منظور تقویت رودررویی تحقیق نیز لازم است محقق نتایج حاصله از کار را حداقل با تحقیقات انجام شده تطبیق دهد. (اتسلندر، 1375، 42)
بلیکی عقیده دارد . بررسی ادبیات تحقیق مهمترین منبع در ادبیات موضوع تحقیق است وپلی است بین تحقیق حاضر با تحقیقات گذشته . (حسن زاده ،1382، 78)
در علم همانند تمامی زندگانی ما ، یک رفت وبرگشت به واقعیت ها برای آزمون و کشف وجود دارد ، روشی قدم به قدم ، متشکل از تجربه ونظریه ، اجتماع این دو روش دقیقا همان زیر بنای علم است.( برونوفسکی، 1370، 34)
در غالب موارد ومسائل تا به امروز مطالعاتی انجام گرفته است در مطالعه هر مشکل اجتماعی وهر نوع تحقیق ، محققی باید سعی نماید به مطالعاتی که قبلا در زمینه ی همان مسئله به انجام رسیده است ، دست یابد این بررسی مقدماتی ، محقق رااز بسیاری از مخاطرات و مشکلات بعدی مصون خواهد داشت ونیز به او کمک خواهد کرد که بهترین طرح وسهل ترین روش تحقیق را برای مسئله ی مورد مطالعه اش انتخاب نماید. (نبوی، 1380، 91)
در مورد علم ژئومورفولوژی وپدیده های ژئومورفولوژی در مناطق مختلف مقالات وکتب به اندازه نیاز در دسترس می باشد اما در مشهد خیلی قابل دسترس نیست. در مورد تاثیر عوامل آنتروپوژنیکی بر تحولات ژئوموفولوژیکی بسیار محدود می باشد. منابع قابل دسترس برای پژوهش عبارتند از :
- جلد اول مطالعات فیزیو گرافی در حوضه کارده و زير حوضه ها
- جلد پنجم مطالعات زمین شناسی و ژئو مورفولوژي
- گزارشات ، اطلا عات وآمار (بارش، دما ، تبخیر، دبی، رسوب،…) از سازمان آب منطقه ای خراسان رضوی وCD آمار این سازمان
- عشقي، ابوالفضل( 80-1379)، رساله دكتري تخصصي رشته جغرافياي طبيعي، ژئومورفولوژي كارست حوضه آبريز كارده واقع در ارتفاعات كپه داغ با تاكيد بر منابع آب كارست، دانشگاه آزاد اسلامي
- عشقي، ابوالفضل ، ثروتي ، محمدرضا ، عوامل بالقوه آلايندگي كارست در حوضه كارده ، پاييز و زمستان 82، دوفصلنامه جغرافيا و توسعه
- نقشه هاي پايه بخش GIS سازمان برنامه و مديريت خراسان رضوي وسازمان آب
7-1- روش و مواد تحقیق:
یکی از پژوهشهای علمی ، پیروی کردن از یک روش و متد خاصی در جریان انجام پژوهش می باشد که این روش با متد باعث می شود که جهت گیریها وانجام کارهای مربوطه به گرد آوری اطلاعات تجزیه وتحلیل آنها ونتیجه گیری از یک سلسله مراتب خاصی ونظام بندی مشخص پیروی کند . موثرترین روش برای هر گونه تحقیقی بر اساس ماهیت ، وسعت وبزرگی مسئله تحقیق تعیین می شود . متداولترین روش ها در جمع آوری اطلاعات عبارتند از:
- استفاده از اسناد ومدارک
- مشاهده عینی
- پرسشنامه(پستی،حضوری)
- مصاحبه(آسایش،1381، 142)
جغرافیا علمی با روشهای متعدد است، بنابراین جغرافیا به مقتضای ماهیت خود لزوما روش تحقیقی متفاوت دارد.(ژرژپیر، مطیعی، 1371، 11)
روش تحقیق یا دست یابی به هدف بررسی ، نکته اصلی یافتن واقعیات است زیرا یک پژوهش خوب جمع آوری اطلا عات وتجزیه وتحلیل آنها است.(یانگ، 1369،61)
روش وتحقیق به معنای تبیین وتفسیر حرکت ، جهت رسیدن به حقایق مربوط به موضوع تحقیق ماست.( حافظ نیا، 1379، 19)
با توجه به این نکته که اصولا یک تحقیق کامل موقعی انجام می گیرد که محقق به ترتیب از تحقیق توصیفی روی یک سری عوامل وعناصر شروع کرده وصفات ومشخصات آن را به خوبی وبه طور روشن ومتمایز بشناسد وسپس از طریق تحقیق روابط مختلف بین عناصر وسیستم ها ، عوامل را کشف کند تا بدین طریق منجر به توسعه دانش فنی گردد.( امیر شاپور، 1355،125-126 )
از فنون و شیوه های تحقیق استقرائ( از جزئ به کل) وقیاس( بررسی علت و معلولی) است. گرد آوری داده ها نیز بر اساس روش ها وتکنیک ها واز طریق ابزار خاصی صورت می گیرد . در جغرافیا بسته به وسعت دامنه و قلمرو مطالعه است . (آیتی، 1373، 54)
این روش ها .تکنیک ها از طریق پژوهش های میدانی یا منابع کتابخانه ای بیشتر به تحصیل داده ها به پژوهشگر کمک می کند.
در این پزوهش بعد از انتخاب عنوان ، هدف پژوهش و ارائه فرضیه به بررسی تحولات ژئومورفولوژیکی در منطقه وتاثیر عوامل آنتروپوژنیکی بر آنها وارتباط آن ها با یکدیگر از طریق روش استقرایی و قیاسی پرداخته شده است. اطلاعات مورد نیاز نیز از طریق روش های زیر بدست می آید.
الف) روش کتابخانه ای: جمع آوری اسناد ومدارک مربوط به پژوهش و مقالات از این طریق گردآوری می شود.
ب) گرد آوری داده های آمار مربوط به پارامترهای اقلیمی(دما وبارش، تبخیر ،…): نقشه های مختلف توپوگرافی ، زمین شناسی ، شیب ، ژئومورفولوژی ، پوشش گیاهی و… عکس های هوایی از مراکزی که این گزارشات وداده ها را تهیه نموده است قابل تامين مي باشد.
ج) روش میدانی: به منظور حضور در بخشی از حوضه برای بررسی منطقه و مشاهده تاثیر عوامل انسانی بر تحولات ژئومورفولوژیکی ونتایج آن وتهیه عکس و فیلم و… بررسی عکس های هوایی و ماهواره ای، بررسي نقشه هاي توپوگرافي 50000/1 و نقشه زمين شناسي 1000000 و ديگر نقشه هاي موضوعي ، براي تهيه نقشه هاي مورد نياز حوضه و نمودارهايي كه از طريق رايانه در محيط هاي نرم افزاري EXCEL، GIS استفاده شد.
8-1- مشکلات تحقیق:
معمولا در هر کار تحقیقی ، محدودیتها ومشکلاتی وجود داردالبته تحقیقات میدانی علی الخصوص با مشکلات بیشتری همراه است از جمله مشکلاتی که در راه تحقیق با آن درگیر می شویم .
- کمبود مطالعات انجام شده در زمینه منطقه مورد مطالعه
- قوانین دست وپا گیر اداری
- مشکل کمبود منابع در مورد منطقه مورد مطالعه
- کمبود امکانات لازم جهت بازدید منطقه
- دور بودن منطقه مورد مطالعه
- همکاری نه چندان مطلوب بعضی از ارگان های دولتی
کمبود آمار در برخی از ایستگاه و یا ناقص بودن
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.