پایان نامه بررسی برخی از عوامل توسعه کارآفرینی در میان دانشجویان رشته های علوم تربیتی
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- فصل 1: مقدمه و بیان مسئله. 3
- هدف پژوهش… 5
- اهمیت و ضرورت پژوهش… 7
- سوالات اصلی.. 8
- تعریف سوالات در پژوهش کمی.. 8
- روش… 9
- جامعه مورد پژوهش… 9
- نمونه و روش نمونه گیری.. 9
- ابزار اندازه گیری یا روش های عملی جمع آوری داده ها 10
- فصل 2: ادبیات تحقیق. 11
- کارآفرینی.. 12
- کارآفرینی چیست؟ 17
- کارآفرین کیست و دارای چه ویژگی هایی است؟ 19
- جایگاه کارآفرینی در توسعه. 19
- تاریخچهی کارآفرینی.. 20
- کارآفرینی در قرون وسطی.. 21
- تاریخچه کارآفرینی به عنوان رشته دانشگاهی.. 22
- نقش آموزش عالی در توسعه کارآفرینی.. 23
- شناسایی و دسترسی به فرصت ها 28
- فعالیتها و پیامدهای آموزش کارآفرینی.. 50
- برنامهی درسی و تاریخچه آن.. 57
- خلاقیت ونوآوری.. 73
- فصل سوم: روش تحقیق. 79
- الف- هدف تحقیق.. 80
- ب- روش گردآوری داده ها 80
- ابزار اندازه گیری یا روش های عملی جمع آوری داده ها 81
- منابع. 82
مقدمه و بیان مسئله
کشور ما از سال 58 وبعد از پیروزی انقلاب اسلامی با مسئله تحریمها مواجهه بوده است; اما از سال 88 تحریمهای اقتصادی وارد فاز جدیدتری میشود; واز سال 90 ما وارد یک جنگ تمام عیار اقتصادی میشویم. مهمترین خصومتهای خارجی، بحث تحریمهاست از جمله تحریم نفتی وگازی که برای ما خیلی مشکل ایجاد کرده است. (کانون تربیت واقتصاد،1394) اقتصاد کشور ما وابسته به درآمد نفتی است. با توجه به بحث تحریم هاکه از سال 1390 آغاز شده است اخیراً گام کوچکی در راستای برداشت تحریمها اتفاق افتاده است، دراین چند سال اخیر فروش نفت ما به حداقل رسید و متاسفانه شاهد بحران اقتصادی در کشور بودیم. کشورهای توسعه یافته با ابزار پول و مادیات درستون فقرات یک جامعه (فرهنگ) تأثیر گذارند. با توجه به مستندات مرکز آمار ایران نرخ بیکاری درسال 1393 بیش از 2/5 میلیون نفر گزارش شده است. باید برای کاهش نرخ بیکاری تلاش کرد، استخدام در سازمانهای دولتی با محدودیت قانونی و اجتماعی مواجه است مگر در مواردی که مجوز خاص بدهند. با توجه به اینکه ما مسلمان هستیم برای رفع مشکلات خود و جامعه از آموزههای دینی خود استفاده میکنیم. امام صادق (ع) فرمودند: من طلب التجاره استغنی عن الناس هرکس دنبال تجارت رود از مردم بی نیاز میشود. (اصول کافی ط- الاسلامیه، ج 5، ص 148، ح 3).
یکی از عواملی که پیوند عمیقی با اشتغال وکارآفرینی دارد نظام آموزش عالی است. در دنیای کنونی، نوآوری تنها موتور رقابت پذیری بلند مدت است که عنصری ضروری در افزایش کارایی عوامل تولید محسوب میشود. علاوه براین، در حال حاضر نوآوری عامل بهبود بخش در اقتصاد دانشی مطرح شده است، اما درک سنتی از فرایند نوآوری در حال تغییر است; زیرا الگوهای خطی کارایی خود را در تبیین نوآوری از دست دادهاند واین فرایند به عنوان سیستم وشبکه ای متشکل از ابغاد وعناصر گوناگون مطرح شده است. بر اساس مطالعات جدید در این حوزه، همکاری بین سه بخش صنعت، دانشگاه ودولت، در ارتقای سیستم ملی ومحلی نوآوری ضرورت دارد (philpott et al.,2011) از میان این سه عامل، دانشگاهها به دلیل داشتن ارائهٔ جدیدترین دانشها وفنون، نقشی پرنگ تر از سه بخش دیگر برعهده دارند. بر این اساس، مأموریت دانشگاهها در بستر زمان، همگام با تحولات ودگرگونی های جهانی ودر راستای هدف پاسخ گویی به نیازهای اقتضایی جوامع، دچار تحول شده وبه سوی مشارکت در پارادیم کارآفرینانه در حال حرکت است. (Etzkowitz and LeydesdorffT2000)
هی نونن وپویکلیجوکی (2006) معتقدند کارآفرینی به علت اثرات قابل ملاحظهای که بر روی سطح خرد و کلان اقتصاد دارد مورد توجه قرار گرفته است، کارآفرینی عامل حیاتی در زایش ایدههای جدید، خلق شرکتها و کسب و کارهای جدید و به طور کلی پرورش اقتصاد است. در میان رشتههای مختلف دانشگاهی اکثر فعالیتهای کارآفرینی به رشتههای فنی، مهندسی، پزشکی و علوم پایه مربوط میشود و متاسفانه روند کارآفرینی در میان رشتههای علوم انسانی و اجتماعی بسیار کندتر از سایر رشتههاست. علوم تربیتی یکی از رشتههای علمی مهم است که به توسعه و مدیریت سرمایه انسانی میپردازد. این رشته یکی از شاخههای علوم انسانی است. در این رابطه پژوهشهای مختلفی که ناظر به عوامل توسعه کارآفرینی در میان دانش آموزان، دانشجویان و فارغ التحصیلان کشور است صورت گرفته است. به طور مثال در تحقیقی که به بررسی برخی از عوامل توسعهٔ کارآفرینی 1. اهداف برنامه درسی 2. محتوای برنامه درسی 3. استراتژی تدریس 4. ارزشیابی برنامه درسی 5. فضا، تجهیزات و کارگاههای آموزشی و تأثیر این عوامل بر تقویت مهارتهای کارآفرینی مورد بررسی قرار گرفته و نتیجه حاصل شده از عامل اول حاکی از این است که اهداف برنامه درسی میتوانند مهارتهای کارآفرینی را در دانشجویان ایجاد کنند. عامل دوم از نتایج آزمون تی تک محتوای برنامه درسی در جهت تقویت مهارت کارآفرینی از لحاظ آماری قابل توجه است. در رابطه با عامل سوم نشان میدهد که استراتژی تدریس میتواند مهارتهای کارآفرینی را در دانشجویان ایجاد کنند. ارزشیابی برنامه درسی و فضا و تجهیزات هم در مهارت کارآفرینی مؤثر بوده است (پایان نامه نگارش: نرگس مهراجی و استاد راهنما: دکتر حسن ملکی). توجه به کارآفرینی دررشتهٔ علوم تربیتی نه تنها در کشورهای جهان سوم به (دلیل شرایط اقتصادی) بلکه دربسیاری از کشورهای توسعه یافته به آن توجه شده است مانند: نروژ که یک طرح اقدام برای کارآفرینی درآموزش وپرورش به عنوان تحصیلات اجباری در آموزش عالی طراحی شده است (2009-2014). یا کشوری چون هلندکه در آموزش وپرورش ونظام آموزش عالی اقدام به طراحی برنامهای برای کارآفرینی در سال 2007 کرده است. کارآفرینی به عنوان یکب از رشتههای مهم سیاست کمیسیون اروپا در چشم انداز سیاست آموزش عالی اروپا تعبیه شده است. مرکزیت کارآفرینی در اروپا در سال 2020 استراتژیهایی را برای تقویت طرحهایی ازجمله منطقه اروپا، آموزش وپرورش و…در نظر گرفته است. که مؤسسات آموزش عالی نقش مهمی در افق 2020 براساس افزایش ساختار همکاری بین دولت وکسب وکارودانشگاه برای بروز نوآوری دارند 2011a;2011b) مؤسسات آموزش عالی همچنین وظیفه توانایی برای برنامه ریزی ومدیریت پروژه به منظور دستیابی به اهداف را هم دارد. (Directorate-general enterprise and industry 2012)
هدف پژوهش
هر تحقیقی میتواند دو نوع هدف داشته باشد. در بیان میشود واقع پژوهشگر میتواند اهداف کلی را از اهداف فرعی تفکیک کند. در این تحقیق اهداف فرعی وکلی به شرح زیر است:
هدف کلی: از این پژوهش بررسی برخی عوامل توسعه کارآفرینی در میان دانشجویان رشتههای علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی است.
عوامل توسعه کارآفرینی بسیار است ولی در این تحقیق و با توجه به اهمیت رشته علوم تربیتی این عوامل در این رشته مورد بررسی قرارگرفته است.
اهداف جزئی:1. شناسایی عوامل شخصی درتوسعهٔ کارآفرینی در میان دانشجویان رشتههای علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی
- شناسایی عوامل سازمانی در توسعهٔ کارآفرینی در میان دانشجویان رشتههای علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی
- شناسایی عوامل محیطی در توسعهٔ کارآفرینی در میان دانشجویان رشتههای علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی
تعریف از رشته علوم تربیتی و زیر شاخههای آن:
علوم تربیتی (Education) از رشتههای علوم انسانی است که به جنبههای آموزش و پرورش آدمی و دانشهای مربوط به آن میپردازد. درباره مفهوم «آموزش و پرورش» باید درنظر داشت که «آموزش و پرورش» منحصر به افراد، زمان و مکان خاصی نیست. یعنی به طور مشخص «آموزش و پرورش» منحصر به مدرسه، دانشگاه یا آموزش دروس خاصی نیست، بلکه «آموزش و پرورش» برای همه، و در هر زمانی و هر مکانی است. آموزش عمومی، آموزش عالی، آموزش کارکنان، سواد آموزی بزرگسالان، خود آموزی، آموزش الکترونیکی و مجازی از انواع آموزش محسوب میشوند.
رشته علوم تربیتی در ایران در مقطع کارشناسی در چهار گرایش: تکنولوژی آموزشی، آموزش پیش دبستانی و دبستانی، مدیریت و برنامه ریزی آموزشی و آموزش و پرورش کودکان استثنایی و در مقطع کارشناسی ارشد در رشتههای برنامه ریزی آموزشی، آموزش و پرورش تطبیقی، برنامه ریزی درسی، تحقیقات آموزشی، آموزش و پرورش استثنایی، روانشناسی تربیتی، آموزش بزرگسالان، آموزش و بهسازی منابع انسانی، تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، تکنولوژی آموزشی، مدیریت و برنامه ریزی آموزش عالی، سنجش و اندازه گیری در آموزش و پرورش و در مقطع دکتری در رشتههای تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت، برنامه ریزی درسی، روانشناسی تربیتی، سنجش آموزش، برنامه ریزی توسعه آموزش عالی، برنامه ریزی درسی در آموزش عالی، مدیریت آموزش عالی، اقتصاد آموزش عالی، برنامه ریزی آموزش از راه دور ارائه میشود.
اهمیت و ضرورت پژوهش
کشورهایی که وابستگی اقتصادی کمتری دارند در عرصههای سیاسی، فرهنگی و… تأثیر گذارترند و استقلال بیشتری هم دارند. با توجه به وضعیت کشورمان ایران و نام گذاری سالهای اخیر توسط مقام معظم رهبری با مفاهیم اصلاح الگوی مصرف، مسئله جلوگیری از اسراف، همت مضاعف و کار مضاعف، جهاد اقتصادی، تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی بی دلیل نبوده و حاکی از مشکلات جامعه در این زمینه است. یک راه حل اساسی برای حل مساله اقتصادی کشور بحث کارآفرینی است. بی شک یکی از زیر بنایی ترین ارکان توسعه، توسعه اقتصادی میباشد. پژوهشها نشان میدهد بین کارآفرینی و رشد اقتصادی همبستگی معناداری وجود دارد. (گرول وآتسان 2008) بیشتر صاحبنظران توافق دارند که کارآفرینی وکارآفرینان بیشترین سهم را در توسعه اقتصادی و اجتماعی دارند (Hildebrand, justing, johnoson,2006). کارآفرینی یک پدیده نوظهور درجهان است که با ظهور کسب وکارهای جدید ونوآورانه بر رشد اقتصادی کل دنیا تأثیر گذاشته است. در حقیقت کارآفرینی از طریق ایجاد شغل، توسعه محصولات وخدمات جدید، ایجاد بازارهای جدید، درآمد زایی وسودآفرینی در رشد اقتصادی تأثیر منحصر به فردی دارد. برخی از محققان استدلال نمودهاند که کارآفرینی منبع سریز دانش، پیشرفت تکنولوژی ونوآوری است که این سه نیز در سطوح کلان منابع رشد اقتصادی هستند (li et,2012:1) کارآفرینی باعث رشد و توسعهٔ اقتصادی کشورها و به ویژه کشورهای توسعه یافته شده است. برخی از نویسندگان معاصر در مورد اقتصاد کارآفرینی صحبت میکنند و در این میان نقش دانشگاهها و دیگر مؤسسات آموزش عالی در این الگوی جدید اقتصادی نیز برجسته میباشد (nabi and linan,2011,p325). در کشورهای در حال توسعه مانند ایران برای دستیابی به مزیت رقابتی و حل مسائل و مشکلات عمومی جامعه مثل بیکاری ملزم به توسعه کارآفرینی هستند. ازجمله اقدامات راهبردی برای رشد و توسعه کارآفرینی، آموزش کارآفرینی در حوزه آموزش عالی است. کارآفرینی یک مأموریت استراتژیک مستقیم برای دانشگاه است. بنابراین بخش عمدهای از دانشگاهها ممکن است در کارآفرینی شرکت کنند اما اغلب دانشگاهها به آموزش و انجام عملیات تحقیقاتی میپردازند (schuetze واینمن 2010 وآزبورن وویلسون 2013). در سالهای اخیر، رقابت گسترده کشورها بر سر توسعه بیشتر از گذشته شده است و در این میان فقط کشورهایی گوی سبقت را از دیگران میربایند که از تمام عوامل نیروی انسانی خود با آن نقش عظیم و موثرشان در تولید و توسعه استفاده کنند. بهره گیری از تمام منابع انسانی یکی از عوامل مهم دستیابی به توسعه پایدار محسوب میشود (dervis,2007). رشتهای که در آن به نیروی انسانی اهمیت میدهد علوم انسانی است و علوم تربیتی هم شاخهای از این رشته است. رشته علوم تربیتی یکی از رشتههای علمی مهم است که به توسعه و مدیریت سرمایه انسانی میپردازد و باید به آن توجه ویژهای داشت. برای اینکه دانش آموختگان این رشته قابلیت به کارگیری داشته باشند و بتوانند در خدمت توسعه کشور باشند، باید در راستای کارآفرینی توانمند شوند. باتوجه به اینکه به کارآفرینی در این رشته نسبت به رشتههای دیگر کم توجه شده است قصد کردم به بررسی برخی عوامل توسعه کارآفرینی در میان دانشجویان رشتههای علوم تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی بپردازم.
فر ضیات اصلی
ازمیان عوامل متعدد بیان شده در ادبیات کارآفرینی به، 1. بررسی عوامل شخصی مؤثر در توسعهٔ کارآفرینی 2. بررسی عوامل سازمانی مؤثر در توسعهٔ کارآفرینی 3. بررسی عوامل محیطی مؤثر در توسعهٔ کارآفرینی موردمطالعه قرار خواهدگرفت که فرضیههای اصلی تحقیق را به شکل زیر سازماندهی میکند:
- بین عوامل شخصی و توسعهٔ کارآفرینی ارتباط معنی داری وجود دارد.
- بین عوامل سازمانی و توسعهٔ کارآفرینی ارتباط معنی داری وجود دارد.
- بین عوامل محیطی و توسعهٔ کارآفرینی ارتباط معنی داری وجود دارد.
- بین کارآفرینی سازمانی و توسعهٔ کارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
فرضیات فرعی:
1-1- بین تمایل به خلاقیت وکارآفرینی ارتباط معنا داری وجود دارد.
-2-1 بین توفیق طلبی وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-3-1 بین تمایل به ریسک پذیری وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-1-2 بین توسعه بینش مشترک وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-2-2 بین تشویق نوآوری وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-3-2 بین شیوههای جدید پاداش وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-1-3 بین شرایط اقتصادی وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-2-3 بین شرایط اجتماعی وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-1-4 بین حمایت مدیریت وکارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-1-5 بین ساختار سازمانی و کارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد.
-1-6 بین سیستم پاداش و دسترسی به منابع و کارآفرینی ارتباط معناداری وجود دارد
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.