پایان نامه بررسی رابطه بین ساختار سرمایه و بازده غیر عادی با تاکید بر نوع صنعت، شواهدی از بورس اوراق بهادار تهران
فهرست محتوا
واژههای کلیدی
ساختار سرمایه، بازده غیر عادی، صنعت، شاخص هرفیندال
فهرست مطالب
- فصل اول: کلیات پژوهش…………………………………….. ………………………………….9-1
- 1-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………………. 1
- 1-2- مسأله پژوهش…………………………………………………………………………………………………………. 1
- 1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش..2
- 1-4- هدف پژوهش………………………………………………………………………………………………………….. 3
- 1-5- سؤالهای پژوهش…………………………………………………………………………………………………… 3
- 1-6- فرضیههای پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 4
- 1-7- روش اجرای پژوهش………………………………………………………………………………………………. 4
- 1-7-1- روش پژوهش و گردآوری دادهها……………………………………………………………….. 4
- 1-7-2- جامعه آماری و نمونه پژوهش……………………………………………………………………. 4
- 1-7-3- روش تجزیه و تحلیل دادهها………………………………………………………………………. 5
- 1-8- متغیرهای پژوهش………………………………………………………………………………………………….. 5
- 1-8-1- متغیرهای مستقل……………………………………………………………………………………….. 5
- 1-8-2- متغیر وابسته……………………………………………………………………………………………….. 6
- 1-8-3- متغیرهای کنترلی ……………………………………………………………………………………….7
- 1-9- ابزار گردآوری دادهها……………………………………………………………………………………………… 8
- 1-10- استفاده کنندگان از نتایج پژوهش………………………………………………………………………. 8
- 1-11- تعریف واژههای کلیدی………………………………………………………………………………………..9
- 1-12- ساختار پژوهش…………………………………………………………………………………………………….9
- فصل دوم: مبانی نظری و پیشینه پژوهش …………………………………………………..40-10
- 2-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 11
- 2-2- مبانی نظری ………………………………………………………………………………………………………… 11
- 2-2-1- ساختار سرمایه…………………………………………………………………………………………. 11
- 2-2-2- عوامل مؤثر بر تصمیمات ساختار سرمایه……………………………………………….. 13
- 2-2-3- تئوری ساختار سرمایه………………………………………………………………………………19
- 2-2-3-1- نظریه سنتی ………………………………………………………………………………..21
- 2-2-3-2- دیدگاه مودیلیانی و میلر………………………………………………………………22
- 2-2-3-3- تئوری موازنه ایستا ………………………………………………………………………23
- 2-2-3-4- تئوری سلسله مراتبی ………………………………………………………………….25
- 2-2-3-5- تئوری عدم تقارن اصلاعاتی…………………………………………………………26
- 2-2-3-6- نظریه هزینههای نمایندگی بدهی …………………………………………….27
- 2-2-3-7- مذاکره مجدد و انحلال شرکت …………………………………………………..28
- 2-2-3-8- نظریه صلاحدید مدیریت ……………………………………………………………29
- 2-2-4- بازده سرمایه گذاری…………………………………………………………………………………29
- 2-2-5- بازده غیر عادی………………………………………………………………………………………..31
- 2-3- پیشینه پژوهش………………………………………………………………………………………………….32
- 2-3-1- پژوهشهای خارجی………………………………………………………………………………..32
- 2-3-2- پژوهشهای داخلی………………………………………………………………………………….37
- 2-4- خلاصه فصل…………………………………………………………………………………………………………39
- فصل سوم: روش اجرای پژوهش ……………………………………………………………………………….60-41
- 3-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 42
- 3-2- روش پژوهش و گردآوری دادهها……………………………………………………………………….. 42
- 3-3- سؤالهای پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 43
- 3-4- فرضیههای پژوهش…………………………………………………………………………………………….44
- 3-5- متغیرهای پژوهش 44
- 3-5-1- متغیر مستقل……………………………………………………………………………………………. 45
- 3-5-2- متغیر وابسته…………………………………………………………………………………………….. 47
- 3-5-3- متغیر کنترلی…………………………………………………………………………………………… 48
- 3-6- قلمرو پژوهش………………………………………………………………………………………………………. 49
- 3-7- جامعه آماری……………………………………………………………………………………………………….. 49
- 3-8- نمونه آماری…………………………………………………………………………………………………………. 50
- 3-9- روش گردآوری دادهها………………………………………………………………………………………… 51
- 3-10-مدلهای پژوهش……………………………………………………………………………………………….51
- 3-11- روش تجزیه و تحلیل دادهها و آزمون فرضیهها……………………………… ………………53
- 3-11-1- رگرسیون چندمتغیره……………………………………………………………………………. 54
- 3-11-2- آزمون فرضیههای کلاسیک………………………………………………………………….. 54
- 3-11-2-1- نبود خودهمبستگی…………………………………………………………………… 54
- 3-11-2-2- همخطی و اصلاح آن……………………………………………………………….. 56
- 3-11-2-3- ضریب تعیین و ضریب تعیین تصحیح شده………………………….. 56
- 3-11-2-4- آزمون معنادار بودن در الگوی رگرسیون…………………………………. 57
- 3-11-2-5- آزمون معنادار بودن معادله رگرسیون……………………………………… 57
- 3-11-2-6- آزمون معنادار بودن ضرایب……………………………………………………… 58
- 3-11-3- روش استفاده از دادهها…………………………………………………………………………. 58
- 3-11-4- آزمون ریشه واحد در دادههای ترکیبی……………………………………………….. 59
- 3-12- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………… ……..60
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل دادهها …………………………………………………………82-61
- 4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. 62
- 4-2- آزمون ایستایی………………………………………………………………………………………………………62
- 4-3- آزمون فرضیهها و تجزیه و تحلیل یافتهها…………………………………………………………63
- 4-4- بخش اول: برآورد مدل با استفاده از ارزشهای دفتری اهرم مالی…………………… 64
- 4-4- 1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی 1………………………………………………….. 64
- 4-4-2- نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی 2……………………………………………………. 66
- 4-4-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی 1……………………………………………………. 68
- 4-5- بخش دوم: برآورد مدل با استفاده از ارزشهای بازار اهرم مالی………………………..70
- 4-5-1-نتایج حاصل از آزمون فرضیه فرعی 3.71
- 4-5-2- نتایج حاصل از آزمون رضیه فرعی 4……………………………………………………. 73
- 4-5-3- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی 2…………………………………………………… 75
- 4-6- بخش سوم: برآورد مدل مربوط به نسبت تمرکز و بازده غیر عادی …………………..77
- 4-6-1- نتایج حاصل از آزمون فرضیه اصلی 3…………………………………………………… 77
- 4-7- آزمون فرضیههای پژوهش به تفکیک صنایع مختلف ………………………………………79
- 4-8- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………………….82
- فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها ……………………………………………………..90-83
- 5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….. 84
- 5-2- مروری بر نتایج به دست آمده از پژوهش………………………………………………………….. 84
- 5-2-1- ایستایی…………………………………………………………………………………………………….. 84
- 5-2-2- فرضیههای مربوط به ارزش دفتری اهرم مالی و بازده غیر عادی 84
- 5-2-3- فرضیههای مربوط به ارزش بازار اهرم مالی و بازده غیر عادی…………….. 86
- 5-2-4- فرضیه مربوط به نسبت تمرکز و بازده غیر عادی…………………………………. 87
- 5-2-5- آزمون فرضیههای پژوهش به تفکیک صنایع مختلف ……………………………87
- 5-3- پیشنهادها……………………………………………………………………………………………………………. 89
- 5-3-1- پیشنهادهای حاصل از یافتههای پژوهش…………………………………………………89
- 5-3-2- پیشنهاد برای پژوهشهای آتی………………………………………………………………..89
- 5-4- محدودیتهای پژوهش……………………………………………………………………………………….. 90
- 5-5- خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………………….. 90
- منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………….. ….. 91
- الف- منابع فارسی…………………………………………………………………………………………………… 91
- ب- منابع انگلیسی………………………………………………………………………………………………….. 93
فصل اول
کلیات پژوهش
1-1- مقدمه
مدیران مالی شرکتها در راستای دستیابی به هدف خود که همانا حداکثر سازی ثروت سهامداران است، با تصمیم گیریهای مختلفی مواجه هستند. تصمیمات مربوط به تأمین مالی و سرمایه گذاری یکی از مهمترین این تصمیمات است. در تصمیمهای تانین مالی شرکت وجوه مورد نظر را در حال حاضر به کار میگیرد تا در آینده بتواند به نعهدات خود در قبال تأمین کنندگان منابع مالی عمل کند.
با توجه به اینکه سیاست ساختار سرمایه موازنه بین ریسک و بازده شرکت را برقرار میکند، (عبده تبریزی و میری، 18:1381) عامل ریسک و بازده و عوامل مرتبط با آنها یکی از مسائل مورد علاقه سرمایه گذاران بورس اوراق بهادار و مدیران مالی شرکتهاست. پژوهش حاضر در پی آن است که به واسطه تجزیه و تحلیل اطلاعات واقعی موجود در بورس اوراق بهادار تهران عوامل مرتبط با ساختار سرمایه که باعث تفاوت بازده واقعی از بازده مورد انتظار و افزایش ریسک میشود، را شناسایی کند.
1-2- مسئله پژوهش:
یکی از مهمترین اجزای هر فعالیت اقتصادی، فراهم کردن منابع مالی مورد نیاز است. امروزه درجه بندی شرکتها از لحاظ اعتباری تا حدود زیادی به ساختار سرمایه آنها وابسته است. و در واقع مبنای تولید و ارائه خدمات، به نحوه تأمین و مصرف وجوه مالی وابسته است. از طرفی ساختار سرمایه هر شرکت هشدار اولیهای در ارتباط با میزان مضیقه مالی شرکت است. (سینایی، 64:1386) منابع تأمین مالی شرکتها میتواند درونی یا بیرونی باشد. در منابع مالی درونی، شرکت از محل سود کسب شده اقدام به تأمین مالی میکند.
درصورت استفاده ازبدهی، ریسک شرکت افزایش مییابد زیرا شرکت موظف است در هر حالتی بدهی خود را به بستانکاران پرداخت نماید. با این وجود استفاده از بدهیها، برای شرکت مزایای مالیاتی در پی دارد. درصورت استفاده از سهام (تأمین مالی از طریق افزایش سرمایه) درصورتی که شرکت زیان ده باشد موظف به پرداخت سود نیست. اما با تقسیم حقوق مالکانه سهامداران فعلی با سهامداران جدید درصدحقوق مالکانه سهامداران فعلی کاهش مییابد، دراینجا این مسئله مطرح میشود که شرکتها چگونه اقدام به تأمین مالی کنند تا بر بازده سهامداران حداکثر تأثیر مثبت را بگذارد.
از طرفی مدیران مالی در تصمیم گیریهای خود با توجه به اطلاعات موجود یک بازده مورد انتظار رادر نظر میگیرند، اما ممکن است بازده واقعی با بازده مورد انتظارمتفاوت باشد که در این صورت بازده غیرعادی وجود دارد. هرچقدر بازار کاراتر باشد، بازده غیرعادی در آن کمتر است. زیرا در بازار کارا قیمت اوراق بهاداراز قبیل قیمت سهام عادی، منعکس کنندهٔ تمام اطلاعات موجوددر بازار است، در صورتی که بتوان عوامل مرتبط با ایجاد بازده غیر عادی را شناسایی و آن را کاهش داد، میزان کارایی بازار بیشتر میشود. (فلاح شمس و کوشا،2:1387)
طبق پژوهشهای صورت گرفته از جمله پژوهش هو[1] و همکاران (2008)، ساختار سرمایه و نسبت اهرمی یکی از عوامل مؤثر بر بازده غیر عادی است. نوع تأمین مالی تعیین کنندهٔ ساختار سرمایه است، عوامل متعددی از جمله ماهیت فعالیت و نوع صنعت بر تأمین مالی شرکت تأثیر میگذارد. به عنوان نمونه ماهیت فعالیت شرکت ممکن است به گونهای باشد که جریانات نقدی ورودی به راحتی فراهم شود، در چنین موقعیتی تأمین مالی از طریق بدهیها ارزانتر از سهام است (نمازی و شیرزاده،76:1384). در این تحقیق این موضوع بررسی میشود که ساختار سرمایه چه تاثیری بر بازده غیر عادی دارد و آیا نوع صنعت و میزان تمرکز در آن بر این رابطه مؤثر است یا خیر؟
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش:
یکی از اهداف اصلی بنگاههای اقتصادی به حداکثر رساندن ثروت سهامداران است. جهت دستیابی به این هدف عوامل مختلفی بایستی مد نظر قرار گیرد، از جمله سرمایه گذاریها و ریسک یا عدم اطمینان نسبت به بازده و اصل سرمایه گذاری.
طبق مبانی نظری مالی، بدهی یکی از عوامل اصلی ایجاد کننده ریسک مالی شرکت است. وجود بدهی در ساختار مالی شرکتها از سویی به دلیل وجود مزیت مالیاتی موجب افزایش سود حسابداری میگردد، و از سوی دیگر به دلیل وجود هزینههای بهره و احتمال عدم ایفای تعهدات در سر رسید، ریسک مالی را افزایش میدهد. (ایزدی نیا و رحیمی دستجردی،136:1388)
سرمایه گذاران با پذیرش ریسک بیشتر، انتظار بازده بیشتری دارند. گاهی اوقات بازده واقعی با بازده مورد انتظار آن متفاوت است. تفاوت بازده واقعی و بازده مورد انتظار را “بازده غیر عادی” گویند. مدیران مالی در تصمیم گیری جهت حداکثر سازی ثروت سهامداران بایستی به ساختار سرمایه و ارتباط آن با بازده غیر عادی توجه نمایند. (مورادگلیو و سیواپرساد[2]،329:2012)
از طرفی ویژگیهای صنعت و ساختار رقابتی بازارهای محصول میتواند بر بازده سهام تأثیر گذار باشد، زیرا شرکتها تصمیمهای عملیاتی مختلفی را اتخاذ میکنند، برای نمونه محصولات جذابی را ارائه میکنند، درباره مقدار تولید و قیمت فروش تصمیم میگیرند، محصولهایشان را تبلیغ میکنند و… ماهیت رقابت در صنعت تقریباً بر رفتار شرکتها در تمامی این مراحل تأثیر میگذارد. نوع صنعت و ساختار بازارهای محصول ممکن است بر ریسک جریانهای نقدی شرکت و در نتیجه نرخ تعادلی بازده شرکت تأثیر بگذارد. (نمازی و ابراهیمی، 11:1391) تاکنون پژوهشی به طور خاص به بررسی رابطه ساختار سرمایه و بازده غیر عادی با تاکید بر نوع صنعت و در نظر گرفتن ویژگیهای رقابتی بازار هر صنعت صورت نگرفته است. لذا ضرورت انجام چنین پژوهشی محسوس میباشد.
1-4- اهداف پژوهش:
هدف اصلی پژوهش پیش رو، بررسی تأثیر ساختار سرمایه بر بازده غیر عادی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. تحقیقات بسیاری پیرامون بررسی عوامل مؤثر بر ساختارسرمایه و یا تأثیر آن بر بازده سهام، سود آوری و…. صورت گرفته است، لیکن هدف اصلی این تحقیق بررسی تأثیر ساختار سرمایه بر بازدههای غیر عادی با تاکید بر نوع صنعت است. از آنجا که نتایج مطالعات انجام شده در مورد رابطه ارزش بازار نسبت اهرمی و بازده با نتایج بررسی رابطه ارزش دفتری نسبت اهرمی و بازده متفاوت بوده است، (مانند پژوهش فاما و فرنچ[3]، 1992) و همچنین جهت در نظر گرفتن اثر تورم، در مطالعه حاضر ارزش بازار و دفتری نسبت اهرمی هر دو مد نظر قرار خواهند گرفت. لازم به ذکر است از آنجا که در ایران بازاری برای ارزش گذاری ارزش روز بدهیها وجود ندارد، در محاسبهٔ ارزش بازار نسبت اهرمی فقط حقوق صاحبان سهام بر اساس ارزش بازار محاسبه میشود.
1-5- سؤالهای پژوهش
به طور کلی مسئله اصلی این پژوهش بررسی رابطه ساختار سرمایه و بازده غیر عادی در شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران با تاکید بر نوع صنعت و میزان تمرکز (رقابت در فروش) آن صنعت میباشد. از این رو سؤالهای اصلی پژوهش عبارتند از:
- آیا بین نسبت بدهیها به جمع کل بدهیها و حقوق صاحبان سهام و بازده غیر عادی در هر صنعت رابطه معناداری وجود دارد؟
- آیا نسبت بدهیهای بلند مدت به حقوق صاحبان سهام بر بازده غیر عادی تأثیر گذار است؟
- آیا میزان تمرکز یا تعداد شرکتهای فعال در صنعت بر بازده غیر عادی تأثیر گذار است؟
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.