پایان نامه بررسی سودآوری استراتژی معکوس در بورس اوراق بهادار تهران
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- چکیده 1
- فصل اول: کلیات تحقیق
- 1-1- مقدمه. 3
- 1-2- تشریح و بیان مساله. 4
- 1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش… 5
- 1-4- اهداف پژوهش… 6
- 1-4-1 هدف اصلی.. 6
- 1-4-2 اهداف فرعی.. 6
- 1-5- پرسشهای اساسی پژوهش… 7
- 1-5-1 سوال اصلی.. 7
- 1-5-2 سوالات فرعی.. 7
- 1-6- فرضیه های پژوهش… 7
- 1-6-1 فرضیه اصلی.. 7
- 1-6-2 فرضیات فرعی.. 7
- 1-7- قلمرو پژوهش… 8
- 1-7-1 قلمرو موضوعی پژوهش… 8
- 1-7-2 قلمرو زمانی پژوهش… 8
- 1-7-3 قلمرو مکانی پژوهش… 8
- 1-8- انواع متغیرها 8
- 1-8-1 متغیر وابسته. 8
- 1-8-2 متغیرهای مستقل.. 8
- 1-9- ساختار تحقیق. 9
- فصل دوم: مروری بر ادبیات و پیشینه تحقیق
- 2-1- مقدمه. 11
- 2-2- بازار سرمایه و نقش بورس اوراق بهادار در توسعه اقتصادی.. 12
- 2-2-1 آثار و فواید بورس اوراق بهادار. 13
- 2-2-2 نقش بورس اوراق بهادار در تخصیص بهینه منابع و کارایی بنگاهها 13
- 2-2-3 نقش بورس در جذب نقدینگی.. 14
- 2-3- ظهور وشکوفا شدن مالی رفتاری.. 16
- 2-3-1 مالی رفتاری.. 17
- 2-3-2 تئوری پیش نگری.. 17
- 2-3-3 رفتارشهودی.. 19
- 2-3-4 بیش واکنشی و کم واکنشی.. 19
- 2-4- رفتار توده وار. 21
- 2-4-1 طبقه بندی رفتار توده وار. 21
- 2-4-2 علل ایجاد توده واری.. 22
- 2-5- نظریه مدل قیمت گذاری دارایی سرمایه ای.. 23
- 2-6- مدل سه عاملی فاما و فرنچ.. 24
- 2-7- تئوری قیمت گذاری آربیتراژ. 26
- 2-7-1 عاملهای تئوری قیمتگذاری آربیتراژ. 28
- 2-7-2 مفروضات مدل قیمت گذاری آربیتراژ. 29
- 2-7-3 انتخاب عاملها از طریق مدلهای آماری چند متغیره 29
- 2-7-4 انتخاب عاملها از طریق مدل متغیرهای کلان اقتصادی.. 30
- 2-7-5 مشکلات و چالش های تئوری قیمت گذاری آربیتراژ. 31
- 2-8- دانش مالی رفتاری و توضیح راهبرد توالی و معکوس… 31
- 2-9- فرضیه کارایی بازار. 32
- 2-9-1 در دنیای مالی، سه نوع کارایی در بازار سرمایه وجود دارد. 33
- 2-9-2 روش های آزمون کارایی بازار. 34
- 2-9-3 ویژگیهای بازار کارا 35
- 2-9-4 شواهد تجربی عدم تأیید کارایی بازار. 36
- 2-10- مدل بازخورد. 37
- 2-11- فرض منطقی بودن سرمایهگذاران. 37
- 2-12- سرمایه گذاران منطقی در مقابل سرمایه گذاران عادی.. 40
- 2-13- راهبردهای سرمایه گذاری در وضعیت بیقاعدگی.. 40
- 2-13-1 راهبرد معکوس… 40
- 2-13-2 اهداف راهبرد معکوس… 43
- 2-13-3 کاربردهای راهبرد معکوس… 43
- 2-13-4 عوامل موثر بر راهبرد معکوس… 44
- 2-13-4-1 اندازه 44
- 2-13-4-2 میزان پوشش تحلیلگران. 44
- 2-13-4-3 نسبت ارزش دفتری به ارزش بازار. 44
- 2-13-4-4 حجم معاملات.. 44
- 2-13-5 راهبرد توالی.. 45
- 2-13-5-1 انواع راهبرد توالی.. 45
- 2-13-5-2 توالی قیمت سهام منحصر به فرد. 46
- 2-13-5-3 توالی صنعت… 47
- 2-13-5-4 توالی کشور. 48
- 2-13-5-5 راهبردهای شتاب/توالی جهتدار. 48
- 2-13-5-6 توالی جورج- هانگ (قیمت بالای 52 هفتهای) 49
- 2-14- مقایسه دو راهبرد معکوس و راهبرد توالی.. 50
- 2-15-پیشینه پژوهش… 51
- 2-15-1 تحقیقات انجام شده پیرامون راهبرد معکوس و متغیرهای فاما و فرنچ در ایران. 51
- 2-15-2 تحقیقات انجام شده پیرامون رابطه راهبردمعکوسومتغیرهای فاما و فرنچ درخارجازکشور. 54
- 2-16- خلاصه فصل.. 55
- فصل سوم: روش اجرای تحقیق
- 3-1- مقدمه. 57
- 3-2- روش تحقیق. 57
- 3-3- جامعه آماری.. 58
- 3-4- روش نمونه گیری و حجم نمونه. 58
- 3-5- روش جمع آوری اطلاعات.. 59
- 3-6- روش تجزیه و تحلیل داده ها 59
- 3-7- راهبرد معکوس… 59
- 3-7-1 نحوه تشکیل پرتفوی.. 60
- 3-7-2 مدل فاما – فرنچ.. 60
- 3-7-3 عامل بازار. 61
- 3-7-4 اندازه شرکت… 61
- 3-7-5 عامل ارزش دفتری به بازار. 62
- 3-7-6 بازده ماهانه سهام. 62
- 3-8- روش آزمون فرضیه ها 62
- 3-8-1 آزمون نرمال بودن. 63
- 3-8-2 بهترین برآورد خطی نااریب… 63
- 3-8-3 آزمون معنادار بودن معادله خط رگرسیون: (آزمون F) 63
- 3-9- خلاصه فصل.. 64
- فصل چهارم: تجزیه تحلیل داده ها
- 4-1- مقدمه. 66
- 4-2- توصیف دادهها 66
- 4-2-1 توصیف کمی متغیر عامل اندازه شرکت(SMB) 66
- 4-2-2 توصیف کمی متغیر عامل ارزش دفتری به ارزش بازار (HML) 68
- 4-2-3 توصیف کمی متغیر عامل بازار() 69
- 4-2-4 توصیف کمی متغیر راهبرد معکوس() 71
- 4-3- تحلیل دادهها (بررسی فرضیههای تحقیق) 72
- 4-3-1 فرضیه اصلی.. 73
- 4-3-2 فرضیه فرعی اول. 74
- 4-3-3 فرضیه فرعی دوم. 75
- 4-3-4 فرضیه فرعی سوم. 77
- 4- 4- رگرسیون چند متغیره برای بررسی رابطه بین متغیر ملاک و متغیرهای پیش بین.. 78
- 4-5- خلاصه فصل.. 82
- فصل پنجم: نتیجه گیری و پیشنهادها
- 5-1- مقدمه. 84
- 5-2- نتایج فرضیه ها تحقیق. 85
- 5-2-1 فرضیه اصلی.. 85
- 5-2-2 فرضیه فرعی اول. 85
- 5-2-3 فرضیه فرعی دوم. 86
- 5-2-4 فرضیه فرعی سوم. 86
- 5-3- بحث وبررسی.. 87
- 5-4- پیشنهادات.. 88
- 5-4-1 پیشنهادات مبتنی بر پژوهش… 88
- 5-4-2 پیشنهادات برای پژوهش های آتی.. 88
- 5-5- خلاصه. 89
- منابع و مآخذ. 90
- فهرست منابع فارسی.. 90
- فهرست منابع انگلیسی.. 92
- چکیده انگلیسی.. 93
چکیده
یکی از چالش برانگیزترین مشاهدات در بازارهای مالی این است که بر خلاف فرضیه بازار کارا، بازده سهام عادی در بازدههای زمانی مختلف دارای رفتار خاصی میباشد و میتوان با بکارگیری راهبرد سرمایهگذاری متناسب با افق زمانی مورد نظر، بازدهی بیشتر از بازده بازار بدست آورد. هدف این پژوهش بررسی سودآوری استراتژی سرمایهگذاری معکوس و ارزیابی اثر عوامل بازار، اندازه شرکت و ارزش دفتری به ارزش بازار بر روی بازده میباشد. این تحقیق طی دوره زمانی 1383 تا 1390 میباشد. نتایج حاصل از فرضیهها نشان میدهد، استراتژی معکوس در بازههای زمانی مورد نظر در بورس اوراق بهادار ایران سودآورخواهد بود. همچنین نتایج بدین گونه است که بین متغیر مستقل عامل اندازه و ارزش دفتری به بازار و عامل بازار و استراتژی معکوس رابطه معنیداری وجود دارد.
کلمات کلیدی: بازار سرمایه، استراتژی سرمایهگذاری، استراتژی معکوس، عامل اندازه، ارزش دفتری به ارزش بازار، عامل بازار
فصل اول:
کلیات تحقیق
1-1- مقدمه
در نظریه بازار کارا فرض بر این است که سرمایهگذاران اطلاعات منتشر شده شرکتها را به سرعت و به درستی دریافت کرده و بر اساس آخرین اطلاعات، راهبردهای معاملاتی خود را شکل میدهند و به همین علت این اطلاعات، به سرعت در قیمت سهام شرکت جذب میشود. ضمناً واکنش سرمایهگذاران به اطلاعات عقلایی بوده و این عقلانیت هم بر سرعت جذب اطلاعات و هم بر نحوه تحلیل سرمایهگذاران از اطلاعات منتشر شده اثر میگذارد، به همین علت فرصتهای آربیتراتژی به سرعت از بین رفته و
قیمتهای تعادلی جدید شکل میگیرند. درک روانشناسی سرمایهگذاران پایه و اساس سرمایهگذاری رفتاری است. اگر تصمیمگیری سرمایهگذار قابل پیشبینی باشد پس بازار سهام قابل پیشبینی میشود. بدین معنا که سرمایهگذارانی که نحوه عملکرد بازار سهام را میدانند بدون تحمل ریسکی به بازده مورد نظر دست
مییابند. هر سرمایه گذار در بدو ورود به بازار سرمایه به دنبال دستیابی و بهکارگیری راهبردهایی است که بتواند بر بازار پیروز شود[1] و بازدهی اضافی کسب نماید. در مقابل تئوری نوین مالی[2] و جوهره اصلی آن یعنی فرضیه بازار کارا [3] بر این اعتقاد است که نمیتوان بر بازار پیروز شد و بازدهی بیش از متوسط بازار حاصل کرد. در این پارادایم ادعا میشود که هیچ گونه روندی در قیمت و بازدهی بازار وجود ندارد و نمیتوان از روندهای بازار سود اضافی کسب نمود. درحال حاضر، در بازارهای سرمایه دنیا، دو راهبردی که برای معامله مورد استفاده قرار میگیرند، راهبردهای توالی و معکوس میباشند. این راهبردها همیشه به عنوان تحلیل تکنیکال معروف بودهاند و امروزه در حال تأیید گرفتن از سرمایه گذاران بنیادگرا و حتی جوامع آکادمیک میباشند.
در این فصل ضمن بیان مقدمه، بیان مسأله، اهمیت وضرورت پژوهش، اهداف پژوهش، قلمرو پژوهش، فرضیههای پژوهش و متغیرهای پژوهش ارائه گردیدند و در پایان روش جمع آوری اطلاعات وروش آزمون فرضیههای پژوهش و تحلیل اطلاعات پرداخته میشود.
عنوان تحقیق: بررسی سودآوری راهبرد معکوس در بورس اوراق بهادار تهران.
1-2- تشریح و بیان مساله
براساس تئوری مالی مدرن، قیمت اوراق بهادار برابر با ارزش ذاتی آنها است. زیرا در صورتی که قیمت اوراق بهادار از ارزش ذاتی آنها انحراف پیدا نماید، از آنجا که عوامل اقتصادی عقلایی رفتار
مینمایند به سرعت آن را حذف میکنند. بنابراین در چنین بازاری نمیتوان منفعتی را به رایگان بدست آورد و برای بدست آوردن هر منفعتی بایستی خطرات آن را نیز پذیرفت. از این رو، سرمایهگذاران با بهکارگیری راهبردهای سرمایهگذاری مشخصی از قبیل راهبرد سرمایهگذاری معکوس و یا راهبرد
سرمایهگذاری توالی نمیتوانند بازده سرمایهگذاری خود را افزایش دهند. اما مطالعات انجام شده در
سالهای اخیر نشان میدهند که میتوان با بهکارگیری سرمایهگذاری مشخص، بازدهی بیش از بازار بدست آورد. به عبارت دیگر میتوان با راهبرد سرمایهگذاری متناسب با افق زمانی مورد نظر برای سرمایهگذاری، بازده سرمایهگذاری خود را افزایش داد.
مطالعات انجام شده نشان میدهندکه در بازه زمانی یک هفته تا یک ماه و بازه سه تا پنج سال پدیده بازگشت بازده وجود دارد و بنابراین میتوان با بهکارگیری راهبرد سرمایهگذاری معکوس، که توصیه میکند سهامی خریداری شود که در گذشته عملکرد بدتری داشته است و سهامی به فروش رسدکه عملکرد بهتری داشته است، بازده بیشتری از بازار به دست آورد (بیدگلی 1390، 53).
همچنین تحقیقات انجام شده نشان میدهد که در بازه زمانی میان مدت، سه تا دوازده ماه، میتوان با بهکارگیری راهبرد سرمایهگذاری توالی که توصیه نموده سهامی خریداری شود که در گذشته بازده بیشتری داشته و سهامی به فروش رسد که در گذشته بازده کمتری داشته است، بازدهی بیشتر از بازده بازار به دست آورد ) فدایی و دیگران 1384، 12).
جگادیش و تیتمن در مقالهای که در سال 1993 منتشر نمودند، برای اولین بار تداوم بازده در میان مدت را مورد بررسی قرار دادند. نتایج تحقیق آنها نشان داد که راهبرد خرید سهام پرتفوی برنده و فروش سهام پرتفوی بازنده گذشته میتواند بازده اضافی معنیداری را ایجاد نماید (در حدود یک درصد). پس از انتشار نتایج بررسی جگادیش و تیتمن، تحقیقات گستردهای در خصوص تداوم بازده انجام گرفت که منجر به تائید نتایج کار آنها گردید ) فدایی و دیگران 1384، 12).
دی بونت و تالر در مقالهای که در سال 1985 منتشر نمودند، برای اولین بار تداوم بازده در بلند مدت را مورد بررسی قرار دادند. نتایج تحقیق آنها نشان داد که راهبرد خرید سهام پرتفوی برنده و فروش سهام پرتفوی بازنده گذشته میتواند بازده اضافی معنیداری را ایجاد نماید (در حدود بیست و پنج درصد). را با استفاده از درآمد 5 سهام در آمریکا ایجاد کردند و اثر معکوس را تست کردند ) فدایی و دیگران 1384، 12).
فرضیه بازار کارا ادعا میکند حتی در بازارهایی که شکل ضعیف کارایی را دارند پیشبینی براساس روند گذشته امکان پذیر نمیباشد و تغییرات تاریخی قیمتها براساس گشت تصادفی میباشند. بنابراین تأیید سودمندی این راهبردها میتواند چالشی اساسی در مقابل تئوری نوین مالی و بحث کارایی بازار ایجاد نماید (هان و تانکز 2003، 5). لذا پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که آیا میتوان با اتکا بر راهبرد معکوس در بازار سرمایه ایران بازده اضافی کسب نمود؟
1-3- اهمیت و ضرورت پژوهش
اندیشمندان مالی مدتها براساس مفروضات اقتصاد نئوکلاسیک به نظریهپردازی در حوزه مالی و نحوه تصمیمگیری افراد در بازارهای مالی پرداختهاند. اما مطالعات انجام شده در سالهای اخیر، بسیاری از مفروضات اقتصاد نئوکلاسیک را به چالش کشیدهاند. یکی از چالش برانگیزترین مشاهدات در بازارهای مالی این است که برخلاف فرضیه بازار کارا که زیربنای بسیاری از نظریات ارائه شده در تئوری مالی مدرن است، بازده سهام عادی در بازههای زمانی مختلف دارای رفتار خاصی میباشد و سرمایهگذاران انفرادی میتوانند بدون تحمل ریسک بیشتر و تنها با بهکارگیری راهبرد سرمایهگذاری مناسب، بازدهی بیش از بازده بازار بدست آورند (بیدگلی و دیگران 1390، 8).
بررسیهای انجام گرفته نشان میدهد که در بازه زمانی 3 تا 12 ماه پدیده تداوم بازده یا توالی در رفتار بازده سهام عادی وجود دارد و بنابراین میتوان با بهکارگیری راهبرد سرمایهگذاری توالی بازده
سرمایهگذاری خود را افزایش داد. این پدیده بر خلاف دورههای زمانی کوتاه مدت و بلندمدت است که در آنها پدیده بازگشت بازده وجود دارد و بهکارگیری راهبرد سرمایهگذاری معکوس منجر به کسب بازده بیشتر میگردد. مشاهده این موارد به این معنی است که میتوان با پیگیری تاریخی قیمت سهام عادی، بازده سرمایه گذاری خود را افزایش داد. محققان بسیاری سعی در توجیه پدیده تداوم بازده در میان مدت با استفاده از نظریههای مالی مدرن نمودهاند. در اینجا اضافه بازده کسب شده در راهبرد سرمایهگذاری توالی در واقع جبران ریسکهای ناشناختهای است که تئوریهای حاضر قادر به تبیین آنها نیستند. برخی به جای فرضیه انسان عاقل اقتصادی که مدتها زیربنای تئوریهای مالی بوده است، از مفاهیم روانشناسی کمک گرفتهاند. به زعم ایشان اریبهای رفتاری سرمایهگذاران در بازار موجب تداوم بازده در میان مدت
میگردد (بیدگلی و دیگران 1390، 9).
کنراد و کاول (1998) در یک بررسی بلند مدت در آمریکا موفقیت راهبرد معکوس را در طولانی مدت و راهبردتوالی را در کوتاه مدت گزارش کردند. آنها اعلام کردند که موفقیت این استراتژیها به افق مورد نظر بستگی دارد. در حالی که راهبرد توالی برای یک دوره میان مدت سه تا دوازده ماهه سودمند بود، راهبرد معکوس در یک دوره کوتاه مدت هفتگی یا ماهانه و یا یک افق طولانی مدت سه تا پنج ساله مناسب بود. آنها استدلال کردند که سودهای توالی فقط به خاطر تفاو تهای مقطعی در بازدهی مورد انتظار به جای الگوی سری زمانی بازده ایجاد میشود ) فدایی 1385، 35).
آنها استدلال کردند که سودهای توالی میتواند یک محصول جانبی این موضوع باشد که بعضی از سهام به خاطر وجود یک سری از عوامل ریسک اکثر پژوهشهای فوق توجه خود را معطوف به تصادفی بودن قیمت سهام نمودهاند و به بررسی این موضوع پرداختهاند که آیا قیمت اوراق بهادار دارای توزیع مشخص است یا خیر؟ مسئله مالی رفتاری نیز که توالی از زیر مجموعههای آن است در بورس ایران تازه مورد توجه قرارگرفته و کارهایی نیز در این زمینه انجام شده که به طور عمده در مورد معکوس سود بوده است و پژوهشی تاکنون در زمینه انواع دیگری از معکوس از جمله معکوس قیمت و معکوس صنعت و روابط این راهبردها با هم انجام نشده است. بنابراین، ضرورت دارد با توجه به شرایط ایران در زمینه
راهبردهای معکوس و بررسی سودآوری این راهبردها پژوهشهایی انجام شود. مسلم است که بررسی این راهبردها ما را در درک چگونگی شکل گیری قیمتها در بورس کمک خواهد کرد.
1-4- اهداف پژوهش
هدف اصلی بررسی سودآوری راهبرد معکوس در بورس اوراق بهادار تهران و چگونگی تاثیرگذاری در صورت وجود میباشد.
به عبارت دقیقتر در این پژوهش نحوه تاثیرگذاری برخی از شناختهشدهترین عوامل مؤثر بر بازده حاصل از راهبردهای معکوس مانند عامل بازار، عامل اندازه و عامل ارزش دفتری به بازار در بورس اوراق بهادار تهران مورد ارزیابی قرار میگردد. لذا میتوان اهداف پژوهش را بطور خلاصه به شرح زیر بیان کرد:
1-4-1 هدف اصلی
بررسی سودمندی راهبرد معکوس در بورس اوراق بهادار تهران
1-4-2 اهداف فرعی
- بررسی رابطه بین راهبرد معکوس و اندازه شرکت در بورس اوراق بهادار تهران
- بررسی رابطه بین راهبرد معکوس و ارزش دفتری به بازار در بورس اوراق بهادار تهران
- بررسی رابطه بین راهبرد معکوس و عامل بازار در بورس اوراق بهادار تهران
مشخص کردن میزان تأثیر عوامل فوق بر سودآوری میتواند سرمایه گذاران را در تصمیم گیریها مناسب راهنمایی نماید و سرمایه گذاران با استقاده از تصمیمات مناسب موجب رونق بورس و در نتیجه شکوفایی اقتصاد شوند. به لحاظ کاربردی نیز امید است با انجام این تحقیق شواهد لازم جهت تصمیم گیری سرمایه گذارن، مدیران، مسئولین پژوهشی و پژوهشگران مالی فراهم شود.
[1] Beating the Market
[2] Modern Finance Theory
[3] Efficient Market Hypothesis(EMH)
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.