پایان نامه تأثير يک دوره تمرين قدرتي، استقامتي و تعادلي در آب، خشکی و تركيبي (در آب و خشکی) بر تعادل ايستا، نيمهپويا و پوياي مردان سالمند
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- عنوان صفحه
- فصل اول: طرح تحقیق
- مقدمه 2
- 1.1 بیان مسئله 4
- 2.1 اهمیت و ضرورت تحقیق 6
- 3.1 فرضیههای تحقیق 6
- 1.3.1 فرض کلی تحقیق 6
- 2.3.1 فرضیههای اختصاصی 6
- 4.1 اهداف تحقیق 7
- 1.4.1 هدف کلی 7
- 2.4.1 اهداف اختصاصی 7
- 5.1 قلمرو تحقیق 7
- 1.5.1 محدوده تحت کنترل محقق 7
- 2.5.1 محدودیتهای غیر قابل کنترل 8
- 6.1 تعریف واژههای کلیدی 8
- فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
- مقدمه 12
- 1.2 ادبیات تحقیق 12
- 2.2 مفهوم کنترل تعادل 12
- 3.2 نظریههای رایج در مورد کنترل تعادل 14
- 1.4.2 نظریه رفلکسی- سلسله مراتبی 14
- 2.4.2 نظریه سیستمها 15
- 5.2 استراتژیهای حرکتی در کنترل تعادل 15
- 1.5.2 طرز قرار گرفتن اجزای بدن نسبت به یکدیگر 15
- 2.5.2 تون پاسچرال 16
- 3.5.2 تون عضلانی 16
- 4.5.2 استراتژیهای حرکتی 17
- 5.5.2 استراتژی مچ پا 17
- 6.5.2 استراتژی ران 18
- 7.5.2 استراتژی قدم برداشتن 18
- 6.2 سیستمهای عصبی درگیر در تعادل 19
- 1.6.2 مسیرهای عصبی در گیر در تعادل 19
- 2.6.2 سیستم وابران محیطی 19
- 7.2 مکانیزمهای حسی در کنترل تعادل 20
- 1.7.2 سیستم بینایی 20
- 2.7.2 سیستم حسی پیکری 20
- 3.7.2 سیستم دهلیزی 20
- 5.7.2 جهت یابی پوسچرال 22
- 8.2 سالمندی 23
- 1.8.2 نظریه سلولی 24
- 2.8.2 نظریه وراثت 24
- 3.8.2 نظریه رادیکالهای آزاد 24
- 4.8.2 نظریه خود ایمن سازی 24
- 5.8.2 نظریه خطا 25
- 6.8.2 نظریه هموستاز 25
- 7.8.2 نظریه مواد زاید 26
- 8.8.2 نظریه استهلاک 26
- 9.8.2 نظریه برنامه 26
- 10.8.2 کدام نظریه 27
- 9.2 تغییرات ساختاری و عملکردی در دوره سالمندی 27
- 1.9.2 اثر سالمندی بر ساختار استخوانی 27
- 2.9.2 اثر سالمندی بر ساختار عضله و قدرت عضلانی 28
- 3.9.2 اثر سالمندی بر انعطافپذیری 28
- 4.9.2 اثر سالمندی بر ساختار عصبی 29
- 5.9.2 دستگاههای حسی 30
- 6.9.2 اثر سالمندی بر دستگاه بینایی 30
- 7.9.2 اثر سالمندی بر دستگاه شنوایی 30
- 8.9.2 اثر سالمندی بر دستگاه دهلیزی 31
- 9.9.2 ناکارآمدی چند حسی 31
- 10.9.2 عملکرد حرکت در سالمندان 31
- 11.9.2 اثر سالمندی بر زمان واکنش 32
- 12.9.2 اثر سالمندی بر کنترل قامت 32
- 10.2 آب و تمرین 33
- 1.10.2 خواص فیزیکی آب 34
- 2.10.2 شناوری 34
- 3.10.2 موقعیت یا جهت حرکت در آب 35
- 4.10.2 عمق آب 36
- 5.10.2 طول بازوی اهرم 36
- 6.10.2 فشار هیدروستاتیک 37
- 7.10.2 چسبندگی 37
- 8.10.2 اثرات شناوری بر تحمل وزن 38
- 9.10.2 حرکت در آب 38
- 11.2 چرخه ورزش- سالمندی 40
- 12.2 ملاحظات ضروری در تجویز تمرین برای افراد سالمند 40
- 1.12.2 شدت تمرین 40
- 2.12.2 مدت زمان تمرین 41
- 3.12.2 تواتر تمرین 41
- 4.12.2 نوع تمرین 41
- 5.12.2 پیشرفت 41
- 13.2 پیشینه تحقیق 42
- 1.13.2 تحقیقات داخلی 42
- 2.13.2 تحقیقات خارجی 45
- 14.2 جمعبندی 51
- فصل سوم: روش تحقیق
- مقدمه 53
- 2.3 روش تحقیق 53
- 1.2.3 جامعه آماری و حجم آن 53
- 2.2.3 بر آورد حجم نمونه و روش نمونه گیری (در صورت نمونه گیری) 53
- 3.2.3 روش گرد آوری اطلاعات 53
- 3.3 پروتکل تمرین 55
- 1.2.3 جدول برنامه تمرین قدرتی 55
- 2.3.3 جدول برنامه تمرین استقامتی 58
- 3.3.3 جدول تمرین تعادلی 59
- 4.3.3 روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 61
- فصل چهارم: یافتههای تحقیق
- مقدمه 63
- 1.4 نتایج تحقیق 63 2.4 توصیف ویژگیهای فردی آزمودنیهای مورد مطالعه 63
- 3.4 تجزیه و تحلیل استنباطی یافتهها 73
- 4.4 آزمون فرضیههای پژوهش 74
- فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
- مقدمه 83
- 1.5 خلاصه تحقیق 83
- 2.5 بحث و نتیجهگیری 84
- 3.5 نتیجهگیری نهایی 90
- 4.5 پیشنهادهای پژوهش 90
- 1.4.5 پیشنهادات کاربردی 90
- 6.5 منابع و مأخذ 93
فصل اول
طرح تحقیق
مقدمه
سالمندی به عنوانیکی از مراحل طبیعی عمر بشر در اکثر کشورهای دنیا از سن 65-60 سال آغاز میشود (نقی زاده، نرگس،1388). با نگاهی کلی به آمارها میتوان دریافت که جمعیت سالمند جهان رو به افزایش است به طوری که در سال 1970 جمعیت سالمند جهان 700 میلیون نفر گزارش شده و پیش بینی میشود در سال 2025 این رقم به 2/1 میلیارد نفر برسد (سیناکی,2004). در ایران نیز شیب افزایش جمعیت سالمندان از کشورهای آسیایی و خاورمیانه بیشتر است بطوری که در سال 1355 این جمعیت 1،700،000 نفر ودر سال 1365 به 5،100،000 نفر رسیده و در سال 2050 میلادی به 25 میلیون نفر یعنی معادل یک چهارم جمعیت ایران خواهد رسید، هم اکنون عمر متوسط سالمندی در ایران برای مردان 72 و برای زنان 76 سال است. از این رو توجه به ارتقای سطح سلامت و همچنین توجه به جنبههای پیشگیری از عوامل خطرزا و در نتیجه بالا بردن میانگین سن سالمندی در کشورمان حائز اهمیت است.
با افزایش سن خطر بیماریهای حاد و مزمن افزایش یافته و تواناییهای عملکردی افراد و نیز قدرت حواس و ادراک آنها کاهش مییابد. این تغییرات در حیطه زیستی، روانی و اجتماعی، کیفیت زندگی افراد سالمند را مورد تهدید قرار میدهد، تا جائیکه آنها را از انجام فعالیتهای روزمره نیز باز میدارد
از جمله مشکلات جسمانی شایع در بین سالمندان که متعاقب برخی بیماریها یا در اثر فرایند سالمندی رخ میدهد، کاهش تعادل و کنترل پاسچر، افزایش نوسانات قامتی و افزایش احتمال وقوع زمین خوردن میباشد (اسپیریدوس,1995). طبق گزارش مرکز سالمندی ایران، افتادن شایعترین عارضهای است که سالمندان ایرانی با آن در گیرند، که باعث تحمیلهزینههای سنگین بیمارستان، درمانهای پزشکی و توانبخشی بر خانواده، فرد سالمند و جامعه میگردد. از عوارض این حادثه برای سالمندان میتوان بروز ناتوانیها از جمله شکستگی، بی حرکتی و از کار افتادگی و بروز مشکلات اجتماعی و روانشناختی شامل عدماطمینان، کاهش اعتماد به نفس، محدودیت در تحرک و جابجایی، ترس از سقوط و افتادن، افسردگی و کاهش استقلال در فعالیتهای روزمره را نام برد.
استفاده از تمرین بدنی به عنوان یک وسیله ارزان قیمت، قابل دسترس، غیر تهاجمی و کم خطر در حفظ سلامتی، تحرک، حفظ یا بازیابی تعادل و پیشگیری از افتادن امری پذیرفته و توصیه شده است. با وجودفواید تمرین بدنی، ورزش در خشکی برای همه افراد سالمند، به علت شیوع بیماریهای مفصلی و محدودیتهای حرکتی، امکان پذیر نیست. از روشهای مطرح شده جهت بهبود تعادل و پیشگیری از افتادن، به علت ماهیت کم خطر آب، میتوان به تمرینات ورزش در آب اشاره نمود. در این مطالعه تأثیر یک دوره تمرین هشت هفتهای قدرتی، استقامتی و تعادلی در آب، بیرون از آب و ترکیبی (در آب وبیرون از آب) بر تعادل مردان سالمند 50 تا 65 سالمورد بررسی قرار گرفت.
1.1 بیان مسئله
دوران سالمندی با تغییراتی در عملکرد سیستمهای اسکلتی-عضلانی، سیستم دهلیزی، سیستم حسی-پیکری و سیستم بینایی، به عنوان سیستمهای فیزیولوژیک درگیر در تعادل، رخ میدهد که سالمندان را در معرض آسیبهای جدی ناشی از عدم تعادل ودر نتیجه سقوط و یا زمین خوردن ناشی از آن که با شکستگیهای استخوانی و معلولیتهای طولانی مدتهمراه است، قرار میدهد (ورنیک و همکاران,1999: روتیو و همکاران,1997: گرگ و همکاران,2000:). زمین خوردنیکی از شش دلیل اصلی مرگ و میر در افراد بالای 65 سال است (سایت اینترنتی بهداشت کانادا,2000) بطوریکه در یک سوم افراد بالای 65 سال اتفاق میافتد و علت اصلی 65 درصد آسیبها در این گروه میباشد به عنوان مثال تنها آمار مرگ و میر برای افراد 79-70 سال، 7/27 درصد به افتادن نسبت داده میشود. این نسبت به 8/44 و 4/46 به ترتیب برای سنین 89 -80 و 99-90 افزایش مییابد (دانکن,2004). بر اساس چنین آمارهایی و اهمیت این مقوله، جهت تحقیقات به سمت شناسایی فاکتورهای تأثیر گذار بر افتادن و پیشگیری و کاهش آن عوامل حرکت میکند.
تعادل یک مهارت حرکتی پیچیده است که پویایی پاسچر بدن را در پیشگیری از سقوط توصیف میکند (ناشنر,1993). محققین عوامل مؤثر در اختلال کنترل تعادل و در نتیجه زمین خوردن سالمندان را به دو دسته عوامل درونی و بیرونیتقسیم میکنند (مکنزی و همکاران,2010), اکثر زمین خوردنها نتیجه اثر متقابل این دو عامل است (لرد و همکاران,1993). از اختلال در عملکرد سیستمهای فیزیولوژیک بدن مانند کاهش قدرت عضلانی، کاهش دامنه حرکتی مفاصل، کاهش فعالیت حس بینایی، وستیبولار و حس عمقی به عنوان عوامل درونی (عوامل فیزولوژیک) نام برده میشوند (روتی و همکاران,1997). این عوامل همگی از عوامل اصلی مؤثر بر نوسان بدن، پایداری پوسچر، کنترل پوسچر و به طور کلیتر مقوله تعادل است، چه ناشی از بیماری وچه نتیجه فرایند پیری باشند، در سالمندانی که زمین میخورند؛ نسبت به افرادی که زمین نمیخورندنقش برجستهای دارند (مک دوناخ,2006). همچنین عوامل بیرونی شامل عوامل محیطی، دارویی و روانی- اجتمایی میباشند که در عین حال علاوه بر نقش مستقل خود، در عامل درونی (فیزیولوژیک) مؤثرند.
ملدرم و فینتعادل را بروندهی از یکپارچگی عوامل فوق ونهایتا توانایی فرد در پایداری و کنترل پوسچر حین فعالیتهای روزمره زندگی میدانند (لسلی و همکاران,2008). به بیانی دیگر تعادل مستلزم اثر متقابل و یکپارچگی اطلاعات حسی بین سیستمهای دهلیزی، حسی پیکری، بینایی و همچنین پاسخهای متقابل (رفلکسها) عصبی- عضلانی ارادی و غیر ارادی میباشد (بوث,2004) و بر این اساس است که در اکثر موارد کاهش عملکرد تعادلی، عامل اصلی افتادن سالمندان محسوب میشود و بین کاهش تعادل و زمین خوردن همبستگی بسار بالایی وجود دارد، در واقع بزرگترین علت افتادن در سالمندان محسوب میشود (اشلی و همکاران,1999).
با توجه به شرح فوق، توجه به مبحث زمین خوردن سالمندان و به صورت خاص تمرکز بر مباحثی چون: پایداری پوسچر 1، نواسانات بدنی 2، کنترل پاسچر، آگاهی از پوسچر 3 و به طور کلی تعادل سالمندان بسیار حائز اهمیت است. ازین رو تمرکز بر فراخوان و ورود سالمندان جامعه به فعالیتهای بدنی هدفمند تعادلی، میبایست مورد توجه بیشتر واقع شود.
مطالعات نشان داده است که فعالیت بدنی در طول عمر میتواند افت عضلات و استخوانها را کاهش داده و احتمال شکستگیها را نیز کاهش دهد (اکبری کامرانی و همکاران,1385). همچنین حفظ وبهبود عملکرد تعادل، افزایش امید به زندگی، حفظ توانایی ذهنی و افزایش امید به زندگی از جمله عوامل مؤثر و مفید ورزش و فعالیت بدنی منظم در دوران سالمندی است (شجاعی,1385).
در این میان یکی از فعالیتهای بدنی برای سالمندان تمرینان بدنی بیرون آب است به طوری که مطالعات اخیر نشان داده است که تمرینات بدنی در بیرون آب تأثیر مثبتی بر عملکرد سالمندان دارد. برای مثال میتوان به مطالعات کرومول[1] و همکاران (2007) و مائورانگ[2]و همکاران (2006) اشاره کرد که نشان دادن تمرین تعادلی عملکردی موجب بهبود توانایی راه رفتن میشود (کرومول و همکاران,2007). همچنین تامپسون[3] و همکاران (2007) به این نتیجه رسیدند که انجام تمرینات تعادلی عملکردی، اجراهای حرکتی و آمادگی جسمانی سالمندان را بهبود میبخشد (تامپسون[4] و همکاران,2007). با این حال، انجام این نوع تمرینات به علت برخی مسائل روانی و بدنی دوران سالمندی، به خصوص افرادی که از بمیاریهایی مانند درد مفاصل و ناتوانیهای حرکتی رنج میبرند و دارای محدودیتهایی میباشند، دشوار است (تامپسون[5] و همکاران,2007). یکی از روشهای جایگزین مناسب برای بهبود کنترل تعادل، ورزش در آب است که به دلیل مزایای فیزیکی (مانند شناوری و فشار هیدروستاتیک) که در محیط آب ایجاد میشود، این اجازه را به سالمندان میدهد تا در یک محیط بدون درد، تمرین یا فعالیت بدنی را انجام دهند (بوث,2004: رسند و همکاران,2008). اخیراً تمرین در آب مورد توجه خاص محققان و مطالعات قرار گرفته است. با توجه به موارد فوق، این سؤال مطرح است که این نوع تمرینات) قدرتی، استقامتی و تعادلی (در آب، بیرون از آب و یا ترکیبی (آب وبیرون از آب) برای سالمندان تأثیر گذارتر است؟.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.