پایان نامه تحليل محتواي كتابهاي درسي سال اول دوره ي راهنمايي بر حسب سازه ي انگيزه پيشرفت
چكيده:
كتاب درسي كه يكي از مهم ترين مراجع و منابع يادگيري دانش آموزان در نظام هاي آموزشي محسوب مي شود ،در نظام آموزشي كشور ما نيز نقش مهمي دارد. به لحاظ اين اهميت و همچنين به سبب نقش محتواي كتاب درسي در برانگيختن و تامين نيازها و نيز تسهيل امر يادگيري دانش آموزان ، در اين پژوهش ، محتواي كتب درسي دوره ي اول راهنمايي از نظر پرداختن به ( سازه ي انگيزه ي پيشرفت ) و مؤلفه هاي آن مورد بررسي قرار گرفته است.
در ابتداي پژوهش پيشينه ي نظري و تجربي ارائه شده است. ابزار پژوهش داراي ده مؤلفه اصلي و مؤلفه هاي فرعي است و پاپايي آن بر اساس نسبت مؤلفه هاي مورد توافق به كل مؤلفه ها به دست آمده است.
فهرست:
- فصل اول ( كليات تحقيق)
مقدمه
بيان مساله
ضرورت و اهميت تحقيق
اهداف تحقيق
تعريف نظري متغيرها
تعريف عملياتي متغيرها
- فصل دوم ( ادبيات و پيشينه مطالعاتي )
مقدمه
مفهوم انگيزه پيشرفت
تاريخچه
انتخاب محتوا و سازماندهي محتوا
برنامه ريزي چيست؟
تعاريفي از برنامه ريزي درسي
جايگاه انتخاب محتوا و سازماندهي آن در فرايند برنامه ريزي درسي
محتوا چيست و قبل از انتخاب محتوا چه بايد كرد؟
چه نيازي به انتخاب محتوا داريم؟
چگونه محتوا را انتخاب كنيم؟
معيارهاي انتخاب محتوا كدامند؟
مروري بر معيارهاي انتخاب محتوا
سازماندهي محتوا چيست؟
معيارهاي سازماندهي محتوا كدام است؟
ارتباط عمودي وافقي چيست؟
محتوا چيست؟
چرا محتوا را تحليل كنيم؟
تحليل محتوا چيست؟
انواع روشهاي تحليل محتوا
روش ويليام رومي در تحليل محتواي كتاب درسي
ارزشيابي متن درس
ارزشيابي تصاوير و اشكال
ارزشيابي سئوالات
تفسير نتايج در روش تحليل محتواي ويليام رومي
مروري بر تحقيقات انجام يافته به روش ويليام رومي
خلاصه و جمع بندي فصل دوم
- فصل سوم(روش اجراي تحقيق)
مقدمه
روش تحقيق
ابزارهاي جمع آوري اطلاعات
ابزار اندازه گيري
تصاوير
فعاليت
روش جمع آوري اطلاعات
فرمول اعتبار ويليام اسكات
شيوه ي اجرا و مراحل آن
روش هاي تحليل داده ها
- فصل چهارم ( تحليل يافته هاي پژوهش )
مقدمه
جدول هاي آماري
- فصل پنجم( نتايج پژوهش )
مقدمه
نتيجه گيري
پيشنهادهاي پژوهش
محدوديتهاي پژوهش
- ضمائم
داخلي
خارجي
پايان نامه
فصل اول
كليات تحقيق
مقدمه :
نظام آموزش و پرورش هر كشور مجموعه تدابير سازمان يافته اي است كه امكانات بالقوه انسانها را تحقق مي بخشد و شرايط مناسبي را در قالب برنامه ها و فرصتهاي آموزشي در اختيار فراگيران قرار مي دهد تا امكان آشنا شدن با برنامه هاي فرهنگي و تجربه هاي شان را پيدا كنند و بتواند استعدادهاي ذاتي خود را از قوه به فعل دراورند.
آموزش ابتدايي- راهنمايي و متوسطه به عنوان جزيي از آموزش و پرورش به منزله پايه اي براي آن محسوب مي شود زيرا اين آموزش در واقع نقطه شروع يك حركت طولاني و مهم در زندگي فرد است آنها پس از چندي كه تجربياتي را در خانواده و جامعه كسب مي كنند وارد مدرسه مي شوند و اولين تجربه آموزشي رسمي را در مدرسه كسب كنند.
گرايش به ياديگري مادام العمر در خانواده و در شكل وسيعتر در مدرسه شكل مي گيرد در اين مرحله است كه جرقه خلاقيت در زندگي روشن و يا خاموش مي شود . دستيابي به دانش به واقعيت مي پيوندد و يا عملي نمي شود.
اينجاست كه همه ابزارهايي براي توسعه خود ،منطق و تحليل ، قضاوت و حسن مسئوليت ،كسب مي كنند و مي آموزند كه در مورد نيازهاي پيرامون خود كنجكاو باشند .
برنامه درسي به عنوان عامل مهم آموزش و پرورش در اين دوره شامل كليه فعاليتهاي فرا گيران ، انواع وسايل آموزشي و شرايط اجرايي برنامه ها مي باشد از ميان مواد آموزشي مود استفاده در دوره راهنمايي كتاب درسي به دليل انتخاب شيوه تدريس و محتواي آموزشي مهمترين عنصر محسوب مي گردد.
زيرا شامل مجموعه اي سازمان يافته مبناي براي تعيين برنامه درسي و همچنين حاوي اطلاعات زيادي مي باشد. كتاب درسي به منزله تربيون رسمي هر كشور مي باشد كه براي تمام افراد و مخصوصا « كودكان » لازم است انتشار يابد.
با توجه به اهميت كتابهاي درسي ضروري است كه آنها همواره مورد تجزيه و تحليل ، نقد و بررسي و تغيير و تحول قرار گيرند تا بتواند مطابق زمان پيش رفته و از هر حيث مفيد واقع شوند.
دانش آموزان بيش از همه بايد انديشه يادگيري پيدا كنند براي نيل به اين مقصود بايد فلسفه درست فكر كردن را به دانش آموزان آموخت.
ارزشيابي از آموزش دين و زندگي كه بر اساس اصول علمي و با استفاده از روشهاي آماري صورت گرفت نشان داد كه متاسفانه آنچه به دست آمده از آنچه مي بايست به دست مي آمد فاصله بسيار دارد.( رئيس دانا . فرخ لقا ص 102- 1371)
و همچنين يكي از اهداف عمده موسسات آموزش و پرورش قوه تفكر منطقي دانش آموزان است حال جاي اين سئوال باقي است كه آيا نظام آموزش و پرورش رسمي كشور ما به گونه اي طراحي شده است كه شاگردان را صاحب خلاق كرده ومنطقي بار آورد؟
در اين زمينه كتابهاي درسي در پرورش خلاقيت نقش به سزايي دارند و به دليل همين اهميت در اين تحقيق سعي بر اين است كه روشن شود آيا محتواي كتاب درسي در جهت منطقي بار آوردن دانش اموزان تدوين شده است يا نه؟
آيا سازماندهي متن به تصاوير به پرسشها و فعاليت ها به گونه اي است كه دانش اموزان درگير فعاليت ساخته و به سوي پژوهش دعوت ككند؟
بعهده مدرسه است كه در راه آماده كردن فرد براي آينده ،كودكان و نوجوانان را افرادي خلاق بپرورند به دانش آموزان درنحوه آن به عقيده گليلفورد تا وقتي انسان به مشكلي برخورد نكند زندگي او از روي عادات و يا بر مبناي دور زدن مشكلات سپري شود خلاقيتي در كار نخواهد بود ولي همين كه با مشكلي برخورد كرد و خواست آن را حل كند آن فرايند فكري و اعمالي كه متعاقب آن براي حل مشكل ايجاد مي شود خلاقيت نام دارد.
اگر بخواهيم زمينه پژوهش خلاقيت بچه ها فراهم شود ضرورت دارد. در برنامه ريزي درسي و هنگام تنظيم محتوا ،محتواي كتاب به گونه اي سازماندهي شود كه در يادگيري مفاهيم و پرورش آنها با يادگيرنده خود با توجه به فعاليتهايي كه براي او تحت عنوان فعاليتهاي يادگيري تدارك ديده مي شود به امر يادگيري اقدام كند.
چرا كه تكيه به فعال بودن دانش آموزان در جريان يادگيري كلاسي يا خارج از آن سبب مي شود كه فرد اصلاحات بيشتري در اختيار داشته باشد و هم زمينه رشد اتكا به نفس و استقلال فكري و عدم وابستگي را به ديگران را فراهم كند.
بيان مسئله :
از آن جايي كه كتاب درسي در ايران يكي از مهم ترين نقش ها را در آموزش و پرورش كشور ايفا مي كندو معلمان تمام فعاليتهاي خود را بر محور كتاب درسي متمركز مي سازند و در جهت تحقق اهداف از پيش تعيين شده در كتاب ، جريان يادگيري دانش آموزان را هدايت مي كنند، بنا بر تاليف ، كتاب درسي بر اساس موازين و اصول برنامه ريزي درسي و مبتني بر اصول و يافته هاي علمي بايد انجام گيرد و هدايت شود.
رسيدن به هدف هاي واقعي آموزش و پرورش كه به ايجاد تغييرات مهمي در رفتار و نگرش دانش آموزان منجر مي گردد و به كسب مدارج علمي پرورش فكر منتهي مي شود نياز به برنامه ريزي هاي گوناگون و همه جانبه دارد كه فقط يكي از آنها مربوط به تهيه و تعليم كتاب درسي مطلوب است بنابراين يكي از مراحل اساسي برنامه ريزي در اين انتخاب محتواي آن است.
اهميت و ارزش محتوا از اين بعد كه به ماهيت فلسفي محتوي برنامه درسي مي پردازد بيشتر ناظر بر اين امر است كه محتواي ارائه شده تا چه حد براي فراگير سودمند و مفيد است و ميزان اثر گذاري آن بر ذهن و درك دانش آموز چقدر است؟
يا به عبارت ديگر آيا مطالب و محتواي برنامه درسي ارزش فرا گرفتن را دارد يا خير؟
اين بررسي ها و تحليل ها به برنامه ريزان و مؤلفان كتابهاي درسي كمك مي كند تا در هنگام تهيه ،تدوين و يا انتخاب كتاب درسي براي دوره هاي تحصيلي و از جمله در مورد كتابهاي دوره ي راهنمايي كه موضوع بحث اين پژوهش است تصميم هاي صحيحي را اتخاذ نمايند.
نوعي از تحليل كه براي برنامه ريزان درسي ،مولفان و تصميم گيرندگان بسيار مفيد و ضروري است .( تحليل و محتوا)است يعني نوعي از تحليل كه كمك مي كند تا مفاهيم ، اصول ،انگيزه ها ، نيازها ،نگرش ها و كليه اجزاي مطرح شده در محتواي آموزش و پرورشي كتاب ها مورد بررسي علمي و عملي قرار گرفته و با اهداف برناخه هاي درسي دوره ي راهنمايي مقايسه شوند.
اين پژوهش به صورت واضح و مشخص به دنبال دستيابي پاسخ اين مسئله است كه …
نحوه ارائه مطالب چگونه مي باشد ؟ آيا به درگيري دانش آموز با متن مي انجامد يا نه؟ محتواي كتاب درسي دورة راهنمايي ،به لحاظ پرداختن به سازه ي انگيزه ي پيشرفت و مؤلفه هاي آن مورد بررسي و تحليل قرار گرفته است.
( يكي از مسائل مهم در تعليم و تربيت واقعي چنانكه گفته شده فهم و درك مطالب است. اين مسئله ارتباط نزديكي با فعاليت دانش آموز دارد و فعاليت دانش آموز در حد قابل توجهي تحت تاثير نوع و چگونگي ارائه مطالب و تجاربي است كه به صورت برنامه درسي براي او فراهم شده است.
هر چند نقش معلم و روش تدريس او دراين ميان قابل چشم پوشي نيست اما شيوه ارائه مطالب حتي بر روش تدريس معلم نيز اثر مي گذارد. بر اين اساس با توجه به اهميت فعاليت دانش آموزان لازم است ، روش ارائه محتواي به گونه اي باشد ه برانگيزاننده فراگير شود.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.