پایان نامه تهیّه و هنجاریابی آزمون سازگاری تحصیلی در دانشجویان
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- عنوان
- چکیده. ج
- فصل اول: کلیات… 1
- 1-2- بیان مسأله. 4
- 1-3- اهمیّت و ضرورت پژوهش…. 7
- 1-4- اهداف پژوهش…. 9
- 1-5- متغیّر پژوهشی.. 9
- فصل دوم : مبانی نظری و پیشینه ی پژوهش. 13
- 2-1- سازگاری.. 15
- 2-2- سازگاری و بهداشت روانی.. 18
- 2-3- خصوصیّات فرد سازگار. 20
- 2-4- سازگاری اجتماعی.. 21
- 2-5- سازگاری تحصیلی.. 23
- 2-5-1- عوامل مؤثّر در سازگاری تحصیلی.. 25
- 2-5-2- انتقال به دانشگاه. 29
- 2-5-3- تغییرات اساسی در زندگی دانشجویان جدیدالورود. 31
- 2-5-4- سازگاری با زندگی خوابگاهی.. 33
- 2-6- تعریف آزمون.. 34
- 2-6-1- ویژگیهای اصلی یک آزمون خوب… 36
- 2-6-2- ویژگیهای فرعی یک آزمون خوب… 38
- 2-6-3- نظریه کلاسیک نمره واقعی.. 39
- 2-6-4- نظریه خصیصه مکنون.. 40
- 2-6-5- عناصر مورد نظر در تهیّه و استاندارد کردن آزمونها 40
- 2-7- مفهوم هنجار. 42
- 2-7-1- آزمونهای هنجاری.. 44
- 2-7-2- خصوصیات یک گروه هنجاری.. 45
- 2-7-3- انواع نرم یا هنجار. 45
- 2-8- پیشینهی پژوهش…. 47
- فهرست مطالب
- عنوان صفحه
- فصل سوم: روش پژوهش… Error! Bookmark not defined.
- 3-1- جامعه آماری.. 60
- 3-2- نمونه و روش نمونهگیری.. 60
- 3-3- سؤالهای پژوهش…. 60
- 3-4- ابزار پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………..60
- 5- 4- روش تجزیه و تحلیل داده ها 64
- فصل چهارم: یافته های پژوهشی.. Error! Bookmark not defined.
- 4-1-تحلیل نتیجه مقدماتی.. 67
- 4-2- تحلیل نتیجه نهایی.. 120
- فصل پنجم: بحث و نتیجه گیری.. 131
- 5-1- بحث و نتیجه گیری.. 133
- 5-2- محدودیتها و پیشنهادها 139
- فهرست منابع. 141
- پیوست… 147
- نسخه آزمایشی پرسشنامه. 156
- نسخه نهایی پرسشنامه. 162
- کلید پرسشنامه. 167
فصل اول
کلیات
در این فصل، ابتدا مقدمهای در مورد سازگاری و اهمیت آن برای دانشجویان بیان شده است. در بخش بیان مسأله، بعد از تعریف سازگاری و سازگاری تحصیلی، ابعاد مختلف سازگاری تحصیلی شرح داده شده است. نبود ابزاری جامع و به روز برای سنجش سازگاری تحصیلی به طوری که بیشتر مؤلفهها را در بر بگیرد ضرورت پژوهش حاضر را نشان میدهد. این پژوهش دو هدف اصلی را دنبال میکند که عبارتند از 1. بررسی شرایط فعلی و ابزارهایی که برای اندازه گیری سازگاری تحصیلی به کار برده میشوند.2. تهیه پرسشنامه ایی که بتواند سازگاری تحصیلی را اندازه گیری کند و از پایایی و روایی بالایی برخوردار باشد. در آخر، روشی را که برای تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش مناسب است معرفی میگردد.
1-1- مقدمه
تحصیل در دانشگاه برای تعداد زیادی از دانشجویان اعم از دختران و پسران همراه با نگرانی و فشار است. محیط آموزشی و قوانین جدید، انتظارات متفاوت از دوران پیشین، آغاز زندگی مستقل و ورود به دنیای بزرگسالی و شکل گیری روابط انسانی و صمیمانه، شرایط نوینی است که نیازمند اتخاذ راهبردهای جدید است. سازگاری[1] فرایندی است پویا که طی آن فرد سعی میکند تا بین آنچه که انجام میدهد و یا میخواهد انجام دهد و همچنین با آنچه که محیط و جامعه تقاضا میکند توازن برقرار کند. درروان شناسی، سازگاری فرایندی کم و بیش آگاهانه فرض میشود که بر پایهٔ آن فرد با محیط اجتماعی، طبیعی یا فرهنگی انطباق[2] مییابد. این انطباق مستلزم آن است که فرد خود را تغییر داده یا اینکه فعّالانه تغییراتی در محیط ایجاد نماید و در نتیجه هماهنگی لازم بین فرد و محیط ایجاد میشود. زندگی دانشجویی برای آنهایی که به دانشگاه وارد میشوند شرایط تازهای است و درعین حال تنیدگیهای خاص خود را دارد. بسیاری از دانشجویان بدون آشنایی با فرهنگ دانشگاه وارد آنجا میشوند و نمیدانند استادان از آنها چه میخواهند، هدفاز انجام دادن تکلیف چیست و روش نمرهگذاری چگونه است. برخی از دانشجویان احساس میکنند که نمیتوانند با استادان وشرایط جدید خود را سازگار کنند در نتیجه ناسازگاری به وجود میآید. دانشجویان تازه وارد باید خود را با موقعیّت تحصیلی، اجتماعی، روابط بین فردی و گاه شرایط جغرافیایی تازه و همچنین مسئولیّت پذیری بیشترنسبت به گذشته سازگار کنند. از سوی دیگر، دانشجویانی که در شهرهایی غیر از مکان خانواده خود، به تحصیل میپردازند با مسائلی چون جدایی از خانواده و شرایط تازه زندگی به گونه دیگر روبهرو هستند. مطالعات نشان داده که تنیدگیهایی از این نوع، عملکرد و بازدهی افراد را متأثرمیسازد. ورود به دانشگاه مستلزم یادگیری مهارتهایی است که توانمندی و سازگاری دانشجویان را در برخورد با مسائل خاص بالاتر میبرد. سازگاری با محیط و شرایط جدید به ویژه برای دانشجویان غیربومی و ساکن خوابگاه، مسایلی چون زندگی با هم اتاقیها، زندگی مستقل از والدین، مدیریت امور شخصی، مدیریت امورمالی و… را به دنبال دارد. در این میان مسائل ارتباطی، مسائل تحصیلی و انگیزشی از دیگر مسائل مشترک در بین دانشجویان تازه وارد است.
سازگاریتحصیلی[3] شامل مؤلفههایی مانند: ماندن در دانشگاه، لذّتبردن از تحصیل، داشتن بهزیستی روانشناختی، ارتباطهای اجتماعی و صمیمانه دوسویه و عملکرد تحصیلی مناسب است. سازگاری تحصیلی و ابعاد مختلف آن از مباحث بنیادی و بسیار گسترده در روان شناسی، محسوب میشود. به همین جهت شناسایی عوامل مرتبط با آن ضمن افزایش حیطه دانش، میتواند کاربردهای زیادی در کاهش مشکلات فردی و بین فردی داشته باشد.
با وجود اهمیّت بسیار زیاد این موضوع، ابزار مناسبی برای اندازه گیری سازگاری تحصیلی، که تمام مؤلفهها را در بر بگیرد و مطابق با فرهنگ ایران باشد، وجود ندارد. پژوهش حاضر با هدف تهیه پرسشنامه سازگاری تحصیلی و هنجاریابی[4] آن طراحی و اجرا شده است. نمرههای آزمونهای روانی معمولاًبر مبنای هنجارها که معرّف کارکرد نمونههای هنجاریابی در آزمون است تفسیر میشوند. بنابراین برای هنجاریابی به شیوه تجربی باید کارکرد گروهی را که معرّف جامعهٔ مورد نظر است عملاً در آزمون تعیین کرد، سپس نمره خام هر فرد در ارتباط با توزیع نمرههای به دست آمده از نمونه هنجاریابی بررسی میشود تا جایگاه[5] او در این توزیع معلوم شود.
1-2- بیان مسأله
انسان همواره در ارتباط با محیط پیرامون خود، با مسائل و مشکلات متنوع و ناشناختهای روبهرو است و برای پاسخگویی به خواستههای خود، نیازمند تعادل و سازگاری با محیط است. سازگاری جریانی است که فرد برای وفق دادن خود با فشارهای درونی و ملزومات بیرونی، تلاش و کوشش به خرج میدهد (رید- ویکتور[6]، 2004؛ مک لئود و مک الیسر[7]، 1999).
چاپلین[8]، سازگاری را تغییر در فعالیتها به منظور فائق آمدن بر موانع وارضای نیازهای خود تعریف میکند. وی سازگاری را نوعی حل مسأله میداند که در آن ارگانیسم یا فرد نیازی دارد که نمیتواند با روشهای قبلی برآورده کند. در چنین موقعیتهایی رفتار تغییر داده میشودتا اینکه پاسخ منجر به ارضاء نیاز شود. فرد در حالت سازگاری نقش فعّالتری در موقعیّت ایفا میکند. به همین دلیل سازگاری با مفاهیم سازش، انطباق و همنوایی[9] تفاوت دارد (چاپلین، 1985).
پذیرفته شدن در دانشگاه و انتقال از دوره دبیرستان به دانشگاه برای بسیاری از جوانان تغییر بزرگ و عمده، در زندگی آنان محسوب میشود. ورودبهدانشگاه فرصتی برای یادگیری بیشتر و رشد روانی است، اما درعین حال برای تعدادی از افراد یک منبع استرس بوده و موجب بروز واکنشهای ناسازگارانه در آنان میگردد. یک فرد زمانی از سازگاری بهره مند است که بتواند میان خود و محیط اجتماعیاش رابطهای سالم برقرار کند. محیط اجتماعی نیز در برگیرنده خانواده، محل تحصیل، محیط کسب وکار و نظایر آن است و اگر فردی نتواند با محیط خود با شیوهایی، رابطه برقرار کند، ناسازگار تلقی میشود. سازگاری در اصل از علم زیست شناسی نشأت گرفته است. نخستین بار داروین آن را در نظریه تکامل خود مطرح کرده است، سپس این مفهوم در علوم دیگر همچون روان شناسی و جامعه شناسی مورد استفاده قرار گرفته است این اصطلاح در معانی زیست شناسی به ساختارهای بیولوژیکی اشاره دارد که زنده بودن انواع را تسهیل میکند (فریدلندر، رید، شاپاک،2007). در فرهنگ روان شناسی کرسینی[10]، سازگاری به صورت زیر تعریف شده است: ایجاد تغییر در نگرشها و رفتار به گونهای که بتوان به خوبی و به نحو مؤثّری زندگی کرد. برقراری ارتباط سازنده با دیگران، مقابله با موقعیتهای مشکل آفرین یا استرس زا، از عهده برآمدن مسئولیّتها و ارضای نیازها و اهداف شخصی، نمونههایی از سازگاری است. میزان سازگاری به دوعامل بستگی دارد: 1) ویژگیهای شخصی مانند نگرشها، مهارتها و شرایط جسمانی. 2) ماهیت موقعیّتهایی که با آنها مواجه میشود مانند مشکلات خانوادگی، حوادث ناگهانی و طبیعی. ازآنجایی که انسان و محیط وی دائماً تغییر میکند بنابراین سازگاری انسان نیز مرتباً دستخوش تغییر میشود (وی تن[11]،2003). سازگاری دارای ابعاد مختلفی است: سین وسینگ[12]، سازگاری را به سه نوع اصلی تقسیم بندی کردهاند: الف) سازگاری تحصیلی، ب) سازگاری اجتماعی[13]، ج) سازگاری عاطفی[14] (نیک دل، 1385). بکرو سیریاک[15] معتقدند، سازگاری تحصیلی یک مفهوم چند بعدی بوده و به معنای توانایی افراد در پاسخ گویی موفقیتآمیز به تقاضاهای متنوع محیط آموزشی است (زارعی،1391).
نظریههای یادگیری و موفقیت تحصیلی دو نوع از عوامل را مشخص نمودهاند که بر ادامه یا توقّف تحصیل، دانشجویان در دانشگاه مؤثّرند: 1) عوامل فردی یا گرایشهایی که دانشجویان قبل از ورود به دانشگاه دارند. 2) عوامل تعاملی که به تجربیات، بعد از ورود به دانشگاه مربوط میشود (بالتر[16]، 2002 به نقل از اردکانی، 1384). به نظر بکروسیریاک، سازگاری دانشجویان دارای چهار بعد است که عبارتند از:
1) سازگاری آموزشی[17]: توانایی دانشجو در مدیریت و کنترل شرایط آموزشی که در شرایط جدید با آن مواجه شده است. توان انطباق دانشجو با مقررّات، مطالب درسی، کسب شیوه یادگیری جدید، حضور در کلاس و برنامه مطالعه متناسب با آن دوره دانشجویی، مربوط به این بعد از سازگاری میگردد.
2) سازگاری اجتماعی: در این نوع سازگاری دانشجو با محیط اجتماعی خود رابطه مناسبی برقرار کرده و روابط بین فردی خویش را به نحو مناسبی با همکلاسیها، استادان، کارمندان و سایر گروههای دانشجویی توسعه میدهد. به علاوه در فعالیّتهای مختلف اجتماعی مشارکت میکند، گروههای رسمی و قانونی موجود در دانشگاه را شناسایی و در آنها عضو میشود، در برنامههای مختلف اجتماعی که در دانشکده یا دانشگاه برگزار میشود، شرکت میکند.
3) سازگاری شخصی و عاطفی[18]: مربوط به وضعیت سلامت روانی وجسمانی فرد در محیط جدید است. این بعد سازگاری میزان علائم و نشانههای آشفتگی روانی مثل احساس غمگینی، اضطراب، بدخوابی یا دردهای جسمانی را شامل میشود. این قسمت از سازگاری شامل جنبههای روان شناختی و جسمی است.
4) دلبستگی مؤسسهای[19]: منظورازاین بعد سازگاری میزان علاقه مندی و همانندسازی و تعهد فرد با دانشگاه یا دانشکده، استادان، رشته تحصیلی، همکلاسیهاست. میزان لذّت فرد از بودن در دانشگاه، اشتغال ذهنی برای رها کردن دانشکده، اشتغال ذهنی برای پیدا کردن زمانی برای دور شدن از دانشگاه، ترجیح دانشگاههای دیگربه دانشگاه خود، فکر انتقال یافتن ازآن دانشگاه یا دانشکده به مکان آموزشی دیگر، حالاتی هستند که به این بعد سازگاری مربوط میشوند (فرحبخش،1390).
زمانی که فردی به عنوان دانشجو پس از گذراندن آزمون سراسری وارد دانشگاه میشود با شرایط جدیدی مواجه میشود که باید خود را باآن منطبق سازد. موقعیت آموزشی و اجتماعی که دانشجو در آن قرارمیگیرد پیچیده و متنوع است. لازمه انطباق با این محیط ترک قسمتی ازشیوههای زندگی دوره دانش آموزی و کسب شیوه جدید در شرایط تازه است. ناتوانی دانشجو در این فرایند میتواند منبع مشکلات متعدّد، عاطفی و روانی برای او باشد. با توجه به اینکه دوره تحصیل، دورهای از زندگی است که در آن تغییرات شناختی و اجتماعی سریعی اتفّاق میافتد. از این رو سازگاری روانی اجتماعی مورد توجّه پژوهشگران تعلیم و تربیت بوده است و تلاشهای زیادی در راستای تعیین عوامل مؤثّر بر آن از سوی محققان به عمل آمده است. با وجود اهمیّت فراوان موضوع سازگاری تحصیلی دانشجویان، به نظرمیرسد ابزارهای اندازه گیری مفید و قابل اعتمادی در این حوزه وجود ندارد و تعداد بسیاری ابزار اندازه گیری که در ایران وجود دارد و در پژوهشها استفاده شده است، یا اغلب به روز نبوده و یا از لحاظ جامع بودن و متناسب بودن با وضعیّت جامعه ایران، درشرایط مناسبی نیستند. گاهی هنجاریابی آزمونها، مربوط به سالهای پیش است که از آن زمان تا الان، تغییرات قابل توجّهی در وضعیّت جمعیّت مورد مقایسه ایجاد شده است. استفاده از این گونه هنجارها که هماهنگی با تغییرات ندارند طبعاً ما را دچار خطاهای فاحشی میکند. لذا مسأله ای که این پژوهش با آن مواجه هست این است که:
چه ابزارهایی برای سنجش سازگاری در ایران، وجود دارد؟
ابزارهایی که برای سنجش سازگاری تحصیلی در ایران استفاده میشود از لحاظ پایایی و روایی درچه وضعیتی هستند؟
1-3- اهمیّت و ضرورت پژوهش
دوران تحصیل در دانشگاه دوران حساسی است، زیرا دانشجو با تغییرات اساسی در آموزش، ارتباطات اجتماعی و خانوادگی و امور فردی روبهرو میشود. اتفاقّاتی که در زندگی دانشجو رخ میدهد و فشاربیش ازحد براو ممکن است باعث اضطراب و ناراحتی شود. در صورتی که سازگاری به درستی صورت گیرد، افراد در ادامه مسیر زندگی با سهولت بیشتری قادر به انجام وظایف و کارکردهای اجتماعی خواهند بود. ضرورت انجام این کار از این جهت است، که در حال حاضربسیاری از پژوهشگران ایرانی برای انجام تحقیقات علمی در زمینه سازگاری دانشجویان، از آزمونهای سلامت روانی مثل پرسشنامه انطباقی دانشجویان مقیاس سازگاری دانشجویان و یا پرسشنامه سازگاری بل استفاده مینمایند. پرسشنامههای سلامت روانی براین اساس مورد استفاده قرارمیگیرند که میزان سلامت روانی دانشجو، میتواند بیانگرمیزان سازگاری او باشد. هرچند بین سلامت روانی ویا وجود علائم و عدم وجود نشانههای بالینی با سازگاری رابطه وجود دارد، اما نشانههای بالینی نمیتواند الزاماً ناشی از ناتوانی فرد در انطباق با شرایط جدید باشد، بلکه ممکن است این علائم حاکی از وجود یک اختلال روانی که ربطی به نحوه انطباق فرد با محیط جدید ندارد، باشد. ازسوی دیگر مشکلات مربوط به فرایندهای انطباقی و سازگاری دانشجویان، همیشه همراه با نشانههای بالینی که توسط آزمونهای مذکورسنجیده میشود، بروز نمیکند. بلکه براساس مشاهدههای به عمل آمده و در حین مشاوره با دانشجویان بروز میکند. واکنشهای ناسازگارانه ممکن است به صورت بی رغبت شدن به رشته تحصیلی، میل به تغییر دانشگاه، تغییردر نگرشهای مذهبی بروزکند. یکی از مشکلاتی که علم روانشناسی از ابتدای شکلگیری با آن روبه رو بوده و در حال حاضر نیز حدود یک قرن با آن مواجه است مسأله در اختیار داشتن و ابداع ابزارهای مورد نیاز برای سنجش خصوصیّات روان شناختی بوده است. یک روش تحقیق هرچقدر هم به صورت علمی و دقیق طرحریزی شده باشد چناچه ابزار مناسب و معتبر برای اندازه گیری متغیرهای مورد مطالعه در دسترس نداشته باشد چه بسا نتایج تردیدآمیز و نادرست را واقعیت پنداشته وبنیاد پژوهش را بیاعتبار سازد. نقش روشهای اندازه گیری آن است که اطّلاعاتی به دست دهند تا بر پایه آن بتوان تصمیمهای منطقی، مناسب و متکی براصول صحیح اتخاذ کرد. بنابراین هدف اندازه گیری همواره کسب اطّلاعات درباره خصیصههای اشیاء، ارگانیزم یا رویدادهاست. نتایج اندازه گیری همواره منجر به توصیف پدیده مورد اندازه گیری میشود و تغییراین نتایج نیز در بیشتر موارد نوعی پیش بینی فراهم میآورد. بنابراین سنجش و اندازه گیری در تعلیم و تربیت را میتوان به عنوان وسیلهای برای گردآوری یک رشته اطلاعات منظّم درباره ویژگیهای رفتار آدمی و تجزیه وتحلیل این اطّلاعات به عنوان پایه و اساس یک سلسله تصمیم گیرهای خاص تعریف کرد. این یک امر بدیهی است که چیزی تا مورد اندازه گیری قرار نگیرد، نمیتواند مورد مطالعه علمی قرارگیرد. در نتیجه روشهای سنجش، پایه و اساس مطالعات علمی هستند و وسایل مورد نیاز را برای آزمون فرضیههای علمی فراهم میسازند. در حیطه اندازهگیری سازگاری، تعداد محدودی آزمون ساخته شده است و در عین حال از تنوّع و کثرت زیادی برخوردار نیستند و تمام مؤلفّه ها را نیز در بر نمیگیرند و بخصوص موضوع سازگاری تحصیلی بیش از سایر موضوعات دیگر تحت تأثیر تغییرات فرهنگی قرار میگیرد لذا کاربرد آزمونهای ساخته شده در غرب بدون یک هنجاریابی دقیق و کامل در کشور ما قابل استفاده نخواهند بود. لذا براساس این استدلال لازم است آزمون ویژهای برای سنجش سازگاری دانشجویان تدوین شده، تا مورد استفاده محققان و مشاوران و مسئولان امورو پیشرفت دانشجویان واقع شود.
1-4- اهداف پژوهش
این پژوهش دوهدف عمده را دنبال میکند.
1) بررسی شرایط فعلی و ابزارهایی که برای سنجش سازگاری تحصیلی دانشجویان مورد استفاده قرار میگیرد.
2) تهیه پرسشنامهایی به منظورسنجش سازگاری تحصیلی دانشجویان و تعیین پایایی و روایی آن، جهت استفاده در فعالیتهای پژوهشی، بالینی و مشاوره است.
1-5- متغیّر پژوهشی
تعریف نظری:
متغیّرمورد نظر در پژوهش حاضر، سازگاری تحصیلی است. سازگاری تحصیلی، ناظربه توانمندی فراگیران در انطباق با شرایط و الزامات تحصیل و نقشهایی است که دانشگاه به عنوان یک نهاد اجتماعی فرا روی آنها قرار میدهد (پیتوس[20]،2006). در معنا و تعبیردیگر، سازگاری فرایندی است که در طی آن رفتارها، افکار و احساسهای خودمان و دیگران را میفهمیم، آنها را تغییر میدهیم و در پرتوآن به حدی از تحوّل میرسیم که بروز راهبردهای مواجهایی لازم و مفید برای مقابله با نیازها و چالشهای روزانه امکان پذیر میگردد (آلن[21]،1990 به نقل از موسوی،1377).
یکی دیگر از واژههای که باید در این قسمت تعریف شود هنجاریابی است. هنجاریابی آزمون یعنی همسان کردن روش کار برای اجرا و نمرهگذاری آزمون. برای این که مقایسه نمرههای افراد در آزمون بخصوصی امکانپذیر باشد باید همهٔ افراد تحت شرایط مساوی امتحان شوند (آناستازی[22]،1371).
تعریف عملیلاتی:
سازگاری تحصیلی متغیری است که توسط پرسشنامه سازگاری تحصیلی بارو سنجیده میشود. پرسشنامه سازگاری بارو از 90 سؤال و 6 خرده مقیاس (سازگاری با دوره تحصیل، بالندگی و رسایی هدفها، کارایی فردی یا برنامه ریزی و استفاده مطلوب از زمان، مهارتها و تمرینهای مطالعه، بهداشت روانی، مناسبات فردی با افراده دانشکده و هم دورهایی ها) تشکیل شده است.
فصل دوم
مبانی نظری و پیشینهٔ پژوهش
در این فصل، مفهوم سازگاری، انواع مختلف سازگاری و سازگاری از دیدگاههای مختلف شرح داده شده است. عوامل مؤثر بر سازگاری تحصیلی، مانند هوش، علاقه به رشته تحصیلی، خانواده، باورهای خودکارآمدی و…. در این فصل بیان شدهاند. خوابگاه به عنوان عاملی که در سازگاری تحصیلی دانشجویان نقش مهمی دارد، یکی از مباحث فصل حاضر را تشکیل میدهد. از آن جایی که بخشی از پژوهش حاضر در مورد هنجاریابی است، لازم دانسته شد که مفهوم هنجار، انواع هنجار و خصوصیات یک گروه هنجاری در این فصل آورده شود. در آخر به پیشینه پژوهش پرداخته شده که به معرفی ابزارهایی که برای سنجش سازگاری تحصیلی مورد استفاده قرار میگیرند، میپردازد.
2-1- سازگاری
در لغت نامه دهخدا، سازگاری؛ موافقّت در کار، حسن سلوک و در مقابل ناسازگاری؛ بدسلوکی، بدرفتاری و سازگاری نکردن معنی شده است. وقتی میگوییم فردی سازگار است که پاسخهایی که او را به تعامل با محیطش قادر میکند، آموخته باشد و به طریقی قابل قبول با اعضای جامعه خود رفتار کند تا نیازهایی در او ارضا شود. روان شناسان همچنین سازگاری فرد را در برابر محیط مورد توجّه قرار دادهاند و خصوصیّاتی از شخصیت را بهنجار[23] میدانندکه موجب سازگاری فرد با محیط خود میگردد، یعنی با دیگران در صلح وصفا زندگی کند و جایگاهی در جامعه برای خود به دست آورد. بعضی دیگر از روان شناسان معتقدند که اگر لغت سازگاری در معنای همنوایی با اعمال و اندیشههای دیگران اعمال شود، دیگر نمیتوان توصیفی از شخصیّت سالم به عمل آورد، آنها بیشتر بر ویژگیهای مثبتی مانند فردیت، آفرینندگی و شکوفایی استعدادهای بالقوه تأکید دارند. سازگاری را میتوان، ثبات عاطفی و جسارت در روابط اجتماعی ونیز علاقه به تحصیل در فرد دانست که به صورت عاطفی، اجتماعی و آموزشی دیده میشود. به هرحال سازگاری یعنی تطبیق یا وفق دادن شخص نسبت به محیط، مثلاً وقتی میگوییم یک فرد نسبت به محیط سازگار است، یعنی در گروهی که به آن متعلق است سازگارشده است. ورشل و گوتالز[24] (1989) ضمن اعتقاد به پیچیده و سخت بودن ارائه تعریفی مورد توافق ازسازگاری درجایی، به طور کلی چنین مینویسند: سازگاری عبارت است از وظیفه روزمره ما درکنارآمدن با خود، محیط خویش و کسانی که با آنان در ارتباط هستیم. در ادامه این فرایند را مشتمل میدانند بر:
1) یادگیری و درک کردن پیرامون خود و محیط اجتماعی و مادی خویش.
2) به کارگیری اطلاعات برای تنظیم اهداف واقعی.
3) استفاده از تواناییهایی جهت کنترل محیط و سرنوشت خود، تا آنجایی که بتوانیم به اهدافمان نائل آئییم.
4) حساسیت داشتن نسبت به نیازها و دغدغههای سایرین، به گونهایی که نقش مثبتی در زندگی داشته باشیم.
مفهوم سازگاری از زیست شناسی به حیطه روان شناسی وارد شده است. این مفهوم از اصطلاح زیست شناختی سازش، الگوگیری شده است. سازش به مجموعه کوششهایی اطلاق میشود که یک نوع خاص از موجودات زنده، برای سازگار شدن یا ایجاد تغییر در محیط خود اعمال کنند. اما، انطباق یا سازگاری فرایند پویا است که در طی این فرایند ارگانیزم سعی میکند تا بین آنچه که انجام میدهد یا میخواهد انجام دهد و همچنین با آنچه که محیط و جامعه طلب میکند، توازن برقرار کند (ویتن، 2003). در معنا و تعبیر دیگر، سازگاری فرایندی است که در طی آن رفتارها، افکار و احساسهای خودمان و دیگران را میفهمیم وآن ها را تغییر میدهیم و در پرتوآن به حدی از تحول میرسیم که بروز راهبردهای مواجهای لازم ومفید برای مقابله با نیازها و چالشهای روزانه امکانپذیر میگردد. اکثررفتارها، افکارو احساسهای ما میتوان به محوری متشکل از جنبههای شخصیتی، اجتماعی و زیست شناختی مربوط دانست. یعنی بخشی از آن به ویژگیهای شخصیّتی یا دیگرخصوصیات روان شناختی، بخش دیگربه نیروها و فشارهای اجتماعی و بخش سوم، به بنیادهای زیست شناختی اختصاص دارد و تعیین کننده اساسی رفتارها، افکار و احساسات در یک موقعیت خاص، یکی از سه عامل مذکور خواهد بود؛ اگرچه ممکن است در بعضی موقعیّتها یا موارد نیز دو عامل همراه هم یا هر سه عامل به طور مشترک در تعامل با همدیگر، رفتارها، افکار و احساسات را به وجود بیاورند و سازگاری فرد را تأمین کنند (آلن،1990).
Abstract.
The present study was performed in order to construction and normalization academic adjustment. To prepare for this test all tests were studied adaptation.
After conducting interview with a number of students and remove and change the number of questions and content validity and formal validity by professors of psychology a questionnaire with 152 questions in questions in six subscales (university adjustment,adjustment course and educational,social adjustment and between individual,Emotional adjustment self-discovery and objectively with academic and education skills)were constructed,and on the group sample was performed.The present study population, comprised all dentistry students city Qazvin
All students in the present study population among the for major Qazvin universities and two private institutions,411 pepole as subjects were selected clusters.Questions analyzed using Exploratory and confirmatory factor analysis and obtained the reliability test using cronbach’s.The test will also determine the cut-off points, and no correlation with the subscales were excluded from the questionnaire. The conclusive version of the 138 items were adjusted The results obtained showed that,cronbach’salpha for the test(Alpha:0/94),of the questionnaire high reliability.
kywords:adjustment academic,normalization.
[3] academic adjustment
[4] norm
[5] position
[6] Reed-victor.
[7] Mcleod and McAllister.
[8] Chaplin.
[9] conformity.
[10] Cerisni
[11] Weiten
[12] Sin and Singh
[13] social adjustment
[14] emotional adjustment
[15] Baker & Siryk
[16] Balter
[17] academic adjustment
[18] personal-Emotional Adjastment
[19] institutional Attachment
[20] Pettus
[21] Alen
[22] Anastasi
[23] normal
[24] Worchel and Goethals
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.