پایان نامه شناخت ملاک های موجود و مطلوب انتخاب سردبیران گروه های داخلی خبری
مقدمه:
بيان مساله
تخصصي شدن مشاغل ، بکارگيري نيروهاي متخصص ، مطلع و کارآمدي را مي طلبد که با استفاده از تخصص ، اطلاعات و دانش خود کار را با صرف کمترين هزينه و با بيشترين سرعت ارايه کنند. جهان امروز، جهان رقابت ، سرعت و انجام کارها در کمترين زمان ممکن است . حوزه اطلاع رساني نه تنها از اين امر مستثني نيست بلکه سرعت در انتقال خبر و اطلاع رساني يکي از ويژگي هاي اساسي در خبرنويسي است و حساسيت کار اطلاع رساني ، نياز مخاطبان به دسترسي سريع و به موقع به خبرها براي اتخاذ تصميم درست ، افرايش تعداد رسانه ها به ويژه رسانه هاي جديد و قدرتمند الکترونيکي و رقابت ميان آنها بر ضرورت سرعت در کار خبررساني افزوده است.
شايد، زماني ، ارزش خبري يک خبر را به لحاظ زماني تا بيست و چهار ساعت محاسبه مي کردند اما امروزه ، با توجه به تعدد رسانه هاي مکتوب و چاپ مکرر آنها در روز و پيدايش و رشد رسانه هاي الکترونيکي ويژه پخش اخبار ، ارزش زماني برخي از خبرها مانند ترور يا مرگ شخصيت هاي معروف ، اعلام وقوع يا پايان جنگ ، سقوط قيمت ارز ، شايد به ثانيه محدود شود، بنابراين ، کمترين تعلل و تاخير در انعکاس سريع رويدادها به کاهش اعتبار رسانه و ادامه اين روند در درازمدت به مراجعه مخاطبان به رسانه هاي رقيب ، کاهش ميزان آگهي ها و در نتيجه به مرگ رسانه يا دستکم به کم و بي خاصيت شدن آن منجر مي شود.
البته به اين مساله نيز بايد توجه کرد که همانگونه که وجود هواپيما، تانک ، ناو و افراد انساني به خودي خود موجب ايجاد يک نيروي نظامي کارآمد نمي شود، وجود قلم ، کاغذ، ضبط صوت ، اينترنت و نيروي انساني به اسم خبرنگار نيز صرفا موجب توليد خبر و اطلاع رساني نمي شود. استفاده از دبيران و سردبيران متخصص ، آشنا به مسايل حرفه اي ، مطلع از حوزه تحت پوشش و فناوري هاي ارتباطي در کنار تجهيزات و امکانات شغلي و خبرنگاران ورزيده و حرفه اي ، از جمله عوامل موثر بر انتقال سريع اخبار است .
خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا) به عنوان پيشکسوت خبرگزاري هاي ايران، سرعت ، دقت و صحت را در سرلوحه کار خود قرار داده است . اما سوال اين است که ايرنا تا چه اندازه توانسته است با اعمال ملاک هاي حرفه اي در انتخاب سردبيران گروه هاي خبري خود به اين شعار تحقق بخشد و در واقع، ملاک هاي موجود انتخاب سردبيران گروه هاي داخلي خبري در ايرنا کدامند و ملاک هاي مطلوب آن از نظر خبرنگاران هر گروه چيست ؟
1-2- اهداف تحقيق :
1- شناخت ملاک ها ي موجود و مطلوب انتخاب سردبيران گروه هاي دخلي خبري ايرنا ،
2- ميزان اعمال اين ملاک ها،
3- تاثير اعمال اين ملاک ها در تحقق شعار سرعت ، دقت و صحت ايرنا در اطلاع رساني و
4- شناخت ضعف ها و کاستي هاي موجود در زمينه ملاک هاي تعيين سردبيران و ارايه راهکاري مناسب براي ارتقاي سطح اطلاع رساني ايرنا .
1-3 – فرضيه ها :
1- به نظر مي رسد از ديدگاه خبرنگاران گروه هاي داخلي خبري خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)، داشتن تحصيلات دانشگاهي تکميلي مرتبط، يکي از ملاک هاي مطلوب انتخاب سردبيران ايرنا است .
2- به نظر مي رسد از ديدگاه خبرنگاران گروه هاي داخلي خبري خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)، داشتن سابقه کار حرفه اي مرتبط ، يکي از ملاک هاي مطلوب انتخاب سردبيران ايرنا است.
3- به نظر مي رسد از ديدگاه خبرنگاران گروه هاي داخلي خبري خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)، آشنايي با فناوري هاي نوين ارتباطي و زبان خارجي، يکي از ملاک هاي مطلوب انتخاب سردبيران ايرنا است .
4- به نظر مي رسد از ديدگاه خبرنگاران گروه هاي داخلي خبري خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)، گرايش هاي(سوگيري) سياسي، يکي از ملاک هاي موجود انتخاب سردبيران ايرنا است .
5- به نظر مي رسد از ديدگاه خبرنگاران گروه هاي داخلي خبري خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)، جنسيت، يکي از ملاک هاي موجود انتخاب سردبيران ايرنا است .
6- به نظر مي رسد از ديدگاه خبرنگاران گروه هاي داخلي خبري خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)، مناسبات و ارتباطات فردي، يکي از ملاک هاي موجود انتخاب سردبيران ايرنا است.
1-4 – جامعه آماري :
خبرنگاران گروه هاي خبري ايرنا .
1-5 – روش تحقيق :
پيمايشي .
1-6- روش تجزيه و تحليل داده ها : استفاده از امار توصيفي و استنباطي .
1-7 – متغيرها :
متغير مستقل :
ملاک هاي مطلوب و موجود انتخاب سردبيران خبرگزاري جمهوري اسلامي (ايرنا)،
متغيرهاي وابسته :
– داشتن تحصيلات دانشگاهي تکميلي مرتبط با روزنامه نگاري ،
– داشتن سابقه کار حرفه اي (دستکم 10سال )،
– آشنايي با فناوري هاي نوين ارتباطي و زبان خارجي ،
– گرايش (سوگيري سياسي) ،
– ارتباطات و مناسبات فردي و
– جنسيت .
1-8 – تعريف مفهومي متغيرها :
خبرگزاري جمهوري اسلامي : در سال 1313 ، ادارهاي به نام “آژانس پارس” در وزارت امور خارجه ايران در جايگاه يک مرکز خبري ملي و رسمي تاسيس شد. اين اداره زير نظر وزارت امور خارجه به انتشار اخبار ملي و بينالمللي پرداخت و روزانه دو بار بولتن خبري به زبان فارسي و فرانسه منتشر و ميان مسوولان، اداره های دولتي، خبرگزاري هاي بينالمللي در تهران و مطبوعات ملي توزيع ميکرد.
مهمترين وظايفي که در اساسنامه ايرنا براي اين سازمان تعيين شده است عبارتند از:
– جمعآوري، پردازش حرفهاي و انتشار اخبار و گزارش هاي خبري از روديدادهاي ايران و جهان در سطح ملي و انعکاس اخبار ايران در سطح بينالمللي،
– تهيه، توليد و انتشار عکسهاي خبري از رويدادها و وقايع،
– خريد و فروش خبر، گزارش، مقاله، تفسير و عکس در سطح ملي و بينالمللي،
– انجام فعاليتهاي پژوهشي و تحقيقاتي در موضوعات مختلف،
– مشارکت در ايجاد و تقويت سازمانها و ائتلافهاي خبري، منطقهاي و بينالمللي،
بر اساس آخرين تغييرات تشکيلاتي ايرنا در سال 1370، اين سازمان در سطح بالا داراي مديرعامل و سه معاونت خبري، اجرايي و فني است. معاونت خبري سه مديريت “اخبار داخلي”، “اخبار خارجي” و “پژوهش و بررسيهاي خبري” را مديريت و هماهنگ مي کند. معاونت اجرايي، مديريتهاي “امور اداري”،”امور مالي”، “طرح و برنامه” و “بازرگاني” را شامل ميشود. معاونت فني نيز داراي مديريتهاي “مهندسي و ارتباطات” و “خدمات رايانه و ماهواره” است.
بر اساس آخرين تغييرات تشکيلاتي، “ايرنا” داراي 50 دفتر در مراکز استانها و شهرستانهاي مختلف کشور و 30 دفتر خارجي است. علاوه بر دفاتر خارجي، ايرنا در برخي کشورهاي خارجي از خبرنگاران آزاد و رابطين خبري، براي کسب خبر بهره ميبرد.
سردبير :
در هر سازمان تحريريه ، سردبير (ويراستار) نقش سياستگذار، کانال پالايش خبر، هماهنگ کننده فعاليت تحريريه ، انطباق اخبار و مطالب با خط مشي رسانه ، انتخاب کننده اخبار ، اولويت گذاري خبر در صفحات ، انتخاب کننده نهايي عکس ، طرح و کاريکاتور و اعمال مديريت در تمامي سرويس ها و بخش هاي خبري و فني ايفا مي کند .
خبرنگاران گروه هاي خبري داخلي ايرنا :
تمامي افرادي که در سال 1386در گروه هاي خبري داخلي ايرنا( علمي ، فرهنگي ، سياسي ، فرهنگي ، ورزشي ، اقتصادي، استان تهران و شهرستان ها ) به عنوان خبرنگار به تهيه ، گردآوري و تنظيم خبر و گزارش و ارايه به سردبير مشغول به کار هستند.
تحصيلات دانشگاهي تکميلي مرتبط با رونامه نگاري :
منظور از تحصيلات دانشگاهی تکميلی مرتبط با روزنامه نگاری ، تحصيل درسطح کارشناسی ارشد و بالاتر در رشته های روزنامه نگاری ، ارتباطات ، تحقيق در ارتباطات و … در دانشگاه های داخل و خارج کشور است.
سابقه کار حرفه اي :
منظور از داشتن سابقه کار حرفه ای ، فعاليت در زمينه کارهای خبری و روزنامه نگاری در سازمان ها و موسسات خبری ، روزنامه ها و … دستکم به مدت 10سال است.
فناوري هاي نوين ارتباطي :
منظور از فناوری های نوين ارتباطی همه انواع لوازم الکترونيکی ، ارتباطی و تمامی تجهيزات نامتجانس در قالب يک شبکه واحد و دانش ها و مهارت های فنی که ادغام و يکپارچگي کليه خدمات را در قالب وسايل قابل حمل و بي سيم برای بشر به ارمغان مي آورد. منظور از زبان خارجی ، زبان های بيگانه اعم از انگليسی ، فرانسه ، عربی ، روسي، ايتاليايي، اسپانيولی ، ژاپنی و … است .
گرايش (سوگيري) سياسي :
منظور از گرايش سياسی ، جانبداری و طرفداری از احزاب و گروه های سياسی رسمی موجود در جامعه اعم از گروه های راستگرا و چپگراست .
ارتباطات و مناسبات فردي :
منظور از ارتباطات و مناسبات فردی ، فراگرد تفهيم و تسهيم معنی بين يک شخص و انسان های ديگر، حداقل يک نفر ديگر است که به دلايل گوناگون مانند حل مسايل و مشکلات ، رفع تضادها و تعارضات ، رد و بدل کردن اطلاعات و رفع نيازهای اجتماعی برقرار می گردد.
جنسيت :
منظور از جنسيت همان زن يا مرد بودن است .
1-9- تعريف عملياتی متغيرها
1- تحصيلات دانشگاهی : منظور از تحصيلات دانشگاهي متغيري است كه در وضعيت مطلوب با سؤالات 1 و 10 و در وضعيت موجود با سؤال 27 مورد سنجش قرار گرفته است. (در مقياس ليکرت)
2- سابقه كار حرفه اي : منظور از سابقه كار حرفه اي متغيري است كه در وضعيت مطلوب با سؤالات 4 و 15 و در وضعيت موجود با سؤالات 25 و 27 مورد سنجش قرار گرفته است.
3- آشنايي و مهارت در فن آوري هاي نوين ارتباطي و زبان خارجي : منظور از آشنايي و مهارت در فن آوري هاي نوين ارتباطي و زبان خارجي متغيري است كه در وضعيت مطلوب با سؤالات 2 ، 5 ، 8 ، 12 و 13 و در وضعيت موجود با سؤالات 19 ، 21 ، 22 ، 26 و 30 مورد سنجش قرار گرفته است.
4- گرايش هاي (سوگيري)سياسي : منظور از گرايش هاي سياسي متغيري است كه در وضعيت مطلوب با سؤالات 7 و 9 و در وضعيت موجود با سؤال 31 مورد سنجش قرار گرفته است.
5- جنسيت : منظور از جنسيت متغيري است كه در وضعيت مطلوب با سؤالات 6 و 17و در وضعيت موجود با سؤالات 20 و 24 مورد سنجش قرار گرفته است.
6- مناسبات و ارتباطات فردي : منظور از مناسبات و ارتباطات فردي متغيري است كه در وضعيت مطلوب با سؤالات 3 ، 11 ، 14 و 16 و در وضعيت موجود با سؤال 23 مورد سنجش قرار گرفته است.
رديف | متغير | شناسه | سؤالات مربوطه
در وضعيت مطلوب |
سؤالات مربوطه در وضعيت مطلوب |
1 | تحصيلات دانشگاهي | X1 | 1 ، 10 | 27 |
2 | سابقه كار حرفه اي | X2 | 4 ، 15 | 25 ، 29 |
3 | آشنايي و مهارت در فن آوري هاي نوين ارتباطي و زبان خارجي | X3 | 2 ، 5 ، 8 ، 12 ، 13 | 19 ، 21 ، 22 ، 26 ، 30 |
4 | گرايش هاي(سوگيري) سياسي | X4 | 7 ، 9 | 31 |
5 | جنسيت | X5 | 6 ، 17 | 20 ، 24 |
6 | مناسبات و ارتباطات فردي | X6 | 3 ، 11 ، 14 ، 16 | 23 |
1-10- محدوديت هاي پژوهش
اگر چه هر تحقيق و پژوهشي ماهيتاً به دنبال ارتباط بين عوامل و ميزان تأثير آن مي باشد اما به هر حال در بطن خود يك سري محدوديت هايي دارد که با ظاهر شدن بر سر راه تحقيق، کاررا مشکل و تعميم نتايج را با دشواري مواجه می کند. پژوهش حاضر نيز از چنين امري مستثني نبوده و داراي محدوديت هايي به شرح زير بوده است:
1- محدود بودن جامعه آماري به خبرنگاران، تعميم نتايج را به افراد خارج از جامعه مذكور غير ممكن ساخته است. به عبارت ديگر پژوهش حاضر فقط منعكس كننده نظرات خبرنگاران ايرنا است. به ديگر سخن، براي بدست آوردن ملاك هاي وضعيت موجود ، ممكن بود بتوان از نظرات افراد صاحبنظر در انتخاب سردبيران استفاده نمود كه البته محدوديت هاي اين كار كمتر از رجوع به خبرنگاران نيست.
2- افت اوليه نمونه به دليل عدم دسترسي به برخي ازافراد نمونه مورد بررسي موجب شد تا افراد ديگري جايگزين آنها شوند. اين كار نمونه گيري كاملا تصادفي را زيرسؤال برده و روايي بيروني پژوهش را تا حدودي مورد تهديد قرار داد.البته با توجه به تفاوت اندك بين حجم نمونه وحجم جامعه می توان گفت كه نمونه حاضر در حد اطمينان آوري معرف جامعه آماري مورد بررسي است.
3- افت ثانويه نمونه به دليل عدم پاسخگويي كامل تعداد خيلي معدود پاسخگويان موجب شد تا افراد ديگري جايگزين آنها شوند. اين كار نيز نمونه گيري كاملا تصادفي را زير سؤال برده و روايي بيروني پژوهش را تا حدودي مورد تهديد قرار داده است. در اين مورد نيز به نظر مي رسد تفاوت اندك بين حجم نمونه و حجم جامعه مي تواند جبران كننده اين محدوديت باشد.
4- شايد پاسخگويي غير دقيق و سوگيري احتمالي برخي پاسخگويان ، سبب كاهش ناچيز روايي دروني پژوهش گرديده باشد.
5- برخي محدوديت ها در مورد بررسي وضعيت موجود سبب شد تا روايي دروني پژوهش در مواردي اندك مورد ترديد باشد. به عبارت ديگر وضع موجود شايد به طور دقيق نشانگر ملاك هاي ايجاد چنين وضعيتي نباشد ، به تعبير دقيقتر در پرسشنامه وضعيت موجود سؤال شده است و نيك مي دانيم كه وضعيت موجود به طور كامل نمي تواند نمايانگر ملاك هاي بوجود آمدن وضعيت موجود باشد. البته چاره اي نبود جز اينكه وضعيت موجود ، آيينه اي براي ملاك هاي انتخاب سردبيران در نظر گرفته شود.
6- محدود بودن ابزار سنجش به پرسشنامه موجب محدوديت در امر سنجش متغير ها بوده است
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.