پایان نامه مطالعه تطبیقی اصلاح و بازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- چکیده. 1
- درآمد
- بیان مساله. 3
- 2.اهمیت و ضرورت تحقیق.. 3
- 3.ادبیات تحقیق.. 4
- اهداف تحقیق.. 4
- سؤالات تحقیق.. 4
- فرضیههای تحقیق.. 5
- تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی.. 5
- 8 . بررسی و اندازه گیری متغیرها. 6
- روش و ابزارگردآوری دادهها. 6
- روشها، ابزار تجزیه و تحلیل دادهها. 6
- ساختار تحقیق. 7
- بخش اول: مفاهیم ساختاری اصلاح و بازپروری مجرمان
- 1-1- فصل اول: مفهوم، مبانی، اهمیت و قلمرو اصلاح وبازپروری مجرمان.. 10
- 1-1-1- مبحث اول: مفهوم اصلاح و بازپروری مجرمان.. 10
- 1-1-2- مبحث دوم: مبانی اصلاح و بازپروری مجرمان.. 14
- 1-1-3- مبحث سوم:اهمیت وضرورت موضوع اصلاح و بازپروری مجرمان.. 17
- 1-1-4- مبحث چهارم: قلمرو موضوعی سیاست اصلاح و بازپروری مجرمان.. 20
- 1-2- فصل دوم: بررسی تطبیقی راهبردها و روشهای عام اصلاح وبازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس 23
- 1-2-1- مبحث اول: اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق مجازات کردن.. 23
- 1-2-2- مبحث دوم: اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق تدابیری ضمن مجازات حبس…. 26
- 1-2-2-1- گفتار اول: بازپروری فرهنگی بزه کاران.. 29
- 1-2-2-2- گفتار دوم: بازپروری حرفه ای بزه کاران.. 32
- 1-2-2-3- گفتار سوم: بازپروری پزشکی بزه کاران.. 33
- 1-2-3- مبحث سوم: اصلاح مجرمان و بازپروری با استفاده از مجازات اصلاحی- تربیتی غیر از زندان.. 39
- 1-2-4- مبحث چهارم: اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق روشهای غیر کیفری.. 45
- 1-2-5- مبحث پنجم : نفی مسئولیت کیفری اطفال و پذیرش رویکرد اصلاحی و تربیتی در مواجهه با بزهکاری اطفال بزهکار. 51
- بخش دوم: شرح تفصیلی برنامههای اصلاح وبازپروری در حقوق ایران وانگلیس
- 2-1- فصل اول:برنامههای اصلاح و بازپروری مجرمان در زندان و از طریق تاسیسات حقوقی.. 55
- 2-1-1- مبحث اول: استفاده از زندان به عنوان مجازات اصلاحی.. 55
- 2-1-1-1- گفتار اول: برنامههای اصلاح و بازپروری مجرمان بزرگسال.. 56
- 2-1-1-2- گفتار دوم: برنامههای اصلاح و بازپروری مجرمان جوان.. 60
- 2-1-2- مبحث دوم: تاسیسات حقوقی اصلاح وبازپروری مجرمان.. 63
- 2-1-2-1- گفتار اول: آزادی مشروط.. 63
- 2-1-2-2- گفتار دوم) تعلیق اجرای مجازات… 68
- 2-2- فصل دوم: مجازاتهای اجتماعی اصلاح وبازپروری مجرمان و برنامههای خاص اصلاح وبازپروری.. 73
- 2-2-1- مبحث اول: مجازاتهای اجتماعی.. 73
- 2-2-2- مبحث دوم: برنامه خاص اصلاح وبازپروری در حقوق ایران وانگلیس…. 92
- 2-2-2-1- گفتار اول: توبه. 92
- 2-2-2-2- گفتار دوم: عفو و اصلاح مجرمان.. 95
- 2-2-2-3- گفتار سوم: پذیرش مرور زمان.. 99
- 2-3- نتیجه گیری و پیشنهادات… 105
- منابع و مآخذ.. 111
- چکیده انگلیسی.. 119
چکیده
بررسی سیاستهای راهبردی قانونگذاران و تصمیم گیرندگان سیاست جنایی، در حوزه اصلاح و درمان مجرمان، مساله مهمی است که میتواند در قالب مطالعه تطبیقی، هدفمند بودن و برنامه مداری یک نظام حقوقی را نشان دهد. راهبردها و مقررات اصلاح و بازپروری مجرمان از طریق مجازات کردن، از طریق تدابیری ضمن مجازات حبس، از طریق تاسیسات حقوقی نوین با عناوین مشابه، از طریق روشهای غیر کیفری و از طریق برنامههای خاص اصلاح وبازپروری هم در سیستم اصلاح ودرمان ایران و هم انگلیس مشاهده میشود، در ایران در قانون مجازات اسلامیجدید، به ایجاد تاسیسات حقوقی نوین در حوزه مجازاتهای تعزیری اقدام شده، همچنین تفکیک و ایجاد مراکز نگهداری برای بزرگسلان و نوجوانان و زنان در راستای اجرای مؤثر اصلاح ودرمان وجود دارد، در زمینه تجدید تربیت منحرفین اجتماعی و بازپروری معتادین به مواد مخدر نیز مقرراتی وجود دارد، در انگلیس نیز به عنوان یکی از کشورهای با سابقه در علوم جزایی اصلاح و درمان، تاسیسات حقوقی با عنوان پروبیشن و اقدامات مشابه هم باعث تنوع مجازاتها گردیده است. همچنین روشهای متنوع و متعدد علمیی در زمینه اصلاح و درمان غیرکیفری اختلالات رفتاری الکلیسم و انحرافات جنسی وجود دارد و با مطالعه دقیق این روشهای درمانی و بارعایت ضوابط قانونی و شرعی میتوان به بخش اصلاح ودرمان غیرکیفری ایران کمک نمود.
1. بیان مساله:
مطالعه تطبیقی اصلاح وبازپروری مجرمان از دیدگاه حقوق ایران و انگلیس، محتاج تبیین اصلاح و بازپروری مجرمان، دیدگاه حقوق ایران وانگلیس در این خصوص، بیان ویژگیهای آن، ماهیت وحدود مترتب برآن است. تعبیر ساده و عامه پسند در هر فرهنگ از اصطلاح اصلاح و بازپروری مجرمان چیزی جز این نیست که کاری انجام شود که مجرم دیگر بسوی جرم نرود (اصلاح شود)، در این تحقیق دیدگاه حقوق ایران در خصوص اصلاح وبازپروری مجرمان شامل قواعد و متونی است که از قانون سرچشمه گرفته است و شریعت و فقه اسلام، عرف، رویه قضایی و دکترین، دیگر منابع این حقوق هستند. همچنین دیدگاه حقوق انگلیس در خصوص اصلاح وبازپروری مجرمان شامل مجموعه قواعدی است که ساخته دست قضات و دادگاههای این کشور است. در این تحقیق سعی میشود اصلاح و بازپروری مجرمان در دو کفه حقوق ایران و انگلیس سنجیده شود، با این پرسشها که دیدگاه حقوق ایران به مقوله اصلاح و بازپروری مجرمان چگونه است؟ دارای چه ساختار و ماهیتی است؟ دیدگاه حقوق انگلیس چگونه است؟ چه ساختاری دارد؟ ماهیت آن چیست؟ و در ادامه به دنبال حل این پرسش هستیم که وجوه اشتراک این دو را دریافته، وجوه افتراق را نیز مشخص نماییم، همچنین باید در تحقیق مشخص شود که خواستگاه این دو کدام است و چه ارتباطی باهم دارند.
2. اهمیت و ضرورت تحقیق:
انجام این تحقیق در درجه اول با تعیین رابطه میان دو دیدگاه حقوق ایران و حقوق انگلیس در یک زمینه خاص، باعث افزایش دانش ما خواهد شد. شناخت شرایط و ویژگیهای حال حاضر در این زمینه خاص، ممکن است در تصمیم گیریهای بعدی مؤثر باشد و یا باعث تجدید نظر در روشهای جاری شود، بهرحال تحقیق در این زمینه خاص میتواند به انجام تحقیقات جامعتر بعدی منجر گردد و باعث تحول در آن گردد. شناخت شباهتها و اختلافات یک زمینه در دو دیدگاه مختلف میتواند راه را برای نزدیک نمودن دو دیدگاه به هم باز نماید. و احتمالاً در حل بعضی از مسائل مفید واقع میشود.
3. ادبیات تحقیق:
راجع به موضوع این تحقیق چندین کار پژوهشی انجام شده است. در یک اثر با عنوان مطالعه راهبردهای اصلاح و درمان در ایران وکانادا (عبدالله ایزدی، 1387) حوزه اصلاح ودرمان در حقوق ایران با حقوق کانادا مقایسه شده است. در اثر دیگری با عنوان اصلاح مجرمان در سیاست جنایی تقنینی ایران (محمد علی حاجی ده آبادی، 1388) نیز سیاست اصلاح ودرمان حقوق ایران مورد بررسی قرار گرفته است. و در اثر دیگری با عنوان رهیافتی تطبیقی به اصول بنیادین برنامه اصلاح مجرمان (فاطمه صبوری پور، 1388) نیز مطالعه تطبیقی عامیصورت گرفته است، لذا براساس جستجوی بعمل آمده توسط تنظیم کننده فرم پیشنهاد طرح تحقیق تاکنون پایان نامهای با عنوان مستقل ومجزا «مطالعه تطبیقی اصلاح وبازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس» ثبت نگردیده است. بنابراین میتوان گفت که برای اولین بار پایان نامه و کار پژوهشی با این عنوان مورد بررسی قرار میگیرد.
4. اهداف تحقیق:
- تعیین جایگاه و منزلت اصلاح و بازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس.
- تبیین وجوه اشتراک و افتراق حقوق ایران و انگلیس در خصوص اصلاح وبازپروری مجرمان.
- تبیین خواستگاه و مبانی فکری اصلاح و بازپروری مجرمان درحقوق ایران و انگلیس.
5. سؤالات تحقیق:
- اصلاح و بازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس از چه ماهیت و مبانیی برخوردار است؟
- از لحاظ نظری وعملی حقوق ایران و انگلیس در خصوص اصلاح و بازپرروری مجرمان چه برنامههایی را دارند؟
- آیا اهداف کاربردی مقوله اصلاح و بازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس دارای نتیجه یکسانی هستند؟
6. فرضیههای تحقیق:
- خواستگاه مقوله اصلاح وبازپروری در حقوق ایران برگرفته ازمتون فقه حاصل ازاحادیث، قرآن و سنت است و خواستگاه آن در حقوق انگلیس نگاه خردگرایانه و منطقی به این مساله هست. اصلاح وبازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس دارای جایگاه و منزلت یکسان وبرابری میباشد.
- از لحاظ ماهیتی و هدف داری برنامههای تئوری نقاط مشترک زیادی هستند، ولی در روش اجرای معمولاً اختلافاتی وجود دارد.
- مقوله اصلاح ودرمان معمولاً بدنبال اصلاح وباز پروری میباشد
7. تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی:
مجرم: مجرم به کسی گفته میشود که مرتکب جرم میشود و جُرم به معنی هر انجام هر نوع رفتار یا ترک رفتاریست که قانون را نقض میکند و مجازات در پی دارد.
اصلاح و بازپروری مجرمان: معنا ومفهوم اصلاح و بازپروری، بهبود وضعیت فرد است، برای نیل به هدف اصلاح وبازپروری مجرمان، مدارس تربیتی و کانونهای اصلاح وتربیت ایجاد شده و یکی از اهداف زندان نیز اصلاح وبازپروری زندانیان است. تلاش برای اصلاح وبازپروری مجرمان معمولاً یا به تنهایی از طرق تعلیمات مذهبی- اخلاقی و بوسیله یک (رژیم اصلاحی) شامل تمرین، کار، بهداشت، نظم و انضباط، تعلیم و تربیت و آموزشهای اخلاقی صورت گرفته است.
حقوق ایران: حقوق ایران در سیر تاریخی خود تحولات شکلی و محتوایی فراوانی را یافته است، پس از پیروزی انقلاب اسلامیایران، مهمترین تحول بنیادین در نظام حقوقی ایران به لحاظ ماھوی و محتوایی، بازگشت به فقه و قواعد شریعت بود. در این تحول، فقه و قواعد شریعت مبنای قانون یا دست کم معیار مشروعیت آن در هنگام وضع قوانین، مرجع تفسیر و تشریح قوانین در هنگام اجرا، و نیز منبع تکمیلی در موارد خلأ قانونی قرار گرفت. منبع مادّی حقوق کنونی ایران شریعت اسلامیاست. اما نظام حقوقی ایران از نظر شکلی با حقوقِ نوشته و خانواده حقوق رومی ژرمنی شباهت دارد و نخستین منبع اصلی آن قانون است. شریعت و فقه اسلام، عرف، رویه قضایی و دکترین، دیگر منابع حقوق ایراناند.
حقوق انگلیس: پایه و اساس حقوق انگلیس نظام حقوقی کامن لا میباشد، کامن لا نوعی نظام حقوقی است که از سال ۱۰۶۶ میلادی به بعد توسط دادگاههای شاهی انگلستان ایجاد شد. در واقع نظام حقوقی کامنلا ساخته دست قضات و دادگاهها است تا قوانین مصوب قوه مقننه و اقدامات اجرایی قوه مجریه. بهمین دلیل است که نظام حقوق کامن لا (به انگلیسی) Common law به نظام رویه قضایی و سابقه قضایی معروف شده است.
8. بررسی و اندازه گیری متغیرها:
برای بررسی ویژگیهای حقوق ایران و انگلیس در باره مقوله اصلاح وبازپروری مجرمان از روش تحقیق پیمایشی استفاده نموده و برای پاسخ به سئوالهای پژوهشی مانند الف) ماهیت دو حقوق درباره مقوله اصلاح و بازپروری چگونه است؟ ب) چه رابطه میان این دو حقوق در خصوص اصلاح وبازپروری مجرمان وجود دارد؟ ج) وضعیت حال حاضر دو حقوق درباره این مقوله چیست؟ تلاش مینماییم.
9. روش و ابزارگردآوری دادهها:
این تحقیق با استفاده از روش کتابخانهای واستفاده از فضای مجازی صورت میگیرد. و پس از مطالعه، قسمتهای مورد نظر با توجه به سازماندهی تحقیق، فیش برداری بعمل آمده و سپس در هر بخش از فیشهای برداشت شده در موضوعات مورد نظر با ذکر دقیق منبع استفاده میگردد، ضمناً از نظر اساتید دانشگاهی در اصلاح موارد بهره برداری شده نیز استفاده میگردد.
10. روشها، ابزار تجزیه و تحلیل دادهها:
روش تجزیه وتحلیل دادهها بصورت توصیفی و پیمایشی است.
11. ساختار تحقیق.
این تحقیق در یک مقدمه (درآمد) و دو بخش مستقل از حیث مفاهیم ساختاری اصلاح و بازپروری مجرمان و شرح تفصیلی برنامههای اصلاح و بازپروری مجرمان تنظیم وتدوین گردیده است. در مقدمه تحقیق به بیان مساله، اهمیت و ضرورت تحقیق، ادبیات تحقیق، اهداف تحقیق، سئوالات تحقیق، فرضیات تحقیق، تعریف واژهها و اصطلاحات فنی و تخصصی، بررسی و اندازه گیری متغیرها، روش و ابزارگردآوری دادهها، روشها و ابزار تجزیه و تحلیل دادهها پرداخته شده است. در بخش اول ضمن دو فصل مستقل، به بررسی مفهوم، مبانی، اهمیت و قلمرو اصلاح و بازپروری مجرمان در فصل اول و در فصل دوم، بررسی تطبیقی راهبردها و روشهای عام اصلاح و بازپروری مجرمان در حقوق ایران و انگلیس پرداخته شده است. و در بخش دوم نیز ضمن دو فصل مستقل، به معرفی برنامههای اصلاح و بازپروری مجرمان در زندان و از طریق تاسیسات حقوقی مدرن، در فصل اول و در فصل دوم، مجازاتهای اجتماعی اصلاح و بازپروری مجرمان و برنامههای خاص اصلاح وبازپروری مجرمان در حقوق ایران وانگلیس پرداخته شده است. در پایان نیز با نتیجه گیری، فهرست منابع و مآخذ تحقیق ارائه گردیده است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.