پایان نامه مقايسه بازيهاي كودكان پيش دبستاني مهدكودك رفته با كودكان پيش دبستاني مهدكودك نرفته
مقدمه:
كمبود امكانات و وجود مشكلات عديده در ممالك در حال توسعه موجب شده است كه موضوع بازي به خصوص در كودكان موجب بي مهري با كم توجهي والدين، مراقبين و كساني كه با بچه ها سروكار دارند قرار گيرد (رضا توكلي و همكاران، 1382).
نقش بسيار باارزش بازي از ديدگاه اصول تعليم و تربيت در فرهنگ آموزش و پرورش جايگاه بسيار والايي دارد. بايد توجه داشت كه بازي به عنوان فرايند بسيار مهم در رشد و نمو كودك از بدو تولد تا سنين بالاتر در رشد و تكامل قواي ذهني و جسمي او كمك بسزايي داشته و او را فردي خودساخته و مفيد بار خواهد آورد. (نبوي و زكايي، 1385)
شروع بازي را مي توان به گذشته هاي دور، حتي از بدو پيدايش انسان نسبت داد. در حقيقت بازي جزئي از زندگي انسان از بدو تولد تا زمان مرگ است و در كل تاريخچه بشريت مندرج.
انسان از نظر زيستي نياز به جنبش و حركت دارد و بازي جزء مهم اين جنبش و حركت است. انسان براي رشد ذهني و اجتماعي خود نياز به تفكر دارد و بازي خميرمايه تفكر است.
تشكيل اجتماعات اوليه بشري، نحوه و شكل جديدي از بازي را پديد آورد. بازي هاي گروهي به صورت بازي هاي نمايشي از عبارت ارواح و پرستش اشيائ گرفته تا رقص شكار و رقص جنگ، مجموعه اي از راههاي برآوردن نيازهاي جسماني و ذهني افراد را فراهم گرداند.
بازي نيز همسان با ساير پديده ها ابعاد و جنبه هاي وسيعي را دربرمي گيرد. گوناگوني اين ابعاد باعث شد تا تعريف هاي زيادي از بازي ارائه گردد. هر يك از تعريف ها برجسته كردن جنبه اي از بازي ديدگاه خاصي ارائه مي دهند.
در فرهنگ بزرگ و بستر[1] بازي به صورت هاي ذيل تعريف شده است.
الف) حركت ـ جنبش و فعاليت به مثابه حركت عضلات.
ب) آزادي يا محدوده اي براي حركت يا جنبش.
ج) فعاليت يا تعريف براي سرگرمي، تفريح يا ورزش. (مهجور، 1383)
ميشل و ميسون[2] تعريفهاي متعددي از بازي گردآورده اند كه نسل به نسل بر جاي مانده است اين تعريفها عبارتند از:
ميشل و ميسون:
بازي عبارت است از نگرش فكري كه مي تواند به هر نوع فعاليت انساني اطلاق شود و به هر كاري تسريع يابد.
شيلر[3]:
صرف بي هدف نيروي بي حد و حصر.
فروبل: [4]
شكوفايي طبيعي جوانه برگهاي كودكي.
پياژه:
بازي اساساً يكي ساختن واقعيت است با خود.
اسپنسر:[5]
رخداد غريزي اعمال زائد به جاي اعمال واقعي… فعاليتي براي لذت آني، بي توجه به بهره ي آجل آن.
لازاروس:[6]
فعاليتي في نفسه آزاد، بي هدف سرگرم كننده يا تفريحي.
هال:[7]
عادت حركتي و تداوم روحيات گذشته در زمان حال.
گروس:[8]
تمريني غريزي و بي هدف از اعمالي كه در زندگي آينده نقش اساسي دارند.
ويليام استرن:[9]
بازي يك غريزه براي رشد و نمو استعدادها بوده و يا تعريف مقدماتي براي اعمال آتي مي باشد.
دالس:[10]
شكل غريزي از اظهار وجود و روزنه اي براي گريز هيجان ها. (قائمي، 1363)
كودك از طريق بازي نقاط ضعف و قوت، تمايل به فرمان دادن يا فرمان بردن، تهاجم يا تسليم و اجتماعي بودن يا منزوي بودن خود را بيان مي دارد. كودك در هنگام تعامل با محيط يا افراد از طريق بازي احساسات خصمانه يا دوستانه، افسردگي يا شادي، اميال و ارزوهاي دروني و بيروني خود را بروز مي دهد. اين حالات نمي توانند به صورتي واحد ابراز كردند، لذا كودك سعي مي كند براساس ذوق و علاقه و يا تجربيات خود آنها را به صورتي مناسب و مطلوب ابراز دارد.
انواع گوناگون اين فرافكني ها و درون فكني ها باعث مي شود تا بازي ها به صورتهايي خاص طبقه بندي شوند و از اين رو لازم است پيش از قضاوت در مورد هدف كودك از اجراي بازي، به شناخت انواع بازيها اقدام گردد. براساس باورهاي نظريهپردازان، بازي ها به صورت هاي متفاوتي تقسيم بندي شده اند، از آن جمله گروس در كتاب بازي انسان، آن را به چهار دسته به شرح ذيل تقسيم مي كند.
- بازي هاي جنگي: شامل مسابقات، شكار كردن و رقابت هاي فكري و جسماني.
- بازيهاي مهرورزي، عاطفي و احساسي، كه از طريق هنر بيان مي شوند.
- بازيهاي تقليدي و نمايشي
- بازيهاي تقليدي اجتماعي
در تقسيم بندي ديگري گروس بازيهاي چهارگانه بالا را به صورت ذيل بيان مي دارد:
- بازيهاي حسي و عاطفي
- بازيهاي حركتي
- بازي هاي عقلاني
- بازيهاي شناختي
- بازيهاي لفظي
هم زمان با افزايش توجه دست اندركاران آموزش و پرورش به ارزش بازي در شكل گيري همه جانبه قواي ذهني، جسمي، اجتماعي و شخصيتي كودك انواع زير به تقسيمات بازي افزوده شده است.
1- بازي هاي آموزشي ( يادگيري) كه خود عبارتند از:
الف ـ بازيهاي دستي.
ب ـ بازي بدني.
ج ـ بازي نمايشي.
د ـ بازيهاي سرگرم كننده.
2- بازيهاي تخيلي.
3- بازي هاي نمونه اي.
علت گوناگوني اين تقسيم بندي ها براساس باورهاي نظريه پردازان و توجه آن ها به برخي از جنبه هايي است كه از نظر آنها اهميت بيشتري دارد. اما در حقيقت بررسي تعريف ها و تقسيم بندي آنها گوياي توافقي همگاني در گوناگوني و هدف بازي است.
بازي از ارزش هاي خاصي برخوردار است و بايد مورد توجه والدين و مربيان قرار گيرد. كودك از هنگام تولد تا بزرگسالي رو به رشد و تكامل است. به گفته ميلي چامپ بازي به كودك كمك مي كند كه به يك «انسان» تبديل شود و براي رسيدن به اين مرتبه و كسب ويژگي هاي شخصيتي مطلوب، بايد تعادلي بين بازي و كار كودك برقرار شود. وقتي كودك از بازي كردن خسته شود و مي پرسد: حالا چكار كنم؟ هنگام پرداختن به كار فرارسيده است! بازي در حقيقت در رشد و تكامل كودك تأثير بسزايي دارد و او را هر روز به زندگي شيرين تري نزديك مي كند.
در كتاب روان شناسي بازي احمدوند چنين آمده است كه : كودك در خلال بازي به كشف محيط اطراف خود مي پردازد و از طريق بازي نخستين گام ها را براي اجتماعي شدن برمي دارد. همكاري و تشريك مساعي با گروه را فرامي گيرد و بر كيفيت تأثيرگذاري بر ديگران و تأثيرپذيري وقوف مي يابد.
[1] – Webster
[2] – Mitchell and Mason
[3] – Shieller
[4] – Forbel
[5] – Spencer
[6] – Lazaross
[7] – Hall
[8] – Gross
[9] – Wlliam stren
[10] – Dalss
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.