پایان نامه بررسی افضلیت حضرت علی در صحیح صحاح سته
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- فهرست مطالب… أ
- مقدمه. 1
- فصل اول: کلیات و مفاهیم. 2
- گفتار اول: کلیات… 3
- تعریف مساله. 3
- پیشینه تحقیق.. 4
- جنبه جدید بودن ونوآوری تحقیق.. 5
- ضرورت تحقیق.. 5
- هدف تحقیق.. 5
- سئوالات تحقیق.. 6
- سئوال اصلی.. 6
- سئوالات فرعی.. 6
- فرضیه اصلی.. 6
- روش انجام تحقیق.. 7
- گفتار دوم: مفاهیم. 8
- افضلیت در لغت و کلام. 8
- امام و امامت… 8
- شرایط امام و ویژگیهای امام. 9
- صحاح سته. 10
- شخصیت امام علیj.. 10
- فصل دوم: معرفی صحاح سته. 12
- گفتار اول: صحیح بخاری.. 13
- نگاهی به زندگی بخاری.. 14
- بخاری در نگاه محدّثان اهل سنّت… 15
- کتاب صحیح بخاری در نگاه اهل سنت… 15
- بررسی صحیح بخاری.. 16
- نقل به معنی.. 16
- نقل حدیث مجعول. 17
- نقل حدیث از افراد مجهول یا کذّاب… 18
- نقل ناقص حدیث… 18
- گفتار دوم: صحیح مسلم. 19
- مهمترین تالیفات مسلم. 19
- دیدگاه برخی از صاحب نظران اهل سنت در باره ی مسلم. 20
- تذکار. 20
- گفتار سوم: سنن ابن ماجه. 21
- آثار ابن ماجه. 21
- دیدگاه برخی از صاحب نظران اهل سنت… 21
- گفتار چهارم: سنن ترمذی.. 22
- تالیفات ترمذی.. 22
- تذکار. 22
- دیدگاه برخی از صاحب نظران اهل سنت… 23
- گفتار پنجم: سنن ابی داود. 24
- دیدگاه برخی از صاحب نظران اهل سنت… 25
- گفتار ششم: سنن نسایی.. 26
- آثار نسائی.. 26
- فصل سوم: بررسی دلیل افضلیت امام. 28
- مقدمه. 29
- امام در لغت و کلام. 29
- رویکرد اهل سنت به مساله امامت… 30
- ویژگیها و مختصات امام نزد عامه. 32
- امامت مفضول. 33
- رویکرد امامیه به مساله امامت… 40
- ویژگیها و مختصات امام نزد امامیه. 41
- امامت افضل.. 43
- فصل چهارم: روایات افضلیت امام علیj در صحاح سته. 48
- مقدمه. 49
- گفتاراول: روایات مشترک.. 50
- گفتار دوم: روایات مختص…. 58
- فصل پنجم: بررسی روایات… 68
- مقدمه. 69
- گفتار اول: حدیث ثقلین.. 70
- گفتار دوم: حدیث منزلت… 75
- گفتار سوم: حدیث ولایت… 79
- گفتار چهارم: حدیث رایت… 86
- گفتار پنجم: معیار شناخت مؤمن و منافق.. 89
- نتیجه گیری کلی.. 93
- برتری امام علیj بر همه صحابه به اعتراف علمای اهل سنت… 93
- تمسک به ثقلین.. 94
- منزلت… 94
- ولایت… 94
- امام علی و مودت… 95
- امام علیj برادر پیامبر. 96
- امام علی و تربیت الهی.. 96
- محبوبترین خلق نزد خداوند. 96
- امام علی دانا ترین صحابه. 96
- معیار مومن و منافق.. 97
- معیار سلم و حرب… 97
- باغی بودن دشمن حضرت… 98
- منابع و مآخذ. 99
فصل اول: کلیات و مفاهیم
تعریف مساله
یکی از مسائل مورد اختلاف میان شیعه و برخی از فرق اهل سنت مساله افضلیت امام علیj از دیگر خلفا و صحابه است. از آنجاییکه یکی از ادله اثبات امامت و خلافت بلافصل امیرالمؤمنینj افضلیت ایشان است این مساله اهمیت پیدا میکند لذا در این رساله ما در صدد اثبات افضلیت آن حضرت بر اساس روایات و احادیث وارده بخصوص در صحاح سته هستیم که مهمترین و با اعتبارترین کتب روایی در میان فرق عامه است.
افضلیت امام علیj به نظر ما از بدیهیات تاریخ است؛ یعنی اگر کسی تاریخ اسلام را حتی در منابع برادران اهل تسنن مطالعه کند، برایش هیچ تردیدی باقی نمیماند که حضرت علیj افضل و برترین صحابه است. شما میتوانید کتاب عبدالفتاح عبدالمقصود یا کتابهای دیگر برادران اهل تسنن را بخوانید؛ روایاتی که در باب اهل بیت و امام علیj در آنها وجود دارد، در صحاح سته و دیگر کتب اهل تسنن، تاریخ یعقوبی و تاریخهای دیگر، ملاحظه خواهید کرد که این مسئله از قطعیات تاریخ است؛ یعنی اگر کسی با تاریخ اسلام حتی از ناحیه کتب اهل سنت آشنایی پیدا کند، حتی اگر مسلمان هم نباشد، ولی ملاک را تاریخ اسلام بگیرد، حتی آیات و روایات را هم کنار بگذارد و تاریخ اسلام و مجاهدتهای امامj، صبر ایشان، تلاش ایشان، زندگی ایشان و سیره عملی ایشان را ببیند، در افضلیت ایشان تردید نمیکند؛ پس به نظر ما افضل بودن امام علیj از بدیهیات تاریخ اسلام است؛ و از آنجا که یکی از برجستهترین مسائل مطرح در جامعه اسلامی موضوع مرجعیت و تعیین این مرجع در میان امت پس آر رسول اللهk است. در این نوشتار برآنیم تا براساس مهمترین مبانی و کتب روایی عامه یعنی صحاح سته که بالاترین ارزش روایی را در میان اهل سنت دارند به بیان اقرار آنها به افضلیت حضرت امیرالمونین علیj بپردازیم.
پیشینه تحقیق
شواهد و مستندات تاریخی گواه بر آن است که اهل بیت از زمان رسول الله تاکنون مورد احترام و تکریم بودهاند و بسیاری از صحابیان و تابعیان ستایشها و مراجعات بسیار به این بزرگواران خصوصاً حضرت علیj داشتهاند، این ادعا را میتوان با بررسی در متون روایی و تفسیری و کلامی به اثبات رسانید، شاهد این ادعا کتب فراوانی است که بزرگان شیعه و اهل سنت در بیان مناقب و فضایل امیرالمؤمنین در طی قرون به رشته تحریر در آوردهاند. از جمله میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
جواهر المطلوب فی فضایل علی بن ابیطالبj، فخر الدین بن محمد علی طریحی 1085 ه ق.
1001 فضلیت از امیرالمؤمنین علیj در کتب اهل سنت، محمدرضا رمزی اوحدی.
مدینه المعاجز، هاشم بن سلیمان بحرانی، ترجمه سید غریب عساکره.
اختصاصات حضرت علیj، حسین عمادزاده.
امام علی بن ابیطالبj، عبدالفتاح عبدالمقصود، ترجمه سید محمد مهدی جعفری.
خصائص امیرالمؤمنین علی بن ابیطالب، احمد بن علی نسائی، نصرالله آیتی مقدم.
کشف الیقین فی فضائل امیرالمؤمنین، حسن بن یوسف حلی (علامه حلی).
سیمای امام علی به روایت اهل سنت، هاشم بن سلیمان بحرانی، ترجمه محمد امینی.
فضایل مختصه امیرالمؤمنینj از دیدگاه قران، حدیت و تاریخ، نرجس سادات نژاد حسینیان، پایان نامه کارشناسی ارشد.
حدیث ثقلین در اثبات امامت، مهدی منصوری فر، تحقیق پایانی سطح سه حوزه علمیه قم.
با این همه، پژوهش و نگارشی جامع و مستقل در باره افضلیت حضرت علیj در صحاح سته کمتر به انجام رسیده است و بیشتر به مرجعیت علمی، سیاسی و دینی آن حضرت پرداختهاند و محدوده این پژوهشها یا در دامنه وسیعی از کتب روایی – کلامی اهل سنت و شیعه پرداخته شده و شامل تمام کتب حدیثی و تفسیری و… میشده یا محدود به یکی از کتب خاص بوده است، لکن ما در این رساله برآنیم تا این موضوع را یعنی افضلیت حضرت امیر را در صحاح سته – منحصراً – که مهمترین و صحیحترین کتب روایی از منظر اهل سنت میباشند مورد بررسی قرار داده و با طرح مسئله تقدم افضل بر مفضول به اثبات افضلیت امیرالمؤمنینj بر دیگر صحابه بپردازیم.
جنبه جدید بودن ونوآوری تحقیق
در این پژوهش سعی شده تا با نگاهی همه سو نگر و چند بعدی به مسئله در کتب صحاح موضوع را مورد کندوکاو قرار داده و از این جهت که محدوده تحقیق صرفاً کتب سته اهل سنت میباشد که کمتر چنین موضوعی در این محدوده مورد توجه قرار گرفته شده است میتوان جنبه نوآوری تحقیق را در همین مسئله دانست.
ضرورت تحقیق
پس از پیامبرk جامعه اسلامی دچار انحراف شدیدی گشت به طوری که مسیر خلافت و ولایت از حرکت اصلی خود دور ماند؛ چنان چه اگر این مسئله ظهور نمیکرد، مطمئناً جامعه اسلامی در وضع مطلوبتری قرار میگرفت، لکن آن چه منشأ این افتراق گشت، بعدها، به دنبال ایجاد پایگاه فکری برای خود شد تا اساس تفرقه را بر هوا و هوس نگرداند و چنان بنماید که این امر ضروری بوده است؛ لذا ضروری و شایسته است که جهت دفاع از حریمِ حرکت اصیلِ نبوی مقام و منزلت جانشین حقیقی ایشان که وزیر و وصی به حق او و امیر مؤمنان تا پایان تاریخ خواهد بود، بیش از پیش نمایان شود؛ بنابراین این بحث تحت عنوان (افضلیت امام علیj) در راستای همین هدف گرد آمده و امید میرود با مطالعه این بحث، گوشهای از حقایق صدر اسلام و مظلومیتی که در «افضل الناس بعد النبی» رواگشته، آشکار گردد و مقدمهای باشد جهت تحقیقات بیشتر در این زمینه
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.