پایان نامه اثرات تكليف شب براي دانش آموزان
فهرست محتوا
فهرست مطالب
عنوان | صفحه |
فصل اول |
|
مقدمه | 1 |
بیان مسئله | 7 |
ضرورت و اهمیت پژوهش | 10 |
متغیرهای پژوهش | 13 |
تعریف عملیاتی متغیرها | 14 |
فرضیههای تحقیق | 15 |
فصل دوم |
|
مقدمه | 18 |
قوانین یادگیری از نظر روانشناسان | 21 |
تأثیر تکلیف در یادگیری | 23 |
آیا تکلیف شب یک ضرورت تربیتی است؟ | 24 |
ملاکهای تعیین تکلیف شب | 26 |
تناسب نوع تکلیف با نوع درس | 28 |
جایگاه تکلیف | 28 |
تصحیح تکلیف | 29 |
تشریح اهداف تکلیف | 30 |
فواید و مضرات تکلیف | 30 |
اهداف تکلیف | 31 |
انواع تکلیف | 32 |
حجم تکلیف | 33 |
رابطه تکلیف با میزان هوش و استعداد دانش آموزان و پیشرفت تحصیلی آنها | 35 |
تاریخچه تکلیف شب در جهان | 36 |
تکلیف شب به عنوان یک تجربه یادگیری | 38 |
اثرات تکلیف شب | 40 |
نظریات مختلف درباره تکلیف شب | 41 |
تاریخچه تکلیف شب | 44 |
تحقیقات انجام شده در ایران | 52 |
فصل سوم |
|
روش تحقیق | 56 |
نوع تحقیق | 56 |
جامعه آماری | 57 |
نمونه آماری | 57 |
روش نمونه گیری | 57 |
ابزار تحقیق | 57 |
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات | |
فصل چهارم |
|
الف- آمار توصیفی | 61 |
مقدمه و بیان افراد نمونه آماری بر اساس مدرک سابقه، جنسیت و منطقه جغرافیایی | 61 |
بیان فرضیهها و سؤالات مربوط به آن |
62 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره یک | 101-63 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره دو | 101-63 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره سه | 101-63 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره چهار | 101-63 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره پنج | 101-63 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره شش | 101-63 |
سؤالات پرسشنامه و جداول مربوط به فرضیه شماره هفت | 101-63 |
تجزیه و تحلیل و بیان روش مقایسهای ارائه تکلیف شب سنتی و فعال | 101 |
آمار استنباطی | 105 |
بحث و نتیجه گیری | 109 |
فصل پنجم |
|
خلاصه پژوهش | 112 |
عنوان و اهداف پژوهش | 112 |
فرضیههای پژوهش | 112 |
نوع پژوهش | 114 |
پیشنهادات | 115 |
محدودیتها و موانع | 116 |
پیوستها |
|
منابع و مأخذ | 119 |
فهرست جداول | 121 |
نمونه فرم پرسشنامه | 124 |
مقدمه:
تکلیف همواره به عنوان یکی از عوامل مهم در تحقق یادگیری مطرح بوده و در هر دوره متناسب با برداشتی که از یادگیری وجود داشته، شکل و نوع تکلیف نیز متفاوت بوده است. شاید در گذشته اگر دانش آموزی صرفاً موفق به محفوظاتی در ذهن خویش میشد، تصور میرفت که یادگیری در او تحقق یافته است. اما امروزه، با تعریفی که از یادگیری میشود توقع اهدافی فراتر از آن وجود دارد. یکی از متغیرهای رایج در مورد یادگیری به شرح زیر است: «یادگیری تغییری است که در توانایی انسان ایجاد میشود و برای مدتی باقی میماند و نمیتوان آن را به سادگی به فرآیندهای رشد کسب شده نسبت داد.»[1]
به همین دلیل از تکالیف خانه به عنوان تمرین جهت یادگیری و توانایی استفاده میگردد و تکلیف خانه به آن دسته از فعالیتهای درسی اطلاق میشود که در یادگیریهای کلاسی جهت انجام دادن در خارج از کلاس درس و مدرسه برای دانش آموزان تعیین میشود.
تاکنون صدها تحقیق در مورد تکلیف خانه و نقش آن در موفقیتهای تحصیلی انجام شده است. برای نمونه قدمت این تحقیقات به نود سال پیش میرسد و آنها در مجموع تکلیف را جزء جدایی ناپذیر یادگیری میدانند. مطالعات نظرات معلمین، محصلین و والدین متخصصین در سالهای اخیر نشان میدهد که همگی معتقدند که تکلیف شب دانش آموزان را در کسب نمرات بهتر یاری مینماید. از جمله متخصصینی که انجام تکالیف درسی را مفید میداند دکتر علی اکبر سیف میباشد وی در مورد اهمیت و نقش تکلیف در تحقق یادگیری معتقد است:
- «بخش عهده یادگیری باید در کلاس انجام گیرد و فعالیتهای خارج از مدرسه باید مکمل یادگیری و فعالیتهای مدرسه باشد. در شرایطی، توضیحاتی که در کلاس داده میشود برای یادگیری بعضی از دانش آموزان کفایت میکند، اما برای بعضی دیگر ممکن است چنین نباشد و لذا به تمرین ومرور بیشتری نیاز داشته باشند، در این صورت میتوان با تعیین تکالیفی مناسب با نیاز هر دانش آموز او را در این امر یاری کرد» (سیف، 1374)
تکلیف شب از وظایفی است که از تأسیس مدارس همگانی عمدتاً به منظور تکمیل آموزش مدرسه و گاه به عنوان وسیلهای در دستیابی به اهداف دیگر آموزش و پروش مانند عادت به کار مستقل، رشد، مسئولیت، عادت به مطالعه برای دانش آموزان در کشورها معمول بوده است.
امروزه با توجه به تحولات جوامع با پیدایش نظریههای تربیتی و وجود رسانههایی که اوقات فراغت دانش اموزان را به خود اختصاص میدهد، ضرورت تکلیف شب در بسیاری از کشورها مورد سؤال قرار گرفته و راههای دیگری برای پر کردن اوقات فراغت کودکان و نوجوانان در خانه تدبیر میگردد.
در بعضی از جوامع از جمله در ایران- تکلیف شب هنوز جایگاهی سنتی و ارزشی خود را حفظ نموده است و از آن جا که گروههای مختلفی درگیر آن میباشند، این مسئله هنوز به عنوان یک موضوع روز مطرح بوده و طیف وسیعی از افکار و عقاید مختلف و گاه متضادی را در بر میگیرد. تکلیف شب چنان با تار و پود نظام آموزش و پرورش کشورمان آمیخته است که تصور مدرسه بدون تکلیف برای بسیاری از ما ممکن نیست. تکلیف به عنوان فعالیتی که دانش آموزان و والدین آنها را درگیر ساخته از دیدگاههای مختلف و حتی متضاد مورد بررسی قرار گرفته است.
موافقان معتقدند اگر دقت لازم در تعیین نوع تکلیف صورت پذیرد و اگر این فرایند مورد ارزشیابی دقیق واقع شود نه تنها مزاحم یادگیری مدرسهای نیست بکله تداومی مناسب برای آن محسوب میشود. مخالفان این فعالیت بیشتر وضعیت اجرایی نامناسب آن را در چه مرحله تعیین تکلیف و چه در مراحل اجرا و ارزشیابی دلیلی برای بیهوده بودن این فعالیت دانستهاند. با وجود این نقش تکلیف شب به عنوان یک حلقه ارتباطی بین خانه و مدرسه انکار ناپذیر است و تکلیف شب میتواند به عنوان وسیلهای جهت ارتباط بین والدین و شاگرد و معلم به کار گرفته شود.
آنچه در این ارتباط حائز اهمیت است چگونگی تکرار مطالب و تمرین آموختههاست. روشن است تمرین یا تکرار درسهای آموزشگاهی زمانی میتواند مفید واقع گردد که عوامل مؤثر در یادگیری و پیشرفت تحصیلی نیز مورد توجه قرار گیرد. وقتی دانش آموزان در شرایط یکسان در مقایسه با دانش آموزانی که علاقه آشکار ندارند آن موضوع را به سهولت و با سرعت بیشتری میآموزند. دانش آموزان ممکن است با یک نوع تکلیف برخورد مثبت و با نوعی دیگر تکلیف برخورد منفی داشته باشند. چنین دانش آموزی احتمالاً در تکلیفی که نسبت به آن نگرش مثبت دارد پیشرفت بیشتری خواهد داشت.
منظور از مشق شب یا تکلیفی که دانش آموز باید برای تکمیل آموزش و پرورش مهارتها و توانمندیهای خود انجام دهد چیست؟ آیا دانش آموزی که مجبور است چهار بار از درس رونویسی کند به اهداف شناختی، عاطفی و رفتاری آموزشی و پرورش در ارائه مشق شب یا تکالیف شبانه دست مییابد؟ مشق شب تا چه اندازه سبب بالندگی آموزشی در رشد تحصیلی دانش آموزان میشود؟ آیا معلم با دادن تکالیف اجباری، سنگین، خسته کننده، ملال آور، غیر ضروری موجب افزایش انگیزش تحصیلی و رشد خلاقیت او میشود؟
آیا تنها یک نوع سنتی و کلیشهای مشق شب در جریان آموزش و پرورش ما متداول است؟ آیا معلمان و متخصصان تعلیم و تربیت نمیخواهند با روشی دیگر از طریقی تازهتر، مشکلات مشق شب را در نظام آموزشی برطرف کنند؟
جای تردید نیست که مشق شب باعث پایدار شدن یادگیریها و آموزشهای کودکان دبستانی میشود ولی نباید فراموش کنیم که کودک دبستانی در هنگام نوشتن مشق شب در حال گذراندن زندگی خود نیز هست. پس مشق شب باید با زندگی او تناسب داشته باشد.
آنچه محقق را به انجام چنین تحقیقاتی وا میدارد ارزیابی دقیق از عملکرد آموزگاران در بارهٔ تعیین تکالیف برای دانش آموزان و چگونگی نحوهٔ بررسی این تکالیف و بررسی تأثیر انواع تکلیف در یادگیری دانش آموزان است. شکی نیست که هنوز عدهٔ کثیری از معلمان، به شیوهٔ سنتی تکلیف شب میگویند و هراز گاهی اگر فرصت دست بدهد بر روی تکالیف یا آخر تکلیف علامتهایی از خط زدن و یا امضا نمودن ثبت مینمایند و این روش تعیین تکلیف برای تمامی دانش آموزان و نحوهٔ بررسی آن تا چه حد میتواند بر میزان تثبیت یادگیری دانش آموزان مؤثر باشد. و بررسی این نکته به نظر ضروری میرسد که چند درصد از معلمان ما از شیوههای نوین در تهیهٔ تکالیف و بررسی آن سهم دارند و چگونه میتوان این روشها را بسط و گسترش دا
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.