پایان نامه اهمیت اخلاق و مسئولیتهای اجتماعی مدیران
چکیده
بسیاری از رفتارها و اقدامات مدیران و کارکنان، متأثر از ارزشهای اخلاقی بوده، ریشه در اخلاق دارد. عدم توجه به اخلاق کار در مدیریت سازمانها، در جوامعی مانند ایران که از یک سو دارای ارزشهای اخلاقی غنی بوده، از سوی دیگر با کشورهای پیشرفته فاصله قابل توجهی دارند، میتواند معضلاتی بزرگ برای سازمانها به وجود آورد. به علاوه با افزایش انتظارات اجتماعی از سازمانها، جوامع نسبت به مسائلی مانند محیط زیست ، حقوق زنان، کودکان، اقلیتها، معلولان، برابری استخدام و کاهش نیروی انسانی، حساستر شدهاند. بیتوجهی سازمانها به این حقوق و عدم رعایت اصول اخلاقی در برخورد با ذینفعان بیرونی، میتواند مشکلاتی را برای سازمان ایجاد کند و مشروعیت سازمان و اقدامات آن را موردپرسش قرار داده، درنتیجه سود و موفقیت سازمان را تحت تأثیر قرار دهد. اخلاق کار ضعیف، بر نگرش افراد نسبت به شغل، سازمان و مدیران موثر بوده، میتواند بر عملکرد فردی ، گروهی و سازمانی اثر بگذارد.
باپیشرفت صنعت وتکنولوژی بالطبع تغییرات محیط واجتماع , تأثیرات شرکتها برجامعه مورد توجه قرارگرفته است .ازآنجائیکه گردانندگان شرکتها مدیران هستند و نظرات آنان تأثیرگذاراست .لذاتوجه به اخلاق مدیران نیز مسئول بودن آنها درقبال جامعه تحت عنوان مسئولیت اجتماعی مدیران موردبحث سالهای اخیر بوده است درمقاله ای که پیش روی دارید باارائه تاریخچه اخلاق ومسئولیت اجتماعی مدیران ونیز اهمیت آن درجامعه فعلی وبیان تعاریف ودیدگاههای گوناگون ورابطه بین اخلاق ومسئولیت اجتماعی , ارتباط آن رابا توسعه پایدار واینکه چه نقشی می تواند درتأمین اهداف شرکت ایفا نمایند موردبررسی قرارمی گیرد . همچنین مکاتب موجود در این زمینه واین که عواملی محیطی تأثیر گذار براخلاق ومسئولیت اجتماعی مدیران چه مواردی می باشد .درپایان روشهای اندازه گیری اخلاق ومسئولیت اجتماعی آورده شده است ونیز اهم دلایل موافقت ومخالفت نسبت به این موضوع نیز فهرست واربیان گردیده است .
1-1:مقدمه
مديريت اخلاق در محيط كار منافع بسيار زيادي براي رهبران و مديران دارد؛ اعم از منافع عملكردي و منافع اخلاقي. اين مطلب بخصوص در عصر حاضر كه مديران با ارزشهاي بسيار متنوعي در محيط كار سروكار دارند صادق است. اما تاكنون كساني كه به مباحث اخلاق كار پرداخته اند فلاسفه، دانشگاهيان و منتقدان اجتماعي بوده اند و نه مديران. درنتيجه بسياري از مطالبي كه تا به امروز درباره اخلاق كار نوشته شده مطابق با نيازهاي عملي مديران و رهبران سازمانها نيست. هدف اين مقاله كمك به مديران براي وارد شدن به اين بحث است.
براي ورود به بحث مديريت اخلاق ابتدا بايد اخلاق را تعريف كنيم. اخلاق، به طور ساده و خلاصه، شامل شناخت صحيح از ناصحيح و آنگاه انجام صحيح و ترك ناصحيح است. تشخيص درست از غلط هميشه ساده نيست. بسياري از دانشمندان علم اخلاق ادعا مي كنند كه باتوجه به اصول اخلاقي در مقام عمل هميشه يك راهكار درست وجود دارد و برخي ديگر معتقدند كه راهكار درست بستگي به موقعيت و شرايط دارد و تشخيص اينكه كدام راهكار درست است درنهايت به عهده خود فرد است.
اخلاق كار [1] نيز از ديدگاه افراد مختلف معاني متفاوتي دارد. اما عموماً آن را شناخت درست از نادرست در محيط كار و آنگاه انجام درست و ترك نادرست مي دانند.
مطالبي كه درباره اخلاق كار نوشته مي شود عمدتاً به يكي از اشكال زير است:
الف) فلسفي: كه نياز به آشنايي و تحليل زيادي دارد؛
ب) منتخبات: كه نياز به زمان زياد، مرور فراوان مطالب و جمع بندي آنها دارد؛
ج ) موردپژوهي: كه نياز به موردهاي فراوان و زمان و تحليل زياد جهت جمع بندي مطالب دارد؛
د) تمركز بر مسئوليت اجتماعي: كه شامل مثالهاي فراواني از عملكردهاي اخلاقي خوب و بد شركتها مي شود.
2-1: بیان مساله
پژوهش حاضر در جهت روشن ساخت اصطلاح اخلاق و مسئولیت اجتماعی در سازمان و نشان دادن مصادیق آن نوشته شده است مقاله ضمن بیان ضرورت و اهمیت اخلاق و مسئولیت اجتماعی ریشه های فردی و اجتماعی و آثار آن را بر رفتار فرد و جامعه مورد بحث قرار داده است علاوه بر بررسی عوامل مختلف اخلاق و مسئلیت اجتماعی مانند تاثیر ویژگی های شخصیتی فرد بر تصمیم گیری ها چگونگی هماهنگی تصمیمات مدیران با فرهنگ معین و این که چگونه یک تصمیم تحت تاثیر ادراکات و ارزش های افراد قرار دارد. سه جنبه عدالتی مراقبه ای و انتقادی اخلاق و مسئولیت اجتماعی در سازمان های آموزشی نیز تشریح شده است جنبه عدالتی به چگونگی اداره و تصمیم گیری سازمان های آموزشی و تامین منابع و فرصت های مساوی توجه کرده است جنبه انتقادی به تمرکز قدرت و صلاحیت کسانی که آموزش و پرورش را اداره می کنند و این که چگونه طبقات اجتماعی پدید می آید پرداخته است جنبه مراقبه ای بر ابعاد انسانی رفتارهای مدیریتی تامین نیازها و حفظ ارزش انسان ها متمرکز شده است .
مسئولیت اجتماع به رفتارها و تصمیمات مبتنی بر ارزش ها پذیرفته شده اجتماع مربوط می شود و در واقع تعهد تصمیم گران برا اقدامات است که به طور کليه علاوه بر تأمین منافع خود، موجبات بهبود رفاه جامعه را نیز فراهم م کند. در این تعریف عناصر چند وجود دارد:اولا مسئولیت اجتماع که تعهد است که مؤسسات باد در قبال آن پاسخگو باشند.ثانياً مؤسسات موظفند که از آلوده کردن محيط زيست، اعمال تبعيض در امور استخدامي، بي توجهي به تأمين نيازهاي کارکنان خود، توليد کردن محصولات زيان آور و نظاير آن، که به سلامت جامعه لطمه مي زنند، بپرهيزند و سرانجام سازمان ها بايد با اختصاص منابع مالي، در بهبود رفاه اجنماعي مورد قبول اکثريت جامعه بکوشند. اين قبيل اقدامات عبارتند از: کمک به فرهنگ کشور و مؤسسات فرهنگي، و بهبود کيفيت زندگي.
مسئوليت اجتماعي ممکن است مربوط به چگونگي عمل سازمان در امور گوناگوني همانند آلودگي محيط زيست، تبعيض، فقر، بيکاري، تورم و مانند اينها اعمال شود. يکي از جوانب اصلي مسئوليت اجتماعي، مسئله محيط زيست است که محل جدل هاي کنوني ملل مختلف است. کشورهاي صنعتي نظير ايالات متحده آمريکا که منافع خود را در عدم پايندي به مسئوليت اجتماعي در زمينه محيط زيست مي بينند، هيچگاه حاضر نيستند از فعاليت هاي کارخانجات بزرگ خود که ويران کننده ي محيط زيست مي باشد دست بکشند. اگرچه کشورهاي مختلف تلاش هاي عمده اي در راستاي احياي طبيعت انجام داده اند و سعي در پايبندي به معاهدات و پيمان هايي مانند معاهده کيوتو مبني بر جلوگيري از گسترش گازهاي گلخانه اي داشته اند ولي هنگامي که کشور بزرگي همچون آمريکا حاضر به امضاي اين پيمان نامه نيست، آيا باز هم مي توان گفت که اينگونه کشورها به دنبال استقرار سازمان هايي هستند که به اجتماع پاسخگو باشند.
مسئله محيط زيست را از نظرگاه ديگري نيز مي توان مورد بررسي قرار داد. اين جنبه، مربوط به ريشه هاي مذهبي تعامل با محيط زيست است. اديان گوناگون بر اين امر تأکيد دارند که فقط از طريق زندگي هماهنگ با محيط طبيعي در يک رابطه مبادله اين امکان براي انسان وجود دارد که زندگيش را به نحو خلاقي گسترش دهد. بر اساس چنين رويکردي، آيين بودا تعليم مي دهد که ارتباط بين انسان و طبيعت يک رابطه تضاد نيست بلکه وابستگي متقابل است. آيين شينتو در ژاپن نيز بر هماهنگي انسان با بيعت تأکيد داشت. حضرت عيسي نيز برنامه ريزي اقتصادي، تراکم سرمايه، تکنولوژي، و به طور کلي تجليل از اقدامات سودآور اقتصادي را که منجر به تخريب محيط زيست و ايجاد فاصله بين فرقه هاي مختلف مي شد، محکوم کرد. جالب اينجاست که آيين يهود مسير عکس را پيموده است. يکتاپرستي يهودي به اين مفهوم است که خداوند تمام آفرينش غير انساني را در دسترس مخلوق انساني خود قرار داده تا از آنها به هر طريقي که دلخواه اوست بهره برداري کند. دين اسلام نيز اگرچه براي انسان ها محدوديت هايي قرار داده است، اما با قلمداد کردن انسان به عنوان اشرف مخلوقات، مجوز دست يازيدن به طبيعت را صادر کرده است.
3-1 : اهمیت و ضرورت انجام تحقیق
فضاي سازمانها به سرعت در حال تغییر بوده و بر اثر روند جاري به سوي نشانهاي تجاري جهانی به پیش رفته و سازمانهاي چند ملیتی با ز نجیره هاي تامین جهانی نیزآنرا تشدید می کنند.بسیاري از سازمانها به نحو فزاینده اي از ارزش مستقیم اقتصادي مسئولیت اجتماعی آگاهی یافته و با ادغام آن به منزله سرمایه گذاري راهبردي با راهبرد اصلی کسب و کار و فعالیتهاي مدیریتی خود،توانستند تاثیر مثبتی بر جامعه و محیط خود داشته باشند و در ضمن، شهرت و اعتبارخود را نیز تقویت کنند.با پیروي از این روش ،نه تنها براي امروز خود سود تولید می کنند،بلکه موقعیت آینده خود را نیز تثبیت می نمایند(گروه کارشناسان ایران، 1386)
نمونه هاي مزایاي مستقیم ناشی از مسئولیت اجتماعی براي سازمان شامل موارد زیر هستند:
-افزایش ارزش تجاري ، نشان تجاري
-دسترسی بیشتر به منابع مالی
-نیروي کار سالم تر و ایمن تر
-مدیریت ریسک و نظارت مؤثرتر بر امور سازمان
-کارکنان مشتاق
-وفاداري مشتري
-ارتقاي اعتماد و اطمینان طرفهاي ذینفع
4-1 : اهداف تحقیق
با توجه به سوالات تحقیق یعنی:
-1 مدیران فرهنگی چگونه می توانند ارتقاء مسئولیت اجتماعی را در سازمان محقق سازند؟
-2 راهکارهاي عملی مدیران فرهنگی براي ارتقاء مسئولیت اجتماعی سازمانی کدامند؟
اهداف تحقیق عبارتند از:
-1 شناسایی مفهوم مسئولیت اجتماعی.
-2 شناسایی ابعاد و مولفه هاي مسئولیت اجتماعی.
-3 ارائه راهبردهایی مناسب جهت ارتقاي مسئولیت اجتماعی در سازمان هاي مورد مطالعه.
[1] . BUSINESS ETHICS
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.