پایان نامه بررسی برنامه درسی تربیت بدنی دوره راهنمایی از دیدگاه معلمان و کارشناسان تربیت بدنی
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- فصل اول: طرح تحقیق
- 1-1- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….2
- 1-2-بیان مسئله………………………………………………………………………………………………………………..5
- 1-3- ضرورت و اهمیت تحقیق…………………………………………………………………………………………6
- 1-4- اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………..9
- 1-4-1- هدف کلی……………………………………………………………………………………………………..9
- 1-4-2- اهداف اختصاصی……………………………………………………………………………………………9
- 1-5- سؤالات تحقیق……………………………………………………………………………………………………….9
- 1-6- محدوده ومحدودیت های تحقیق…………………………………………………………………………….10
- 1-7- تعریف نظری واژههای تحقیق…………………………………………………………………………………11
- فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
- 1-2- مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………15
- 2-2- مبانی نظری…………………………………………………………………………………………………………..15
- 2-2-1- برنامهٔ درسی ملی……………………………………………………………………………………………16
- 2-2-2- برنامه ریزی درسی …………………………………………………………………………………………….16
- 2-2-3- معنی لغوی برنامه درسی………………………………………………………………………………………17
- 2-2-4- عناصر برنامه درسی…………………………………………………………………………………………… 17
- 2-2-5- برنامهٔ درسی تربیت بدنی………………………………………………………………………………….22
- 2-2-6- راهبردهای تدریس در برنامهٔ درسی تربیت بدنی…………………………………………………..23
- 2-2-7-تاریخچه تربیت بدنی در ایران……………………………………………………………………………….24
- 2-2-8-تدوین برنامهٔ درسی تربیت بدنی دورهٔ راهنمایی و متوسطه در ایران……………………….26
- 2-2-9-خلاصه تاریخچه تربیت بدنی در مدارس ایران………………………………………………………….27
- 2-3- پیشینه تحقیقات……………………………………………………………………………………………………..27
- 2-3-1- تحقیقات توصیفی وضعیت تربیت بدنی در داخل ایران…………………………………………..27
- 2-3-2- تحقیقات انجام شده در خارج ایران………………………………………………………………………48
- 2-3-3-. جمع بندی تحقیقات………………………………………………………………………………………..56
- فصل سوم: روش شناسی تحقیق
- 3-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………58
- 3-2- روش تحقیق………………………………………………………………………………………………………..58
- 3-3- جامعه آماری………………………………………………………………………………………………………..58
- 3-4- نمونه آماری و روش نمونه گیری………………………………………………………………………………58
- 3-5- متغیرهای تحقیق…………………………………………………………………………………………………….59
- 3-6- ابزار اندازه گیری…………………………………………………………………………………………………..59
- 3-7- روش آماری و شیوه تجزیه و تحلیل دادهها………………………………………………………………..61
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافتههای تحقیق
- 4-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………….63
- 4-2- توصیف ویژگیهای جمعیت شناختی ………………………………………………………………………63
- 4-3- تحلیل عاملی اکتشافی متغیرهای تحقیق……………………………………………………………………..67
- 4-4 – توصیف بخشهای مختلف برنامهٔ تربیت بدنی از دیدگاه معلمان و کارشناسان…………….99
- فصل پنجم: خلاصه، بحث و نتیجه گیری تحقیق
- 5-1- مقدمه………………………………………………………………………………………………………………..111
- 5-2- خلاصه پژوهش…………………………………………………………………………………………………..111
- 5-3- بحث و نتیجه گیری……………………………………………………………………………………………..122
- 5-4-پیشنهادات کاربردی مبتنی بر یافتههای تحقیق…………………………………………………………123
- 5-4- پیشنهادات برای محققان آینده……………………………………………………………………………..124
- فهرست منابع و ماخذ…………………………………………………………………………………………………….125
- چکیده انگلیسی……………………………………………………………………………………………………………133
فصل اول
طرح تحقیق
مقدمه
جوامع انسانی بر پایه نهادها و سازمانهای اجتماعی استوار است که نقش و اهمیت هر یک از آنها با توجه به تأثیری که هر سازمان میتواند در فرایند توسعه کشور داشته باشد، مشخص میشود در این زمینه آموزش و پرورش از جمله سازمانهای زیربنایی جوامع بشری است. این سازمان و زیر- مجموعههای آن که با اهداف تربیت نسل آینده و متناسب با اهداف از پیش تعیین شده، شکل گرفته است، نیازمند برنامههای اصولی و مطابق با نیازهای جامعه در زمینههای مختلف است (اصلانخانی،1381).
بخش اعظم اهداف تعلیم و تربیت از طریق شرکت دانش آموزان در فعالیتهای حرکتی و ورزشی قابل تحقق است، تربیت بدنی به عنوان یکی از شاخههای اصلی تعلیم و تربیت نقش مهمی در فرایند رشد جسمانی و روانی فراگیران ایفا مینماید و یکی از دروس اصلی در بسیاری از کشورهاست و برنامه درسی آن همواره بازنگری و اصلاح میشود (جوادی پور،1385، رمضانی نژاد،1388). تربیت بدنی و ورزش بخش مهمی از فرایند تعلیم و تربیت کودکان، نوجوانان، جوانان را تشکیل میدهد (زندی 1386). از این میان تربیت بدنی در مدارس وظیفه سنگین و حساس تربیت جسم و روان دانش آموزان را از طریق انتخاب فعالیتهای ورزشی و تجربیات حرکتی به عهده گرفته است. در واقع درس تربیت بدنی در مدارس موظف است با فراهم آوردن زمینههای لازم و ایجاد محیط و فرصتهای مناسب، دانش آموزان را در موقعیتهای گروهی سالم قرار دهد و با پاسخگویی به نیازهای اساسی آنها، برنامههایی در جهت تقویت جسم همگام با اصول و مراحل رشد و هماهنگ با پرورش روح تأمین کند (آزمون،1381). نیل به اهداف تربیتی که نهاد تربیت بدنی متولی آن است مستلزم برنامه ریزی و استفاده از طرح درس در قالب تعیین هدفهای آموزشی در سه حیطه روانی حرکتی، شناختی و عاطفی است (بخردی،1380). برنامه درسی تربیت بدنی هم سو با سایردروس برنامه درسی ملی به عنوان بخشی از نظام تعلیم و تربیت رسمی و از مهمترین دروسی است که میتواند در مدارس به طور عملی و از طریق حرکت با رویکردهای حفظ و توسعه سلامتی، آموزش مهارتهای حرکتی و ورزشی و آموزش شیوههای فعال و گذراندن صحیح اوقات فراغت دانش آموزان به تناسب اهداف هر دوره تحصیلی برنامه ریزی شود (مهموئی مؤمنی،1389).
نگاهی به تاریخچة تربیت بدنی در آموزش و پرورش ایران نشان میدهد، اگرچه در سال 1306 درس تربیت بدنی به طور رسمی و اجباری جزو برنامة درسی همة مقاطع تحصیلی قرار گرفت، اما به دلیل عدم پیش بینی منابع مالی، امکانات ونیروی انسانی متخصص، اجرای آن در عمل صورت نگرفت (کریمی، 1364، ص 194). تدوین برنامة درسی تربیت بدنی درایران از سال 1376 آغاز شده است. تدوین برنامه درس تربیت بدنی دوره ابتدایی در سال 1379 تا 1381 و تدوین برنامه درس تربیت بدنی دوره راهنمایی و متوسطه در سال 1383 و 1384 انجام شده. این برنامهها پس از اجرای آزمایشی به طور سراسری در کشور به اجرا گذاشته شد، اما با موانع بسیاری مواجه و در شرایطی که زمان کوتاهی از تدوین آنها نمیگذشت، در برخی موارد متوقف شد.
اسمعیلی (1383) پس از مطالعه برنامه درسی تربیت بدنی در کشورهای مختلف جهان معتقد است که توجه به برنامه درسی تربیت بدنی به ویژه برنامه درسی استاندارد و سراسری و کشوری روبه افزایش است. اما علیرغم توجه متخصصین وبرنامه ریزان به برنامه درسی تربیت بدنی، تحقیق هاردمن و مارشال نشان داده که وضعیت اجرای درس تربیت بدنی درمدارس کشورهای مختلف جهان سیر نزولی را طی کرده است. مهمترین دلیل آن هزینههای تجهیزات ورزشی است که از نظر برخی مدیران تجملی و غیر ضروری تلقی میشود. آنها معتقدند که اجرای درس تربیت بدنی در مدارس در آینده وضعیت چندان مناسبی را نداشته باشد.
چکیده:
تربیت بدنی به عنوان یکی از شاخههای اصلی تعلیم و تربیت نقش مهمی را در فرایند رشد جسمانی و روانی ایفا مینماید و یکی از دروس اصلی در بسیاری از کشورهاست. توجه به درس تربیت بدنی در برنامههای آموزشی مدارس تا آنجا اهمیت دارد که مواد اول و دوم منشور یونسکو، تربیت بدنی و ورزش را حق بنیادی تمام کودکان و نوجوانان می داندو به منظور ایجاد تعادل و تقویت رابطهٔ جسمانی و دیگر اجزای آموزش و پرورش مؤسسات ملی هر کشور را برای بهبود و توسعهٔ تربیت بدنی موظف میکند.
هدف از اجرای این پژوهش بررسی دیدگاه معلمان تربیت بدنی دوره راهنمایی و کارشناسان تربیت بدنی مدارس استان کرمان نسبت به برنامهٔ درسی تربیت بدنی دورهٔ راهنمایی بود. روش تحقیق از نوع توصیفی و گرد آوری دادهها به صورت میدانی و از لحاظ هدف در زمرهٔ تحقیقات کاربردی میبود. جهت جمع آوری دادهها از پرسشنامهٔ محقق ساخته استفاده شد که ضریب پایایی هر یک از متغیرهای تحقیق با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به این صورت بدست آمد: اهداف 82/0، محتوی 87/0، زمان 77/0، اماکن وتجهیزات 86/0 و ارزشیابی 87/0. جامعه آماری شامل تمام معلمان تربیت بدنی دوره راهنمایی (485=N) و کارشناسان تربیت بدنی مدارس استان کرمان (31=N) میباشد و نمونه آماری معلمان طبق جدول مورگان 217 نفر (217=n) و نمونه آماری کارشناسان برابر با جامعهٔ آماری (31=n) انتخاب گردید. نتایج نشان داد که برنامهٔ درسی موجود از کمیت و کفیت خوبی برخوردار نیست به طوری هر دو گروه نمونه آماری اکثر متغیرهای برنامهٔ درسی را در سطح متوسط ارزیابی نمودند.
کلید واژهها: برنامهٔ درسی تربیت بدنی، معلمان وکارشناسان، دورهٔ راهنمای
مقدمه
جوامع انسانی بر پایه نهادها و سازمانهای اجتماعی استوار است که نقش و اهمیت هر یک از آنها با توجه به تأثیری که هر سازمان میتواند در فرایند توسعه کشور داشته باشد، مشخص میشود در این زمینه آموزش و پرورش از جمله سازمانهای زیربنایی جوامع بشری است. این سازمان و زیر- مجموعههای آن که با اهداف تربیت نسل آینده و متناسب با اهداف از پیش تعیین شده، شکل گرفته است، نیازمند برنامههای اصولی و مطابق با نیازهای جامعه در زمینههای مختلف است (اصلانخانی،1381).
بخش اعظم اهداف تعلیم و تربیت از طریق شرکت دانش آموزان در فعالیتهای حرکتی و ورزشی قابل تحقق است، تربیت بدنی به عنوان یکی از شاخههای اصلی تعلیم و تربیت نقش مهمی در فرایند رشد جسمانی و روانی فراگیران ایفا مینماید و یکی از دروس اصلی در بسیاری از کشورهاست و برنامه درسی آن همواره بازنگری و اصلاح میشود (جوادی پور،1385، رمضانی نژاد،1388). تربیت بدنی و ورزش بخش مهمی از فرایند تعلیم و تربیت کودکان، نوجوانان، جوانان را تشکیل میدهد (زندی 1386). از این میان تربیت بدنی در مدارس وظیفه سنگین و حساس تربیت جسم و روان دانش آموزان را از طریق انتخاب فعالیتهای ورزشی و تجربیات حرکتی به عهده گرفته است. در واقع درس تربیت بدنی در مدارس موظف است با فراهم آوردن زمینههای لازم و ایجاد محیط و فرصتهای مناسب، دانش آموزان را در موقعیتهای گروهی سالم قرار دهد و با پاسخگویی به نیازهای اساسی آنها، برنامههایی در جهت تقویت جسم همگام با اصول و مراحل رشد و هماهنگ با پرورش روح تأمین کند (آزمون،1381). نیل به اهداف تربیتی که نهاد تربیت بدنی متولی آن است مستلزم برنامه ریزی و استفاده از طرح درس در قالب تعیین هدفهای آموزشی در سه حیطه روانی حرکتی، شناختی و عاطفی است (بخردی،1380). برنامه درسی تربیت بدنی هم سو با سایردروس برنامه درسی ملی به عنوان بخشی از نظام تعلیم و تربیت رسمی و از مهمترین دروسی است که میتواند در مدارس به طور عملی و از طریق حرکت با رویکردهای حفظ و توسعه سلامتی، آموزش مهارتهای حرکتی و ورزشی و آموزش شیوههای فعال و گذراندن صحیح اوقات فراغت دانش آموزان به تناسب اهداف هر دوره تحصیلی برنامه ریزی شود (مهموئی مؤمنی،1389).
نگاهی به تاریخچة تربیت بدنی در آموزش و پرورش ایران نشان میدهد، اگرچه در سال 1306 درس تربیت بدنی به طور رسمی و اجباری جزو برنامة درسی همة مقاطع تحصیلی قرار گرفت، اما به دلیل عدم پیش بینی منابع مالی، امکانات ونیروی انسانی متخصص، اجرای آن در عمل صورت نگرفت (کریمی، 1364، ص 194). تدوین برنامة درسی تربیت بدنی درایران از سال 1376 آغاز شده است. تدوین برنامه درس تربیت بدنی دوره ابتدایی در سال 1379 تا 1381 و تدوین برنامه درس تربیت بدنی دوره راهنمایی و متوسطه در سال 1383 و 1384 انجام شده. این برنامهها پس از اجرای آزمایشی به طور سراسری در کشور به اجرا گذاشته شد، اما با موانع بسیاری مواجه و در شرایطی که زمان کوتاهی از تدوین آنها نمیگذشت، در برخی موارد متوقف شد.
اسمعیلی (1383) پس از مطالعه برنامه درسی تربیت بدنی در کشورهای مختلف جهان معتقد است که توجه به برنامه درسی تربیت بدنی به ویژه برنامه درسی استاندارد و سراسری و کشوری روبه افزایش است. اما علیرغم توجه متخصصین وبرنامه ریزان به برنامه درسی تربیت بدنی، تحقیق هاردمن و مارشال نشان داده که وضعیت اجرای درس تربیت بدنی درمدارس کشورهای مختلف جهان سیر نزولی را طی کرده است. مهمترین دلیل آن هزینههای تجهیزات ورزشی است که از نظر برخی مدیران تجملی و غیر ضروری تلقی میشود. آنها معتقدند که اجرای درس تربیت بدنی در مدارس در آینده وضعیت چندان مناسبی را نداشته باشد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.