پایان نامه بررسی جایگاه بزهکاری اطفال و عوامل موثر آن در ق.م.ا جدید و تعیین سن مسولیت کیفری ایران و مقایسه آن با قانون ترکیه
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- چکیده 1
- فصل اول: کلیات تحقیق 2
- 1-1- مقدمه 3
- 1-2- بیان مسأله 4
- 1-3- سؤالات تحقیق 6
- 1-4- فرضیات تحقیق 6
- 1-5- پیشینهٔ تحقیق 6
- 1-6- اهداف پژوهش 8
- 1-7- روش تحقیق 8
- 1-8- ساماندهی تحقیق 8
- 1-9- بررسی موقعیت جغرافیایی، فرهنگی، اقتصادی و سیستم حقوقی ایران و ترکیه 9
- 1-9-1- اهمیت مطالعه تطبیقی 9
- 1-9-2- آشنایی با موقعیت جغرافیایی – اقتصادی – فرهنگی – اجتماعی ترکیه و ایران 10
- 1-9-3- آشنایی با سیستم حقوقی جمهوری اسلامی ایران و ترکیه. 13
- 1-9-3-1- سیستم حقوقی ایران 13
- 1-9-3-2- سیستم حقوقی ترکیه 14
- 1-10- بزهکاری اطفال و نوجوانان در حقوق ایران و ترکیه 15
- 1-10-1- بزه و بزهکار 15
- 1-10-2- اقسام بزهکاری 16
- 1-10-3- عوامل مؤثر بر وقوع بزه 17
- 1-10-3-1- محیط فرهنگی 17
- 1-10-3-2- محیط طبیعی 17
- 1-10-3-3- محیط اقتصادی 17
- 1-10-4- تعریف طفل بزهکار 18
- 1-10-5- تاریخچهٔ واکنش اجتماعی در مقابل اطفال و نوجوانان بزهکار 19
- 1-10-6- قوانین مربوط به بزهکاران صغیر در حیطه بین الملل 20
- 1-10-7- آمار و ارقام مربوط به بزهکاری اطفال و نوجوانان 20
- 1-10-8- کودکی و نوجوانی از دیدگاه جرم شناسی 21
- 1-10-9- بزهکاری اطفال و نوجوانان 21
- 1-10-9-1- بزهکاری کودکان در ترکیه 22
- 1-10-9-2- طفل بزهکار در حقوق ایران 23
- 1-10-9-3- طفل بزهکار در حقوق ترکیه 24
- 1-11- تحلیل قواعد حاکم و اصول عمومی مربوط به بزهکاری در دو نظام 25
- 1-11-1- سیاستهای کلی حاکم بر بزهکاری اطفال و نوجوانان در ایران 25
- 1-11-2- سیاست ترکیه در قبال بزهکاری اطفال و نوجوانان 26
- 1-11-3- اصول عمومی و تدابیر خاص حاکم بر اطفال و نوجوانان بزهکار در حقوق ایران و ترکیه 27
- 1-11-3-1-اصل برائت 27
- 1-11-3-2-اصل عطف بماسبق نشدن قوانین کیفری 28
- 1-11-3-3-اصل قانونی بودن 29
- 1-11-3-4-اصل شخصی بودن 30
- 1-11-3- 5-اصل تساوی مجازاتها 30
- 1-11-3-6-تدابیر خاص 31
- 1-11-3-7- عدم برچسب زنی 31
- 1-11-3-8- جرم زدایی 32
- 1-11-3-9-کیفر زدایی 33
- 1-11-3-10-جرم انگاری 34
- 1-12- مسئولیت کیفری 35
- 1-12-1- سن مسئولیت کیفری در حقوق ایران و ترکیه 35
- 1-12-1-1- سن مسئولیت کیفری اطفال در ایران 35
- 1-12-2- مسئولیت کیفری و سن مسئولیت کیفری در حقوق ترکیه 35
- 1-12-2-1-کودکانی که 16 سالگیشان را تمام و 18 سالگیشان را به اتمام نرساندهاند 40
- 1-12-2-2-کودکان صغیر و لال که 16 سالگیشان را به اتمام نرساندهاند 40
- 1-12-2-3- نقش سن در ارتکاب جرم و بزهکاری کودکان در ترکیه 41
- 1-12-3- نقش سن در ارتکاب جرم و بزهکاری اطفال و نوجوانان در ایران 42
- فصل دوم: تعاریف و مفاهیم 44
- 2-1- مهمترین جرائم اطفال و علل و عوامل در ایران 44
- 2-1-1- ایراد ضرب و جرح و قتل 44
- 2-1-2- جرائم بر ضد اموال 45
- 2-1-3- سرقت کودکان و نوجوانان 45
- 2-1-4- جرائم خرابکاری و ایجاد خسارات مالی 46
- 2-2- جرائم بر ضد نظم عمومی جامعه 46
- 2-2-1- اعتیاد به مواد مخدر 46
- 2-2-2- اعتیاد کودکان و نوجوانان 47
- 2-2-3- گدائی و ولگردی 47
- 2-3- علل ارتکاب بزه اطفال و نوجوانان 48
- 2-3-1- عوامل بزه زای خارجی 49
- 2-3-2- مشکلات ناشی از زندگی خانوادگی 49
- 2-3-2-1- آلودگیهای خانواده 50
- 2-3-2-2- ناسازگاری و نابسامانیهای موجود در خانواده 51
- 2-3-2-3- قیود خانوادگی 52
- 2-3-2-4- فقدان والدین 53
- 2-3-2-5- تأثیر وسائل ارتباط جمعی 54
- 2-4- عوامل بازدارنده بزهکاری اطفال و نوجوانان 56
- 2-4-1- فرق بین «مجرم» و «غیر مجرم» 56
- 2-4-2- طرق پیشگیری از ارتکاب بزه اطفال و نوجوانان 56
- 2-5- مقررات مربوط به بعد از تولد طفل 57
- 2-5-1- ایجاد محیطی آرام و سالم در خانواده 57
- 2-5-1-1- برقراری دوستی و تفاهم بین والدین 57
- 2-5-1-2- احتراز از رقابت در جلب محبت فرزندان 57
- 2-5-1-3- عدم ایجاد ناسازگاری در محیط خانواده 58
- 2-5-1-4- عدم پرخاشگری والدین نسبت به خود و یا نسبت به فرزندان 58
- 2-5-1-5- پرورش حس اعتماد به نفس 58
- 2-5-1-6- حفظ شخصیت فرزندان 59
- 2-5-1-7- مشورت با فرزندان 59
- 2-5-1-8- ابراز مهر و محبت به فرزندان 59
- 2-5-1-9- تأمین محیط مسکن مناسب 60
- 2-5-1-10- جلوگیری از تحریک جنسی فرزندان 60
- 2-5-1-11- تأمین نیازهای مادی و معنوی 60
- 2-5-2- تأمین آموزش و پرورش مناسب 61
- 2-5-2-1- نقش مدرسه در پیشگیری از بزهکاری 61
- 2-5-2-2- نقش معلم در پیشگری از بزهکاری 61
- 2-5-3- مهمترین جرائم اطفال و عوامل آنها در ترکیه 62
- 2-5-3-1- قاچاق مواد مخدر 63
- 2-5-3-2- سرقت 64
- 2-5-3-3-جرائم جنسی اطفال 65
- 2-5-3-3-1- روابط بین هم جنس از نوع ذکور 65
- 2-5-3-4- سقط جنین 66
- 2-5-3-5- جیب بری 66
- 2-5-3-6-جرائم همراه با خشونت 67
- 2-6- عوامل بزهکاری اطفال در ترکیه 68
- 2-6-1- علل و عوامل اجتماعی مؤثر بر بزهکاری اطفال و نوجوانان در ترکیه 69
- 2-6-1-1- خانواده 69
- 2-6-1-1-1- نقش والدین 71
- 2-6-1-1-2- فرق گذاشتن میان فرزندان 71
- 2-6-1-1-3- اعتیاد والدین 72
- 2-6-1-1-4- رفتار والدین 72
- 2-6-1-1-5- از هم گسیختگی و عدم انضباط خانواده 73
- 2-6-1-1-6-تنبیه اطفال و نوجوانان 75
- 2-6-1-1-7- وجود فرد بزهکار در خانواده 76
- 2-6-2- تأثیر محیط زندگی در بزهکاری اطفال و نوجوانان در ترکیه 77
- 2-6-2-1- تأثیر شغل و میزان سواد خانواده 78
- 2-6-2-2- علل اقتصادی 79
- 2-6-3- تأثیر وراثت در بزهکاری اطفال و نوجوانان 80
- 2-6-3-1- تأثیر منطقه مسکونی بر بزهکاری اطفال 81
- 2-6-3-2- تأثیر تنبیه در اطفال و نوجوانان 82
چکیده
هدف از نگارش این رساله بررسی بزهکاری اطفال در حقوق کیفری ایران و ترکیه و نیز علل و عوامل صورت گرفتن این جرم که آینده هر جامعهای را به تاریکی سوق میدهد میباشد.
بزهکاری اطفال و نوجوانان، دغدغهای است که همواره نظامهای کیفری و رفاهی کشورها را با مشکل روبرو کرده است به عنوان واکنش به ناهنجاریهای اجتماعی کودکان، برخوردها متنوع بوده است. در دورهای از زمان، این برخورد به صورت برخوردی خفیف و رفاهمدار بوده است. با مطالعاتی که صورت گرفت در کشور ایران قانونگذار با برخوردهای کیفری و سختگیرانه در مقابل این نوع جرم ایستادگی مینماید این در حالی است که در کشور ترکیه قانونگذار یکی از عوامل اصلی ارتکاب این جرم در جامعه ترکیه میباشد چرا که یکی از عوامل اصلی ریشه انداختن این جرم در این کشور آزادی استفاده مشروبات الکلی والدین میباشد.
در این رساله با مروری بر برخوردهای کیفری با کودکان بزهکار، در دو محدوده تحقیقی، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
واژگان کلیدی: بزهکاری اطفال، مطالعه تطبیقی، حقوق ایران، حقوق ترکیه، سن مسولیت کیفری
فصل اول: کلیات تحقیق
1-1- مقدمه:
بی شک، جوامع بشری در هر شرایطی به همزیستی مسالمت آمیز با همنوعان خود نیازمند هستند. آنچه مسلم است تا امروز به دلیل اختلافات زیر بنایی و ریشهای مختلفی از جمله در مسا ئل عقیدتی، فرهنگی و مذهبی و در عین حال تفاوتهایی که در معیارهای سنجش ارزشها در حیطههای گوناگونی وجود داشته، یک توافق و تفاهم عمومی و جهان شمول استقرار نیافته است. وانگهی، تمام انسانها از هر قوم و قبیله، نژاد و مذهب، دین و عقیده اتفاق نظر دارند که یکی از محوریترین اعمال فردی و اجتماعی، تربیت و هدایت درست کودکان برای آینده میباشد. اقدامی که شرط ضروری و انکار ناپذیر رشد و ترقی جامعهٔ انسانی تلقی میشود. کودکان و نوجوانان سرمایههای معنوی جامعه میباشند و سلامت روح و جسم آنها تضمین کنندهٔ سلامت جامعه در آینده است. بنابراین مسائل آنان از جمله مسائلی است که باید به آنها توجه ویژهای مبذول داشت. بررسی ریشهای مسائل اطفال و از آن جمله بزهکاری اطفال، برای رسیدن به یک جامعهٔ ایده آل شرطی ضروری است. در واقع از قدیم الایام گفتهاند، پیشگیری بهترازدرمان است. طبعاً اگر طفلی به هر دلیلی از ابعاد جسمانی، روانی و رفتاری به نقصان و یا انحرافی مبتلا گردد، قهراً بازپروری وی مستلزم صرف هزینههای هنگفت و مضاعفی خواهد بود. از طرف دیگر بسیاری از افرادی که همواره مرتکب جرائم گوناگون میشوند، همان کودکان بزهکار دیروز هستند.
از جمله مسائل همیشگی و مطرح نزد اندیشمندان و بالاخص حقوقدانان و جرم شناسان، موضوع بزهکاری اطفال و نحوه مقابله با آن و شیوههای انحراف و کجروی آنها در جامعه میباشد. از آن جا که دلایل و عوامل بروز جرم در میان اطفال با افراد بزرگسال متفاوت بوده و از سوی دیگر این طبقه از جامعه دارای وضع روانی و اجتماعی حساستر و به مراتب آسیب پذیرتری نسبت به سایرین میباشند، لذا باید روشی متناسب با شرایط و موقعیت این افراد اتخاذ شود. این روش تحت عنوان سیاست کیفری مربوط به کودکان ونوجوانان بزهکاراهمیت فراوانی دارد. برخورداری از یک سیاست جنائی و کیفری متناسب با شرایط و وضعیت صغار و نوجوانان میتواند به جامعه مدنی جهت پیشبرد یکی از اهدافش که پیش گیری از وقوع جرائم در آینده است، کمک فراوانی کند.
همواره بزهکاری در بین کودکان و نوجوانان وجود داشته، اما از اواخر قرن نوزدهم تخلف و قانون شکنی این گروه در کشورهای بزرگ صنعتی جلب توجه نموده است. مفهوم «بزهکاری» در اوایل قرن بیستم شکل گرفت، تا قبل از آن با متخلفین جوان و مجرمین بزرگسال رفتاری تقریباً یکسان میشد. جایگاه ویژهای برای کودکی در طول قرنها و به آهستگی تکوین یافت. زندگی خانواده اولیه شامل رسومی چون اقتدار بی چون و چرای پدر و انضباط شدید و جدی بود. از کودکان انتظار میرفت که در سن کم نقشهای بزرگسالانه را بر عهده بگیرند. با ظهور هر نشانهای از عدم اطاعت یا بدرفتاری، کودکان به شدت مجازات میشدند. در چنین وضعیتی طبیعی بود که با قانون شکنی آنان با شدت بیشتر برخورد شود. با گذشت زمان و تحول فکر و اندیشه و تغییر در ساختار خانوادگی، همچنین تغییرات نظری در عرصههای جرم و بزهکاری، گامهایی در جهت کاهش مسئولیت کودکان در قوانین جزایی برداشته شد و با ایجاد دسته بندی مجزا برای بزهکاری، از بزهکاران در برابر تأثیر منفی مجرمان بزرگسال حمایت گردید. هرگاه خانواده و جامعه نسبت به کودکان و نوجوانان بی توجه و سهل انگار باشند و کودکی به بزهکاری روی آورد و به زندگی ناسالم عادت کند، در بزرگسالی احتمال بازگشت به اجتماع و اصلاح وی تقریباً غیرممکن است. بهمین جهت است که تمام تلاش حقوقدانان، جرم شناسان و جامعه شناسان، یافتن نظام قضایی و تربیتی ویژهای برای بزهکاری خردسال و نوجوان است و این تلاشها ارائه راه حلها و الگوهای خاصی برای تربیت و جایگزینی مجازات است که منجر به تصویب مقررات خاصی در قوانین کشورها و قوانین بین الملی شده است.
بزهکاری مفهومی است که غالباً در مورد کودکان و نوجوانان به کار میرود، زیر بسیاری از رفتارهایی که برای کودکان و نوجوانان به اقتضای سن و ماهیت رفتار، تخلف محسوب میشود، در صورت ارتکاب توسط بزرگسالان تخلف شناخته نمیشود. بنابراین تمرکز اصلی این متن بر مسئله «بزهکاری کودکان و نوجوانان» است. بزهکاری نوجوانان به دلیل اهمیت ویژهای که دارد تحت نظارت مجریان قانون، دادگاههای اطفال و دستگاههای اصلاح و تربیت که در مجموع «نظام دادرسی نوجوانان» را تشکیل میدهند، قرار میگیرد. آنها ممکن است توسط پلیس بازداشت شوند، پروندههایشان در دادگاه اطفا ل یا دادگاه خانواده مورد رسیدگی قرار گیرد و به محلی که برای اصلاح کودکان دچار مشکل تأسیس شده است، فرستاده شوند.
امروزه دغدغه مربیان، متخصصین و سیاست گزارانی که معتقدند «کودکان امروز، شهروندان فردایند و بقاء، حمایت و توسعه آنان پیش شرطی برای توسعه آینده بشریت است.» تعیین شیوه اصلاح و بازپروری نوجوانان خشن است. هنوز روشن نیست که بزهکاران نوجوانان به برخوردهای ملایم بهتر پاسخ میدهند یا به مجازاتهای سخت. از این جهت در این نوشته سعی بر آن شده تا آنجا که مقدور میباشد پاسخی برای این مشکل و مشکلاتی دیگر که در مورد بزهکاریهای اطفال وجود دارد ارائه گردد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.