پایان نامه بررسی رابطه بین تعهد سازمانی و رفتار های شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- چکیده 1
- فصل اول کلیات تحقیق
- 1-1- مقدمه 2
- 1-2- بیان مسئله 3
- 1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق 5
- 1-4- اهداف تحقیق 6
- 1-5-سؤالات و فرضیات تحقیق 7
- 1-6-تعاریف واژهها و اصطلاحات 8
- 1-7-قلمرو تحقیق 9
- 1-7-1- قلمرو موضوعی تحقیق 9
- 1-7-2- قلمرو مکانی تحقیق 9
- 1-7-3- قلمرو زمانی تحقیق 9
- فصل دوم ادبیات و پیشینه تحقیق
- 2-1- مقدمه 10
- بخش اول: تعهد سازمانی 12
- 2-2- تعهد سازمانی 12
- 2-2-1- تعریف تعهد سازمانی 12
- 2-2-2- انواع تعهد 13
- 2-2-3- اهمیت تعهد سازمانی 14
- 2-2-4- انواع تعهد سازمانی 14
- 2-2-5- تعهد سازمانی مفهوم یک بعدی یا چند بعدی 16
- 2-2-6- الگوهای چند بعدی تعهد سازمانی 16
- 2-2-7- عوامل مؤثر بر تعهد سازمانی 19
- 2-2-8- تعهد سازمانی و دو دیدگاه رایج 20
- بخش دوم: رفتار شهروندی سازمانی 23
- 2-3- رفتار شهروندی سازمانی 23
- 2-3-1- تعریف رفتار شهروندی سازمانی 23
- 2-3-2- تأثیر رفتار شهروندی سازمانی بر موفقیت سازمان 25
- 2-3-3- ابعاد شهروند سازمانی 25
- 2-3-4- رابطه بین رفتار شهروندی سازمانی و تعهد سازمانی 29
- بخش سوم: مختصری در خصوص تربیت بدنی و آشنایی با اهداف 30
- 2-4- تربیت بدنی 30
- 2-4-1-تاریخچه تربیت بدنی 30
- 2-4-2-عوامل مؤثر در توجه انسان به تربیت بدنی 32
- 2-4-3-تاریخچه ورزش در ایران 31
- 2-5- شرح مختصری در خصوص اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری 33
- 2-5-1- معرفی اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری 33
- 2-5-2- خدمات و فرایندهای اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری 36
- بخش چهارم: پیشینه تحقیقات انجام گرفته 38
- 2-6- پیشینه تحقیقات 38
- 2-6-1- تحقیقات داخلی 38
- 2-6-2- تحقیقات خارجی 41
- فصل سوم روش تحقیق
- 3-1- مقدمه 44
- 3-2- روش تحقیق 45
- 3-3- جامعه آماری 45
- 3-4- تعداد نمونه 45
- 3-5- روش نمونه گیری 45
- 3-6- ابزار گردآوری اطلاعات 46
- 3-7- روش تحقیق 48
- 3-7-1- جامعه آماری 48
- 3-7-2- تعداد نمونه 48
- 3-7-3- روش جمع آوری اطلاعات 48
- 3-7-4- ابزار گرد آوری اطلاعات 48
- 3-7-5- شیوه جمع آوری اطلاعات 49
- 3-7-6- روش تجزیه و تحلیل اطلاعات 49
- فصل چهارم تجزیه و تحلیل اطلاعات
- 4-1-مقدمه 50
- 4-2-بررسی ویژگیهای جمعیت شناختی 51
- 4-3-سؤالات تحقیق 56
- 4-4-فرضیات تحقیق 57
- فصل پنجم بحث و نتیجه گیری
- 5-1-مقدمه 61
- 5-2- بحث و نتیجه گیری از جداول توصیفی 62
- 5-3- بحث و نتیجه گیری از آزمون فرضیات تحقیق 63
- 5-4- پیشنهادات تحقیق 64
- 5-5- پیشنهادات تحقیق 70
- منابع 72
چکیده
رفتار شهروندی سازمانی بحثی که در دو دهه اخیر مطرح شدهاست و علاوه بر رفتارشناسان، توجه روانشناسان و جامعهشناسان را نیز به خود جلب نموده است. عوامل زیادی بر رفتار شهروندی سازمانی تاثیرگذار است که تعهد سازمانی اخیراً مورد توجه محققین قرار گرفته است. درهمین راستا این مطالعه درپی آن است تا به بررسی ارتباط بین تعهد سازمانی و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری در سال 1391 بپردازد. به این منظور طی یک مطالعه توصیفی، همبستگی واز نوع کاربردی ازجامعه آماری کارکنان این ادارات که بالغ بر 140 نفر میباشد تعداد 100 نفر نمونه توسط جدول مورگان انتخاب وبا استفاده از دو پرسشنامه استاندارد رفتار شهروندی سازمانی (پادساکف و مکنزی) و تعهد سازمانی (موادی، استیرز و پورتر) مورد تاییداستاد راهنما قرار گرفتند و وپایی آنها از طریق آلفای کرونباخ به ترتیب (76/0 و 78/0) موردپرسشگرب فرار گرفتند. اطلاعات با استفاده از امار توصیفی واستنباطی، به وسیله نرم افزارآماری spss تجزیه وتحلیل شد.
نتایج نشان داد که: که ازبین 100 نفر آزمودنی (52 درصد) مرد و (48 درصد) زن میباشد. میزان تحصیلات اکثریت کارکنان لیسانس و 51 درصدآنان سابقه کار زیر 10 سال داشتند. دربین ابعاد مختلف رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان بالاتر از حد میانگین وبعد نوع دوستی دارای بالاترین میانگین و فضیلت مدنی از کمترین میانگین برخوردار بود. تعهد سازمانی کارکنان نیز بالاتر از حد میانگین وبعد عاطفی دارای بالاترین میانگین وبعد مستمر کمترین میانگین را نشان داد. نتیجه فرضیه اصلی تحقیق نشان داد، بین تعهد سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان رابطه وجود دارد (05/0>p). بین تعهد سازمانی کارکنان با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی آنان رابطه وجود دارد (05/0>p). بین رفتارهای شهروندی سازمانی و ابعاد (عاطفی ومستمر) رابطه مثبت و معنیدار نشان داده شد 05/0>p). همجنین بین میزان تعهد سازمانی و رفتارهای شهروندی دربین زنان و مردان تفاوتی مشاهده نشد (05/0<p). ولی
سابقه کار، در رابطه با زیر مقیاسهای تعهد سازمانی تفاوت معنی دارنشان داد (05/0>P).
کلید واژهها: رفتارهای شهروندی سازمانی، تعهد سازمانی، اداره کل ورزش و جوانان.
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1-مقدمه
مطالعه رفتار افراد در محیطهای کاری از دیر باز مورد توجه اندیشمندان علوم مدیریت بوده است و با ظهور رشته رفتار سازمانی در سالهای نخست دهه 1960 در این امر جدیت بیشتری به عمل آمد. به عبارت دیگر، نیروی انسانی مهمترین سرمایه سازمانهاست و هر چه این سرمایه کیفیت مطلوبتری داشته باشد، احتمال موفقیت، بقا و ارتقای سازمان بیشتر خواهد شد. از این رو باید در مورد بهبود کیفی نیروی انسانی سعی فراوان کرد، زیرا این اقدام هم به نفع سازمان و هم به نفع افراد است. بسیاری از مطالعات صورت گرفته سعی در تقسیم بندی رفتارها و علل بروز آنها داشتهاند. مباحثی نظیر؛ ادراک، انگیزش، نگرشهای شغلی و… از جمله مواردی هستند که به بررسی ریشه بسیاری از رفتارهای آدمی در محیط کار میپردازند. اما بحثی که در دو دهه اخیر مطرح شدهاست و علاوه بر رفتارشناسان، توجه روانشناسان و جامعهشناسان را نیز به خود جلب نموده است، رفتار شهروندی سازمانی نام دارد. رفتار شهروندی سازمانی، رفتاری اختیاری و فراوظیفه ای است که در افزایش عملکرد اثربخش سازمان مؤثر است و به طور مستقیم یا غیر مستقیم بوسیله سیستم پاداش رسمی سازمان سازماندهی نمیشود. با توجه به اینکه افزایش اثربخشی همواره یکی از مسائل و دغدغههای مدیران است، شناخت رفتار شهروندی سازمانی و عوامل مؤثر بر آن میتواند گام مؤثر و مفیدی در این مسیر به شمار آید. (مارکوزی[1]، 2005: 12).
در این راستا، تحقیقات زیادی در جستجوی یافتن پاسخ بدین پرسش که چه عواملی میتواند در ایجاد و حفظ چنین رفتارهایی مؤثر واقع شوند، به عمل آمده است و محققان زیادی پیشزمینهها و پیامدهای رفتار شهروندی سازمانی را مورد بررسی قرار دادهاند. این تحقیقات نشان داد که عوامل زیادی نظیر نگرشها، رضایت شغلی، حمایت سازمانی، عدالت سازمانی، اعتماد بین فردی و قرارداد روانشناختی و… میتوانند به عنوان پیشزمینههای (پیشگویی کنندگان) رفتار شهروندی مطرح شوند.
اما از میان متغیرهای یاد شده، تعهد سازمانی به عنوان متغیر تاثیرگذار بر بروز رفتارشهروندی، اخیراً مورد توجه محققین قرار گرفته است (بولینو[2]، 2002: 505).
به طور کلی، تعهدسازمانی، سازهای است که تعاریف متفاوتی از آن ارائه شده است. به عنوان نمونه مارو[3](1999) بیش از 25 مفهوم مرتبط با تعهد سازمانی را مشخص کرد. پورتر[4] و همکاران (1974)، تعهد را بدین صورت تعریف کردند: میزانی که یک فرد، خود را متعلق به سازمانی میداند و خود را با آن تعیین هویت میکند آنها از انگیزش، تشخیص ارزشهای سازمان و میزان تمایل کارکنان به عضویت در سازمان، برای سنجش و اندازه گیری آن استفاده کردند (پورتر، 1974: 604).
1-2-بیان مسئله
همزمان با پایان یافتن دوران سلطه اندیشههای کلاسیک و ابزارانگارانه در مدیریت، توجه به انسان و ابعاد وجودی او در مدیریت بیشتر شد و در نتیجه تحقیقات مربوط به رفتار سازمانی عمق بیشتری یافت و قلمرویی با عنوان “اخلاق کاری”در بین بسیاری از اندیشمندان مطرح شد. اخلاق کاری دارای وجوه و جلوههای متعددی است که یکی از ابعاد عملی آن “تعهد” نام دارد. این مفهوم که در جریان شناخت و درگیرشدن افراد با سازمان تجلی مییابد، در دهه گذشته جایگاه مهمی را در تحقیقات مربوط به رفتار سازمانی به خود اختصاص داده است. ارزش و اهمیت این مفهوم تا حدی است که استاو[5] درباره آن میگوید: ارزش و اهمیت تعهد سازمانی، باید به عنوان یک ساخت مجزا و مستقل از سایر مفاهیم روانشناختی (نظیر انگیزش، در گیری شغلی یا سایر گرایشهای رفتاری دیگر) به اثبات برسد
(خاکی، 1376: 158).
تعهد سازمانی[6] فرایندی مستمر است که از طریق آن کارکنان سازمان به اهداف و ارزشهای سازمان معتقد شده و برای رسیدن به آنها تلاش میکنند. همچنین تعهد سازمانی سه عامل را شامل میشود. الف: اعتقاد قوی به اهداف و ارزشهای سازمان
ب: تمایل به تلاش و فداکاری برای سازمان
ج: خواست قوی و عمیق برای ادامه عضویت در سازمان.
تعهد سازمانی به عنوان یک نگرش و طرز تلقی کاری قادر است اطلاعات مفیدی جهت برنامهریزی، سازماندهی، افزایش کارآیی، عملکرد بالا، کاهش غیبت و تأخیر در اختیار مدیران قرار دهد (حبیبی، 1386: 12).
آن دسته از سازمانهایی که به اهمیت نقش منابع انسانی در بهبود بهرهوری پی بردهاند، ارزش نیروی کار متعهد و در صحنه را میدانند، بنابراین منابع مهم و انرژیهای فراوانی از مدیریت را صرف ایجاد محیطی میکنند که کارکنان بتوانند با حداکثر توان خود، در بهبود عملکرد سهیم باشند. رشد و توسعه سازمانها، بدون توجه به رکن اساسی نیروی انسانی امکان پذیر نمیباشد. همه سازمانها به عامل نیروی انسانی به عنوان عامل کلیدی توجه مینمایند. مدیران سازمان تلاش میکنند که در منابع انسانی خود چنان انگیزهای ایجاد نمایند، تا ضمن احساس سربلندی و خشنودی از کارکنان در سازمان، نهایت توان، مهارت و دانش تخصصی خود را برای دستیابی به هدفهای سازمان به کار گیرند (دولان شولر[7]، 1384: 395).
درک فرایند ایجاد تعهد برای سازمان و جامعه مفید است زیرا، موجب ابداع کارکنان، ماندگاری بیشتر در مؤسسه و قدرت رقابت زیادتر مؤسسه شده و در عین حال جامعه نیز از بهره وری بیشتر سازمانها و کیفیت بهتر محصولات بهره مند میشود (توکلی و همکاران، 1388: 106).
سازمانها از طریق دو شیوه میتوانند تعهد سازمانی کارمندانشان را افزایش دهند. ابتدا سازمانها میتوانند درک کارمندان را از عضویت سازمانی افزایش دهند، دوم این که سازمانها میتوانند به کارمندان نشان دهند که آنان مورد تو جه کارفرمایند و کارفرما برای آنان ارزش قائل است و این هم از لحاظ نظری و هم عملی مهم است. از لحاظ نظری به این دلیل که بحث راجع به چنین موضوعی به بازیابی نتایج تحقیقات گذشته کمک میکند و از لحاظ عملی نیز از آن جهت اهمیت دارد که سازمانها در سالهای اخیر در گیر پیدا کردن راههای مؤثر برای افزایش تعهد سازمانی هستند. از جمله مداخلاتی که به نظر میرسد در افزایش تعهد سازمانی مؤثر است آموزش رفتار شهروندی سازمانی است (روزی[8]، 2004: 122).
ارگان[9] (1988) رفتار شهروندی سازمانی را این گونه تعریف کرد: رفتارهای داوطلبانه و اختیاری مرتبط با کار که در حیطه وظایف شغلی رسمی کارمند قرار نمیگیرند و در مجموع عملکرد سازمان را بهبود میبخشند (پادساکوف[10] و همکاران، 2006: 520).
مورمن و بلیک لی[11] (1995) ضمن تأیید آثار مثبت رفتار شهروندی سازمانی اعتقاد داشتند که مشکل مدیران فراهم سازی زمینه بروز چنین رفتارهایی در سازمان است چرا که این رفتارها داوطلبانهاند و در قراردادهای کار و سیستم ارزیابی عملکرد رسمی سازمان قرار نمیگیرند. این رفتارها با وجود اینکه در ارزیابیهای سنتی عملکرد شغلی به طور ناقص اندازه گیری میشدند و یا حتی گاهی اوقات مورد غفلت قرار میگرفتند، اما در بهبود اثربخشی سازمانی مؤثر بودند (بینستوک[12] و همکاران، 2003: 361).
نظر به اهمیت موضوع تحقیق از آنجا که تاکنون تحقیقی در زمینة تأثیر تعهد سازمانی بر رفتار شهروندی سازمانی کارکنان در سازمانهای متولی و سیاست گذار در ورزش، انجام نگرفته در این پژوهش به بررسی و تحلیل ارتباط بین تعهد سازمانی به عنوان متغیر مستقل و رفتار شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری به عنوان متغیر وابسته در سال 1391 پرداخته شده است و رهنمودهای کاربردی برای دست اندرکاران این سازمان ارائه گردیده است.
1-3-اهمیت و ضرورت تحقیق
با در نظر گرفتن چنین ویژگیهایی میتوان موارد ذیل را بیانگر اهمیت تحقیق دانست:
1-ایجاد شرایط سازمانی لازم برای بروز رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان که از اهمیت ویزه ای برخورداراست.
2-از نظر بسیاری پژوهشگران، رفتار شهروندی سازمانی بر بیشتر جنبههای بنیادی عملکرد سازمانی تأثیر دارد که مطالعه آنها میتواند راهکارهای لازم برای رشد وتعالی سازمان فراهم نماید..
اگر رفتار شهروندی سازمانی را بعنوان عاملی ضروری در عملکرد سازمانی بدانیم، در این صورت باید مدیریت شود و برای مدیریت آن نیاز به درک و شناختی روشن از آن میباشد. بنابراین تحقیق حاضر میتواند پشتوانهای ارزنده برای درک رفتار شهروندی سازمانی و متعاقب آن مدیریت صحیح جهت بهبود محیطی مناسب در اداره کل ورزش و جوانان استان باشد. اگر سازمانی نتواند تعهد لازم جهت انجام امور را در کارکنان خود بوجود آورد در نتیجه میزان کارایی کارکنان پایین آمده و بهره وری را دچار مشکل خواهد نمود دراین صورت ممکن است با عدم رضایت مشتریان روبه رو شده و سازمان مجبور به باز خرید، اخراج و یا به هر صورت ممکن پایان دادن به خدمت کارکنان شود درنتیجه همین افراد وارد بازار آزاد شده و چون کارایی لازم را ندارند به جمع بیکاران و یا شاغلین کاذب اضافه شوند.
حفظ و نیل به اهداف سازمانی به طوری که کارکنان متعهد همه حواس خود را به چیزی معطوف
میکنند که از همه مهمتر بوده و سازمان را هر چه زودتر به اهداف خود نزدیک میکند. در صورت انجام این تحقیق اداره کل ورزش و جوانان استان میتوانند با توجه به تعهد سازمانی ورفتار شهروندی سازمانی مناسب ورزشکاران را جهت رقابتهای استانی و ملی آماده کرده آنها با به میادین مبارزات قهرمانی بالاتر سوق دهند. حتی به فعالیتهای فراتر مرزهای جغرافیایی کشور. مدیران با پویایی و تحرک بیشتر کارکنان را جهت دستیابی به مهارتهای ویژه در یادگیری و تطبیق به منظور نیل به مزیتهای رقابتی پایدار رهنمون سازند.
1-4-اهداف تحقیق
الف: هدف اصلی
بررسی و تعیین میزان تعهد سازمانی و رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری و ارتباط این متغیرها با یکدیگر.
ب: اهداف کاربردی
1-تعیین رابطه بین تعهد سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی.
2- تعبین رابطه بین تعهد عاطفی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال وبختیاری با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی.
3- تعیین رابطه بین تعهد هنجاری کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال وبختیاری با ابعاد مختلف شهروندی سازمانی.
4- تعیین رابطه بین تعهد مستمر کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال وبختیاری با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی.
1-5- سؤالات و فرضیات تحقیق
1-5-1-سؤالات تحقیق
1-مهمترین ابعاد رفتار شهروندی سازمانی در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان کدامند؟
2-میزان تعهد سازمانی و ابعاد آن در کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چقدر است؟
1-5-2-فرضیات تحقیق
الف: فرضیات اصلی
بین تعهد سازمانی با رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری رابطه وجود دارد
ب: فرضیات فرعی
1-بین تعهد سازمانی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال و بختیاری با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی آنان رابطه وجود دارد.
2-بین تعهد عاطفی کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال وبختیاری با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی آنان رابطه وجود دارد.
3- بین تعهد هنجاری کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال وبختیاری با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی آنان رابطه وجود دارد.
4- بین تعهد مستمر کارکنان اداره کل ورزش و جوانان استان چهارمحال وبختیاری با ابعاد مختلف رفتارهای شهروندی سازمانی آنان رابطه وجود دارد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.