پایان نامه بررسی رابطه تغییر نرخ مالیات بردرآمد با میزان سرمایه گذاری ونحوه تامین مالی شرکتها
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- چکیده فارسی…………………………………………………………………………………….. 1
- فصل اول: کلیات تحقیق
- 1-1) مقدمه ………………………………………………………………………………………. 2
- 1-2) بیان مسئله………………………………………………………………………………… 3
- 1-3) اهمیت تحقیق ………………………………………………………………………….. 6
- 1-4) سؤال تحقیق ……………………………………………………………………………. 7
- 1-5) هدف تحقیق …………………………………………………………………………….. 7
- 1-6) فرضیههای تحقیق ……………………………………………………………………. 9
- 1-7) متغیرهای مورد مطالعه ………………………………………………………………. 9
- 1-8) نوع روش تحقیق ……………………………………………………………………… 10
- 1-9) قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………. 12
- 1-9-1) قلمرو موضوعی …………………………………………………………………… 12
- 1-9-2) قلمرو مکانی ………………………………………………………………………… 12
- 1-9-3) قلمرو زمانی ………………………………………………………………………… 13
- 1-10) روش گردآوری اطلاعات وداده ها……………………………………………….. 13
- 1-11) جامعه آماری، روش نمونه گیری حجم نمونه ……………………………… 13
- 1-12) روش تجزیه وتحلیل دادهها …………………………………………………….. 13
- 1-13) موانع ومحدودیتهای تحقیق ………………………………………………………. 14
- 1-14) تعریف اصطلاحات………………………………………………………………… 14
- 1-15) ساختار تحقیق……………………………………………………………………….. 18
- فصل دوم: چهارچوب نظری وپیشینه پژوهش
- گفتار اول: تاریخچه اصلاحات انجام گرفته در قانون مالیات در جهان وایران
- 2-1) مقدمه ……………………………………………………………………………………….. 21
- 2-2) نگاهی گذرا به اصلاحات مالیاتی در جهان………………………………………… 22
- 2-3) تاریخچه اصلاحات مالیاتی در ایران ………………………………………………… 23
- گفتار دوم: مبانی نظری مالیات
- 2-4) مبانی نظری مالیات …………………………………………………………………………. 26
- 2-4-1) مفاهیم مالیات……………………………………………………………………………. 26
- 2-4-2) اهداف وضع مالیاتها …………………………………………………………………… 29
- 2-4-3) عدالت مالیاتی …………………………………………………………………………… 31
- 2-4-4) سیستم مالیاتی و اجزای آن…………………………………………………………. 32
- 2-4-5) اصول سیستم مالیاتی مطلوب ……………………………………………………….. 32
- 2-4-6) اصول جدید مالیات …………………………………………………………………….. 34
- 2-4-7) وقفههای زمانی وصول مالیات …………………………………………………….. 34
- 2-5) طبقه بندی نظام مالیاتی در ایران ……………………………………………………….. 37
- 2-6) مالیات بر درآمد ……………………………………………………………………………… 39
- 2-6-1) تاریخچه مالیات بر درآمد ……………………………………………………………. 40
- 2-6-2) بررسی تطبیقی مالیات بر درآمد شرکتها در چند کشور …………………… 41
- گفتار سوم:
- مبانی نظری سرمایه گذاری و شیوههای تأمین مالی
- 2-7) سرمایه گذاری ……………………………………………………………………………….. 52
- 2-7-1) عوامل مؤثر بر سرمایه گذاری ……………………………………………………….. 54
- 2-7-2) مالیات بر شرکتها وتشویق سرمایه گذاری ……………………………………… 55
- 2-8) منابع مالی واحدهای اقتصادی و فرآیند تأمین مالی……………………………. 58
- 2-9) ابزارهای مالی (شیوهای تأمین مالی) ………………………………………………….. 59
- 2-9-1) روشهای مختلف تأمین مالی ………………………………………………………… 59
- 2-10) مالیات و حسابداری ………………………………………………………………………. 62
- گفتار چهارم: پیشینه پژوهش
- 2-11) پیشینه پژوهش…………………………………………………………………………….. 64
- 2-11-1) تحقیقات انجام شده خارجی………………………………………………………. 64
- 2-11-2) تحقیقات انجام شده در ایران ……………………………………………………… 73
- فصل سوم: روش شناسی تحقیق
- 3-1) مقدمه …………………………………………………………………………………………… 78
- 3-2) طرح مساله پژوهش………………………………………………………………………. 79
- 3-3) فرضیههای تحقیق………………………………………………………………………….. 79
- 3-4) روش تحقیق ………………………………………………………………………………… 80
- 3-5) سنجش متغیرهای تحقیق ……………………………………………………………….. 80
- 3-6) نحوه جمع آوری اطلاعات……………………………………………………………….. 81
- 3-7) جامعه آماری………………………………………………………………………………… 81
- 3-8) روش نمونه گیری و تعیین اندازه نمونه………………………………………………. 81.
- 3-9) آزمونهای مورد استفاده در تحقیق……………………………………………………. 83
- 3-10) آزمون فرضیهها……………………………………………………………………………. 83
- 3-11) روشهای آماری بکار رفته در تحقیق……………………………………………… 84.
- 3-11-1) آزمون مقایسه زوجها…………………………………………………………………. 84
- 3-11-2) همبستگی……………………………………………………………………………….. 85
- فصل چهارم: تجزیه وتحلیل یافتههای تحقیق
- 4-1) مقدمه…………………………………………………………………………………………….. 91
- 4-2) تحلیل فرضیهها……………………………………………………………………………… 92
- 4-2-1) بخش اول ………………………………………………………………………………… 93
- 4-2-2) بخش دوم ………………………………………………………………………………. 97
- فصل پنجم: نتیجه گیری وپیشنهادات
- 5-1) مقدمه……………………………………………………………………………………………… 102
- 5-2) خلاصه موضوع وروش تحقیق …………………………………………………………… 103
- 5-3) نتایج تحقیق……………………………………………………………………………………… 105
- 5-4) تحلیل یافتههای تحقیق
- 5-4-1) نتایج مربوط به آزمون فرضیه اول…………………………………………………. 106
- 5-4-2) نتایج مربوط به آزمون فرضیه دوم…………………………………………………. 107
- 5-4) پیشنهادهای پژوهش
- 5-4-1) پیشنهادهای حاصل از نتایج تحقیق……………………………………………… 108
- 5-4-2) سایرپیشنهادها……………………………………………………………………………. 109
- 5-4-3) پیشنهادهایی برای تحقیقهای آتی………………………………………………… 109
- 5-5) محدودیتهای پژوهش…………………………………………………………………. 110
- منابع ومآخذ …………………………………………………………………………………………. 111
- پیوستها
- پیوست الف……………………………………………………………………………………………. 116
- پیوست ب …………………………………………………………………………………………….. 120
- پیوست ج ……………………………………………………………………………………………… 126
- چکیده انگلیسی………………………………………………………………………………………. 134
چکیده:
سیاستهای مالیاتی بر رفتار عاملان اقتصادی وبه خصوص شرکتها تأثیر دارد. تصمیمات سرمایه گذاری، تقسیم سود، نحوه تأمین مالی و بسیاری از فعالیتهای عملیاتی شرکتها ممکن است در نتیجه قوانین ومقررات مالیاتی تغییر کند.
تصور عمومی براین است که مالیات دارای یک نقش است و آن هم عبارت است ازدریافتی های دولت از بخشی ازسود حاصله ازکار وکوشش افراد وبنگاه های اقتصادی برای تأمین مخارج دولت، اما این یکی از نقشهای مالیات است و درآمدهای مالیاتی در واقع، یکی ازبازارهای بسیار مهم وتعیین کننده میزان رشدوگسترش فعالیتهای اقتصادی است.
نخست آن که افزایش میزان مالیات به سبب کاهش انگیزه برای سرمایه گذاری، تولید وبه طور کلی کار وکوشش، موجب کاهش فعالیتهای اقتصادی و به این ترتیب موجب کاهش درآمد ملی وگسترش بیکاری میشود.
دوم اینکه مالیات به عنوان یک تثبیت کننده اقتصادی مورد استفاده قرار میگیرد به این معنی که به هنگام رونق بیش از حد فعالیتهای اقتصادی جامعه (فراتر از حد اشتغال کامل) میزان مالیاتها افزایش مییابد تا با کاهش فعالیتهای اقتصادی ازتورم جلوگیری شود وهنگام رکود اقتصادی و افزایش بیکاری میزان مالیاتها کاهش می یابدتا انگیزه برای افزایش فعالیتهای اقتصادی و خارج شدن اقتصاد از رکود فراهم شود وبه این ترتیب اقتصاد در مسیر یکنواخت وهمگونی به حرکت خود ادامه دهد.
وظایف اصلی مدیریت مالی شامل سه نوع تصمیم گیری مهم میباشد: تصمیمات تأمین مالی، تصمیمات سرمایه گذاری و تصمیمات تقسیم سود.
یکی از اهداف تغییر نرخ مالیات بردرآمد، افزایش میزان سرمایه گذاری در دارائیهای ثابت (دارائیهای عملیاتی) و بهبود بخشیدن به نحوه تأمین مالی وکاهش هزینههای ناشی از آن و رونق بخشی به بازار سرمایه میباشد. در نتایج به دست آمده از این تحقیق مشاهده گردیدکه بین تغییر نرخ مالیات بردرآمدسال 1380، میزان سرمایه گذاری ونحوه تأمین مالی شرکتها قبل وبعد از تغییر نرخ مذکور تفاوت معناداری وجود دارد (میزان سرمایه گذاری در درارائیهای ثابت بعد ازکاهش نرخ مالیات بردرآمد افزایش یافته است وبیشتر شرکتها بعد از تغییر نرخ مذکور به تأمین مالی داخلی روی آوردهاند) در حقیقت بیانگر این مطلب میباشد که سیاستگذاران مالیاتی با کاهش نرخ مالیات به این هدف که همانا بزرگتر شدن اقتصاد درآینده و بالطبع افزایش دریافتیهای مالیاتی آتی خواهد بود نائل شدهاند.
1-1) مقدمه
قرنها پیش مالیات برای تأمین هزینههای خانها وحاکمان طراحی شد. در دوران اولیه زندگی بشر، شکلی از مالیات که بیشتر متکی به اصل فایده بود وجود داشت. در زندگی قبیلهای عدهای هزینههای مربوط به امور عمومی قبیله مانند نگهبانی و … را میپرداختند.
با آغاز زندگی صنعتی، پدید آمدن دموکراسی، تنظیم قوانین اقتصادی و طرح نظریههای اقتصادی در مورد مالیات، ساختار نظام مالیاتی متحول گردید. از پایان جنگ جهانی دوم، یعنی اواسط دهه چهل قرن گذشته همراه با تحول ودگرگونی در نظریههای خرد وکلان اقتصادی، نظریههای مالیاتی نیز متحول شدند.
گذشت زمان نهادها وابزارهای جدید در اقتصاد می آفریندو همراه با پیدایش این مناسبات وتمهیدات جدید، بستر قانونی فعالیتهای اقتصادی نیز باید متبلور گردد. بسیاری از قوانین ناظر بر فعالیتهای اقتصادی، هر چند میتواند زمینه باثباتی برای این فعالیتها فراهم سازد، لیکن در عمل ممکن است با پی ریزی چهارچوبی انعطاف پذیر، مانع از توسعه نهادهای جدید ویا خلق ابزارهای متناسب با الزامات توسعه اقتصادی شود. مالیات در نگاه نخست ابزاری در خدمت افزایش درآمد دولت است. اما نگاه دقیقتر به سیاستهای مالیاتی نشان میدهد که افزون بر این قوانین مالیاتی ابزاری مؤثر وکارآمد برای تأثیر گذاری بر مسیر توسعه اقتصادی و ایجاد سمت وسوی پویا ومولد برای اقتصاد کشور است. سیاستهای مالیاتی بر رفتار عاملان اقتصادی وبه خصوص شرکتها تأثیر دارد. تصمیمات سرمایه گذاری، تقسیم سود، نحوه تأمین مالی و بسیاری از فعالیتهای عملیاتی شرکتها ممکن است در نتیجه قوانین ومقررات مالیاتی تغییر کند. در نتیجه، شناخت این تعاملات میتواند از منظر مدیریت، سرمایه گذاران و نیز قانون گذاران سودمند باشد) حیدری بانی،1384،1).
با توجه به توضیحات بالا، تغییر در نرخ مالیات بر درآمد که توسط قانون گذاران مالیاتی در سطح کلان انجام میشود باعث تغییر در سیاستهای شرکتها و سیاستهای سرمایه گذاران میشود. شرکتها با در نظر گرفتن نیازهای شرکت و نیازهای سرمایه گذاران و برنامههای بلند مدت شرکتها برای انجام سرمایه گذاری، تأمین مالی یا سیاستهای دیگر، تصمیمات لازم را اتخاذ مینمایند. این تحقیق به بررسی رابطه تغییر نرخ مالیات بر درآمد، با میزان سرمایه گذاری ونحوه تأمین مالی شرکتها میپردازد.
1-2) بیان مسئله
تغییرات در قوانین مالیاتی مربوط به درآمد شرکتها، میتواند تغییرات در سیاستهای شرکتها را به همراه داشته باشد. قوانین ومقررات مالیاتی با وجود همه دوراندیشیها و دقتی که در مراحل تدوین اولیه و سیر تصویب قانونی آنها صرف میگردد، نمیتواند بی نیاز از اصلاحات و انجام تعدیلات ساختاری تصور شود.
دولت امور اقتصادی را از طریق تدوین قوانین ومقررات تنظیم وکنترل میکند. طی سالهای اخیر دولت تلاش زیادی را در جهت فعال نمودن بورس اوراق بهادار و جذب سرمایههای سرگردان به عمل آورده است. اما نقص پارهای از قوانین ومقررات مالیاتی و تفسیر نادرست مقامات مالیاتی از بعضی موارد قانون مالیاتهای مستقیم، مانع اصلی بر سر راه جذب کامل سرمایههای سرگردان میباشد. از این رو اصلاح اساسی آن در دستور کار قرار گرفت و بالاخره با همت مسئولان وکارشناسان ذیربط علاقه مند و برخورد مثبت قوه مقننه، در اواخر سال 1380 متن اصلاحی به تصویب رسید.
یکی از مهمترین ویژگی اصلاحیه فوق وجود نگرش متفاوت نسبت به گذشته میباشد. نگرش موصوف تأمین بودجه دولت از طریق مالیات را به عنوان هدف اصلی تلقی ننموده، بلکه مالیات را عامل مهمی در جهت گسترش سرمایه گذاری داخلی و خارجی و در نتیجه اشتغال میداند. قوانین مالیاتی که تا سال 1380 مورد استفاده قرار میگرفت، فضای فعالیت اقتصادی مولد را تشویق نمیکرد وبه زعم تلاش بسیاری از دست اندرکاران تولید وکارشناسان اقتصادی، خود مانعی برای رشد اقتصادی کشور تلقی میشد. در نتیجه در قانون جدید که در اواخر سال 1380 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، به منظور تشویق سرمایه گذاری وتقویت بنیه مالی بخش تولیدی وخدماتی، نرخهای مالیاتی کاهش داده شد.
یکی از اصلاحات انجام شده در ارتباط با درآمد شرکتها، تغییر نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی میباشد. قبل از انجام اصلاحیه، جمع درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی پس از کسر مالیات به نرخ 10% که بعنوان مالیات شرکت محاسبه و وصول میشد و بقیه درآمد کلاً به نرخ ماده 131 قانون مالیاتهای مستقیم ایران مشمول مالیات میشد که شرکتهای پذیرفته شده در بورس، مشمول %10 تخفیف میشدند. در صورتی که طبق مقررات جدید، جمع درآمد شرکتها مشمول مالیات به نرخ ثابت 25% خواهند شد و در قانون جدید نیز شرکتهای پذیرفته شده در بورس پس از کسر 10% تخفیف تنها به نرخ %5/22 مالیات پرداخت مینمایند. همچنین اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به سود سهام یا سهم الشرکه دریافتی از شرکتهای سرمایه پذیر، مشمول مالیات دیگری نخواهند شد (قانون مالیاتهای مستقیم ایران،1387،26).
این نکته قابل ذکر است که قبل از انجام اصلاحیه، دریافت کنندگان سود سهام مشمول مالیات مضاعف میشدند که با انجام این اصلاحیه، سهامداران، دیگر مشمول مالیات مضاعف نخواهند شد.
با توجه به قوانین مالیاتی جدید (به عبارتی کاهش نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی) وجه نقد در شرکتها افزایش مییابد. طریقه برخورد مدیران با وجوه نقد افزایش یافته در درون شرکت، به ویژگی و خصوصیت مدیریت بستگی دارد.
با مثالی ساده تفاوت مشخص میشود:
فرض میکنیم که درآمد مشمول مالیات پس از کسر معافیت شرکتی 100.000.000 ریال باشد، طبق ماده 105 قانون جدید، مالیات شرکت
(25.000.000=25% * 100.000.000)25.000.000 ریال محاسبه میشود، در حالی که طبق قوانین 105 و 131 قانون مالیاتهای قبل از سال 1380، ابتدا 10% درآمد مشمول مالیات به عنوان مالیات شرکت محاسبه ومابقی به نرخ ماده 131 محاسبه مالیات میشد.
مالیات شرکت 10.000.000=10% * 100.000.000
درآمد مشمول مالیات متعلق به سهامداران
90.000.000 = 10.000.000 – 100.000.000
وسپس مبلغ 90.000.000 ریال از طریق نرخ ماده 131 که پلکانی بود محاسبه مالیات میشد.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.