پایان نامه بررسی پیدایش و ظهور نانومدیا در علوم اجتماعی و پیامدهای اجتماعی –فرهنگی، سیاسی آن درجامعه
مقدمه:
بيان مسئله:
انسان قرن بيست ويکم با ورود به هزاره سوم به پيشرفت ها وجرقه هاي بسيار مهمي در عرصه علم وتکنولوژي روبرو شده است.درعرصه فن آوري هاي جديد وباارزش که مي توان آن را «انقلاب صنعتي آينده» خواند، فناوري نانومي باشد که به دليل پويا بودن اين فناوري نو ظهور مي توان از رسوخ اين فناوري در عرصه ارتباطات سخن به ميان آورد.
مي توان گفت ابداعات فن آورانه( به ويژه در عرصه رسانه ها واطلاعات) جهان را به شمشيري دولبه مجهز کرده است که از يک سو پيام آور فضاي عمومي جديدي است که در آن افراد بشر فارغ از مرزها ومحدوده ها به يکديگر پيوند مي خورند وبه فرصت هاي استثنايي دست مي يابند واز سوي ديگر آغاز گر شکاف ديگري ميان فقرا واغنياست فاصله ميان دارندگان وفاقدان را بيشتر کرده است.
آنچه که مد نظر اغلب انديشمندان وپژوهشگران است اين است که تنها راه چالش پيروزمندانه ونيز مواجهه خلاقانه با پيامدهاي اين ابداعات نوين وتحصيل توانايي در پذيرش وبه کارگيري آنها، شناخت دقيق ساختار، توانمنديها وآثار وپيامدهاي فن آوري هاي نوين است.
فناوري نانو در تمامي عرصه هاي صنعت، پزشکي، فيزيک والکترونيک و…. خودنمايي مي کند که به علت رشد روزافزون علم در عرصه هاي مختلف، تأثير اين علم در وسايل ارتباطي را مي توان روز بروز بيشتر مشاهده کرد.نفوذ اين فناوري درساخت ريز کامپيوترها ، ريزتراشدها وآنتن هاو باتري وابزارهاي ديگر مورد نياز در رسانه هاي ارتباطي نويد اين را مي دهد که در عصر جهان اطلاعاتي که سرعت وزمان بسيار باارزش ومهم تلقي مي شوند ومرزبندي از بين رفته است وبا انبوه اطلاعات وداده ها روبروهستيم شايسته است که از حداقل مکان براي ذخيره سازي اطلاعات در کمترين زمان ممکن بهره مند شويم تا بتوانيم استفاده بهينه تر وحضور پويا وشايسته اي در عرصه جهاني داشته باشيم در جهان امروز براي همگام شدن در عرصه هاي توسعه ورقابت با ديگر کشورها نيازمند به دانش، صنعت وتکنيک هستيم امروزه انسان با بهره گيري از علوم مختلف نظير سايبرتنيک ديجيتال سازي ونانو فناوري توانسته است روشهاي کارآمد کنترل وبازخورد ارتباطات درارگانيسم هاي زنده، ماشين ها وساختارها رابدست آورد.
فن آوري نانودرسال 1959 توسط فانيمن با عنوان فضاي زيادي درسطوح پائين وجود دارد ايده فن آوري نانو را مطرح ساخت ودرسال 1998 جورج وايت ساينر استاد شيمي دانشگاه هاروارد ذخيره اطلاعات را يکي از تحولات اساسي خواند که فن آوري نانو آن را ممکن خواهد ساخت او مي گويد شما مي توانيد( باقطعات نانو) اطلاعات يک هزار لوح فشرده را در چيزي به اندازه يک ساعات مچي جمع آوري کنيد با اين کار مي توان به کتابخانه مرجعي که براي کل زندگي لازم است دستيابي پيدا کرد اين يکي از ايده هايي است که تعريف کيفيت زندگي رااندکي تغييرخواهد داد. لذا شايسته است با توجه به اهميت ورشد سريع استفاده از تکنولوژي هاي نوين ارتباطي بخصوص نانومدیا در بين اکثريت جوامع ولزوما آشنايي باکارکردها وپيامدهاي آن در جامعه به شناخت وبررسي پیدایش وظهور آن در علوم اجتماعی بپردازيم وباهوشياري ودقت وسرعت بيشتري از آن استفاده کنيم.
اهميت موضوع:
فن آوري هاي نوين همگام با انقلاب ارتباطات، مسائل گوناگون را در کشورهاي در حال توسعه به وجود آورده است.از يک سو اين فن آوري ها مي تواند در راه خدمت به توسعه ملل جهان سوم به کاررود وبراي مبارزه با توسعه نيافتگي فقر، بيماري وبيسوادي تجهيز شود واز سوي ديگر
مي تواند جهان سوم رابا اين پرسش روبرو سازد که اولويتهاي واقعي کدامند.
آيا اين فن آوريهاي نوين، وابستگيها را تقويت خواهد کرد ويا باعث تثبيت استقلال وخود کفايي خواهد شد؟
پژوهشهاي به عمل آمده در اين خصوص نشان داده است که فن آوري قادر است تغييرات بنيادي شديدي را در ساختار سنتي کشورها ايجاد کند بنابراين، جهان سوم که هم در فقر اقتصادي وهم در فقر اطلاعاتي دست وپا مي زند در زمينۀ توليد وحتي وارد کردن سخت افزارها ونرم افزارهاي ارتباطي دچار مشکلات عديده است آيا ناپذيرش وبه کارگيري اين فن آوري ها با پيامدهاي ناخوشايند اقتصادي- سياسي واجتماعي روبرو نخواهد شد؟
آنچه که مد نظر اغلب انديشمندان مي باشد اين است که تنها راه چالش پيروزمندانه ونيز مواجهه خلاقانه با پيامدهاي اين ابداعات نوين وتحصيل توانايي درپذيرش وبه کارگيري آنها، شناخت يقين ساختار، توانمنديها وآثار وپيامدهاي فن آوريهاي نوين (نانومدیا) است.
فن آوري نانومدیا که بسيار فراگيرتراز فن آوري هاي ارتباطي مي باشد مجموعه اي ازرسانه هاي ديگر نظير مولتي ريا وسايل ارتباطي دوسريه وتعاملي وديجيتال وسايبر تنيک مي باشد لذا با توجه به نفوذ فناوري نانو در ساخت اين گونه وسايل ارتباطي واهميت وگستردگي آن در به کارگيري از ابزار ارتباطي برآن شديم تا بررسي وشناخت نانومدیا رادراين تحقيق مطرح سازيم.
با اميد به اين که با آگاهي وبهره گيري صحيح از اين فناوري نوين در رشد وتوسعه انسانيت وبالندگي علمي کشور برخوردار شويم.
اهداف تحقيق:
انسان قرن بيست ويکم با ورود به هزاره سوم به پيشرفت ها وجرقه هاي بسيار مهمي در عرصه علم وتکنولوژي روبرو شده است در عرصه فناوري هاي جديد وبسيار باارزش «فناوري نانو»مي باشد که به دليل پويا بودن اين فناوري نو ظهور مي توان نقش آن رااز جنبه هاي مختلف بررسي کرد لذا در عصري که ما آن را عصر اطلاعات وارتباطات مي ناميم از رسوخ اين فناوري در عرصه ارتباطات نيز ناگزيريم نفوذ اين فناوري در علم الکترونيک وساخت ريز کامپيوترها وريزتراشه هاو…. نويد اين را مي دهد که بتوان از سرعت وزمان وتعامل بيشتر در به کارگيري فن آوري هاي نوين ارتباطي (نانومدیا) بهره مند شد وبراي همسو وهمگام بودن در عرصه جهاني لازم است هر چه بيشتر به نقش فناوري هاي نوين وپيامدهاي آن آشنا شد وبا ارائه راه کارها(مختلف در استفاده مثبت و کارآمد از اين رسانه نوين به رشد وبالندگي کشور کمک کرد بررسي جايگاه نانومدیا در اين پژوهش شايد کمک ناچيزي جمعيت آگاهي وروشنگري افراديکه دوستدار علم وآگاهي و رشد و پيشرفت هستند بنمايد.
بنابراين اين تحقيق درصدد بررسی پیدایش وظهور نانومدیا در علوم اجتماعی و پيامدهاي اجتماعي –فرهنگي ، سياسي آن درجامعه هستيم.
سوالات تحقيق:
- آيا نانومدیا ازوسائل ارتباط جمعي مي باشد؟
- نقش نانومدیا در نحوه ارتباطات ميان فردي چيست؟
- تأثير نانومدیا درمشارکت هاي اجتماعي وفعاليت هاي اجتماعي چگونه است؟
- تأثير نانومدیا در مشارکت هاي سياسي وفعاليت هاي سياسي چگونه است؟
- چه رابطه اي ميان نانومدیا وفرهنگ وجود دارد؟
- آيا بين نوع ارتباطات اجتماعي وبه کارگيري نانومدیا رابطه وجود دارد؟
- چه رابطه اي بين نانومدیا وجامعه نظارتي وجود دارد؟
- نانومدیا وسايبرنتيک چه رابطه اي دارند؟
- آيا بين دسترس به نانومدیا وگسترش جامعه اطلاعاتي رابطه وجود دارد؟
- نقش نانومدیا در ايجاد فضاي مجازي( سايبر اسپيس) چيست؟
- آيا بين احساس رضايت وخشنودي وبکارگيري نانومدیا رابطه وجود دارد؟
مقدمه:
جهان در قرن بيست ويکم در عصر فوق صنعتي يا عصر اطلاعات قرارگرفته است، نظام سنتي ارتباطات که عموماً عبارت بود از سيستم محاوره اي وکلامي مبتني بر تماس نزديک افرادبه يکديگر، اکنون در جوامع پيشرفته صنعتي بسيار کمرنگ شده است بيش از اين انسانها،براي انتقال پيام، بايست يکديگر را مي ديدند وچشمهايشان همديگر را لمس مي کرد وصداي زنده هم را از نزديک
مي شنيدند، اما در عصر اطلاعات، تکنولوژي هاي ارتباطي دوربرد از مرحله سنتي عبورکرده است وپديده هاي نوين تکنولوژيک در زمينه زير ساختارهاي نوين ارتباطي ( هم چون فيبر نوري، ماهواره اي ارتباطي وروبوتهاي باهوش وماشينهاي هوشمند الکترونيکي وصنايع سخت افزاري ونرم افرازي کامپيوتر ونانوتکنولوژي وکاربردهاي آن در زمينه مخابرات الکترونيک وصنعت) نقش بسيار اساسي را در حذف انسان از اجتماع وانزواي او ايفا خواهد کرد اگر تاکنون مواردي چون، دانشگاه
مکاتبه اي،کلاسهاي غير حضوري،آموزش از طريق ويدئو وتلويزيون نمونه هاي ضعيفي از گسستگي انسان از اجتماع به شمار مي رفته اند در عصر اطلاعات نوع جديد ارتباط از طريق ديجيتال سازي، سايزتيک ونانوتکنولوژي روش جديدي از اشتغال به نام اشتغال از راه دور، شيوه تازه اي براي تفريح وگذراندن اوقات فراغت به نام واقعيت مجازي، تکنيک نمايشي ايده آلي به نام تلويزيونهاي دوسويه وتکنيک ارتباطي ونمايشي جزايي چون تله پيوتر و… عناصري از تکنولوژي خواهند بود که موجد جريان يادگيري الکترونيک،مدارس ودانشگاههاي مجازي واقتصاد وبازرگاني الکترونيک و….
مي باشد، نقش بسيار بارزي را در جدايي انسان از گروههاي مختلف اجتماعي ايفا خواهندکرد گروههاي اجتماعي در عصر اطلاعات،نه به صورت واقعي وعيني، بلکه «مجازي» خواهند بود در اين عصر، ارتباط با شبکه هاي اطلاعاتي جهاني مبتني برWAN ، نياز فرد به تعلق داشتن به گروه واجتماع را تأمين خواهد کرد وبه او در حالي که در اتاق خانه اش پشت ميز کامپيوتر نشسته است شخصيت اجتماعي وحتي جهاني داده مي شود.واوبه راحتي خود رادر يک جمع ودر ارتباط غير فيزيکي با ديگران مي بيند، به علاوه اشتغال از راه دور، ارتباطات معيشي را برايش فراهم مي سازد واز اين طريق در محيط مأنوس منزل کارهاي موظف سازماني خود را انجام مي دهد تلويزيون هاي دو سويه امکان آموزش او وفرزنداش را بدون حضور در دانشگاه يا مدرسه فراهم مي سازد ويا با انتخاب وتماشاي فيلم دلخواه ويا با پرداختن به تفريح به شيوه واقعيت مجازي، در ميان انبوده نتوانستن ها، آنچه را که مي خواهد به دست آورد ويا فقط با گرفتن يک شماره تلفن، به دنياي شلوغ اينترنت ويا شبکه اي کامپيوتري ديگر(به مشابه يک جامعه چندين ميليوني مجازي) وارد مي شود وبا هر کس که بخواهد ارتباط برقرار مي کند ويابه هر انجمني ( انجمن ها وگروههاي مجازي) که دوست داشته باشد سرک مي کشد.
براي خريد اجناس مورد نيازش، با کامپيوتر خود آنها را مي بيند وسفارش مي دهد تا کالا را در منزل تحويلش دهد وپول آنها را نيز به صورت مجازي خواهد پرداخت.
افزودن براينها کامپيوتر براي اومنشي خودکاري خواهد بود که علاوه بر انجام دادن فرامين او، کارهاي روزانه اش را نيز تنظيم وتمشيت خواهد کرد.
به هر تقدير بايد پذيرفت که اين کالاي ارزشمند واين محصول عجيب نبوغ بشري که به عنوان ابزاري علمي وکاري وچه به عنوان وسيله اي تفريحي وارتباطي، تاثير خود را در نهادهاي گوناگون اجتماعي هم چون آموزش وپرورش،خانواده، ارتباطات، سياست، اقتصاد، پژوهش، بهداشت اوقات فراغت و…. به جاي خواهد گذاشت، ضمن اين که اين پديده در رفتارهاي فردي واجتماعي انسان نيز موثر خواهد بود وباعث گسستگي انسان از ارتباطات واقعي وپيوستگيش به اجتماعات مجازي خواهد شد.
گفتني است بعضي از واقعيات امروزي برخاسته از تکنولوژي عمل نوين ارتباطي نوين که به تعبير ويليام گيسبون نويسينده رمان علمي- تخيلي معروف
Neuromancer که در سال 1984 نوشته شد بشر به دوران سايبر اسپيس (cyberspace)وارد مي شود. سايبر اسپيس در کتاب او مکاني است که انسان ها اطلاعات مغز خود را با کامپيوترها از طريق پريز تعويض مي کنند چيزي که در آن زمان خيالي بيش نبود، اما امروزه شاهد عملي شدن اين امر توسط تکنولوژي نوين برتر اطلاعاتي مي باشيم.
نانومدیا ازتوان مشارکت بسيار بالابرخوردار مي باشد که از جنبه اقتصادي حائز اهميت است واز چنان تاثيرات عميقي برخوردار است که بي ترديد مباني رفتارهاي اجتماعي وحکومت را در اين قرن تغيير خواهدداد.
در حال حاضر سرعت تحولات تکنولوژيک به حدي است که دولتها علاوه برتامين نيازهاي مادي به نياز مدرن زمانه يعني باز آفريني جامعه درهر نسل بايد پاسخ دهند اين نياز برخاسته از پيامد مفهومي است که تا پيش از اين به نام تکنولوژي هاي ارتباطي نوين شناخته مي شد وحالا با عنوان تکنولوژي هاي دوسويه ارتباطي نوين پايه تحولات راشکل مي دهد تحولاتي که عدم توجه به آنها عواقب سوء فراواني ( نظير فروپاشي روسيه) براي کشورها بوجود مي آورد لذا در اين فصل سعي شده است ابتدا به تعريف نانومدیا وابعاد آن (سيبرنتيک وديجيتال) پرداخته وسپس پيامدها وچالش هاي آن را بر در زمينه مذکور برروي انسان ونهادهاي اقتصادي اجتماعي-فرهنگي در عصر مجازي مورد بررسي قرار دهيم.
(1-1-2) فناوري نانو چيست؟[1]
نانوتكنولوژي ، فناوري جديد است كه تمام دنيا را فراگرفته است و به تعبير دقيقتر «نانوتكنولوژي بخشي از آينده نيست، بلكه همه آينده است.»
نانوتكنولوژي، توانمندي توليد مواد، ابزارها و سيستمهاي جديد با در دست گرفتن كنترل در سطوح مولكولي و اتمي و استفاده از خواص است كه در آن سطوح ظاهر مي شود. از همين تعريف ساده برمي آيد كه نانوتكنولوژي يك رشته جديد نيست، بلكه رويكردي جديد در تمام رشته هاست. براي نانوتكنولوژي كاربردهايي را در حوزه هاي مختلف از غذا، دارو، تشخيص پزشكي و بيوتكنولوژي تا الكترونيك،كامپيوتر، ارتباطات، حمل و نقل انرژي محيط زيست، مواد، هوا فضا و امنيت ملي برشمرده اند. كاربردهاي وسيع اين عرصه به همراه پيامدهاي اجتماعي، سياسي، حقوقي آن ، اين فناوري را به عنوان يك زمينه فرا رشته اي و فرابخش مطرح نموده است.
هرچند آزمايشها و تحقيقات پيرامون نانوتكنولوژي از ابتداي دهه 80 قرن بيستم بطور جدي پيگيري شد، اما اثرات تحول آفرين، معجزه آسا و باورنكردني نانوتكنولوژي در روند تحقيق و توسعه باعث گرديد كه نظر تمامي كشورهاي بزرگ به اين موضوع جلب گردد و فناوري نانو را به عنوان يكي از مهمترين اولويتهاي تحقيقاتي خويش طي دهه ي اول قرن بيست و يكم محسوب نمايند.
استفاده از اين فناوري در كليه علوم پزشكي، پتروشيمي، علوم مواد، صنايع دفاع، الكترونيك، كامپيوترهاي كوانتومي و غيره باعث شده كه تحقيقات در زمينه نانو به عنوان يك پالش اصلي علمي و صنعتي پيش روي جهانيان باشد، لذا محققين، اساتيد و صنعتگران بايد در يك بسيج همگاني، جايگاه موقعيت و وضعيت خويش را در خصوص اين موضوع مشخص نمايند و با يك برنامه ريزي علمي دقيق و كارشناسانه به حضوري فعال و حتي رقابتي سالم در اين جايگاه عرض اندام و ابراز وجود نمايند و براي چنين كاري طراحي يك برنامه منسجم، فراگير همه جانبه اجتناب ناپذير است.
[1] -تهرانی،میثم،1385.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.