پایان نامه تأثیر برنامه تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر برخی فاکتورهای آمادگی جسمانی دختران نوجوان والیبالیست مبتدی
چکیده:
هدف: هدف از مطالعه حاضر تعیین تأثیر تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر برخی فاکتورهای آمادگی جسمانی دختران نوجوان والیبالیست مبتدی شهرستان شاهین شهر بود.
روش: تعداد 30 بازیکن دختر نوجوان والیبالیست مبتدی (با میانگین سنی: 94/0 ± 73/14 سال، قد: 07/0 ± 68/1 متر، وزن: 31/6 ± 57/64 کیلوگرم، درصد چربی: 63/2 ± 63/24) در این تحقیق شرکت کردند که به صورت تصادفی در سه گروه تجربی آب (10 نفر)، خشکی (10 نفر) و گروه کنترل (10 نفر) قرار گرفتند. هر سه گروه به مدت 8 هفته و سه جلسه در هر هفته تمرین داشتند بطوریکه گروه کنترل در طول اجرای تحقیق، فقطبه تمرین والیبال معمول خود میپرداختند ولی گروههای تجربی (خشکی و آب) یک جلسه در هفته فقط تمرین والیبال و دو جلسه دیگر را ترکیبی از تمرینات معمول والیبال و پلایومتریک در آب یا خشکی را انجام میدادند. تمرینات پلایومتریک شامل: جهش به طرف پهلو، پاس مدیسینبال توی سینه، چرخاندن و پرت کردن توپ مدیسینبال، لیلی با جفت پا و … بودند که در سطح سبک تا متوسط در قسمت کم عمق استخر یا در سالن ورزشی انجام میشد. قبل و بعد از 8 هفته توان انفجاری پا (با آزمون پرش عمودی سارجنت)، توان انفجاری دست (با آزمون پرتاب توپ مدیسینبال به سمت بالا به مدت 10 ثانیه)، سرعت (با آزمون سرعت 40 متر)، چابکی (با آزمون چابکی تی)، شاخص توده بدنی (BMI) و ترکیب بدن کلیهٔ آزمودنیهادر شرایط یکسان اندازهگیری شد. رژیم غذایی هر آزمودنی در 24 ساعت قبل از پیش آزمون و پس آزمون مشابه بود. تمام آزمودنیها غیر سیگاری بودند و از هیچگونه دارو بویژه داروی هورمونی یا مکمل غذایی استفاده نمیکردند. تجزیه و تحلیل آماریدادههابا استفاده از روش آنالیزآماری واریانس یک راهه در سطح معناداری (05/0>P) انجام گرفت.
یافتهها: نتایج تحقیق نشان داد کهاجرای 8 هفته تمرینات پلایومتریک چه در آب و چه در خشکی منجر به افزایش توان انفجاری پا، توان انفجاری دست، چابکی، سرعت و کاهش شاخص توده بدن و درصد چربی میشوند. همچنینتفاوت معناداری در تأثیر 8 هفته تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر چابکی و درصد چربی بدن دختران نوجوان والیبالیست مبتدی وجود دارد (05/0>P). اما تفاوت معناداری بین تأثیر تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر روی سایر فاکتورهای آمادگی جسمانی مورد بررسی مشاهده نشد (05/0<P).
بطورکلی نتایج تحقیق حاضر نشان داد که 8 هفته تمرینات پلایومتریک (در آب و خشکی) بطور مشابهی منجر به بهبوداکثر فاکتورهای آمادگی جسمانی مرتبط با والیبال مورد بررسی در تحقیق حاضر
میشود. لذا تمرینات پلایومتریک بویژه در آب با توجه به اثرات سودمند آن در پیشگیری از آسیب به والیبالیستهای دختر مبتدی توصیه میشود.
واژگان کلیدی: تمرینات پلایومتریک، فاکتورهای آمادگی جسمانی، بازیکنان والیبالیست مبتدی
فهرست مطالب
- فصل اول: کلیات پژوهش
- عنوان صفحه
- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 2
- 1-2- شرح و بیان مسئله پژوهشی………………………………………………………………………………….. 4
- 1-3- اهمیت و ضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………….. 7
- 1-4- اهداف تحقیق……………………………………………………………………………………………………. 8
- 1-4-1- هدف کلّی…………………………………………………………………………………………………….. 8
- 1-4-2-اهداف فرعی…………………………………………………………………………………………………. 8
- 1-5- فرضیههای تحقیق 9
- 1-5-1- فرضیه کلی…………………………………………………………………………………………………… 9
- 1-5-2- فرضیههای فرعی……………………………………………………………………………………………. 9
- 1-6- پیش فرضهای پژوهش…………………………………………………………………………………….. 10
- 1-7- محدودیتهای پژوهش……………………………………………………………………………………… 10
- 1-7-1- محدودیتهای تحت کنترل…………………………………………………………………………….. 10
- 1-7-2- محدودیتهای خارج از کنترل…………………………………………………………………………. 11
- 1-8- تعریف واژهها و اصطلاحات پژوهش……………………………………………………………………. 11
- فصل دوم: ادبیات و پیشینه تحقیق
- 2-1- ورزش والیبال…………………………………………………………………………………………………. 14
- 2-1-1- توان انفجاری………………………………………………………………………………………………. 15
- 2-1-2- سرعت………………………………………………………………………………………………………. 15
- 2-1-3- چابکی……………………………………………………………………………………………………….. 16
- 2-1-4- ترکیب بدن…………………………………………………………………………………………………. 16
- 2-2- تاریخچه تمرینات پلایومتریک…………………………………………………………………………….. 17
- 2-3- مدلهای افزایش توان عضلانی در اثر تمرینات پلایومتریک………………………………………… 18
- 2-3-1- مدل مکانیکی 18
- 2-3-2- مدل نوروفیزیولوژیکی 19
- عنوان صفحه
- 2-4- طراحی برنامههای تمرینی پلایومتریک…………………………………………………………………… 20
- 2-4-1- اصل ویژگی تمرینات پلایومتریک…………………………………………………………………….. 20
- 2-4-2- اصل اضافه بار فزاینده……………………………………………………………………………………. 20
- 2-4-3- گرم کردن و سرد کردن………………………………………………………………………………….. 21
- 2-4-4- نوع تمرین………………………………………………………………………………………………….. 22
- 2-4-5- حجم و مقدار تمرین……………………………………………………………………………………… 22
- 2-4-6- شدت تمرین……………………………………………………………………………………………….. 23
- 2-4-7- تعداد جلسات تمرینی و زمان بازسازی ذخایر انرژی بین جلسات…………………………….. 26
- 2-4-8- دستگاه انرژیزا در تمرینات پلایومتریک…………………………………………………………….. 27
- 2-5- آسیبهای تمرینات پلایومتریک…………………………………………………………………………… 30
- 2-6- پاسخهای فیزیولوژیک بدن به تمرین در آب در مقایسه با خشکی………………………………… 30
- 2-7- ویژگیهای آب……………………………………………………………………………………………….. 31
- 2-7-1- شناوری……………………………………………………………………………………………………… 31
- 2-7-2- مقاومت آب………………………………………………………………………………………………… 32
- 2-7-3- چگالی نسبی (وزن مخصوص)………………………………………………………………………… 32
- 2-7-4- فشار هیدرواستاتیک………………………………………………………………………………………. 33
- 2-7-5- کشش سطحی مایع……………………………………………………………………………………….. 33
- 2-8- پیشینه تحقیق…………………………………………………………………………………………………… 33
- 2-8-1- تحقیقات انجام شده در داخل کشور………………………………………………………………….. 33
- 2-8-2- تحقیقات انجام شده در خارج کشور………………………………………………………………….. 38
- فصل سوم: روش پژوهش
- 3-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 45
- 3-2- روش پژوهش…………………………………………………………………………………………………. 45
- 3-3- جامعه و نمونه آماری………………………………………………………………………………………… 45
- 3-4 متغییرهای تحقیق……………………………………………………………………………………………….. 46
- 3-4-1- متغییر مستقل……………………………………………………………………………………………….. 46
- عنوان صفحه
- 3-4-2- متغییر وابسته………………………………………………………………………………………………. 46
- 3-4-3- متغییرهای مداخلهگر……………………………………………………………………………………… 46
- 3-4-3-1- متغییرهای مداخلهگر قابل کنترل…………………………………………………………………… 46
- 3-4-3-2- متغییرهای مداخلهگر غیرقابل کنترل……………………………………………………………….. 47
- 3-5- وسایل و ابزار اندازهگیری………………………………………………………………………………….. 47
- 3-5-1- برگهٔ جمع آوری اطلاعات…………………………………………………………………………… 47
- 3-5-2- برگهٔ رضایتنامه……………………………………………………………………………………….. 47
- 3-5-3- وزن 47
- 3-5-4- قد……………………………………………………………………………………………………………. 48
- 3-5-5- روش سنجش درصد چربی بدن………………………………………………………………………. 48
- 3-5-6- روش سنجش توده بدون چربی بدن…………………………………………………………………. 48
- 3-5-7- زمان سنج 48
- 3-5-8- سرعت حرکت……………………………………………………………………………………………. 48
- 3-5-9- آزمون تست چابکی T………………………………………………………………………………….. 49
- 3-5-10- روش سنجش توان عضلانی تحتانی……………………………………………………………….. 49
- 3-5-10-1- در انجام پرش عمودی موارد زیر رعایت گردید 50
- 3-5-11- روش سنجش توان عضلانی اندام بالاتنه…………………………………………………………… 50
- 3-5-12- روش سنجش شاخص توده بدن……………………………………………………………………. 50
- 3-6- روش اجرای تحقیق و گردآوری اطلاعات…………………………………………………………….. 51
- 3-7- پروتکل تمرینی پژوهش……………………………………………………………………………………. 52
- 3-8- برنامه تمرینی آزمودنیها…………………………………………………………………………………… 53
- 3-9- روش تجزیه و تحلیل آماری…………………………………………………………………………………………..55
- فصل چهارم: تجزیه و تحلیل یافتههای پژوهش
- 4-1- مقدمه……………………………………………………………………………………………………………. 57
- 4-2-ویژگیهای آنتروپومتریکی آزمودنها………………………………………………………………………. 57
- عنوان صفحه
- 4-3- آزمون نرمال بودن دادهها……………………………………………………………………………………. 58
- 4-4-آزمون فرضیههای پژوهش…………………………………………………………………………………… 61
- 4-4-1- فرضیه اول پژوهش 61
- 4-4-2- فرضیه دوم پژوهش 64
- 4-4-3- فرضیه سوم پژوهش 66
- 4-4-4- فرضیه چهارم پژوهش 69
- 4-4-5- فرضیه پنجم پژوهش 71
- 4-4-6- فرضیه ششم پژوهش 74
- 4-4-7- فرضیه هفتم پژوهش 76
- فصل پنجم: بحث و نتیجهگیری
- 5-1- مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………….80
- 5-2-. خلاصه پژوهش………………………………………………………………………………………………. 81
- 5-3- یافتههای پژوهش……………………………………………………………………………………………… 82
- 5-4- بحث و نتیجهگیری…………………………………………………………………………………………… 82
- 5-4-1- توان انفجاری 82
- 5-4-2- توان انفجاری دست………………………………………………………………………………………. 84
- 5-4-3- چابکی……………………………………………………………………………………………………….. 84
- 5-4-4- سرعت 40 متر……………………………………………………………………………………………… 85
- 5-4-5- شاخص توده بدنی………………………………………………………………………………………… 87
- 5-4-6- توده بدون چربی………………………………………………………………………………………….. 87
- 5-4-7- درصد چربی……………………………………………………………………………………………….. 88
- 5-5- خلاصه پژوهش……………………………………………………………………………………………….. 89
- 5-6- پیشنهادات……………………………………………………………………………………………………… 89
- 5-6-1- پیشنهادات پژوهشی………………………………………………………………………………………. 89
- 5-6-2- پیشنهادات کاربردی………………………………………………………………………………………. 90
- عنوان صفحه
- پیوستها……………………………………………………………………………………………………………….. 91
- منابع و مآخذ…………………………………………………………………………………………………………… 96
- مقدمه
توسعه روز افزون تکنولوژی در عصر حاضر، اثرات انکار ناپذیری بر روند پیشرفت علوم و فنون در حیطه تربیت بدنی و علوم ورزشی به ویژه علم تمرین از طریق بهرهگیری شیوههای تمرینی، حرکات پیچیده و زیبا و در نهایت نائل شدن به کسب رکوردهای ورزشی بوجود آورده است. در این میان، متخصصان و کارشناسان ورزشی نیز در پی بهرهگیری از یافتههای علمی برای آماده ساختن هرچه بهتر ورزشکاران خود میباشند. همچنین یکی از مهمترین اصول در ورزش قهرمانی و حرفهای اتخاذ بهترین روشهای تمرینی همراه با حفظ شادابی و سلامت ورزشکاران و پیشگیری از آسیب در ردههای مختلف سنی میباشد. در میان شیوههای مختلف تمرینی، یکی از مؤثرترین آنها، به خصوص برای پرورش قدرت[1]، سرعت[2] و در نهایت توان ورزشکاران، تمریناتی به نام پلایومتریک میباشد. از مهمترین ویژگی این تمرینات میتوان به بهبودی سیستم عصبی- عضلانی و کمک به بافت قابل انقباض اشاره کرد. بیشتر مربیان در دوره آماده سازی ویژه در بسیاری از رشتههای ورزشی که به نحوی با سرعت، پرش و قدرت ارتباط دارد همانند والیبال، بسکتبال، هندبال، بر تمرینهای پلایومتریک[3] تأکید میکنند و موفقیت ورزشکاران خود را مرهون شرکت آنها در این تمرینها میدانند (39).
امروزه کشورهای زیاذی عضو فدراسیون جهانی والیبال میباشند و بازی والیبال بعنوان دومین بازی بزرگ جهان مطرح است. یک والیبالیست خوب باید دارای تواناییهایی مانند، چالاکی و قدرت برای پرتاب توپ با سرعت بسیار بالا در حالت معلق میان زمین و هوا، گرفتن حالت انفجاری از کف زمین و رسیدن به حداکثر ارتفاع در پرش، تغییر جهت در کسری از ثانیه با حفظ تعادل خود، پرتاب ناگهانی بازوها، بلوکه کردن آبشاری با سرعت 5/1 کیلومتر در ساعت، باشد (43). بنابراین برای رسیدن به فرم خاص والیبال، یک ورزشکار خوب و تعلیم دیده باید صفاتی مانند توان انفجاری[4]، چابکی، سرعت، قدرت، تناسب بدنی، انعطاف پذیری[5]، استقامت[6] را بوسیله تمرین در خود پرورش دهد (27).
اخیراً تمرین در آب بدلیل ویژگی گرانروی[7]، شناوری[8] و مقاومت آن و تأثیرات مثبت بر فاکتورهای آمادگی جسمانی در میان ملتها طرفداران بسیاری یافته است. شاخصترین فایدهٔ فعالیت در آب جلوگیری از کوفتگی و آسیب عضلانی[9]، درد ماهیچه حساس و یا حتی آسیب استخوانی میباشد که این ویژگی برای نوجوانان بدلیل مرحله بلوغ و رشد طولی استخوانها اهمیت دارد. از دیگر فواید ورزش در آب که میتوان به آن اشاره کرد، وجود فشار هیدرواستاتیک[10] میباشد، که فشار وارده بر دستگاه قلبی عروقی را کاهش و در نتیجه ضربان قلب در حالت استراحت 5 تا 8 ضربه در دقیقه فقط از طریق غوطهور شدن قسمتی از بدن در آب را کاهش میدهد، از همه مهمتر اینکه در فعالیتهایی که با درصد مشخصی Vo2 max در درون آب ایجاد میشود، ضربان قلب 10 تا 12 ضربه در دقیقه کمتر از همان فعالیت در خشکی میباشد. علاوه بر این همین نیرو مانع از تجمع خون در اندام تحتانی و کاهش تورم نیز میشود (44). ورزش در آب از طریق کاهش رنین پلاسما، کاهش فعالیت عصب سمپاتیک کلیه و اصلاح فوری سطوح کاتکولامین و پروستاگلاندین منجر به کاهش فشار عروق کلیه میشود و دفع سدیم را کاهش میدهد (30). همچنین از طریق افزایش گردش خون موضعی باعث افزایش خون کلیهها و در نهایت سمزدایی بدن نیز میشود. هنگام انجام یک حرکت در آب، بدلیل فشار آب، تمامی عضلات کوچک بکار گرفته میشوند و در نتیجه تعداد عضلات درگیر در مقایسه با همین حرکت در خشکی، بیشتر میباشد (48). به علت نیروی شناوری در آب و فشار هیدرواستاتیک، فشار وارده بر مفصل کاهش مییابد و موجب درگیری و تقویت عضلات اطراف مفصل آسیبدیده و کاهش درد آن میشود (33 و 46)، که این موارد به بهبودی انعطافپذیری نیز کمک میکند.
برهمین اساس در تحقیق حاضر، تأثیر یک دوره تمرینات پلایومتریک در آب و خشکی بر توان انفجاری دست و پا، چابکی، سرعت، شاخص توده بدن[11]، درصد چربی بدن[12] و توده بدون چربی[13] در دختران نوجوان والیبالیست مبتدی مورد بررسی قرار گرفت.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.