پایان نامه تاثیرآوازسنتی ایرانی براضطراب، افسردگی وعزت نفس
فهرست محتوا
فهرست مطالب
- عنوان صفحه
- فصل اول :کلیات تحقیق.. 1
- 1-1 مقدمه. 2
- 1-2 بیان مساله. 5
- 1-3 اهمیت و ضرورت انجام تحقیق.. 8
- 1-4 اهداف تحقیق.. 9
- 1-5 سوالهای تحقیق.. 10
- 1-6 فرضیههای تحقیق.. 10
- 1-7 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها 10
- فصل دوم : ادبیات تحقیق.. 12
- 2-1 مقدمه. 13
- 2-2مبانی نظزی.. 13
- 2-2-1 نرو فیزیولوژی موسیقی.. 13
- 2-2-2 فواید رفلکس کاهش(ATT-REF) 16
- 2- 2-3 انتقال صوت موسیقیایی از طریق استخوانها 16
- 2-2-4 انتقال صوت موسیقیایی از حلزون در مسیر تفسیر صوت موسیقیایی.. 17
- 2-2-5 ارتعاش غشاء قاعده ای و تشدید ارتعاش در حلزون.. 17
- 2-2-6 هدایت امواج صوت موسیقیایی در حلزون.. 18
- 2-2-7 الگوی ارتعاش غشاء قاعده ای.. 19
- 2-2-8 الگوی دامنۀ ارتعاش غشاء و قاعده ای مدل اصل تمیز فرکانسهاست… 19
- عنوان صفحه
- 2-2-9 عمل اندام کرتی در تفسیر صوت موسیقیائی.. 20
- 2-2-10 پتانسیل داخل حلزونی 22
- 2-2-11 تعیین الگوی فرکانس صوت 23
- 2-2-12 تعیین شدت صوت… 23
- 2-2-13 عملکرد قشر مغز در شنوایی موسیقیایی.. 28
- 2-2-14 چگونگی ادراک فرکانسهای صوت موسیقیایی در قشر شنوایی.. 28
- 2-2-15 تعیین جهت منشا صوت موسیقیایی.. 29
- 2-2-16 اضطراب… 36
- 2-2-17 افسردگی.. 45
- 2-2-18 عوامل روانی- اجتماعی.. 50
- 2-2-19 عزت نفس…. 58
- 2-2-20 موسیقی درمانی 62
- 2- 2-21 انواع موسیقی درمانی 63
- 2-2-22 اهداف موسیقی درمانی.. 64
- 2-2-23 پیشینه عملی تحقیق.. 66
- 2-3 جمع بندی ادبیات تحقیق.. 77
- فصل سوم: روش شناسی تحقیق.. 79
- 3-1 مقدمه. 80
- 3-2 طرح تحقیق.. 80
- عنوان صفحه
- 3-3 جامعه آماری.. 81
- 3-4 نمونه آماری و روش نمونه گیری.. 81
- 3-5 ابزارهای گردآوری داده ها 82
- 3-6 شیوه اجرای تحقیق.. 84
- 3-7 روش تجزیه و تحلیل دادهها 86
- فصل چهارم: یافتههای تحقیق.. 87
- 4-1مقدمه 88
- 4-2 یافته های توصیفی 88
- 4-3 یافته های استنباطی.. 90
- فصل پنجم:بحث و نتیجه گیری.. 92
- 5-1 مقدمه. 93
- 5-2 تفسیر یافتهها ی تحقیق.. 93
- 5-3 پیشنهادهای کاربردی.. 100
- 5-5 محدودیتهای تحقیق 101
- 5-4 پیشنهادهای پژوهشی.. 101
- 5-6 نتیجه گیری کلی 102
- منابع فارسی.. 105
- منابع انگلیسی.. 108
- چکیده انگلیسی 111
فصل اول
کلیات تحقیق
1-1 مقدمه
اضطراب و استرس کلماتی هستند که درزندگی روزمره، برای توصیف حالات و احساسات بسیار استفاده میشوند. هنگام سخنرانی در برابر جمع، هنگام امتحان، هنگام مواجهه با مشکلات زندگی، و … . مود استفاده قرار میگیرند. این احساس تا زمانی که عملکرد انسان را مختل نکرده است و تا زمانیکه فرد احساس تسلط بر خود دارد طبیعی است، اما وقتی منجر به افت عملکرد و عدم احساس تسلط شود، حالتی را تجربه میکند که به آن اضطراب گویند. امروزه اضطراب تبدیل به جزئی از زندگی شهری شده است، چرا که زندگی شهری با ضرب آهنگ سریع خود، ازدحام جمعیت، خانههای آپارتمانی، ترافیک، و … اضطراب ایجاد میکند. همانطور که شیوع و بروز این اختلال نشان میدهد دومین اختلال شایع روانی است. از طرفی دیگر وجود شرایط رقابت زیاد در زندگی شهر و بروز ناکامی در شرایط مختلف زندگی شخصی و اجتماعی گاهاًمنجر به احساس ناکامی، احساس شکست که منجر به افکار خود شکن شده و نهایتاً به کناره گیری و پناه بردن به دنیای درونی میشود. اگر حمایتهای اجتماعی و مشاورههای تخصصی در دسترس نباشد منجر به افسردگی میشود. آمار شیوع و بروز افسردگی بعنوان شایعترین اختلال در تمامی جوامع خود موید این امر است. عامل دیگری که هم میتوانند از اضطراب و افسردگی بوجود آید هم یکی از عوامل ایجاد آنها شود، عزت نفس پایین است. عزت نفس ازجمله سازههای روانشناسی است که مورد توجه روانشناسان بوده است. از آنجای که عزت نفس به تصویری که فرد از توانمندیها، قابلیتها و احساس ارزشمندی از خود دارد، مربوط است، دارای اهمیت ویژهای است چرا که عملکرد و کارایی مؤثر و مطلوب فرد بسته به احساس کفایت از خود است. اگر این احساس به هر دلیلی خدشه دار شود میتواند زمینههای بروز اضطراب و افسردگی را ایجاد کند. البته این بدان معنا نیست که علت یا عامل ایجاد کننده باشد و بلکه بدان معناست که با اضطراب و افسردگی همبستگی دارد و متقابلاًبر یکدیگر تأثیر دارند.
وجود اضطراب و افسردگی و عزت نفس پایین منجر به اختلال در سازگاری فرد با محیط میشود. یکی از ابزارهای دردست بشر استفاده از هنر موسیقی است که در ایجاد احساس آرامش از دیرباز ازآن بهره میبرده است.
بشربرای سازگاری با محیط همواره به ابزارهایی نیاز داشته است تا نیازهای جسمی وروحی خودرابنحوی برآورده سازدوهنر، یکی ازوسایل اولیه سازگاری روانی وتطابق روحی بشرباپدیدههای مختلف طبیعی واجتماعی بوده است. اولین پیام موسیقی وبطورکلی هنر صلح درونی است که باعث سازش وهماهنگی احساسات، هیجانات وافکاروتمایلات هنرمند میشود. دومین پیام هنر، صلح اجتماعی است که ازطریق هم حسی وتقویت اشتراک احساسی موجب همبستگی اجتماعی خواهدشد. از آنجایی که موسیقی بعنوان یک هنر درتحریک و انگیختن حواس وعواطف آدمی وتغییرحالات روحی واجتماعی سریعتر وصریحتر عمل میکند و صمیمیترین، مطبوعترین و زیباترین هنرارتباط بشراست؛ لذا باید همواره به این زبان اندیشید واز آن درارتباط وصمیمیت وصلح بهره جست و نهایتاً همبستگی راتقویت کرد. در یونان قدیم ارتباط نزدیکی بین موسیقی وشفا وجود داشت، واین همبستگی به یکی ازخدایان یونان به نام آپولوشکل وشخصیت داده است. موسیقی درمانی برای درمان انواع بیماریها مورد استفاده قرارمی گیرد. دامنه کاربردی این روش فقط به بیماریهایی که به نوعی به کاهش فقدان حافظه ارتباط دارند، محدود نیست، بلکه افرادی هم که از اختلالات حرکتی، مخصوصاً پارکینسون رنج میبرند، ازموسیقی درمانی بهره خواهند برد (فخرالساداتی، 1387).
نظرهای گوناگونی درباره اصل موسیقی، درجوامع گوناگون بشری دیده میشود، بومیان آمریکا، موسیقی را ازموهبتهای الهی میدانند، برهما، موسیقی رابه عنوان ودای پنجم برروی زمین آورد، پیروان فیثاغورث، آن رالحن موسیقی خلقت دانستهاند وآن رابرگرفته ازبانگ گردشهای چرخ شناختهاند واین نظرراحکما وفلاسفه یونانی و اسلامی پذیرفتهاند. عطار آن را لحن موسیقی خلقت ومولوی زبان هاتف غیبی میشناسد. امروزه تأثیر موسیقی رادر کودکان شیرخواره، حیوانات وگیاهان به صورت تجربی دریافتهاند وبرروی بیماران نیز تجربه کردهاند و بعضی ازامراض رانیز به وسیله آن درمان بخشیدهاند. داستانها وحکایاتی وجودداردکه درگذشته، حکیمان وطبیبانی بوده اندکه نه تنها بیماران رابه وسیله موسیقی شفا میدادهاند بلکه مردهای راکه در اثرسکته قلبی از جهان رفته بود بابعضی نغمات موسیقی، به زندگی برگرداندهاند (اشرف زاده، 1388).
کاربرد موسیقی درشفا بخشی بیماران، ریشهای کهن وتاریخی دارد و درهمه فرهنگها وتمدنهای باستانی، به گونهای به کاررفته است. اما، ازنظر روانشناختی، موسیقی درمانی، به عنوان یک مداخلهٔ تجویزی وسازمان یافته (تپرز، 1371) که بابهره گیری از ابزار موسیقی برای اهداف درمانی به کار
میرود (انجمن موسیقی درمانی آمریکا، 2003) تعریف میشود. سازمان بهداشت جهانی[1]، باقرار دادن موسیقی درمانی درحیطه نظام خدمات پزشکی سنتی/مکمل وجایگزین، آن رابه عنوان یک مداخله ذهن –بدن معرفی کرده وبرخی ازاصول فلسفی، نظری، روش شناختی وبالینی آن را همچون کل نگری درمراقبت ودرمان، تکیه براصلاح وکیفیت سبک زندگی بیان نموده است. درموسیقی درمانی بالینی، مانند سایر مداخلات روانشناختی، ازگونههای مختلف تکنیکی، همچون فنون بازآوایی، پیایندی، بداهه نوازی، آرام سازی وموسیقی استفاده میگردد (جوهری فرد، 1384).
بایدتوجه داشت که غرض از موسیقی به طور عام، هرحرکت وصدایی موزون ومتناسب است که درعالم خلقت، میتوان شنید، به قول کمپل[2] موسیقی، آوای زمین، آسمان، امواج و توفانهاست، انعکاس صدای قطاری است که از دور دستهابه گوش میرسد، طنین ضربان چکش نجاری است که به کار مشغول است. ازنخستین فریادزندگی، تا آخری نفس دردم مرگ، ازضربان قلبمان تا تخیلات سربه فلک کشیدهمان، درهرلحظه اززندگی، درپوششی ازاصوات وارتعاشات، پیچیده شدهایم (اشرف زاده، 1388).
1-2 بیان مسأله
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی، سلامت، حالت تندرستی کامل جسمانی، روانی و اجتماعی است و نه صرفاً فقدان ضعف یا بیماری. از دیدگاه الگوی زیستی، روانی و اجتماعی سلامت چیزی است که فرد از طریق توجه به نیازهای زیست شناختی، روحی، روانی و اجتماعی آن را به دست میآورد. امروزه بر همگان روشن است که تأمین نیازهای روانی و عاطفی در گرو معنویت و دین نهفته است. اجرای عوامل و فرایض دینی از جمله نماز علاوه بر این که احساسات معنوی انسان را تحریک میکند موجب کاهش ناملایمات و ناراحتیهای روزمره میشود. به طور کلی، زمانی سطح سلامت در یک خانواده بالاو بهینه است که همه ابعاد سلامت یکپارچهاند و با هم کار میکنند. بدین ترتیب، محیط شخصی (کار، خانواده و اجتماع) و ابعاد معنوی، جسمانی، هوشی و اجتماعی برای ایجاد تعادل، با یکدیگر هماهنگ میشوند.
دنیای امروز جهانی است پر تنش همراه با فشارهای روحی و عصبی. اندوه و افسردگی، اضطراب، دلهره و تشویش، اینها همگی در زندگی شهری امروزی جزیی از زندگی انسان شده است. افسردگی یکی از مهمترین بیماریهای ناتوان کننده است که امروزه تعداد زیادی از مردم را در جهان درگیر کرده و کمتر کسی به آن توجه میکند. افسردگی توانایی انسان را در عملکرد، تفکر و احساس تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری نه فقط برای بیمار بلکه زندگی را برای اطرافیان نیز مشکل میسازد.
افسردگی، شایعترین اختلال روانی است (با شیوع طول عمر حدود 17 درصد)، که تقریباً در سراسر جهان و در همه کشورها و فرهنگها دیده شده است که شیوع آن در زنان دو برابر مردان است. (سادوک 2007).
شواهد و تجارب فراوانی وجود دارد که اوضاع نا مناسب اجتماعی و اقتصادی افراد یک جامعه را به نا امیدی و یاس و افسردگی کشانیده است. به تدریج که انسان با دگرگونیهای زندگی رو به رو میشود، افسردگی نمایان میشود. در مواجهه با طلاق، از دست دادن شغل، پایان یک رابطه عاطفی، فرد مستعد ابتلا به افسردگی میشود.
یکی دیگر از مشکلات و اختلالهایی که در زندگی شهر، ازدحام، ترافیک و دشواریهای خاص فضای شهر بوقوع میپیوندند اضطراب است. اضطراب پس از افسردگی دومین اختلال شایع در تمامی جوامع میباشد. با توجه به اینکه درصد زیادی ازافرادی که اختلال افسردگی دارند به اختالال اضطرابی نیز مبتلایند، نشان از پیوستگی این دو اختلال دارد.
هنگامی که افراد دچار فشار روانی می شودند، به طور غریزی از صحنه عمل و اجتماع کنار کشیده و به گوشهای پناه میبرند، در حالی که گوشه گیری باعث تشدید استرس و اضطراب میشود. ارتباط با افراد و دوستان و به طور کلی روابط میان فردی و اجتماعی سالم منجر به کاهش افسردگی و اضطراب و کمک به افزایش اعتماد به نفس افراد میکند.
متغیر مهم دیگری که ارتباط و همبستگی با افسردگی و اضطراب دارد، عزت نفس است.
عزت نفس یعنی ارزیابی فرد از تواناییها و نقاط مثبت و منفی خود است که هم میتواند منجر به اضطراب و افسردگی شود و هم میتواند نتیجه آنها باشد. چرا که عزت نفس پایین میتواند منجر به احساس بی کفایتی شود و عملکرد اجتماعی را پایین بیاورد و این احساس در کنار عوامل دیگر زمینه بروز افسردگی را ایجاد کند. از طرف دیگر وجود اضطراب و افسردگی نیز میتواند منجر به کاهش احساس عزت نفس شود. بنابراین سه متغیر به نوعی با هم همبستگی دارند. به دلیل همین همبستگی و ارتباط درونی انتخاب شدهاند.
با توجه به اهمیت این اختلالها، رویکردهای مختلفی برای درمان آنها وجود دارد. برخی از این درمانها نیاز به رجوع به روان شناس و روان پزشک دارد و بعضاً با هزینههای مالی روبروست.
از طرف دیگر اهمیت و ضرورت درمانهای جایگزین و مکمل در اختلالهای شایع روانشناختی که بر روان انسانها تأثیر دارند و دارای حداقل هزینه میباشند، ضروری و مناسب به نظر میرسد.
موسیقی که برگرفته از حس و قریحه زیبا شناختی بشر میباشد و خود حاوی نظم و زیبایی است که این نظم و زیبایی بی شک مرهم و مسکن مهمی بر ساختار روان انسان میباشد.
موسیقی درمانی در درمان بسیاری از مسائل فیزیکی، عاطفی و روانی در افراد مختلف کاربرد دارد. مهمترین این مشکلات شامل درد، اضطراب، غم و اندوه، مشکلات ارتباطی و… میباشد. موسیقی درمانی برای اضطراب و ناراحتی، قدمتی تاریخی دارد به طوریکه مصریان از موسیقی درمانی برای درمان نازایی زنان و ایرانیان از صدای عود برای معالجه بسیاری از بیماران استفاده میکردند (گاگنر، جلسون 2001).
همچنین، موسیقی با انحراف حواس و کاهش تمرکز بیمار از محرکهای اضطراب آور باعث کاهش احساس درد و اضطراب بیمار میشود. از جمله تاثیرات روان شناختی موسیقی ایجاد آرام سازی است که باعث کاهش تعداد ضربان قلب، کاهش تعداد تنفس و سوخت و ساز میشود (همل 2001). به منظور کاهش اضطراب میتوان از موسیقی بتهوون و باخ که دارای ریتم 60 ضربه در دقیقه (کندتر از ضربان قلب) استفاده کرد (کووالک، جان سون 2003 و بوچر 1999).
تحقیقات بسیاری در زمینه موسیقی درمانی و یا سایر روشهای آرام سازی انجام شده و مشخص شده که مهمترین اثر آن کاهش اضطراب است (وایت 1999).
در جلسات موسیقی درمانی میتوان موقعیتهایی را برای ایجاد روابط اجتماعی فراهم ساخت و تغییرات مثبتی در حالات روانی و جسمی افراد ایجاد نمود و به تبع آن احساس کنترل بر زندگی را بالا برده، دلهره و تنیدگی را کاهش داد و اعتماد به نفس را افزایش داد (چوی 2008 به نقل از طایفه مرسل 1391).
شرکت در جلسات موسیقی درمانی فرصتی برای تعامل و همکاری با دیگران فراهم میکند و احساس طرد از خانواده و وابستگی را کاهش میدهد (ضیائی 1385، بنی اسدی 1385، گیلام 2003).
هیجان، موقعیتهای ذهنی و شناختی، خلق، بینش و بروز احساسات در جریان موسیقی درمانی از جمله مواردی هستند که تحت تأثیر موسیقی قرار میگیرند (گیلام 2003).
کمک در به خاطر آوردن رویدادهای گذشته، فراهم کردن یک فرصت غیر کلامی برای بیان گستردهای از احساسات نا هشیار و از جمله تاثیرات مثبتی است که دپارتمان سالمندی برای موسیقی درمانی بر شمرده است (اوهایو 2005). یادگیری اصولی آواز و آواز خواندن با هدف دریافت منافع جسمانی، روانی و اجتماعی آن زیر مجموعهای از طیف وسیع موسیقی درمانی میباشد (طایفه مرسل 1391). در این پژوهش تلاش شده تا تأثیر آواز خوانی بر اضطراب، افسردگی و عزت نفس مورد بررسی قرار گیرد.
1-3 اهمیت و ضرورت تحقیق
آسیبهای جسمانی و فشارهای روانی همه و همه بر دوش انسان سنگینی کرده و باعث از هم گسستگی و فروپاشی شخصیت انسان که در واقعیت واحد اصلی تمامیت وجود اوست میگردد و درنهایت فرد به انواع اختلالات روانی اعم از اضطراب، افسردگی، شکایات جسمانی و… مبتلا میگردد. سلامتی به عنوان یک ارزش فردی و اجتماعی بر طبق اساسنامه سازمان جهانی بهداشت و از دیدگاه همهٔ مکاتب یکی از مهمترین و اساسیترین حقوق و نیازهای حیات بشری تلقی شده و دست یافتن به بالاترین سطح آن از اهداف اجتماعی و ملی محسوب میشود. همچنین تأکید جهانی بر گسترش سلامت و سلامت روان در سطح جهان حکایت از اهمیت این موضوع و تبعات منفی و خطرناک بی اهمیتی به آن است (طایفه مرسل 1391).. این حقیقت که مردم به دنبال گسترش و پرورش سلامت عمومی هستند نشانگر آن است که میبایست برای بهبود و اصلاح آسیبهای جسمانی و روانی که بار سنگین اقتصادی و مالی بر روی دوش آحاد مردم تحمیل مینماید اهتمام ویژهای داشت.
بدین رو موضوع بهداشت روانی، یکی از مهمترین مسائل انسان معاصر است. گمشدهٔ انسان متمدنِ قرنِ فر آوریهایِ مدرن، شادکامی و رضایت مندی از داشتههای زندگی است.
زندگی ماشینی، سرعت فرصت درون نگری و خودشناسی را از انسان گرفته است. در روزگار کنونی، بشر چنان گرفتار تمدن مادی و ظواهر گوناگون آن شده است که از خودیابی و خویشتن شناسی دور مانده است. علی رغم پیشرفت حیرت آوری که انسان به مدد فن آوری کسب کرده، تحقیقات نشان میدهد که نه تنها هنوز به آرامش روانی ـ که از عناصر پایهٔ سلامتی از دیدگاه سازمان جهانی بهداشت و اساس یک زندگی سعادتمندانه است ـ دست نیافته، بلکه به موازات پیشرفتهای علمی و مادیِ تمدنِ مدرن بر مشکلات و ناراحتیهای روانی انسان نظیر ناامیدی، پوچ گرایی اضطراب، ترس، افسردگی، اعتیاد، طلاق و خودکشی افزوده شده است.
از این روست که اخیراً کارشناسان و متخصصان، حتی در کشورهای صنعتی و توسعه یافته، سمینارها و پژوهشهای خود را متوجه نقش موسیقی بر کاهش اضطراب و افسردگی نمودهاند (انجمن موسیقی درمانی آمریکا، 2003). بسیاری از روان شناسان بر نفوذ و تأثیر موسیقی بر کاهش اضطراب و افسردگی پرداخته و به لزوم حمایت از آن تأکیدکرده اند. با توجه به قدمت و رشد موسیقی سنتی ایرانی که همواره بر گرفته از افکار و احساسات مردم این سرزمین بوده و نشانگر فرهنگشان میباشد، ضرورت اثر بخشی آن در کاهش شایعترین اختلالات انسان (افسردگی و اضطراب) ضروری به نظر میرسد.
با توجه به اینکه درمان اختلالهای اضطرابی و افسردگی و عزت نفس بعضاً دارای پروسههای طولانی میباشد، و همین طور دارای بار مالی برای درمانجویان و همچنین عوارض جانبی دارو درمانی خصوصاًدر اختلالهای اضطرابی و افسردگی، شایع است به نظر میرسد موسیقی درمانی میتواند جایگزین مناسبی برای این اختلالها باشد. اگر نتایج پژوهش مؤثر بودن موسیقی درمانی را تأیید کند، این نوع درمان برای درمانگران، مسئولین بیمارستان (اعم از روانی یا پزشکی)، و حتی در سایر اماکن عمومی که امکان پخش موسیقی باشد، میتواند بسیار مؤثر و مورد استفاده باشد. بنابراین نتایج این پژوهش حداقل به عنوان درمان مکمل برای درمانگران بالینی کاربرد دارد و میتواند مفید و مؤثر باشد.
1-4 اهداف تحقیق
هدف کلی:
- بررسی تأثیر آواز سنتی ایرانی بر افسردگی، اضطراب و عزت نفس
اهداف جزئی:
- تعیین میزان تأثیر آواز سنتی بر اضطراب
- تعیین میزان تأثیر آواز سنتی بر افسردگی
- تعیین میزان تأثیر آواز سنتی بر عزت نفس
1-5 سوالهای تحقیق
سؤال اصلی:
آیا آواز سنتی ایرانی در اضطراب، افسردگی و عزت نفس اثر بخش است؟
سوالهای فرعی:
- آیا درمان از طریق آواز سنتی بر اضطراب اثر بخش است؟
- آیا درمان از طریق آواز سنتی بر افسردگی اثر بخش است؟
- آیا درمان از طریق آواز سنتی بر عزت نفس اثر بخش است؟
1-6 فرضیههای تحقیق
1- آواز سنتی ایرانی در اضطراب مؤثر است.
2- آواز سنتی ایرانی بر افسردگی موثراست.
3- آواز سنتی ایرانی بر عزت نفس مؤثر است.
1-7 تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرها
1-7-1 تعاریف مفهومی
آواز سنتی ایرانی
آوازی که براساس دستگاههای هفت گانه یا پنج آواز موسیقی سنتی ایران باشد. (زاده محمدی،1388)
اضطراب
یک احساس منتشر، بسیارناخوشایند، واغلب مبهم دل واپسی است که بایک یاچندتاازاحساسهای جسمی همراه است (پورافکاری 1376)
افسردگی
حالت خلقی است که علائم شایع آن عبارتنداز احساس بی لذتی، احساس درماندگی، میل به خودملامتگری، کاهش اعتماد به نفس، بی خوابی، بی اشتهائی، وکاهش وزن (پورافکاری 1376).
عزت نفس
احترام به نفس، میزان ارزشی که فردبرای خودقائل است (پورافکاری 1376).
1-7-2 تعریف عملیاتی
آواز سنتی ایرانی
قطعاتی درآواز کرد بیات وآواز افشاری از اجراهای استاد حسین خواجه امیری واستاد شجریان.
اضطراب
کسانی که درتست اضطراب بک، نمره بیشتراز 20 بگیرند، مضطرب تلقی میشوند.
افسردگی
کسانی که درتست افسردگی بک، نمره بیشتر از 20 بگیرند، افسرده شمرده میشوند.
عزت نفس
کسانی که نمرهشان درتست عزت نفس روزنبرگ بالاباشد دارای عزت نفس بالامی باشند، وبرعکس کسانی که نمره پایین بیاورند، عزت نفس پایینی دارند.
Campel
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.