پايان نامه بررسي اثربخشي برنامه مصوب دروس حسابداري در سه گروه دانشجويان
مقدمه
در مجامع حرفهاي ايران ، همواره بحث از عقب بودن حرفة حسابداري دركشورمان نسبت به كشورهاي پيشرفته بوده است .
بررسيهاي انجام شده نشان ميدهد كه ضعف سيستم آموزشي كشور يكي از دلايل اين عقب ماندگي است.
يك سيستم آموزشي مواردي چون : برنامة درسي ، استاد واجد شرايط ، دانشجو ، منابع درسي ، امكانات و فضاي آموزشي را شامل ميشود. كه با مساعدت آنها ، توانايي تربيت نيروي كارآمد و منطبق با توقعات و نيازهاي اجتماعي و اقتصادي جامعه فراهم ميشود.ضعف در هر قسمت از اين سيستم ميتواند باعث ايجاد مسائل و مشكلات در اين حرفه شود .
اين پژوهش سعي ميكند با جمعآوري نظرات سه گروه مختلف ( مدرسين رشتة حسابداري، دانشجويان و استفاده كنندگان از خدمات حسابداري در زمينه هاي مختلف ) در مورد دروس برنامة مصوب رشتة حسابداري در مقطع كارشناسي ، به بررسي اثر بخشي اين برنامة ( به صورت مجزا از ساير اجزاء سيستم آموزشي ) بپردازد .
تعريف موضوع تحقيق :
براي اينكه حسابداري بتواند نقش خود را به صورت بهينه در جامعه ايفا كند لازم است افراد شاغل دراين حرفه از سطح دانش مناسبي برخوردار باشند و ارتقاء سطح علم و دانش تنها از طريق آموزش ميسر است . آموزش عالي مي تواند از طريق پيريزي نظام آموزشي مناسب و هماهنگ با نيازهاي جامعه ، منابع انساني متخصص مورد نياز براي توسعه اقتصادي يك كشور را فراهم نمايد.
يك سيستم آموزشي متشكل از اجزاء مختلف است به طوريكه عملكرد مطلوب آن در گرو طراحي وعملكرد مناسب هر يك از اين اجزاء است .
موضوع اين تحقيق در ارتباط با نحوة عملكرد دروس برنامه مصوب رشته حسابداري در مقطع كارشناسي مي باشد.
انگيزه ،اهميت و هدف تحقيق
انگيزه اصلي از انجام اين تحقيق علايق و تجربيات نويسنده در ارتباط با آموزش حسابداري بوده است، اين مسئله كه آموزش مي تواند تأثير زيادي برموفقيت و ناكاميهاي يك رشته داشته باشد به هيچ كس پوشيده نيست .
در كشورهاي توسعه يافته دانش حسابداري همگام با روند توسعه اقتصادي به تدريج شكل گرفته و الگوي آموزشي اين كشورها با رشد اقتصادي و اجتماعي آنها به گونه اي تدوين شده كه بتواند نيازهاي اين كشورها را برآورده نمايد ولي در كشورهاي در حال توسعه از قبيل ايران سيستم آموزشي بدين گونه رشد نيافته است ، دراين كشورها معمولاً از سيستم آموزشي كشورهاي توسعه يافته بدون توجه به نيازهاي خاص هر كشور الگوبرداري شده و در نتيجه نظام آموزشي پايه ريزه شده نتوانسته به طور كامل به اهداف خود دست يابد. چنانچه بريستون در اين باره ميگويد1 :
( هر كشوري ويژگيهاي سياسي ، اجتماعي ، اقتصادي و فرهنگي خاص خودش را دارد و به احتمال زياد هدفها ونيازهاي اطلاعاتي مديران اقتصادي هر كشور نسبت به كشور ديگر متفاوت است و در نتيجه هر كشوري بايد تشويق شود كه به جاي تقليد ساختار و مشخصات نظامهاي اطلاعاتي كشور ديگر، سيستمي متناسب با نيازهاي خودش را طراحي و اجرا كند ).( بريستون ، 1978)
براي ارزيابي و اصلاح نظام آموزشي در هر كشور لازم است تحقيقاتي پيرامون نحوه عملكرد هر يك از اجزاء سيستم آموزشي ،چگونگي تأثيرگذاري اجزاء بريكديگر،چگونگي تأثيرگذاري ساير بخشهاي جامعه بر سيستم آموزشي حسابداري و در نهايت طراحي سيستم آموزشي مناسب تر انجام گيرد،بطوريكه اكثر كشورهاي در حال توسعه نيز براي بهبود پايگاه حسابداري در كشورشان پژوهشهايي پيرامون موضوعات ذكر شده انجام داده اند، به عنوان مثال در كشور اندونزي، سازمان ملل متحد به كمك بانك جهاني و دولت حاكم برآن كشور براي ارتقاء مديريت و پيشبرد توسعه اقتصادي مبلغي معادل 165 ميليون دلار براي انجام پژوهشهاي پيرامون آموزش حسابداري و تدوين برنامه درسي متناسب با نيازهاي اين كشور در سال 1977 ميلادي اختصاص دادند. (آدلف 1986)
هدف اصلي اين تحقيق تعيين ميزان اثر بخشي دروس برنامه مصوب رشته حسابداري در مقطع كارشناسي جهت تأمين دانش مورد نياز در فارغالتحصيلان براي ورود به بازار كار در زمينه هاي مختلف حسابداري در جامعه ايران مي باشد.
فرضيه هاي پژوهش
فرضية اصلي :
HO : محتواي دروس برنامه مصوب رشتة حسابداري ، دانش مورد نياز را براي خدمات مختلف حسابداري در جامعه ايران تأمين ميكند .
H1 : محتواي دروس برنامه مصوب رشتة حسابداري ، دانش مورد نياز را براي خدمات مختلف حسابداري در جامعه ايران تأمين نميكند .
فرضية فرعي :
HO : تفاوت معنا داري بين نظرمدرسين ، دانشجويان و استفاده كنندگان از خدمات حسابداري ، نسبت به محتواي دروس برنامة مصوب رشتة حسابداري وجود ندارد .
H1 : تفاوت معنا داري بين نظرمدرسين ، دانشجويان و استفاده كنندگان از خدمات حسابداري، نسبت به محتواي دروس برنامة مصوب رشتة حسابداري وجود دارد .
جامعة آماري :
نظر به ضرورت وجود ويژگيهاي خاص براي هر يك از گروههاي پاسخ دهنده جامعة آماري به شرح زير ميباشند .
الف) جامعة آماري مدرسين : مدرسين رشتة حسابداري در دانشگاههاي مختلف ايران كه در تدريس يكي از موضوعات حسابداري : حسابرسي ، حسابداري صنعتي ،حسابداري مالي و حسابداري دولتي، مهارت دارند .
ب)جامعة آماري دانشجويان : دانشجوياني كه بيش از يك سال از تحصيل آنها در دانشگاههاي مختلف ايران باقي نمانده باشد .
پ) جامعة آماري استفاده كنندگان از خدمات حسابداري : منظور مديران شركتهاي هستند كه در ايران از خدمات حسابداري در زمينه هاي زير بهره ميگيرند و حداقل داراي سه پرسنل كه مدرك كارشناسي حسابداري دارند ، هستند .
1- حسابرسي 2- حسابداري صنعتي
3- حسابداري مالي 4- حسابداري دولتي
قلمرو تحقيق
- قلمرو مكاني : كشور ايران (استانهاي خراسان و تهران ) . به علت عدم امكان جمع آوري اطلاعات از تمام اين قلمرو و همچنين به علت عدم وجود شواهد روشني دال بر وجود تفاوت معنادار در اين دو استان با ساير مناطق كشور ، به نظر ميرسد آنها ميتوانند نماينده خوبي از كل جامعه باشند.
- قلمرو زماني : از زمان آخرين تغييرات در برنامة مصوب (از سال 1364 تاكنون) ؛
- قلمرو موضوعي : در اين پژوهش زمينة مختلف رشتة حسابداري موضوعات زير را شامل ميشود :
1- حسابرسي؛ 2- حسابداري صنعتي؛
3- حسابداري مالي؛ 4- حسابداري دولتي.
تعريف واژه هاي كليدي :
برنامة مصوب رشتة حسابداري : دروس پايه ، دروس اصلي و سرفصلهاي آن در مقطع كارشناسي ميباشد كه به وسيلة كميتة برنامهريزي تدوين شده است .
خدمات مختلف حسابداري : دراين تحقيق خدمات مختلف حسابداري موضوعات زير را شامل مي شود :
1ـ حسابرسي 3ـ حسابداري دولتي
2ـ حسابداري صنعتي 4ـ حسابداري مالي مي باشد.
دانش مورد نياز : داشتن توانايي علمي لازم جهت ورود به بازار كار در زمينه هاي مختلف حسابداري به اندازهاي كه از يك كارشناس حسابداري انتظار ميرود.
مدرسين رشتة حسابداري : منظور از مدرسين در اين تحقيق ، افرادي هستند كه در مقطع كارشناسي حسابداري در دانشگاههاي كشور مشغول به تدريس اند و جهت تدريس در يكي از شاخههاي : حسابرسي ، حسابداري صنعتي ، حسابداري مالي و حسابداري دولتي مهارت دارند .
دانشجويان رشتة حسابداري : در اين پژوهش دانشجوياني مورد سئوال قرار گرفتهاند كه بيش از يك سال از تحصيل آنها باقي نمانده باشد .
استفاده كنندگان از خدمات حسابداري : در اين پژوهش منظور مديران شركتهايي هستند كه از خدمات حسابداري در زمينه هاي : حسابرسي ، حسابداري صنعتي ، حسابداري مالي و حسابداري دولتي استفاده ميكنند .
پيشينة تحقيق :
بررسيهاي انجام شده در كتابخانه ها و نشريات نشان ميدهد كه پژوهشهايي كه در اين زمينة تاكنون در ايران انجام شده به شرح زير است :
- نوروش ، ايرج ، تحقيقي پيرامون تدوين برنامة درسي كارشناسي رشتة حسابداري متناسب با نيازهاي حرفة حسابداري و حسابرسي ، پايان نامه دكتري ، دانشكده مديريت دانشگاه تهران ، سال 1372.
- مظاهري كوپايي ، غلامرضا ، بررسي وضعيت آموزش حسابداري درايران پايان نامه كارشناسي ارشد ،دانشگاه تربيت مدرس ، سال 1374.
- ثقفي ، علي و محمد زاده نوين ،عادل ، اعتلاء آموزش حسابداري در كشورهاي در حال رشد ، مقاله ارائه شده در كنفرانس بين المللي حسابداري در واشنگتن ، فصلنامه علمي و پژوهشي بررسي هاي حسابداري ، سال 1371 ،صفحه 81 .
- بدري ،احمد ، رويكرد فلسفي درآموزش حسابداري ، پايان نامه كارشناسي ارشد، دانشگاه شهيد بهشتي ، سال 1373 .
- اعتمادي ، حسين ، شناسايي عوامل و موانع رشتة حسابداري درايران و ارائه برنامه كارامد ، رسالة دكتري، دانشگاه تربيت مدرس ، سال 1377.
- يزداني ، ميرمحمد ، بررسي اهميت برخي ويژگيها جهت موفقيت در حرفه حسابداري و توان دانشگاهها درايجاد اين ويژگيها ، پايان نامه كارشناسي ارشد، دانشگاه تهران ، سال 1377.
- عظيمي ، مجيد ، ضرورت تغيير برنامه آموزشي و روش تدريس حسابداري درايران ، پايان نامه كارشناسي ارشد، دانشگاه تربيت مدرس ، سال 1376.
روش تحقيق :
در اين پژوهش براي جمعآوري اطلاعات از دو روش استفاده ميشود :
- روش كتابخانه اي : به منظور شناسايي مباني نظري و مفاهيم اساسي از پژوهش كتابخانه اي استفاده ميشود .
- روش ميداني : روش اصلي به كارگرفته شده در اين تحقيق بررسي پرسشنامه اي است. براي اين منظور براساس اطلاعات حاصل از روش كتابخانه اي سه گروه پرسشنامه تهيه و بين نمونه هاي انتخابي از جامعة آماري استادان ،استفاده كنندگان از خدمات حسابداري ودانشجويان توزيع شده است .
هدف اين پرسشنامه ها جمع آوري نظرات اين سه گروه درارتباط با اهميت هر يك از دروس تخصصي و پايه در ايجاد توانايي در فارغالتحصيلان حسابداري جهت ورود به بازار كار در زمينه هاي مختلف حسابداري و جمع آوري اطلاعات، در ارتباط با ارائه پيشنهادات مناسب و شناخت انتظارات جامعه از فارغالتحصيلان حسابداري ميباشد (درفصل سوم مشخصات جامع و نمونةآماري و نحوة طراحي پرسشنامه ها بيشتر تشريح شده است ).
بعد از جمع آوري پرسشنامه ها و آزمون نورماليتي متغير اين تحقيق از آمار توصيفي و استنباطي (ناپارامتري) براي تجزيه و تحليل اطلاعات حاصل از پرسشنامه ها و آزمون فرضيه ها استفاده شده است. (روش آماري استفاده شده در فصل سوم و نتايج حاصل از تجزيه و تحليل آماري در فصل چهارم به تفصيل مورد بحث قرار گرفته است ).
استفاده كنندگان از نتايج اين تحقيق :
- جامعه دانشگاهي
- دست اندكاران سيستم آموزشي كشور
- دانش پژوهان حسابداري
- مراكز آموزش حسابداري
- ساير افراد علاقمند به موضوع تحقيق
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.