پایان نامه نقد و بررسی آیات امامت در تفسیر کشاف
فهرست مطالب
- مقدمه. 1
- فصل اول مفاهیم،کلیات.. 4
- گفتار اول : کلیات.. 5
- تعریف مسأله 3
- پیشینه ی تحقیق 3
- جنبه جدید بودن و نوآوری تحقیق در چیست ؟ 3
- ضرورت تحقیق 3
- هدف تحقیق 3
- سئوالات تحقیق 3
- سئوال اصلی 3
- سئوالات فرعی 3
- فرضیه ها 3
- روش انجام تحقیق 3
- گفتار دوم : مفاهیم و اصطلاحات.. 9
- تصویر کلی شیعه و اهل سنت از امامت 3
- تعریف لغوی امامت 3
- تعریف اصطلاحی امامت 3
- تعاریف امامت از دیدگاه اهل سنت: 3
- تعاریف امامت از دیدگاه شیعه 3
- مفهوم ولایت 3
- زندگینامه مؤلف تفسیر کشاف 3
- سبک تفسیری زمخشری 3
- مکتب تفسیری معتزله 3
- ویژگیهای تفسیر اعتزالی 3
- فصل دوم آیات امامت عامّه. 22
- پیش در آمد.. 23
- گفتار اول: آیه صالح المؤمنین، تحریم/4.. 24
- الف- نقد و بررسی دیدگاه زمخشری و سایر دیدگاه مفسرین اهل سنت 3
- نظر زمخشری 3
- نظر آلوسی در تفسیر روح المعانی 3
- نظر ابن کثیر در تفسیر القرآن العظیم 3
- نظر سیوطی در تفسیر الدرّ المنثور 3
- ب) تبیین آیه از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر علامه بحرانی در البرهان 3
- نظر علامه حویزی در تفسیر نورالثقلین 3
- نظر علامه طباطبایی در تفسیر المیزان 3
- جمعبندی.. 32
- گفتار دوم: آیه صادقین (توبه/119). 33
- الف) نقد و بررسی دیدگاه زمخشری و سایر دیدگاه مفسرین اهل سنّت 3
- نظر زمخشری 3
- نظر سیوطی در الدرّ المنثور 3
- نظر قرطبی در تفسیر القرطبی 3
- نظر فخر رازی در تفسیر الکبیر 3
- ب) تبیین آیه صادقین از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر علامه بحرانی در البرهان 3
- نظر علامه حویزی در النورالثقلین 3
- نظر علامه طباطبائیw در المیزان 3
- جمع بندی.. 41
- گفتار سوم: آیه مباهله، آل عمران/61.. 44
- نظر زمخشری 3
- الف) نقد و بررسی دیدگاه زمخشری و سایر نظرات مفسرین اهل سنت 3
- نظر فخر رازی در تفسیر کبیر 3
- نکاتی در نقد نظر فخر رازی 3
- نظر شیخ آلوسی در روح المعانی 3
- نظر سیوطی در الدرّ المنثور 3
- ب) تبیین آیه از دیدگاه مفسرین شیعه. 50
- نظر علامه بحرانی در تفسیر البرهان 3
- نظر علامه حویزی در تفسیر نورالثقلین 3
- نظر علامه طباطبایی در المیزان 3
- جمع بندی.. 55
- گفتار چهارم: آیه تطهیر احزاب/33.. 58
- الف) نقد و بررسی دیدگاه زمخشری و سایر دیدگاه مفسرین اهل سنت 3
- نظر زمخشری: 3
- نظر نیشابوری در غرائب القرآن و رغائب الفرقان 3
- نظر ابن کثیر در تفسیر القرآن العظیم 3
- نظر آلوسی در روح المعانی 3
- نقد سخن آلوسی 3
- ب) تبیین آیه از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر علامه حویزی در نورالثقلین 3
- نظر علامه بحرانی در البرهان 3
- نظر علامه طباطبایی در المیزان 3
- اهل بیت چه کسانی هستند؟ 3
- نقد اقوال مفسرین اهل سنت 3
- شأن نزول آیه از دیدگاه علامه طباطبایی 3
- پاسخ به یک شبهه مهم در مورد شأن نزول آیه 3
- واژه شناسی «رجس» و حمل آیه بر عصمت اهل بیت 3
- جمع بندی.. 73
- فصل سوم آیات امامت خاصّه. 75
- پیش در آمد.. 76
- گفتار اول: آیه تبلیغ: مائده/67.. 76
- الف) نقد و بررسی دیدگاه زمخشری با بررسی نگرش مفسرین اهل سنت 3
- نظر زمخشری: 3
- نظر آلوسی در تفسیر روح المعانی 3
- نظر رشید رضا در تفسیر المنار 3
- نقد و بررسی نظرات زمخشری، آلوسی و رشیدرضا 3
- نظر سیوطی در الدرّ المنثور 3
- ب) تبیین آیه تبلیغ از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر فیض کاشانی در تفسیرالصافی 3
- نظر شیخ طوسی در تفسیر التبیان 3
- نظر علامه طباطبائی در المیزان 3
- پاسخ به اشکالات اهل سنت در مورد شأن نزول آیه 3
- تعریف قاعده سیاق و نقش آن 3
- اعتبار مشروط قاعده سیاق 3
- ماجرا غدیر در دیگر کتب اهل سنت 3
- جمع بندی.. 102
- گفتار دوم: آیه ولایت آیه 55 سوره مبارکه مائده. 103
- نظر زمخشری 3
- سبب نزول آیه ولایت 3
- معنایابی واژگان آیه ولایت 3
- معنایابی لفظ «ولی» از دیدگاه اهل لغت 3
- معنایابی رکوع و نقش جمله «و هم راکعون» 3
- الف) نقد و بررسی نظر زمخشری و سایر مفسرین اهل سنت 3
- نظر مراغی در تفسیر المراغی 3
- نظر علامه واحدی در تفسیر البسیط 3
- نظر آلوسی در روح المعانی 3
- ب) تبیین آیه ولایت از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر علامه طبرسی در مجمع البیان 3
- نظر فیض کاشانی در تفسیر الصافی 3
- نظر علامه طباطبائی در تفسیر المیزان 3
- جمع بندی.. 124
- گفتار سوم: آیه اطاعت، نساء/59.. 126
- نظر زمخشری: 3
- نکات تفسیری آیه اطاعت 3
- اول: شأن نزول آیه اطاعت 3
- دوم: معنایابی واژه «اولی الأمر» از نظر لغتنویسان 3
- الف) نقد و بررسی دیدگاه زمخشری و سایر نظرات مفسرین اهل سنت 3
- نظر طبری در تفسیر جامع البیان فی تفسیر القرآن 3
- نظر رشید رضا در تفسیر المنار 3
- نظر قرطبی در کتاب الجامع لأحکام القرآن 3
- ب) تبیین آیه از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر شیخ طوسی در تفسیر التبیان 3
- نظر ابوالفتوح رازی در تفسیر روح الجِنان و روض الجَنان 3
- نظر علامه طباطبائی در تفسیر المیزان 3
- نقد نظرات: زمخشری، طبری، رشیدرضا 3
- نقد و بررسی قول زمخشری در واژه «اولوالأمر» 3
- اول: تناقض دلالی اخبار 3
- دوم: نبود امتیاز عصمت در والیان و حاکمان 3
- جمع بندی.. 142
- گفتار چهارم: آیه امامت بقره/124.. 144
- نظر زمخشری: 3
- معنایابی واژگان آیه امامت… 146
- واژه «ابتلا» 3
- واژه «امام» در آیه شریفه 3
- واژه «الظالمین» 3
- الف) نقد و بررسی دیدگاه زمخشری و سایر نظرات مفسرین اهل سنت 3
- نظر ابن عاشور در تفسیر التحریر و التنویر 3
- نظر ناصرالدین البیضاوی در تفسیر بیضاوی 3
- ب) تبیین آیه امامت از دیدگاه مفسرین شیعه 3
- نظر علامه طبرسی در تفسیر مجمع البیان 3
- نظر علامه حویزی در نورالثقلین 3
- نظر علامه طباطبایی در المیزان 3
- جمع بندی.. 159
- نتیجه گیری.. 161
- منابع و مآخذ: 163
مقدمه
تفسیر قرآن مستلزم معرفت و شناخت آن است و چون آن درجات گوناگون دارد بنابراین مراتب آن نیز مختلف خواهد بود. بعضی قرآن را در اثر اتحاد با حقیقت آن میشناسند مثل پیامبر اکرم (و اهل بیت (که منزلهٔ جان پیغمبر (هستند.
بعضی دیگر اعجاز قرآن را بر اثر مشاهده جمال و جلال آن در خود میشناسند که تبیین آن کشش خاص از این دستهاند و برای کسی که از آن موهبت نصیبی ندارد، میسور نیست، و گروه سوم قرآن را با بررسی ابعاد گوناگون اعجاز وی میشناسند که نظر اکثر مفسران بی شک کاملترین شناخت قرآن، همان معرفت عمیقانه گروه اول است که نه تنها به تمام معارف آن آشنایی کامل دارند بلکه خود قرآن ناطق هستند.
گروه دوم به واسطه آیات انفسی قرآن به سوی این هدف والا جذب شدهاند و با راهنمایی قرآن، وارد عمق معانی آن میشوند.
اما گروه سوم با بررسی ابعاد اعجاز آمیز قرآن کریم، آن را میشناسند و در واقع فهم قرآن آنها از طریق الفاظ و اصطلاحات است به همین دلیل کتابهای گوناگونی در باب تفسیر قرآن که بعضی ادبی، تاریخی، روایی و فلسفی گماشته شده است و از این رهگذر هر مفسری طبق تخصص خود به تفسیر قرآن پرداخته است و دیگر جوانب قرآن برای او مخفی مانده است از این رو بر دانشمندان واجب است در هر زمان به تلاش و کوشش علمی خود ادامه دهند تا حقایق بیشتری از قرآن کریم و ولایت که پیوندی عمیقی دارند به دست آورند.
آری، پیوندی عمیقی بین قرآن و ولایت وجود دارد بطوری که شیعه آن را از اصول اعتقادات و یک منصب الهی و دنباله رو نبوت پیامبران میداند اما عالمان اهل سنت امامت را به عنوان یک فرع فقهی میدانند و نگاه سطحی به مسأله امامت دارند.
از این رهگذر یکی از تفاسیری که دربارهٔ قرآن نوشته شده، تفسیر «الکشاف عن حقایق التنزیل و عیون الاقاویل فی وجوه التاویل» توسط ابوالقاسم محمود بن عمر زمخشری میباشد، که یکی از مهمترین تفاسیر اهل سنت می باشدکه صبغه ادبی داشته و از تفاسیر مهم ادبی اهل سنت به شمار میرود، ایشان نیز همانند دیگر مفسرین اهل سنت به آیات امامت در قرآن اشاره کرده و دیدگاه خودش را بیان نموده است. بدین منظور ما در این تحقیق قصد داریم با مراجعه و بررسی این تفسیر، آیات منتخب امامت و ولایت ائمه (را که از مباحث ضروری مذهب تشیع است، مبنا قرار داده و با بررسی نقادانه این تفسیر مشهور و مورد اعتماد فریقین، نظرات وی را با بررسی تطبیقی با دیگر نظرات مفسرین اهل سنت و تبیین آیات از نگرش مفسرین امامیه به خصوص المیزان مرحوم علامه طباطبایی (مقایسه و نقاط اشتراک و افتراق دو دیدگاه را کشف نموده و حقایق را مطابق با اصول تفسیر صحیح درباره آیات منتخب استخراج نمودیم.
امید آنکه خداوند متعال ما را مورد لطف خویش قرار داده و بر ما منت نهاده تا بتوانیم صراط مستقیم را که همان مسیر رستگاری و سعادت است ره بپیماییم، و در مسیر قرآن و عترت ثابت قدم بمانیم. در پایان قابل ذکر است در ترجمهٔ آیات مورد بررسی در این تحقیق از ترجمهٔ تفسیر کشاف استفاده شده است.
نقد و بررسیها
هنوز بررسیای ثبت نشده است.